بخشی از مقاله
چکیده
در این مطالعه تاثیر غلظت/زمان ال-کارنیتین بر زنده مانی و پارامترهای حرکتی اسپرم اپیدیدیمی قوچ در محیط آزمایشگاهی بررسی شد. تعداد 20 عدد بیضه از کشتارگاه تهیه و در کنار یخ آزمایشگاه منتقل شدند. قسمت دم اپی دیدیم ها در پتری دیش حاوی 3 میلی لیتر بافر سیترات سدیم %2/9 قرار داده شدند. سپس بوسیله اسکالپل 3 برش عمیق روی اپی دیدیم ایجاد شده و پس از 5 دقیقه اپی دیدیم از محیط خارج و سوسپانسیون اسپرم جمع آوری گردید. سوسپانسیون اسپرم جمع آوری شده به 4 گروه تقسیم شده و در دمای 37 درجه با استفاده از یک رقیق کننده بر پایه بافر سیترات سدیم %2/9 حاوی به ترتیب 0، 2/5، 5 و 10 میلی مولار ال کارنیتین رقیق سازی شدند تا به غلظت 4×108اسپرم در هر میلی لیتر برسد. نمونه های اسپرم رقیق شده در انکوباتور 37 درجه به مدت 90 دقیقه نگهداری شدند. پارامترهای حرکتی و زنده مانی اسپرم ها پس از 45 و 90 دقیقه انکوباسیون ارزیابی شد.
مقایسه درصد اسپرم زنده متحرک، زنده غیرمتحرک و مرده در دوره های زمانی 45 و 90 دقیقه بیانگر عدم وجود اختلاف آماری معنی دار - P> 0.05 - بین گروه های مورد مطالعه بود. بر اساس نتایج بدست آمده هیچیک از پارامترهای حرکتی بررسی شده تفاوت آماری معنی داری نشان ندادند . - P> 0.05 - آنالیز آماری نتایج درصد زنده مانی اسپرم ها پس از 45 و 90 دقیقه نگهداری از عدم وجود اختلاف آماری بین سه غلظت ال کارنیتین با گروه شاهد حکایت داشت . - P> 0.05 - یافته های مطالعه حاضر نشان داد که افزودن ال -کارنیتین به رقیق کننده اسپرم اپی دیدیمی قوچ تاثیر معنی داری روی پارامترهای حرکتی و زنده مانی در شرایط آزمایشگاهی ندارد، بنابراین بنظر میرسد ال-کارنیتین در قوچ نورمواسپرمیک بی تاثیر باشد.
واژه های کلیدی: اسپرم، کارنیتین، پارامترهای حرکتی، زنده مانی، قوچ.
مقدمه درمان های دارویی متعددی از جمله تجویز ال کارنیتین برای افزایش تعداد و تحرک اسپرم معرفی شده اند. کارنیتین در مواد غذایی وجود دارد و از اسید آمینه لیزین و متییونین مشتق می شود 4 - ،. - 1 ال کارنیتین که در اپیدیدیم متمرکز شده سبب انتقال اسید های چرب به درون میتوکندری شده و در اکسیداسیون اسید های چرب به عنوان منبع اصلی انرژی اسپرم ها دخالت دارد
. - 4 - کارنیتین سبب حفاظت غشای سلول در برابر صدمات ناشی از رادیکال های آزاد اکسیژن نیز می شود. ال-کارنیتین و استیل ال-کارنیتین بدلیل تاثیر در متابولیسم انرژی و نیز خاصیت آنتی اکسیدانی بر روی فعالیت متابولیسمی و واکنش های تامین انرژی برای تحرک اسپرم تاثیر گذاشته و منجر به افزایش پارامترهای کیفی اسپرم از قبیل شاخص های حرکتی اسپرم و کاهش صدمات ناشی از استرس اکسیداتیو و تولید گونه های واکنش پذیر اکسیژن پس از انجماد و ذوب می شوند که در موفقیت باروری و تولیدمثل موثر است . - 4 - با توجه به تأثیر کارنیتین در متابولسیم سلولی و تاثیر آن بر تحرک اسپرم، این مطالعه با هدف بررسی اثر ال کارنیتین بر پارامترهای حرکتی و زنده مانی اسپرم در محیط آزمایشگاهی انجام شد.
