بخشی از مقاله

بررسی رابطه بین نگرش نسبت به حجاب با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر دوره راهنمایی ناحیه 4 شیراز


چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین نگرش نسبت به حجاب با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر دوره راهنمایی ناحیه 4 شیراز بود. بدین منظور از میان مدارس راهنمایی ناحیه 4 شیراز درسال تحصیلی1391-92 نمونه ای به حجم 1206 دانش آموز با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب گردید. برای جمع آوری اطلاعات حجاب از پرسش نامه محقق ساخته استفاده گردید و پایایی و روایی آنها، محاسبه و تایید شدند. نتایج نشان داد: (1 دانش آموزان دختر دوره راهنمایی ناحیه 4 شهر شیراز نسبت به حجاب نگرشی مثبت دارند. (2 بین نگرش دانشآموزان دختر مدارس شهر و روستای دوره راهنمایی ناحیه 4 شهر شیراز نسبت به حجاب تفاوت معناداری وجود ندارد. (3 تفاوت معناداری بین نگرش دانش آموزان پایه های تحصیلی مختلف نسبت به حجاب وجود ندارد. (4 بین نگرش دانشآموزان به حجاب و پیشرفت تحصیلی آنها رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.

واژه های کلیدی:حجاب، پیشرفت تحصیلی، دانش آموزان


1. مقدمه

بنابر گواهی متون تاریخی ، در اکثر قریب به اتفاق اقوام و ملل ، حجاب در میان زنان معمول بوده ، هر چند فراز و نشیب های زیادی را طی کرده است و گاهی با اعمال سلیقه ی حاکمان تشدید یا تخفیف یافته است ولی هیچ گاه به طور کامل از میان نرفته است . حجاب را از دو بعد لغوی و اصطلاحی می توان تعریف کرد که در بعد لغوی در ساده ترین تعریف حجاب به معنی پوشش و فاصله میان دو چیز معنا شده است ؛ چنان که ابن منظور می نویسد : »الحجاب :الستر ... و الحجاب اسم ما احتجب به وکل ما حال بین شیئین : حجاب ... و کل شی ءٍٍ منع شیئاً فقد حجبه 1«... ؛ (ابن منظور ، 2000 م ، ج » (36 : 4حجاب به معنای پوشانیدن است و اسم چیزی است که پوشانیدن با آن انجام می گیرد و هرچیزی که میان دو چیز ، جدایی می اندازد، حجاب گویند و هر چیزی که مانع از چیز
دیگر شود او را حجب نموده است «.

شهید مطهری در مورد واژه »حجاب با تأکید بر مفهوم پوشش بیان می کنند : »کلمه ی حجاب هم به معنی پوشیدن است و هم به معنی پرده و حاجب . بیشتر استعمالش به معنی پرده است . این کلمه از آن جهت مفهوم پوشش می دهد که پرده وسیله ی پوشش است ، و شاید بتوان گفت که به حسب اصل لغت هر پوششی حجاب نیست ، آن پوششی حجاب نامیده می شود که از طریق پشت پرده واقع شدن صورت گیرد . در قرآن کریم در داستان سلیمان ، غروب خورشید را این طور توصیف می کندحَتّی:» تَورات بالحجاب3« ، (سوره ص :آیه » ( 32تا آن وقتی که خورشید در پشت پرده مخفی شد «. ، پرده ی حاجز میان قلب و شکم را »حجاب« گویند )4.مطهری ، (63 : 1353 شهید مطهری در مورد این که کدامین اقوام دارای حجاب بوده اند چنین بیان می کند : »در ایران باستان و در میان قوم یهود و احتمالاً در هند حجاب وجود داشته است و از آن چه در قانون اسلام آمده سخت تر بوده است اما در عرب جاهلیت حجاب وجود نداشته است و به وسیله ی اسلام در عرب پیدا شده است 4«. (مطهری ،(5 :1353

»مورخان به ندرت از اقوامی بدوی یاد می کنند که زنان شان دارای حجاب مناسب نبوده یا به صورت برهنه در اجتماع ظاهر می شدند . تعداد این اقوام به قدری نادر است که در مقام مقایسه - به قول اندیشمندان - قابل ذکر نیستند و شاید بتوان گفت : وجود برخی موانع سبب جلوگیری از بروز تمایلات و استعدادهای فطری و طبیعی آنان شده است و یا عواملی باعث انحراف آنان از مسیر فطرت گشته است «. (محمدی آشنانی ، (22 : 1373 در جلد اول تاریخ تمدن صفحه ی 552 راجع به ایرانیان قدیم می گوید : » در زمان زردشت زنان منزلتی عالی داشتند . با کمال آزادی خود را حفظ کردند ولی در مورد زنان دیگر ، گوشه نشینی زمان حیض که بر ایشان واجب بود رفته رفته امتداد پیدا کرد و سراسر زندگی اجتماعی شان را فرا گرفت ، و این امر خود مبنای پرده پوشی در میان مسلمانان به شما می رود .. در نقش هایی که از ایران باستان بر جای مانده هیچ صورت زن دیده نمی شود و نامی از ایشان به نظر نمی رسد . . .
« چنانکه ملاحظه می فرمایید حجاب سخت و شدیدی در ایران باستان حکم فرما بوده حتی پدران و برادران نسبت به زن نامحرم شمرده اند . قرآن زنان ایده

