بخشی از مقاله
چکیده
مفهوم رضایت زناشویی حالتی ازرضایت وخشنودی از ازدواج است که ازجنبه های درون فردی، تجارب ذهنی،میان فردی وهماهنگی میان انتظارات انسان از ازدواج با واقعیت زندگی نشأت میگیرد، رضایت زناشویی،یکی از مهمترین تعیین کننده های عملکرد سالم نهاد خانواده است که به عوامل متعددی وابسته است.یکی از این عوامل رضایت جنسی می باشدکه خود به خود کیفیت زندگی را نیز تحت تأثیر قرار می دهد. پژوهش حاضر به دنبال تعیین میزان رابطه رضایت جنسی وکیفیت زندگی با رضایت زناشویی زنان تحصیلکرده شاغل بود. به همین منظورتعداد 120 نفراززنان شاغل در ادارات شهر سنندج به روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند.جهت بررسی از همبستگی پیرسون ورگرسیون همچنین تحلیل واریانس یک راهه استفاده شد.
نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان دادنددر سطح معنیداری - Sig=0,000 - ، متغیرهای رضایت جنسی و رضایت از زناشویی در زنان تحصیلکرده شاغل به میزان - - r = 0,717با هم رابطه دارند؛ شدت همبستگی رابطه بین دو متغیر 0,717 میباشد، که بسیار قوی است، نوع همبستگی در بین دو متغیر ، از نوع مثبت - مستقیم - بوده استبنابراین دو مؤلفهی رضایت جنسی وکیفیت زندگی،به طور خالص 0,59 درصد از واریانس رضایت زناشویی درزنان مورد مطالعه در معادله را تبیین میکنند، و بقیه واریانس ها از سوی عوامل خارجی و ناشناخته که در این پژوهش نیامده است، قابل تبیین است. نتایج آزمون تحلیل واریانس - - F نشانگر آن است که بین تحصیلات زنان وتعداد فرزندان و میزان رضایت جنسی آنان تفاوت معناداری وجود دارد.
.1 مقدمه:
درمیان عوامل تاثیرگذاربرسلامت روانی انسانها،خانواده نقش بسیارمهمی دارد.خانواده ازارکان عمده ونهادهای اصلی هرجامعه ویکی ازطبیعی ترین گروههایی است که میتواند نیازهای مادی،عاطفی،تکاملی وهم چنین نیازهای معنوی انسانهارابرطرف نماید. این واحداجتماعی مبداء بروزعدالت انسانی وکانون صمیمانه ترین روابط وتعاملات بین فردی است.اهمیت خانواده به اندازه ای استکه سلامت وبالندگی هرجامعه ایوابسته به سلامتورشدخانواده هایآن است.
یکی از عواملی که می تواند در سلامت و رشد خانواده ها تاثیر گذار باشد، رضایت زناشویی است. رضایت زناشویی عبارت است ازوجودیک رابطه دوستانه همراه باحس تفاهم ودرک یکدیگر،وجود یک تعادل منطقی بین نیازهای مادی ومعنوی زوجین.رضایت زناشویی درخانواده مهمترین رکن سلامت روانی افرادخانواده است - قلی زاده و همکاران؛ . - 1392 رضایت زناشویی نشانگراستحکام وکارایی نظام خانواده است.خانواده وجامعه سالم ازپیوندهای آگاهانهوارتباط سالم وبالنده زوجین شکل می گیرد.چنانچه پایه خانواده ازاستحکام لازم برخوردارنباشدتبعات منفی آن نه تنهابرای خانواده بلکه برای کل جامعه خواهدبود.
نظربه اینکه ازدواج های رضایت بخش موجب حفظ زن وشوهر از درماندگی روان شناختی و حوادث منفی زندگی می شود،پس رضایت زناشویی یک جنبه مهم از رضایت کلی زندگی افراد است.مشکلات ارتباطی و نارضایتی از رابطه ی زناشویی متأثر از مؤلفه های گوناگونی از قبیل تعاملات مثبت روزانه،میزان محبت زوجین،حل تعارض،پرخاشگری،عوامل جنسی و رویدادهای زندگی است،که در بین این مؤلفه ها رضایتمندی زناشویی با فعالیت و رضایت جنسی رابطه ی نیرومندی دارد،به گونه ای که رضایتمندی زناشویی در همسرانی که از رضایت جنسی برخوردارند،علیرغم وجود مشکلات ارتباطی بین آن ها بالاتر از همسرانی خواهد بود که از رضایت جنسی لازم بهره مندنیستند.
رضایت زناشویی به طورگسترده توسط پژوهشگران مطالعه می شود تا عوامل پیشین این سازه شناخته شوند - همان منبع - . تمایلات،کشش ها و کیفیت زندگی جنسی انسان به اندازه اصل زیستن ، پربار و پیچیده است.فعالیت جنسی و جنسیت،بخش مهمی از زندگی زناشویی است.مسائل جنسی از لحاظ اهمیت ،جزء مسائل درجه اول زندگی زناشویی هستند وسازگاری در روابط جنسی و تناسب وتعادل در آن در بین زوجین،ازمهم ترین عوامل خوشبختی وموفقیت زندگی زناشویی می باشد.کاهش رضایت جنسی به هر دلیلی که ایجاد شود،دارای پیامدهای منفی بسیاری است.تحقیقات نشان میدهند که نارسایی های جنسی ارتباط تنگاتنگی با مشکلات اجتماعی از قبیل جرایم،تجاوزات جنسی،بیماری های روانی و طلاق دارند.
