بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر راهبرد آموزشی محاسبه ذهنی با چرتکه بر بهبود عملکرد ریاضی دانش-آموزان دارای اختلال یادگیری خاص با مشکل ریاضی انجام گرفت. طرح پژوهش شبه آزمایشی پیشآزمون و پسآزمون با گروه کنترل میباشد. جامعه آماری پژوهش را دانشآموزان دارای اختلال یادگیری با مشکل ریاضی شهر تبریز تشکیل می دادند. نمونه مورد نظر به صورت تصادفی به تعداد 60 نفر انتخاب شدند و در گروههای آزمایش و کنترل تقسیم شدند.ابتدا پیش آزمون و پرسشنامه محقق ساخته به عمل آمد و پس از آموزش محاسبه ذهنی با چرتکه به گروه آزمایش پس آزمون اجرا شد. تحلیل آماری چند متغییره نشان داد که آموزش ریاضی به روش محاسبه ذهنی با چرتکه تأثیر مثبت بر عملکرد دانشآموزان دارای اختلال یادگیری خاص با مشکل ریاضی دارد
کلمات کلیدی: محاسبه ذهنی با چرتکه، اختلال یادگیری خاص با مشکل ریاضی،
مقدمه
یادگیری فرآیندی است که درنتیجه آن موجودی ناتوان و درمانده در طی زمان و در تعامل و رشد جسمی به فردی تحولیافته میرسد که تواناییهای شناختی و قدرت اندیشه او حدومرزی نمیشناسد. تنوع بسیار زیاد و گسترش زمانی یادگیری انسان که به وسعت طول عمر اوست باعث شده است علیرغم تفاوتهای زیادی که در یادگیری باهم دارند، برخی افراد در روند یادگیری و آموزش دچار مشکل میشوند - کارگر شورکی، ملکپور و احمدی، . - 1389 اختلال یادگیری خاص، اختلال عصبی – رشدی4،مبنایی است برای ناهنجاریها در سطح شناختی که با علائم رفتاری این اختلال ارتباط دارند؛ و از تعامل عوامل ژنتیکی، تکوینی - اپیژنتیک - ، محیطی که بر توانایی مغز در درک کردن یا پردازش درست و دقیق اطلاعات کلامی یا غیرکلامی تأثیر میگذارد - انجمن روانپزشکی آمریکا5، - 2013؛ که خصیصه اصلی آن ایجاد مشکلاتی در پیشرفت تحصیلی یا کارکرد روزمره است - اسنولینگ و هالم 6،. - 2012 اختلال یادگیری شامل اختلال در خواندن، بیان نوشتاری و ریاضیات است - انجمن روانپزشکی آمریکا،. - 2013 محاسبه پریشی7 واژه جایگزینی است که برای اشاره به الگوی مشکلاتی بهکاربرده میشود که با مشکلات پردازش کردن اطلاعات عددی، یادگیری واقعیتهای علم حساب و انجام دادن درست یا صحیح محاسبات مشخص میشوند. اگر برای مشخص کردن این الگوی خاص مشکلات ریاضی از محاسبه پریشی استفادهشده باشد، مشخص کردن هرگونه مشکلات دیگری که وجود داشته باشد نیز اهمیت دارد، نظیر مشکلات در رابطه با استدلال ریاضی یا استدلال درست کلمه - انجمن روانپزشکی آمریکا، . - 2013 اختلال یادگیری خاص میتواند پیامدهای کارکردی منفی در طول عمر داشته باشد، ازجمله پیشرفت تحصیلی کمتر، میزان بالاتر ترک تحصیل دبیرستان، میزان پایینتر تحصیل پس از دوره متوسطه، سطح بالای ناراحتی روانشناختی و سلامت روانی کلی نامناسبتر، میزان بالاتر بیکاری و نیمه بیکاری، درآمد پایینتر، ترک تحصیل و نشانههای افسردگی همراه با آن، خطر پیامدهای سلامت روانی نامناسب، ازجمله گرایش به خودکشی را نیز بیشتر میکند - انجمن روانپزشکی آمریکا، . - 2013 نتایج پژوهشی حاکی است که کودکان و نوجوانان دارای اختلال یادگیری دارای مشکلات رفتاری در مهارتهای بینفردی - واینر8، - 2004 رابطه دوستی ضعیف - واینر و اسچنیدر9، - 2006 و همچنین ضعف در تعاملات اجتماعی و تواناییهای اجتماعی - سلیمانی، زاهد بابلان، فرزانه و ستوده، - 1390 میباشند. درحالیکه سطوح بالای حمایت اجتماعی و هیجانی، پیامدهای سلامت روانی بهتری را پیشبینی میکند - انجمن روانپزشکی آمریکا، . - 2013
تعداد دانشآموزان دارای اختلال یادگیری در حال افزایش است - برین10، - 2008؛ و این اختلال در مردان شایعتر از زنان است. دامنه نسبتها تقریباً 2:1 تا 3:1 است - انجمن روانپزشکی آمریکا، . - 2013 اختلالات یادگیری خاص برای کودکان، نوجوانان و جامعه میتواند یک مشکل اساسی بهحساب آید که تنها به افت تحصیلی و اتلاف بودجه پایان نمیپذیرد بلکه به سرزنش، تحقیر از جانب سایر دانشآموزان و به وجودآمدن خودباوری ضعیف و کاهش عزت نفس آنها میانجامد و سلامت روانشان را به مخاطره میاندازد. این مشکلات از دانشآموزان و مدرسه به خانه و خانواده راه مییابد و اضطراب و ناخشنودی را در فضای زندگی گسترش میدهدو حاصل این امر، آسیبی است که به بهداشت روانی فرد ،خانواده و جامعه وارد میشود - تبریزی،. - 1384 لذا دستیابی به راهحلهایی برای مقابله با این مشکل دارای اهمیت است. ولی متأسفانه جواب کوتاه، خلاصه و فراگیری برای درمان اختلال یادگیری با مشکل ریاضی وجود ندارد زیرا نه تمام دانشآموزان کاملاً مشابه یکدیگرند و نه مشکلات آنها لزوماً همسان است - تبریزی، - 1393؛ اما تأثیر راهبردهای مختلف بر بهبود عملکرد دانشآموزان دارای اختلال یادگیری در ریاضی صورت گرفته است که حاکی از سودمند بودن این راهبردها بوده است. برای مثال مداخلات رفتاری و روانشناختی بااینکه بهصورت مستقیم مهارتهای ریاضی را مورد هدف قرار نمیدهند اما موجب بهبود عملکرد ریاضی میشود - فورلانگ، مک لوین، مک گیلوی، گیری11، - 2016 همچنین براساس مطالعات فوچس - 2010 - 12 توجه مستقیم و مشارکت غیرمستقیم در کلاس درس به دانشآموزان دارای مشکل کمک میکند - فورلانگ، مکلوین،
