بخشی از مقاله
چکیده
اگرچه مسأله حجاب یکی از واجبات دینی و علاوه بر آن از مسائل بسیار مهم و تأثیرگذار بر جامعه است، اما متأسفانه با وجود بحثها و مطالعات گسترده در این رابطه هر روز بیش از قبل از الگوي حجاب اسلامی دور میشویم. از جمله دلایل غفلت از توجه به مسأله حجاب، عدم آگاهی افراد از تأثیرات مثبت حجاب و عواقب مشکلساز بیحجابی است . در این نوشتار برآنیم تا با روشن کردن تأثیرات حجاب بر زندگی اجتماعی افراد، گامی در جهت افزایش آگاهی و ترغیب زنان در حفظ حجاب چنانکه باید برداریم. از جمله تأثیرات مهم حجاب بر جامعه، که در این مختصر بدان میپردازیم تأمین سلامت جامعه، رواج ازدواجهاي مشروع و در نتیجه سلامتی نسل آینده، بازدهی بیشتر نیروهاي کار در عرصه اقتصادي و توجه افراد جامعه به ارزشهاي واقعی و والا است.
واژگان کلیدي: حجاب، فرد، خانواده، جامعه، راهکار.
مقدمه
جامعه، جز مجموعهاي از انسانهایی که در کنار هم و با هم زندگی میکنند و در تعامل هستند، نیست؛ در واقع این افراد هستند که جامعه را میسازند و اگر افراد نباشند جامعهاي در کار نخواهد بود. بنابراین طبیعی است که وضعیت تک تک افراد بر وضعیت کلی جامعه تأثیرگذار است. اگر جامعهاي افرادي ناسالم داشته باشد، امکان ندارد که خود در سلامت به سر برد. جامعه آینه افراد جامعه است. پس بر تک تک افراد واجب است تا در جهت سلامت جامعه بکوشند. چرا که همانطور که چون قطرهاي آب آلوده در ظرف آبی ریخته شود، تمام آب محتوي ظرف را آلوده میکند؛ افراد آلوده نیز به راحتی جامعه را به آلودگی میکشانند. در این نوشتار برآنیم تا با نگاهی بر تأثیرات حجاب بر بهبود وضعیت جامعه، افراد را به حفظ حجاب ترغیب کرده و در پایان راهکارهایی براي ترویج حجاب با الگوي اسلامی ارائه دهیم.
.1 تأثیر حجاب بر بهبود وضعیت جامعه
رعایت حجاب توسط بانوان تأثیر زیادي بر بهبود زندگی اجتماعی دارد. از جمله این تأثیرات میتوان به موضوعات زیر اشاره کرد:
.1-1 حجاب، عامل مؤثر بر سلامت جامعه
به یقین اگر زن حجاب و پوشش مناسب نداشته باشد، عامل به وجود آمدن فساد در جامعه و نابودي اخلاق میشود و زمینه تنزل انسان را به حیوانیت و متصف شدن به صفتهایی چون بیوفایی، دروغگویی، حلیهگري، تشتت افکار و غیره به وجود میآورد و باعث میشود که انسان هر جنایتی را انجام دهد. بنابراین، بیحجابی میتواند به بستر مناسبی براي به وجود آمدن بیماريهاي روانی براي زنان و مردان تبدیل شود. چنانچه وضعیت کنونی جوامع غربی که پوشش و حجاب از ارزشهاي زن به شمار نمیآید، گویاي این حقیقت است که بر اثر بیحجابی و برهنگی، فساد و فحشا چنان گسترش یافته است که دختران و پسران از خانواده خود هم در امان نیستند و زن که باید مظهر عاطفه و اخلاق باشد، عامل قساوت، بیرحمی، فساد، قتل، آدمربایی و تجاوز به عنف شده است. اما وقتی ما براي روابط بین زن و مرد، حریم و قانونی چون حجاب قرار دهیم و لذتهاي جنسی را محصور در خانواده کنیم، هرگز به این مشکلات درمانناپذیر روانی و روحی مبتلا نمیشویم و بهتر میتوانیم زمینه رشد و شکوفا شدن استعدادهاي انسانی و رسیدن به سلامت روانی افراد، به ویژه زنان و دختران را، آماده