بخشی از مقاله
چکیده
نتایج حاصل از مطالعاتی که به بررسی تعیین به موقع بودن گزارش حسابرسی در هر دو بخش عمومی و خصوصی پرداختند نشان داد که اندازه حسابرس میتواند به موقع بودن گزارش حسابرس را بهبود بخشد. با این حال اطلاعات کمی در باره نقش تخصص حسابرس در صنعت و شهرت حسابرس - اندازه موسسه حسابرسی - در بهبود مدت زمان گزارش حسابرسی وجود دارد. این چنین استدلال می شود که تخصص حسابرسان در صنعت خاص و شهرت موسسه حسابرسی می تواند باعث افزایش کیفیت خدمات حسابرس در آن صنعت و در نتیجه موجب بهبود عملکرد در خصوص مدت زمان گزارش حسابرسی گردد. این پژوهش به دنبال بررسی تاثیر تخصص حسابرس در صنعت و شهرت حسابرس بر تأخیر در ارائه گزارش حسابرسی در شرکت هاست. جهت آزمون فرضیههای فوق نمونهای متشکل از 135 شرکت از بین شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 1388 تا 1395 انتخاب گردید. دادههای مورد نیاز جهت محاسبه متغیرهای پژوهش، از بانک اطلاعاتی »ره آورد نوین« استخراج شده است. یافته های فرضیه اول نشان می دهد که تخصص حسابرس در صنعت بر تأخیر در ارائه گزارش حسابرسی تأثیر منفی و معناداری دارد. همچنین یافته فرضیه دوم نشان می دهد که شهرت حسابرس بر تأخیر در ارائه گزارش حسابرسی تأثیر منفی و معناداری دارد. در همین راستا به کمیته حسابرسان شرکت ها پیشنهاد می شود علاوه بر توجه به سطح تجربه و تخصص در صنعت به حسن شهرت توجه داشته باشند. به استفاده کنندگان از اطلاعات مالی شرکت نیز پیشنهاد می شود به منظور ارزیابی کیفیت اطلاعات شرکت علاوه بر توجه سطح توانایی مدیریت شرکت به تخصص و حسن شهرت حسابرسی شرکت نیز توجه داشته باشند.
کلمات کلیدی: تخصص حسابرس در صنعت- شهرت حسابرس- تأخیر در ارائه گزارش حسابرسی
.1مقدمه
گزارش حسابرسان، محصول نهایی فرایند حسابرسی است. نقش حسابرسان برای ارائه تضمین کافی و مناسب برای کنترل مباحث اقتصادی شرکتها در حال حاضر تکامل یافته است. البته، ناگفته نماند که مسئولیت حصول اطمینان از کفایت کنترل های داخلی شرکت ها توسط مدیریت هنوز در جای خود استوار است. از طرفی حسابرسی از ارکان اساسی فرآیند پاسخ گویی است، زیرا پاسخ گویی مستلزم وجود اطلاعات معتبر و قابل اتکاست و قابلیت اتکای اطلاعات، مستلزم بررسی آن ها به دست شخصی مستقل از تهیه کننده اطلاعات است. این امر مهم از طریق فرآیند حسابرسی صورت می گیرد که در فرآیند پاسخ گویی، حسابرسی با اظهار نظر مربوط از طریق تعیین اعتبار اطلاعات، ارزش افزوده ایجاد می کند. بدین صورت، یک پل ارتباطی بین یافته های حسابرسان با افراد خارج و داخل شرکت به صورت اظهار نظر حسابرسی به وجود می آید که نقش مهمی در هشدار به استفاده کنندگان از صورت های مالی نسبت به شناخت مشکلات پیش روی شرکت ایفا می کند و اگر شرکت دارای هر گونه ایراد و تحریفی باشد، موسسه حسابرسی به سهولت از آن نخواهد گذشت و بر روی اظهار نظر حسابرسی تأثیر گذار خواهد بود - دی آنجلو، . - 1981
