بخشی از مقاله
چکیده
شهرها بیشتر از هر نقطه دیگری به فضای سبز نیاز دارند. از همین منظرهسازی شهری بوده است. نقش گیاهان، به ویژه رو توسعه فضای سبز با کاشت انواع گیاهان بوتهای و درختی، درختان، در پالایش و کاستن آلودگیهای گوناگون هوا، صدا و نور و پیوسته یکی از اقدامات شهرداریها برای منظرهسازی شهری بودهغیره و زیبا محیطزیست بسیار قابل توجه است .است این پژوهش به منظور بررسی اثر زمانهای مختلف قلمهگیری کنوکارپوس - erectus. - Conocarpusیک گونه از بر ریشهزایی و زندهمانی کنوکارپوس با هدف افزایش کیفیت و درختان جامعه مانگرو زمینی است که در امتداد سواحل گرمسیری کمیت نهالهای تولیدی این گونه برای کاشت در فضای سبز شهری و نیمه گرم سیری آمریکا و غرب آفریقا رشد میکند . نام اجرا شد. بدین منظور قلمه گیری در اسفند، فرودین و اردیبهشت متداول آن Botton wood و Buttn mangrove است که سال 1392 در فضای گلخانه در نهالستان شهرستان بهبهان در بیشتر در آمریکا به این نام نامیده میشود. در مکزیک و فلوریدا فرم قالب طرحکاملاً تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. برای این امر، یا واریتهای از این گونه تحت نام Conocarpus erectus
قلمههای علفی - قطر 2 تا 3 میلیمتر - هر کدام به طول 12 سانتی sericeus Grisbach وجود دارد که دارای برگهای مویین و متر تهیه گردید. دو ماه پس از کاشت قلمهها از بستر کاشت خارج و ابریشمین نقرهای میباشد؛ به همین جهت به آن silver button قلمهها جهت اندازهگیری به آزمایشگاه منتقل شدند. نتایج به دست mangrove میگویند . آمده از مقایسات میانگینهای صفات اندازهگیری شده نشان داد ؛ این گونه از خانواده کامبرتاسه1، درختچهای همیشه سبز و که قلمههای کاشته شده در اسفند دارای بیشترین زندهمانی و قطر فرم پذیر است که به ارتفاع 6 و گاهی 20متر نیز میرسد و دارای ریشه بودند و با قلمه های کاشته شده در فرودین در سطح خطای ساقههای بسیار متعدد و منشعب میباشد . که در فضاهای 5 درصد دارای اختلاف معنی دار می باشد. ، همچنین نتایج نشان سبز استانهای جنوبی به طور گسترده استفاده میشود . از داد؛ که قلمههای کاشته شده درفروردین دارای بیشترین تعداد برگ پوست درخت ماده تلخی به دست میآید که در طب سنتی مکزیک و وزن تر و وزن خشک شاخساره میباشند. با توجه به اهمیت به عنوان داروی قابض استفاده میشود .استخراج تانن از پوست و زندهمانی قلمهها و عملکرد بهتر قلمههای کاشته شده اسفند ماه برگ این گونه در حد بالایی انجام میگیرد .این گیاه به دلیل نسبت به قلمههای کاشته شده در فروردین ماه، بهترین زمان قابلیت فرمدهی مناسب در طراحی فضای سبز مورد استفاده قرار
قلمهگیری در این مطالعه اسفند ماه میباشد.
کلمات کلیدی: این گونه، گونهای وارداتی و بسیار مقاوم به آب شور است. قلمه های کنوکارپوس ، زمان قلمهگیری، ریشهزایی و زنده مانی تحقیقات آزمایشی انجامشده بر روی این گیاه نشان داده حتی با آب قلمه ها شور خلیجفارس نیز رشد خود را ادامه داده است. برنامه و کاشت آن در کشورهای حوزه خلیجفارس و همچنین کشور عربستان
مقدمه
سعودی و ایران وعراق که مناطق گرم و خشک و معمولاً با خاک روند توسعه شهری در سالهای اخیر باعث شده است که با تغییر شور دارند، ادامه دارد و نمای زیبایی به شهرها میبخشد. به علت در بیلان تابشی و گرمایی مناطق تحت پوشش و همچنین گسترش مقاومت و سازگاری با هوای گرم و خشک و متراکم، شرایط ضعیف بیش از پیش آلودگی هوا، شهرها به محیطهایی ناسالم تبدیل تهویه خاک، زهکشی بد، آلودگی هوا، کشت آن اهمیت زیادی در گردند شهرها بیشتر از هر نقطه دیگری به فضای سبز نیاز دههگذشته در کشور و مخصوصاً استان خوزستان پیدا کرده است . از همین رو توسعه فضای سبز با کاشت انواع گیاهان .این گونه در چند سال اخیر در جنوب ایران به وفورکاشت
دارند بوتهای و درختی، پیوسته یکی از اقدامات شهرداریها برای میشود. از جمله استانهای ایران که این درخت در آنها کاشته میشود میتوان خوزستان، بوشهر و هرمزگان را نام برد. البته در شمال کشور هم میروید اما سرمای شدید آن را خشک کرده و از بین میبرد به همین دلیل در آنجا تکثیر خوبی نداشته است.
ازدیاد کنوکارپوس از طریق جنسی دارای مشکلاتی در جوانه زنی بذر میباشد .در مطالعهای که روی کنوکارپوس در مکزیک انجامشده؛ مشاهده شد که زندهمانی بذرهای کنوکارپوس کمتر دوازده درصد بود. همچنین در طول فصل خشک کمتر از پنج درصد بذرهای جوانهزده و تنها 1/6 درصد از نهالها بعد از بیست و پنج تا بیست و هشت ماه زنده مانده و گل دادند . از این رو تکثیر از طریق غیرجنسی ترجیح داده میشودتکثیر غیرجنسی یا رویشی به توان گیاه در تولید اندامها و بافتهای گیاهی بستگی دارد. تکثیر به وسیلهی قلمه، مهمترین روش غیرجنسی ازدیاد درختچههای زینتی، گونههای خزان دار و همچنین انواع همیشه سبزهای پهنبرگ و باریک برگ میباشد علیرغم مزایای استفاده از قلمه به عنوان روش تکثیر رویشی، بسیاری از گونههای چوبی باارزش مشکلاتی را در ریشهدار شدن قلمههایشان دارند که منجر به ریشه زایی کم و ناموفق قلمههای آنها میگردد . عوامل مختلفی چون نوع شاخه مورد استفاده به عنوان قلمه، زمان قلمهگیری، ویژگیهای درختان مادری و استفاده از محرکهای ریشه زایی میتواند در پاسخ قلمهها تأثیرگذار باشد بهترین زمان قلمهگیری زمانی است که اولین سرما موجب ریزش برگها شده باشد.در مناطق سردسیری گاهی اواخر زمستان و یا اوایل بهار قلمهگیری انجام میشود و در مناطق گرمسیری از بهمن تا اواسط فروردین میتوان قلمهگیری کرد.
بدین ترتیب قلمه ها تا بهار ریشهدار شده و در پاییز یا بهار سال دوم به محل اصلی منتقل میشوند .همچنین زمانی که آغازندههای ریشه، پس از قرار گرفتن در بستر افزایش شروع به نمو میکنند، بسیار متغیر است .مطالعات مختلف تأثیر زمان قلمهگیری را در کیفیت نهالهای تولیدی بررسی کردهاند. ریزی و همکارانش در سال 1384در مطالعهی خود نشان دادند که زمان قلمهگیری در سه گونه نوئل زینتی بر درصد ریشه زایی، طول ریشه و درصد قلمه-های پینهدار در سطح 5 %معنیدار است.
بیشترین درصد قلمه-های پینهدار در گونه Picea glauca و در قلمه زنی اوایل اسفند است.همچنین در آزمایشی که توسط Anne و همکارانش در سال 1989 بر روی ریشه زایی نوئل آبی 10 ساله صورت گرفته، بهترین زمان قلمهگیری اسفند معرفی شد.Garanovich در سال 2002 در تحقیقی دیگری بر روی نوئل آبی و نوئل سفید، سه زمان قلمهگیری یعنی در ماههای اسفند، اواسط اردیبهشت و اوایل مرداد را مورد مقایسه قرارداد نتایج نشان داد که بهترین زمان قلمهگیری در نوئل نروژی با 75 درصد موفقیت در اسفند و برای نوئل آبی با 78 درصد در مرداد میباشد. Swamy و همکارانش در سال 2002، در تحقیقی به بررسی اثر اکسین و فصول مختلف بر ریشه دهی قلمههای سخت چوب جوان و بالغ درختان اقاقیای سیاه و Grewia optiva پرداختند که نتایج مطالعه آنها نشان داد؛ که در هر سه فصل قلمههای جوان از هر دو گونه ریشه دهی قابلتوجهی نسبت به قلمههای بالغ داشتند. با توجه به اقلیم خاص استان خوزستان و نیز لزوم حفظ و گسترش فضای سبز و از طرفی وجود آلودگیهای ناشی از ریز گردها، این پژوهش به منظور بررسی اثر زمانهای مختلف قلمهگیری بر ریشه زایی و زندهمانی کنوکارپوس اجرا شد تا با شناسایی بهترین روشهای تولید قادر به تکثیر نهالهای باکیفیتتر و کاهش تلفات تولید قلمههای این گونه در نهالستان باشیم .
-2 مواد و روشها
-1-2 وضعیت نهالستان
منطقه مورد مطالعه شهرستان بهبهان واقع در جنوب شرقی استان خوزستان در موقعیت جغرافیایی 53 38 33 و 30 39 38 عرض شمالی و 50 9 37 و 25 10 50 طول شرقی واقع شده است.ارتفاع منطقه مورد مطالعه نیز 250 تا 300 متر از سطح دریا بوده و بنا به آمار ایستگاه هواشناسی بهبهان، درجه حرارت متوسط سالانه منطقه 28/85 درجه است. از لحاظ آب و هوایی این منطقه بر اساس ضریب خشکسالی دمارتون دارای آب و هوای نیمه خشک و بر اساس ضریب آمبرژه در محدوده مناطقی با آب و هوای خشک قرار دارد .وضیعت دما و رطوبت نسبی در ماههای اجرای طرح به ترتیب در جدول 3-1 و 3-2 آمده است.
-2-2روشها -1-2-2 قلمهگیری و کاشت نهالها
به منظور بررسی اثر زمانهای مختلف قلمهگیری بر ریشه زایی و زندهمانی قلمههای کنوکارپوس این طرح در زمستان 92 در فضای گلخانه در نهالستان شهرداری بهبهان اجرا شد.
این پژوهش صورت در قالب طرحکاملاً تصادفی با فاکتور زمان قلمهگیری در سه سطح 20 - اسفند، 20 فروردین و20 اردیبهشت - و در چهار تکرار و برای هر تکرار 30 نمونه اجرا شد. برای این امر قلمه علفی - قطر 2 تا 3 میلیمتر - به طول 12 سانتی متر و از پایههای مادری موجود در نهالستان شهرداری بهبهان که درختانی بالغ و دارای وضعیت ظاهری یکسان بودند، استفاده گردید و قلمهها از شاخههای سال جاری و تهیه شدند. قلمهها در سه زمان 20 اسفند 20 فروردین و20 اردیبهشت در فضای گلخانه کاشته شد. در این آزمایش از بستر کاشت ماسهای استفاده گردید. قبل از کاشت بستر کاشت توسط بنومیل 2 در هزار ضد عفونی شد. برش قلمه پایین درست زیر یک جوانه و برش بالای قلمه 1 تا 2 سانتیمتر با اولین جوانه فاصله داشته و به صورت مورب زده شد. به منظور جلوگیری از خمش و صدمه به قلمهها هنگام کاشت، ابتدا توسط وسیله نوکتیزی چند سوارخ در بستر ایجاد و بعد قلمهها در آن مستقر شدند . آبیاری روزانه به صورت مه افشان انجام شد.
دو ماه پس از کاشت اولین سری از قلمهها، سری اول - قلمههای مراحل اجرا شد.وضعیت آب و هوایی در ماههای مورد مطالعه در کاشته شده در اسفند - را از بستر کاشت خارج کرده.
3-2-2 تجزیه و تحلیل آماری
تجزیه و تحلیل دادههای به دست آمده با استفاده از نرمافزار spss انجام شد. نرمال بودن دادههای به دست آمده با استفاده از آزمون Kolmgorov-Smirnov بررسی شد. اثرات اصلی تیمارها از طریق تجزیه و تحلیل واریانس یک طرفه در قالب طرحکاملاً تصادفی بررسی شد. جهت مقایسه میانگین ها از آزمون T- test استفاده شد.
-3 نتایج
از آنجایی که قلمه های کاشته شده در اردیبهشت ماه - زمان سوم - ریشه دوانی نداشته و در طی آزمایش از بین رفتند به همین دلیل در آنالیزهای آماری مورد بررسی قرار نگرفتند . دلیل این امر میتوان افزایش دما در این ماه از سال در منطقه مورد مطالعه باشد.