مواد و روش ها
تعداد 20 عدد بیضه از قوچ های به ظاهر سالم بالغ در کشتارگاه تهیه و در کنار یخ در کمترین زمان به آزمایشگاه منتقل شدند. قسمت دم اپی دیدیم ها پس از ضد عفونی با الکل و جداسازی عروق خونی سطحی با دقت از بیضه جدا شده و در پتری دیش حاوی 3 میلی لیتر بافر سیترات سدیم %2/9 در دمای 37 درجه قرار داده شدند. سپس بوسیله اسکالپل در ناحیه بدون عروق خونی 3 برش عمیق روی اپی دیدیم ایجاد شده و پس از 5 دقیقه اپی دیدیم از محیط خارج و سوسپانسیون اسپرم جمع آوری گردید. تمام نمونه ها با استفاده از نرم افزار کاسا ارزیابی شد و نمونه های با حرکت پیشرونده بالای %60 در آزمایش استفاده شدند. سوسپانسیون اسپرم جمع آوری شده به 4 گروه تقسیم شده و با استفاده از یک رقیق کننده بر پایه بافر سیترات سدیم %2/9 حاوی به ترتیب 0، 2/5 ، 5 و 10 میلی مولار ال کارنیتین رقیق سازی شدند تا به غلظت 4×108 اسپرم در هر میلی لیتر برسد. نمونه های اسپرم رقیق شده داخل میکروتیوب 1/5 سی سی در انکوباتور 37 درجه به مدت 90 دقیقه نگهداری شدند. پارامترهای حرکتی با استفاده از نرم افزار کاسا و زنده مانی اسپرم ها با استفاده از رنگ آمیزی ائوزین-نگروزین پس از 45 و 90 دقیقه انکوباسیون ارزیابی شده و با نمونه کنترل مقایسه گردید. برای مطالعه تحرک اسپرم چهار کلاس به صورت حرکت پیشرونده سریع - A - ، حرکت پیشرونده کند - B - ، حرکت غیر پیشرونده - C - و بدون حرکت - D - در نظر گرفته شد. نتایج بدست آمده در هر گروه به کمک نرم افزار آماری SPSS و با روش آماری آزمون آنوای یک طرفه با سطح اطمینان P<0.05 با یکدیگر از نظر آماری مقایسه و تجزیه و تحلیل شد.
نتایج و بحث در این مطالعه مقایسه درصد اسپرم زنده متحرک، زنده غیرمتحرک و مرده در دوره های زمانی 45 و 90 دقیقه بیانگر عدم وجود اختلاف آماری معنی دار - P> 0.05 - بین گروه های مورد مطالعه بود - نمودار شماره 1 و . - 2 نتایج تاثیر ال کارنیتین بر پارامترهای حرکتی اسپرم در جدول شماره یک نشان داده شده است. بر اساس نتایج بدست آمده هیچیک از پارامترهای حرکتی بررسی شده تفاوت آماری معنی داری نشان ندادند . - P> 0.05 - نتایج درصد زنده مانی اسپرم ها پس از 45 و 90 دقیقه نگهداری در 37 درجه در جدول شماره 2 ارائه شده است، آنالیز آماری از عدم وجود اختلاف آماری بین سه غلظت ال کارنیتین با گروه شاهد حکایت داشت . - P> 0.05 -
در مطالعهی علی آبادی و همکاران - 2012 - استفاده از ال کارنیتین و استیل کارنیتین در محیط آزمایشگاهی به نمونه اسپرم بیضه ای موش باعث بهبود حرکت و کیفیت کروماتین اسپرم شده است. آنها این تاثیر را تقلید از شرایط طبیعی تولید اسپرم در طی مرحل نهایی اسپرماتوژنز می دانند. در پستانداران ال کارنیتین از پلاسمای خون گرفته شده و به اپی دیدیم و سپس اسپرم انتقال می یابد و به دو صورت آزاد و استیله شده ذخیره می گردد. شروع حرکت اسپرم به موازات افزایش ال کارنیتین در لومن اپی دیدیم اتفاق می افتد. اختلاف نظر هایی در مورد قسمتی از اپیدیدیم که افزایش غلظت ال کارنیتین مایع منی در آن اتفاق می افتد وجود دارد - 4 - در. انسان منشا ال کارنیتین احتمالاٌ از قسمت آمپولار و در قوچ از قسمت انتهایی اپی دیدیم است . - 4 - تاثیر ال- کارنیتین خوراکی بر بافت بیضه، پارامترهای اسپرم و تولید روزانه اسپرم موش سوری بالغ بررسی شده است . - 3 - یافته های این مطالعه نشان داد که تجویز خوراکی ال- کارنیتین به موش های دارای اسپرماتوژنزیس طبیعی تاثیر معنی داری روی سیستم تولید مثل ندارد. ال کارنیتین خوراکی در مردان نابارور مبتلا به آستنوزواسپرمی افزایش تحرک اسپرم و فعالیت آنزیم هیدروپراکسد گلوتاتیون پراکسیداز را بدنبال داشته است . - 3 - همچنین مصرف مکمل کارنیتین در افراد سیگاری و غیر سیگاری مبتلا به اشکال غیرطبیعی اسپرم موثر و کارآمد ارزیابی شده است . - 5 - یافته های مطالعه حاضر نشان داد که افزودن ال-کارنیتین به رقیق کننده اسپرم اپی دیدیمی قوچ تاثیر معنی داری روی پارامترهای حرکتی و زنده مانی در شرایط آزمایشگاهی ندارد، بنابراین به نظر می رسد که ال -کارنیتین در قوچ نورمواسپرمیک بی تاثیر باشد.
نمودار :1 میانگین انحراف معیار داده های حرکتی اسپرم در غلظت های مختلف ال کارنیتین پس از 45 دقیقه انکوباسیون در دمای 37 درجه
نمودار :2 میانگین انحراف معیار داده های حرکتی اسپرم در غلظت های مختلف ال کارنیتین پس از 90 دقیقه انکوباسیون در دمای 37 درجه