کنیم - رجبی، حجاب و نقش آن در سلامت روان، ص . - 136- 134 چرا که هر نظامی که نقشهایی را از گروههاي مختلف اجتماعی انتظار دارد، باید مکانیزم حمایت از نقشها را نیز تمهید نماید؛ بنابراین انتظار مشارکت اجتماعی، نانآوري، فعالیتهاي علمی و سیاسی از تمام مردم یا گروههاي خاص، میطلبد که زمینههاي مناسب براي حسن اجراي نقشها فراهم شود؛ رعایت حجاب از زمینههایی است که میتواند به افزایش آرامش روانی زن و مرد، کم شدن گناه و بالا رفتن توانمندي اجتماعی آنان منجر شود؛ به تعبیر دیگر، آرامش روانی میتواند استهلاك قوا در محیط اجتماعی را کاهش دهد. در اینجا نقش قوانین محدودکننده دین در موضوع پوشش، شبیه نقش قوانین محدودکننده در میدانهاي ورزشی است که با ایجاد محدودیت در رفتارهاي غیر ورزشی و در نظر گرفتن جریمه خطا، کارت زرد و کارت قرمز، سعی میکند استعداد بازیکنان را به سمت انجام رفتار ورزشکارانه متمرکز نماید؛ از سوي دیگر رعایت حجاب، به کاهش استرسهاي ناشی از دغدغههاي رقابتجویانه زنان با یکدیگر، در مدگرایی و جلوهگري در محیط اجتماعی منجر میشود - کاشانی، بررسی تاریخی و جامعهشناسی حجاب در ادیان الهی، ص . - 10
.2-1 حجاب، عامل مؤثر بر ازدواج مشروع و معقول و سلامت نسل آینده
علت عمده بیماريهاي روانی که دردنیاي غرب زیاد شده، آزادي اخلاقی جنسی و تحریکات فراوان است. نبود حریم میان زن و مرد، بیبندوباري و هیجانها را فزونی میبخشد و پیامد آن بیماري روانی است. به علت اثري که دیدن یک زن زیبارو در یک مرد میتواند داشته باشد به خصوص پسرهاي نوجوان - حتی پیش از بلوغ - که دچار طوفانهاي شخصیتی و شهوانی میشوند و از آنجا که امکان ارضاي این میل برایشان وجود ندارد ممکن است دچار صدمات روحی و یا خودارضایی شوند. در اینجا وجود حجاب باعث میشود که چنین طوفانهایی با تأخیر صورت گیرند و موکول به زمانی میشوند که پسرها به بلوغ فکري و جنسی رسیدهاند.
یکی از فواید و آثار مهم حجاب، ایجاد آرامش روانی بین افراد جامعه است که یکی از عوامل ایجاد آن عدم تهییج و تحریک جنسی است؛ در مقابل، فقدان حجاب و آزادي معاشرتهاي بیبندوبار میان زن و مرد، هیجانها و التهابهاي جنسی را فزونی میبخشد و تقاضاي سکس را به صورت عطش روحی و یک خواست اشباع نشدنی درمیآورد. غریزه جنسی، غریزهاي نیرومند، عمیق و دریاصفت است که هرچه بیشتر اطاعت شود بیشتر سرکش میگردد؛ همچون آتشی که هرچه هیزم آن زیادتر شود شعلهورتر میگردد. بهترین شاهد بر این مطلب این است که در جهان غرب که با رواج بیحیایی و برهنگی، اطاعت از غریزه جنسی بیشتر شده است، هجوم مردم به مسئله سکس نیز زیادتر شده و تیراژ مجلات و کتب سکسی بالاتر رفته است. این مطلب پاسخ روشن و قاطع به افرادي است که قائلند همه گرفتاريهایی که در کشورهاي اسلامی و شرقی بر سر غریزه جنسی وجود دارد، ناشی از محدودیتهاست؛ و اگر به کلی هرگونه محدودیتی برداشته شود و روابط جنسی آزاد شود، این حرص و ولعی که وجود دارد، از بین میرود. البته از این افراد باید پرسید؛ آیا غرب که محدودیت روابط زن و مرد و دختر و پسر را برداشته است، حرص و ولع جنسی در بین آنان فروکش کرده است یا افزایش یافته است؟!