تاخیر در ارائه گزارش حسابرس در حسابداری مالی با توجه به، حساسیت به موقع بودن اطلاعات انتشار یافته، نظر دانشگاهیان و و پژوهشگران را به خود جلب کرده است. انتشار به موقع اطلاعات حسابداری مالی ممکن است بر سطح عدم اطمینان در تصمیم گیری تاثیر گذارد. بنابراین رفتار بازار تحت تاثیر اطلاعات حسابداری انتشار یافته است. - چمبرز و پنمن،1984؛ اشتون و همکاران . - 1987 تحقیقات گذشته در مورد تاخیر در گزارش حسابرس بطور عمده در شناسایی عوامل موثر در تاخیر در گزارش حسابرس تمرکز داشته است. - اشتون و همکاران 1989، بمبر و همکاران 1993، نچل و پین 2001، بهن و همکاران، . - 2006 مطالعات قبلی نشان می دهد که اندازه تاخیر در گزارش حسابرس بستگی به عوامل مربوط به شرکت - به عنوان مثال اندازه شرکت، صنعت، وجود اقلام غیر مترقبه و ... - - اشتون و همکاران - 1989 و عوامل مرتبط با حسابرس، دارد. - به عنوان مثال میزان کار حسابرسی، تجربه کارکنان حسابرسی، انگیزه کارکنان حسابرسی برای ارایه گزارش به موقع, گزارش موسسه حسابرسی و ... - - بمبر و همکاران . - 1993 با این حال، شواهد محدودتری در مطالعات قبلی در مورد اینکه، آیا برای هر شرکت روشی که تاخیر در گزارش حسابرس را کاهش دهد، وجود دارد. با توجه به اهمیت تاخیر در گزارش حسابرس بر به موقع بودن اطلاعات گزارشگری مالی و عملکرد مالی شرکت، بررسی اینکه چگونه می توانیم تاخیر در گردش حسابرس شرکت را کاهش دهیم، ضروری است.
با توجه به جایگاه و نقش موسسات حسابرسی در تصمیمات استفاده کنندگان، کیفیت حسابرسی به عنوان عامل کلیدی در تهیه گزارش های حسابرسی، مورد توجه استفاده کنندگان قرار می گیرد. حسابرس به عنوان مکانیزم کشف کننده تحریفات با اهمیتف می تواند موجب بهبود کیفیت اطلاعات و در نتیجه کاهش ریسک سرمایه گذاری و تصمیم گیری های بهینه برون سازمانی گردد. اگر عملیات حسابرسی از کیفیت مطلوب برخوردار نباشد و نتواند قابل اتکا بودن اطلاعات منتشر شده را به خوبی تعیین کند، در سطح اقتصاد خرد افراد بسیاری سرمایه های خود را از دست می دهند و افراد کمی سود کلانی به دست خواهند آورد. همچنین، کاهش کیفیت حسابرسی ممکن است تهدیدی برای اعتبار، حسن شهرت، حق الزحمه درخواستی حسابرس و مشروعیت حرفه حسابرسی باشد - مالون و همکاران، . - 1993
در مطالعه ای که جمع آوری داده های آن از طریق پرسشنامه صورت گر فت و پاسخ دهندگان آن، مؤسسات حسابرسی بودند، تخصص صنعت حسابرس بدین گونه تعریف شد: تخصص حسابرس در صنعت شامل به وجود آوردن افکار سازنده به منظور کمک خلق ارزش افزوده به صاحبکاران، هم چنین فراهم کردن دیدگاه ها و یا راهکارهای تازه برای برخی از موضوعاتی می شود که صاحبکاران در صنایع مربوط به خود با آن روبه رو می شوند - کند، - 2008 در این رابطه گراملینگ و استون - - 2001 استدلال کردند که تخصص حسابرس در صنعت به سبب تکنولوژی بهتر حسابرسی، کاهش هزینه های ناشی از مقیاس های اقتصادی و داشتن دانش بیشتر در آن صنعت باعث افرایش کیفیت حسابرسی می شود. بعلاوه در در صنعت هایی که قوانین و مقررات سنگین وجود دارد، حضور حسابرسی متخصص می تواند باعث افزایش رعایت قوانین خاص صنعت و یا الزامات گزارشگری توسط شرکتها و مشتریان گردد - آبدین و همکاران، . - 2010 اوکف و همکاران - - 1994 نیز به این نتیجه رسیدند که تخصص حسابرس در صنعت باعث افزایش کیفیت حسابرسی می گردد. از این رو می توان استدلال کرد که در درون چارچوب کیفیت، تخصص حسابرسان در صنعت بهتر می تواند بیانگر یا انتقال دهنده کیفیت حسابرسی باشد و در نتیجه منجر به افزایش سرعت گزارش حسابرسی و به عبارتی منجر به ارائه گزارش به موقع می گردد.
