بخشی از مقاله
چکیده
هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی تأثیر آموزش برنامه غنی سازی ارتباط زوجین مبتنی بر منبع کنترل درونی است. روش پژوهش از نوع آزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل350 دانشجوی متأهل دانشگاه فرهنگیان مازندران میباشد. برای تعیین نمونه ابتدا 350 پرسشنامه منبع کنترل راتر و رضایت زناشویی انریچ در بین دانشجویان متأهل توزیع شد. از میان این پرسشنامهها، 47 زوج که بهطور همزمان دارای منبع کنترل بیرونی بودند و از نارضایتی زناشویی رنج میبردهاند، 20 زوج به روش تصادفی ساده انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند، بدینصورت که 10 زوج در گروه آزمایش و 10 زوج در گروه کنترل قرار گرفتهاند. ابزار پژوهش شامل مصاحبه تشخیصی، مقیاس رضایت زناشویی انریچ و مقیاس منبع کنترل راتر بود. دادهها با استفاده از روشهای آمار توصیفی - میانگین وانحراف معیار - و آمار استنباطی - ضریب همبستگی، تحلیل کوواریانس، تحلیل رگرسیون - مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که، آموزش غنی سازی ارتباط مبتنی بر منبع کنترل درونی در رضایت زناشویی زوجین مؤثر بوده است. بنابراین، مداخله آموزشی مبتنی بر منبع کنترل درونی می تواند به عنوان یکی از روش های مداخله برای زوج هایی که از نارضایتی زناشویی رنج می برند و به طلاق فکر می کنند مورد استفاده قرار گیرد.
کلیدواژهها: برنامه غنی سازی رابطه، منبع کنترل درونی، رضایت زناشویی
مقدمه
ازدواج به صورت ویژه و نمادین به عنوان یک منبع سازگاری و رضایت شروع میشود، اما اغلب اوقات به صورت یک منبع استیصال و سرخوردگی پایان مییابد. تقریبا بیش از نصف افرادی که ازدواج می کنند، قادر هستند زندگی مشترک خود را برای یک عمر حفظ کنند. و از کسانی که موفق به حفظ آن می شوند، افراد بسیار کمی یافت می شوند که دفتر زندگی مشترکشان را با خوبی و خوشی ببندند - روس1،. - 1991 آمار افزایش طلاق در کشورهای غربی، بیش از 50% میرسد - رایس2، 1997 ؛ ویکس و ترییت3، 2001 ؛ دای4، . - 2003 درکشورایران ، براساس آمارهای موجود، میزان طلاق از سال 71 تا 82 بین 11تا 16 درصد در حال افزایش است - فرحبخش وهمکاران ،. - 1385 کسانی که طلاق گرفته اند ،علی رغم تجربه تلخی که داشته اند حدود 65 درصد زنان و70 درصد مردان مجددا ازدواج می کنند وحدود 50 درصد افرادی که برای بار دوم ازدواج کرده اند، دوباره طلاق می گیرند - اولیا وهمکاران ،. - 1390 آنچه آنها در بار اول و در هر بار ازدواج میخواهند وتقریباً همیشه تجربه میکنند، وقفه و افول رضایت از زندگی زناشویی است. براین اساس تعیین و تبیین این که چه عواملی زندگی زناشویی را به سوی ناسازگاری، نارضایتی و ناپایداری می کشاند ویا آن را رضایت بخش وپایدار نگه می دارد ، کاری بس مفید وحیاتی خواهد بود.
در زمینه علل ناسازگاری زناشویی و روش های درمان آن پژوهش های متعددی به عمل آمده است. ادبیات تحقیق به چندین متغیر مرتبط با سازگاری و رضایت زناشویی اشاره دارد. سبک دلبستگی یکی از عوامل فردی است که بر سازگاری و ناسازگاری زناشویی تأثیر میگذارد و تحقیقات بسیاری درباره آن صورت گرفته است. کیرک پاتریک و دیویس - 1994 - 5 رابطه ی بین ویژگی ها و مشخصات رابطهای و سبک های دلبستگی را مورد تحقیق قرار دادند. نتایج حاصله نشان داد که امنیت و مصونیت دلبستگی با رضایت رابطه ای بیشتر، تعهد و مسئولیت بیشتر، صمیمیت و نزدیکی بیشتر و اعتماد بیشتر مرتبط است. به طور مشابه، ارتان - 2002 - 6 دریافت که زوج های دارای سبک های دلبستگی ایمن دوطرفه، بالاترین سازگاری زناشویی را به معرض نمایش میگذارند.