×آل را که در بهشت جای دارند به مروارید محجوب پوشیده در صدف تشبیه نموده ومی فرماید: ((کامثال اللؤؤالمکنون)) سوره واقعه – آیه 23 در مجموع می توان گفت حجاب به معنای یک رفتار انسانی در طول تاریخ با فراز و نشیب های فراوانی همراه بوده و گرایش های مختلفی در هر دوره بر نوع

حجاب افراد مؤثر بوده است . اگر چه رسم حجاب در بین اقوام غیر عرب مانند ایران باستان ، اروپا ، قوم یهود و ... مرسوم بوده است . اسلام ، نه تنها واضح قانون حجاب نبوده است ، بلکه در جهت جلوگیری از افراط و تفریط هایی که در طول تاریخ در مورد حجاب به وجود آمده بود، به قانونمند کردن و تنظیم و تخفیف آن همت گماشته است و آن را به صورتی متعادل ، صحیح و متناسب با فطرت انسانی زن ارائه نموده است. پیشرفت تحصیلی عبارت است از سنجش عملکرد یادگیرندگان و مقایسه نتایج حاصل با هدف های آموزشی تعیین شده .(سیف،(1380مطالعات زیادی بر اساس داده های تیمز انجام گرفته است و رابطه نگرش مثبت دانش آموزان را با پیشرفت تحصیلی را مشخص کرده است(پاپانا ستازیو،(2000 لذا در پژوهش حاضر ،پژوهشگر با رویکردی عملیاتی به بررسی رابطه بین نگرش نسبت به حجاب و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر دوره راهنمایی ناحیه

4 شیراز پرداخته است.جهت دستیابی به هدف پژوهش، پرسش های زیر مطرح و مورد آزمون قرار گرفت.

1. دانشآموزان دختر دوره راهنمایی ناحیه 4 شهر شیراز نسبت به حجاب چه نگرشی دارند؟

2. آیا بین نگرش دانشآموزان دختر مدارس شهر و روستای دوره راهنمایی ناحیه 4 شهر شیراز نسبت به حجاب تفاوت معناداری وجود دارد؟

3. آیا بین نگرش دانشآموزان دختر پایه های مختلف تحصیلی در دوره راهنمایی ناحیه 4 شهر شیراز نسبت به حجاب تفاوت معناداری وجود دارد؟

4. آیا بین نگرش دانش آموزان دختر دوره راهنمایی ناحیه 4 شهر شیراز نسیت به حجاب و پیشرفت تحصیلی آنها رابطه معناداری وجود دارد؟


2. مواد و روش

جامعه ی آماری پژوهش حاضر شامل کلیه ی دانش آموزان شاغل به تحصیل در مدارس راهنمایی ناحیه 4 شهر شیراز،در سال تحصیلی 1391-92بود.جهت انتخاب نمونه مورد نیاز جهت این پژوهش از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای استفاده گردید. روش کار بدین صورت بود که ابتدا از مدارس شهری به شکل تصادفی نه مدرسه انتخاب گردید و در نهایت از هر مدرسه نیز سه کلاس به صورت تصادفی انتخاب گردید و در مدارس روستایی نیز به شکل تصادفی شش مدرسه انتخاب گردید و در نهایت از هر مدرسه نیز سه کلاس به صورت تصادفی انتخاب گردید و جمعا تعداد 1206 دانش آموز به ابزار پژوهش پاسخ دادند. از آن جا که بررسی رابطه بین نگرش نسبت به حجاب با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر دوره راهنمایی ناحیه 4 شیراز هدف اصلی این پژوهش است ،لذا پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی واز جهت جهت روش پژوهش توصیفی و از نوع پیمایشی می باشد. بنابراین ،جهت تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی(میانگین،انحراف استاندارد) . استفاده گر دید.

ابزارمورد استفاده جهت گردآوری اطلاعات لازم برای نگرش دانش آموزان دختر نسبت به حجاب ،مقیاس محقق ساخته که دارای 45 گویه است که دریک طیف لیکرتی پنج درجه ای از کاملا موافقم تا کاملا مخالفم، تنظیم شده اند.به منظور سنجش روایی محتوایی مقیاس مذکور ،از روش تحلیل گویه ، استفاده

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید