بخشی از مقاله
چکیده:
آموزش و پرورش نقش بسیار مهمی در ارتقاء فرهنگ یک جامعه دارد . طراحی ساختمان از مهدکودک ها تا دانشکده ها می تواند تأثیر قابل توجهی بر پیشرفت و موفقیت کودکان و نوجوانان داشته باشد.از آنجایی که فضای داخلی می تواند انسان را به آرامش و امنیت دعوت کند ، داشتن محیط های آموزشی بدون در نظر گرفتن عوامل موثر در طراحی اینگونه فضاها می تواند انگیزه و علاقه فرد به یادگیری علم و دانش را کاهش دهد و حتی در بعضی موارد انسان را به خشونت و پرخاشگری تحریک کند. از این رو در این مقاله به اهمیت طراحی داخلی و چگونگی فضاهای معماری برای مکان های آموزشی به هدف ارتقاء سطح یادگیری دانش آموزان پرداخته می شود . برای استخراج نتایج از روش مطالعات کتابخانه ای و بررسی نمونه های موردی استفاده شده است.
کلید واژگان:
مکان های آموزشی ، محیط ، دانش آموز ، فضای داخلی
مقدمه:
امروزه با توجه به پیشرفت تکنولوژی ،خانواده ها تمایل فراوان دارند که فرزندانشان درجه علمی بالایی کسب کنند ، اما این هدف نه تنها با فراهم کردن امکانات مالی و داشتن معلمان فرهیخته و دلسوز میسر نمی شود بلکه بایستی به طراحی فضاها و معماری داخلی مکان های آموزشی توجه ویژه شود. به طوری که امروزه شاهد آن هستیم که با توجه به آن که افزایش جمعیت و نیاز کودکان یا دانش آموزان به مهدکودک یا دبیرستان ، خانه های مسکونی بدون در نظر گرفتن فرم ساختمان ، فضای سبز و طراحی داخلی تبدیل به مکان آموزشی شده اند که می تواند این امر آسیب ها ی جدی به طور کل به جامعه و به طور خاص به سطح علاقه فرد به ادامه تحصیل وارد کند.امروزه شاهد آن هستیم که نوجوانان و جوانان کشور ما انگیزه ی قابل توجهی به کسب علم و دانش ندارند.اینجاست که بایستی اهمیت این موضوع را به مسولان با دید و دانشی وسیع تر گسترش داد. مطالعات نشان داده است که توجه به معماری داخلی صحیح می تواند تا 35 درصد سطح یادگیری را افزایش دهد. در حقیقت ، برای افزایش سطح یادگیری بایستی سیاستی گذاشته شود مبنی بر طراحی فضاهای آموزشی با توجه به مسائل فرم فضا ، نور ، رنگ ، تهویه ، آکوستیک ، چیدمان مبلمان ، فضای سبز و دیگر عوامل مهم که در این مقاله بیشتر به آن پرداخته می شود.
تعریف محیط :
کلمه محیط آن قدر مورد استفاده دارد که تشخیص معنای آن مشکل شده است . جغرافی دانان؛ زمین و آب و هوا ، روان شناسان؛ مردم و شخصیت فردی آنها ،جامعه شناسان؛سازمان های اجتماعی و فرایندها ، و معماران؛ساختمانها و محیط های باز و منظر را محیط می نامند.[1]
در این دیاگرام تحلیل های مربوط به محیط را نشان می دهد که فضاهای آموزشی زیر مجموعه این محیط ها می باشد که همگی را تحت الشعاع خود قرار می دهد. - دیاگرام - 1
مکان های آموزشی:
مکان های آموزشی به مجموعه فضاهایی گفته می شود که به فعالیتی نظیر یادگیری منجر می گردد.در بحث آموزش دوجنبه کلی در نظر گرفته می شود :روش تدریس و برنامه درسی در ایجاد کلاس درس مطلوب.اما در بحث یادگیری دانش آموزان مسائلی نظیر طراحی داخلی اهمیت شایانی دارد.
ویژگی های معماری مدارس:
مدارس مانند بناهای دیگر ،تحت تاثیر عوامل مختلفی نظیر عوامل جغرافیایی، اقلیمی،مصالح، فناوری،عملکرد و عناصر ویژه شکل گرفته اند.مدارس نیز از جمله فضاهای معماری هستند که برابر با خصوصیات جغرافیایی و آب و هوایی هر منطقه احداث می شوند.معماری تنها هنری است که ما را در بر گرفته است و انسان ها بیش از آنکه بر فضا تاثیر بگذارند از آن تاثیر می پذیرند .از این رو شکل کلی فضای معماری اهمیت خاص دارد. یک فضای نامنظم و تکراری، بی نظمی و ناهنجاری را القا می کند و یک ساختمان حجیم ،قدرت و پول را به رخ می کشد.فضای هندسی و منظم،نظم را القا می کند.سابقا فضای هندسی در معماری آنچنان اهمیت داشته است که مهندس معمار با بهره وری از علم هندسه و نجوم فرای حضور مهندسین دیگر وظیفه بسیاری از عناصر، از جمله شکل کلی فضای معماری و سیستم سازه و تاسیسات آن را به عهده داشته است.[2]
عوامل موثر در کیفیت فضاهای داخلی:
مطابق بر مرکز ملی برای آمار تحصیلی ،بیشتر از نصف دانش آموزان مدارس آمریکا در سال 2013-2012 گزارش دادند که برای داشتن شرایط خوب ساختمان مدارس برای دانش آموزان به بودجه نیاز دارند. >3@ به طور رایج اکثر گزارش ها ی نامناسب شامل پنجره ها،لوله کشی ،تنظیم دما و تهویه بود. نمرات بد دانش آموزان به امکانات نامناسب مدرسه بستگی داشت ،حتی هنگامی که وضعیت اقتصادی و اجتماعی و نژادی دانش آموزان را به حساب می آوردند [4].
گفته شده است که ارزیابی کردن شرایط ساختمانی با هدف تحصیلی برای عملکرد دانش آموزان نسبت به ارزیابی مهندسی کیفیت ساختمان بهتر است.[5] در زیر به موارد مهم در این زمینه می پرداریم:
-روشنایی: دانش آموزانی که از نور طبیعی بیشتر بهره میبرند ،عملکرد بهتری نسبت به دانش آموزانی دارند که نور طبیعی کمتری دریافت میکنند.[6] در یک مطالعه با بیش از 2000 دانش آموز در کالیفرنیا ،واشنگتن و کلرادو، دانش آموزانی که از مقدار نور بیشتری در کلاس هایشان برخوردار بودند نسبت به دانش آموزانی که در معرض نور طبیعی کمتر بودند نمره های بهتری داشتند %2-%26 - بیشتر - [7].
