بخشی از مقاله
چکیده
کانسار سرب و نقره آهنگران در غرب ایران واقع شده است که در استان همدان و در فاصله 25 کیلومتري جنوب شرقی شهر ملایر قرار دارد. سنگ میزبان کانسار آهنگران عمدتاً سنگهاي کربناتی کرتاسه زیرین است که بهصورت دگرشیب بر روي سنگهاي ژوراسیک قرار گرفتهاند. در کانسار آهنگران دولومیتی شدن به دو صورت مختلف دولومیتهاي دیاژنتیک و دولومیتهاي اپی ژنتیک دیده میشود. به لحاظ ساختاري کانسارسازي در امتداد شکستگیها و گسلها صورت گرفته است.
مقدمه
کانسار سرب و نقره آهنگران در 25 کیلومتري جنوب شرقی ملایر و در فاصله 3 کیلومتري جاده اراك ملایر واقع شده است که در محدوده طولهاي شرقی 48° 45´ تاَ49° 15 و عرضهاي شمالیَ34° 7 تاَ34° 22 می باشد. از لحاظ تقسیم بندي تکتونیکی و ساختمانی در زون سنندج- سیرجان قرار دارد. معدن آهنگران در دامنه جنوب شرقی کوه گاومرده در طولی حدود 4 تا 5 کیلومتر یعنی از غرب دره بید تا شرق دره غار گسترش یافته است. کوه گاومرده در واقع ناودیسی است که داراي امتداد شمال غرب-جنوب شرق میباشد و توسط گسلهاي طولی و عرضی قطع و جابجا شده است و شیب لایه ها در دامنه جنوبی این کوه - محل معدن - به سمت شمال است. این کانسار در آهکهاي ماسه اي- دولومیتی کرتاسه پایینی قرار دارد که با فیلیت ها ي کوارتزي و اسلیت ها و فیلیت هاي ژوراسیک همپوشانی دارد. در منطقه آهنگران فعالیت هاي تکتونیکی بسیار شدید بوده و از آنجایی که اثرات فعالیتهاي تکتونیکی در واحدهاي کرتاسه زیرین دیده میشود، میتوان این تغییر شکلها را به فعالیت آلپی نسبت داد.
از نظر کانیشناسی کانیهاي اصلی شامل گالن، کالکوپیریت، پیریت، هماتیت و پیروتیت و کانههاي باطله شامل باریت، دولومیت، کلسیت و کوارتز میباشد. از مهمترین بافتها و ساختهاي موجود میتوان از بافت پرکننده فضاي خالی، رگه اي، جانشینی و توده اي را نام برد.
روش مطالعه :
به منظور بررسی تغییرات سنگ شناسی 30 نمونه برداشت شده است که براي مطالعات کانی شناختی، مقاطع نازك در کارگاه مقطع نازك دانشگاه بوعلی سینا همدان تهیه گردید و مورد بررسی قرار گرفت.
بحث
ویژگیهاي سنگ شناسی: یکی از خصوصیات مهم در کانسارهاي نوع دره می سی سی پی قرار گیري کانسار در دولستون، سنگ آهک و ندرتا ماسه سنگ میباشد - لیچ و سنگستر، . - 1993 معدن آهنگران در دامنه جنوب شرقی کوه گاومرده در طولی حدود 4 تا 5 کیلومتر یعنی از غرب دره بید تا شرق دره غار گسترش یافته است. کوه گاومرده در واقع ناودیسی است که داراي امتداد شمال غرب- جنوب شرق میباشد و توسط گسلهاي طولی و عرضی قطع و جابجا شده است و شیب لایه ها در دامنه جنوبی این کوه - محل معدن - به سمت شمال است.
شکل 1 نقشه زمین شناسی منطقه آهنگران را نشان میدهد.
شکل :1 نقشه زمین شناسی منطقه سرب و نقره آهنگران.
روند تکتونیکی موجود در منطقه موازي روند زاگرس بوده است و ناودیسهاي با روند شمال باختري- جنوب خاوري و گسله هاي قائم و معکوس گوناگون از اختصاصات این ناحیه است. روند کلی ساختمانهاي ناحیه امتدادي با جهت
120 درجه میباشد. چین خوردگی همچنان که واحدهاي سنگی را چین داده است، افقها و عدسیهاي ماده معدنی داخل آنها را نیز متاثر نموده است.
در منطقه آهنگران سنگهاي تریاس بالایی- ژوراسیک با دگرشیبی مشخص واحدهاي قدیمی تر خود را میپوشانند و سنگهاي کرتاسه پایینی در منطقه آهنگران به 3 واحد تقسیم شده است که شامل واحد کنگلومرایی، ماسه سنگی و دولومیتهاي ماسه اي، آهکهاي پلیتی، مارن و آهک، آهکهاي ضخیم لایه تا توده اي میباشد. واحدهاي کرتاسه زیرین از نظر سنی معادل سازند تیزکوه در البرز میباشند. کانسار آهنگران از دو بخش استراتی فرم سن ژنتیک و اپی ژنتیک بهوجود آمده و در فاصله بین یک لایه شیلی در پایین و یک لایه آهکی در بالا واقع میباشد. در شکل 2 مقطعی از سنگهاي کربناته کرتاسه زیرین و تناوبی از دولومیتهاي آهندار و باریت نشان داده شده است.
شکل .2 الف - تناوبی از دولومیتهاي آهندار و باریت در معدن آهنگران. ب - ضخامت زیادي از واحدهاي کربناته و گسلی که در آن ایجاد شده است.