در بسیاری از موارد بر اساس مبانی نظری، موسسه حسابرسی بزرگ از لحاظ اندازه، باعث افزایش سطح کیفیت حسابرسی شرکت می شوند. موسسات حسابرسی بزرگتر، خدمات حسابرسی را با کیفیت بالاتری ارایه می کنند، زیرا علاقه مندند شهرت بهتری در بازار کار بدست آورند و از آنجا که تعداد صاحبکارانشان زیاد است، نگران از دست دادن آنها نیستند - دی آنجلو، . - 1981 نتایج حاصل از مطالعاتی که به بررسی تعیین به موقع بودن گزارش حسابرسی در هر دو بخش عمومی و خصوصی پرداختند نشان داد که اندازه حسابرس میتواند به موقع بودن گزارش حسابرس را بهبود بخشد. با این حال اطلاعات کمی در باره نقش تخصص حسابرس در صنعت و شهرت حسابرس - اندازه موسسه حسابرسی - در بهبود مدت زمان گزارش حسابرسی وجود دارد. این چنین استدلال می شود که تخصص حسابرسان در صنعت خاص و شهرت موسسه حسابرسی می تواند باعث افزایش کیفیت خدمات حسابرس در آن صنعت و در نتیجه موجب بهبود عملکرد در خصوص مدت زمان گزارش حسابرسی گردد - ابدین و زلوکی، . - 2012 با توجه به مطالب عنوان شده، در این پژوهش قصد داریم تأثیر تخصص حسابرس در صنعت و شهرت حسابرس بر تأخیر در ارائه گزارش حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را بررسی کنیم.
2؟ پیشینه پژوهش
علوی طبری و عارف منش - 1392 - در پژوهشی تحت عنوان »بررسی رابطه تخصص صنعت حسابرس و تاخیر در ارائه گزارش حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران « به این نتیجه رسیدن که تاخیر در ارائه گزارش حسابرسی در شرکت هایی که توسط حسابرس متخصص صنعت، حسابرسی شده اند کوتاه تر است.
ایزدی نیا و همکاران - 1393 - در پژوهشی تحت عنوان » بررسی تاثیر پیچیدگی حسابداری و شفافیت گزارشگری مالی شرکت بر تاخیر در ارائه گزارش حسابرس« به این نتیجه رسیدن که بین تهیه صورت های مالی تلفیقی توسط شرکت مادر و پایین بودن شفافیت گزارش گری مالی با تاخیر در گزارش حسابرس رابطه مثبت و معنادار وجود دارد .
واعظ و احمدی - 1393 - در پژوهشی تحت عنوان » بررسی رابطه بین دو عامل حق الزحمه حسابرسی و تغییر حسابرس با تاخیر در ارائه گزارش حسابرسی شرکت های دارویی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار« به این نتیجه رسیدن که تغییر حسابرس با تاخیر در ارائه گزارش حسابرسی رابطه معناداری ندارد اما حق الزحمه حسابرسی با تاخیر در ارائه گزارش حسابرسی رابطه مثبت و معناداری دارد.
مهدوی و حسینی نیا - 1394 - در پژوهشی تحت عنوان » بررسی اثربخشی کیفیت حسابرسی بر کاهش تأخیر در ارائه گزارش حسابرسی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران« به این نتیجه رسیدن که بین تغییر حسابرس و تخصص حسابرس در صنعت با تأخیر در ارائهگزارش حسابرسی، رابطه معنادار آماری وجود ندارد. یعنی، تغییر حسابرس و تخصص حسابرس در صنعت باعث کاهش تأخیر در ارائهگزارش حسابرسی نمیشود.
حسینی نیا و خدامی پور - 1395 - در پژوهشی تحت عنوان » بررسی رابطه بین تخصص حسابرس و تأخیر در ارائه گزارش حسابرسی با محافظهکاری حسابداری« به این نتیجه رسیدن که بین تأخیر در ارائه گزارش حسابرسی و محافظه کاری حسابداری رابطه منفی