بهبود رابطه ی جنسی تأثیر غیرقابل انکاری درزندگی زناشویی و انسجام و پایداری آن دارد.هم چنین این غریزه نقش سازنده و پراهمیت و بنیادینی در سیربه سوی سلامت وتعادل روانی دارا می باشدوبا داشتن این خصوصیات بارزوقابل توجه است که میل جنسی ازسایر نیازهای زیستی فاصله گرفته و به صورت یک نیاز روحی وروانی درمی آید - پور حیدری،. - 1392یکی از متغیر های بسیار مؤثر و مهم در رضایت جنسی،کیفیت و چگونگی ارتباط زوجین با یکدیگر است.در بحث کیفیت زندگی می توان گفت کیفیت زندگی مفهومی چند سطحی و سیال بوده که بیانگر شادی و بهزیستی افراد است.
کیفیت زندگی این موضوع را بیان می کند که چگونه یک فرد جنبه های مختلف زندگیاش را ارزیابی می نماید.این ارزیابی شامل واکنشهای عاطفی یک فرد به رخدادهای زندگی،گرایش،احساس کامل بودن زندگی وخرسندی ازآن و رضایت از شغل و روابط شخصی می باشد - تئوفیلو،2013؛ به نقل از؛قاسمی،رجبی،. - 1392از نظر کالمن کیفیت زندگی،گستردگی وانبساط امید و آرزو است،که از تجارب زندگی ناشی میشود و از نظر فرانس و پاورس1،کیفیت زندگی ،ادراک فرد از رفاه است که به نظرمی رسد از رضایت یا عدم رضایت در حیطه های اصلی زندگی ناشی می شود.
به عقیده ی تستا2 کیفیت زندگی،ابعاد جسمی،روانی و اجتماعی را در بر می گیرد که محدود به تجارب ، اعتقادات و انتظارات و ادراک فرد است.پژوهش ها وجود رابطه بین کیفیت زندگی و ابعاد سلامت،اعم از سلامت جسمی،روانی و محیطی را ثابت کرده اند - بخشایش، - 1388 باتوجه به مطالب مطرح شده و ازآنجا که زنان عضو مهمی از خانواده هستند و در تربیت فرزندان که سازنده ی اجتماع هستند تاثیر می گذارند لذا رضایت آ نها از زندگی زناشویی تأثیر بسیاری بر ساخت یک جامعه ی سالم دارد. بنابراین پژوهش حاضر در پی پاسخگویی به این سوال است که رضایت جنسی و کیفیت زندگی از پیش بینی کننده های رضایت زناشویی در زنان تحصیلکرده شاغل هستند؟
.2 مبانی نظری:
.1,2 رضایت زناشویی:
گوردون3، - 1999 - رضایت زناشویی را سازگاری درونی و بیرونی زن و مرد می داند، به طوری که در موقعیتهای مختلف زندگی تفاهمی دو جانبه بین آن ها بوجود آید. بک عقیده دارد که رضایت مندی زناشویی در واقع نگرش مثبت و لذت بخشی است که زن و شوهر از جنبه های مختلف روابط زناشویی دارند - بک،. - 2000رضایت زناشویی را به عنوان نگرشها یا احساسات کلی فرد نسبت به همسر و رابطه ی زناشویی تعریف می کند - مرادی،. - 1391 رضایت مندی زناشویی را پیامد توافق زناشویی دانسته اند که رابطه مناسب بین زن و شوهر را توصیف می کند.
آنها می نویسند:"هنگامی که زن و شوهر به میزان قابل توجهی از برآورده شدن نیازها و انتظاراتشان در رابطه زناشویی رضایت داشته باشند،رضایتمندی زناشویی را گزارش خواهند کرد - جاویدی و همکاران،. - 1391مهم ترین عامل در رضایت زناشویی را انطباق میان همسران معرفی می کند. بنابراین، رضایت زناشویی داشتن نگرش مثبت و لذت بخش از تمامی جنبه های روابط زناشویی است.در تلاش برای تعریف و اندازه گیری مشکلات ارتباطی همسران، رضایت زناشویی به عنوان معیار نهایی در نظر گرفته می شود - هالفورد،2001؛به نقل از آذری و همکاران،. - 1392
.2,2 رضایت جنسی:
فعالیت های جنسی در انسان علاوه بر غریزی بودن برای وی بسیار حیاتی بوده و با گذشت زمان مفاهیم مذهبی، عرفانی، تاریخی را نیز با خود همراه نموده است. در طول تاریخ،انسان ها حداقل به منظور تولید مثل و تداوم نسل خود نیازمند برقراری آمیزش جنسی بوده اند - فیلیپس4،. - 2000