پاسخ هر انسان واقع بین و منصفی به این سؤال این است که نهتنها حرص و ولع جنسی در غرب افزایش یافته است، بلکه هر روز شکلهاي جدیدتري از تمتّعات و بهرهبرداريهاي جنسی در آنها رواج و رسمیت مییابد. یکی از زنان غربی منصف، وضعیت جامعه غرب را در مواجهه با غریزه جنسی اینگونه توصیف کرده است: »کسانی میگویند مسئله غریزه جنسی و مشکل زن و حجاب در جوامع غربی حل شده است؛ آري، اگر از زن رويگرداندن و به بچه و سگ و یا همجنس روي آوردن حل مسئله است، البته مدتی است این راهحل صورت گرفته است!!« - صبوري اردوباري، آیین بهزیستی، ص . - 302 سیستم روابط آزاد اولاً موجب میشودکه پسران تا جایی که ممکن است از ازدواج و تشکیل خانواده سر باز زنند و فقط تا هنگامی که نیروهاي جوانی و شور و شوق آنها رو به ضعف مینهد اقدام به ازدواج کنند و در این موقع زن را فقط براي فرزند زادن و احیاناً برايخدمتکاري و کلفتی بخواهند، و ثانیاً پیوند ازدواجهاي موجود را سست میکند و سبب میگردد بهجاي این که خانواده بر پایه یک عشق خالص و محبت عمیق استوار باشد و هر یک از زن و شوهر همسر خود را عامل سعادت خود بداند برعکس به چشم رقیب و عامل سلب آزادي و محدودیت ببیند و چنانکه اصطلاح شده است یکدیگر را زندانبان بنامند - مطهري، مسئله حجاب، ص. - 83-82
علاوه براین از مهمترین اثرات پوشش مناسب این است که مردانی که فعلاً به لحاظ مالی، خانوادگی یا ... امکان ازدواج برایشان فراهم نیست، کمتر تحریک شده و لذا کمتر به مشکلات بعدي دچار خواهند شد. میل جنسی بهگونهاي است که شخص هر چه بیشتر در معرض عوامل تحریککننده قرار بگیرد این میل بیشتر و بیشتر خواهد شد. شاید گفته شود اگر حجاب استفاده نشود افراد رفتهرفته به ظاهر جنس مخالف عادت کرده و لذا مشکلاتی که جامعه ما گریبانگیر آنها شده است دیگر رخ نخواهد داد. درست است که اگر حجاب در جامعه نباشد افراد تا حد زیادي به بعضی حالات جنس مخالف عادت خواهند کرد البته آنقدر ظواهر مختلف در جامعه وجود دارد که عادي شدن کامل این مسئله نیز محل بحث است اما این نکته بر کسی پوشیده نیست که میل جنسی میلی نیست که با عادت کردن خاموش شود و به عفاف منجر شود. بلکه این امر سطح توقع جنسی افراد را بالاتر خواهد برد. و افراد به مراتب بالاتري فکر خواهند کرد.
شاید تنوعطلبی جنسی جوامع غربی که گاهی تا حد همجنسگرایی و خشونت جنسی نیز پیش میرود زاییده بالارفتن سطح توقع جنسی باشد. درحالیکه استفاده از پوشش مناسب، سطح تحریک جامعه را پایین نگه میدارد. مثال سادهاي از بالا رفتن این توقع را شاید بتوان اینگونه بیان کرد: بالا رفتن سطح تحریک میتواند جوان گمراه را از مرحله چشمچرانی چهره دختران تا مرحله حتی تجاوز نیز پیش ببرد و اغراق نیست اگر بگوییم در جامعهاي که مردان آن به دیدن ظاهر بدون پوشش مناسب زنان عادت کنند هیچ بزهکاري جنسی در آن جامعه دور از ذهن نخواهد بود. یکی دیگر از آسیبهاي مهم بیحجابی این است که بانوان جامعه را به سمت هر چه زیباتر ظاهر شدن در سطح جامعه سوق خواهد داد. طبیعی است که حتی مردي با همسر زیبا اگر در جامعهاي باشد که زنان آن با انواع چهرهها و آرایشها و لباسها جلوهگري میکنند - درحالیکه روز به روز ظاهر همسرش برایش عاديتر میشود و روزبهروز گذر عمر ظاهر همسرش را فرسودهتر میکند - زنان و دختران جامعه را زیباتر از همسر خود خواهد دید - البته اگر حتی مرد اهل نگاه کردن هم نباشد بالاخره ناخودآگاه چهرههایی را خواهد دید - ؛ و طبیعی است که این شرایط بر مرد و نگاهش به ظاهر همسرش تأثیر خواهد گذاشت و اگر مرد خیلی خویشتندار نباشد اقدام به روابط پنهانی، تلخ کردن زندگی با همسرش و حتی طلاق و ازدواج مجدد خواهد کرد. - واضح است که اینجا نوعی از
