بخشی از مقاله
چکیده
در بحث یکپارچهسازی زنجیره تأمین، ارتباط فرایندهای داخلی به تأمینکنندگان خارجی و مشتریان بهعنوان یک پیشنیاز از سوی محققین مطرحشده است. لذا مقاله حاضر به بررسی تأثیر قابلیت یکپارچگی مشتریان بر عملکرد شرکت با نقش تعدیل گری پیچیدگی محیط میپردازد. پژوهش حاضر ازلحاظ جهتگیری، پژوهش کاربردی، ازلحاظ هدف، پژوهش توصیفی، ازلحاظ ماهیت، علی و ازلحاظ استراتژی پژوهش، پیمایشی و شیوه گردآوری داده ها، پرسشنامهای است به همین منظور پس از بررسی جامع بر تحقیقات انجامگرفته، مدلی پژوهشی با متغیرهای وابسته عملکرد مالی و عملکرد بازار و متغیر مستقل قابلیت یکپارچگی با مشتریان و نقش تعدیل گری پیچیدگی محیط برای این پژوهش طراحی شد. گرداوری دادهها از طریق یک پرسشنامه 20 سؤالی و بر مبنای پاسخهای مدیران عالی 138 شرکت تولیدی مستقر در شهرک صنعتی رشت طراحی گردید و اطلاعات لازم از جامعه آماری استخراج گردید. پایایی متغیرهای مکنون همگی در بازه قابل قبول قرار دارند. برای آزمودن مدل از روش حداقل مربعات جزئی و نرمافزار Smart PLS نسخه دوم استفاده شد. نتایج نشان داد که بین قابلیت یکپارچگی با مشتری و عملکرد رابطه مثبت و معناداری وجود دارد و همچنین صحت نقش تعدیل گری پیچیدگی محیط در رابطهی قابلیت یکپارچگی و عملکرد مورد تأیید قرار گرفت.
کلمات کلیدی: عملکرد سازمان، قابلیت یکپارچگی مشتری، پیچیدگی محیط، عملکرد مالی، عملکرد بازار
-1مقدمه
در محیط پیچیده، پویا و بسیار متغیر امروزی، شرکتها نیازمند طراحی و اتخاذ استراتژیهایی هستند که بتوانند آنها را در بهبود روزافزون عملکردشان یاری رساند؛ زیرا در چنین محیط رقابتی شرکتهایی قادر به بقا هستند که از گردونهی رقابت جا نمانده و خود را با شرایط متغیر و پویای بازار رقابتی همگام نمایند - اتیکن، . - 2000 از طرفی عرضه محصول مناسب باقیمت مناسب و در زمان مناسب به مصرفکننده، تنها شرط موفقیت در رقابت نیست بلکه کلید بقا نیز میباشد. نوآوریهای بهبود عملکرد زنجیره تأمین تلاش دارند عرضه را با تقاضا تطبیق داده و درنتیجه هزینهها را همزمان با بهبود رضایتمندی مشتری کاهش دهند. در طول دهه گذشته، توافق عمومی در رابطه بااهمیت برقراری یکپارچگی در طول زنجیره تأمین افزایشیافته است - حسینی و همکاران، . - 2012 یکپارچگی زنجیره تأمین شرکتها را قادر میسازد تا از طریق اعمال نوآوری بیشتر و تحمل هزینههای کمتر، بر محدودیت منابع خود غلبه نمایند - کویلو و مک آلی، . - 1999 بنا بر نظر ویکری و همکاران - - 2003، راهبرد یکپارچگی زنجیره تأمین، تأمینکنندگان را به سوی فرایند خلق ارزش رهنمون میسازد و برای مشتریان شرکت ارزش آفرینی میکند. لذا با ایجاد قابلیتهای یکپارچگی در سازمان میتوان از فرصتهای ایجادشده برای ارتقا سطح عملکرد و موقعیت بازار استفاده نمود و علاوه بر تمرکز بر فعالیتهای داخلی در پی روابط بلندمدت و مبتنی بر اعتماد با مشتریان و تأمینکنندگان نیز باشد.
بهبود عملکرد زنجیره تأمین یکی از موضوعات حیاتی برای کسب مزیتهای رقابتی برای شرکتها است. اشباع بازارها، تشدید رقابت و تغییر در سلیقهی مشتریان، شرکتها را با چالشهای متعددی در فعالیتهای بازگانی و صنعتی مواجه کرده است. شرکتهایی که بتوانند از ابزار و امکانات در دسترس خود بهدرستی استفاده کنند می توانند بر این چالش ها فائق آمده و بقای مداوم خود را تضمین کنند. در این میان بهینهسازی و تجدید ساختار کانال توزیع بهعنوان یکی از اجزای مهم زنجیره برای رسیدن به مدیریتی مؤثر در زنجیرهی توزیع لازم و ضروری است. مکانیزه نمودن سیستمهای فروش و توزیع، یکپارچهسازی داخلی آن با دیگر سیستم های موجود و استفاده از فناوری اطلاعاتی و مخابراتی فاصلهی میان مصرفکنندگان و توزیعکنندگان را کم نموده و عملکرد شبکه توزیع و متعاقب آن عملکرد زنجیره را بهبود میبخشد. درنتیجه با کنترل، برنامهریزی و هدایت شرکتهای پخش و توزیع میتوان بر این چالش ها غلبه کرد و راهی بهسوی مدیریت زنجیره تأمین بازنمود.
-2 مبانی نظری
-1-2عملکرد
سنجش عملکرد زنجیره تأمین برای بهبود مستمر مدیریت زنجیره تأمین حیاتی است. اندازهگیری مؤثر عملکرد زنجیره تأمین یکی از جنبههای مهم برای مدیریت زنجیره تأمین است که در آن تصمیمگیرندگان می توانند عملکرد پیشین و وضعیت فعلی زنجیره تأمین را تجزیهوتحلیل نموده و به اهداف آینده خود بر اساس رفتار پیشین و فعلی زنجیره تأمین، دست یابند. اندازهگیری عملکرد زنجیره تأمین بهمنظور بقا در محیط کسبوکار رقابتی امروز ضروری است. یکپارچهسازی زنجیره تأمین بهطور مستقیم با عملکرد کسبوکار مرتبط است. هرچه سطح یکپارچهسازی در زنجیره تأمین بالاتر رود به عملکرد بهتر زنجیره تأمین منجر خواهد شد.
چگونگی ارزیابی و اندازهگیری عملکرد شرکت بهعنوان یک متغیر وابسته یک پیوند طبیعی با یکپارچهسازی زنجیره تأمین است. روش مطالعه متاآنالیز ازجمله روشهای معتبر در اندازهگیری عملکرد است. مزیت این روش به اینعلت است که در این روش شئی های آماری مانند نمونهبرداری و خطای اندازهگیری را میتوان با محاسبات آماری انجام داد. مزیت دیگر آن، پرداختن به بررسی عوامل مختلف طراحی ارتباط بین یکپارچهسازی زنجیره تأمین و عملکرد شرکت و تأثیر متقابل آن است. برای آنکه قادر به مدیریت روابط یکپارچه و بهتر از رقبای شرکت باشیم، به یک منبع استراتژیک داخلی باارزش نیاز داریم. بهاینترتیب یکپارچهسازی زنجیره تأمین مدیریت را قادر می سازد، برای رسیدن به مزیت رقابتی پایدار که میتواند توسط بهبود عملکرد حاصل شود، اقدام نماید. مطالعات تجربی گذشته نشان میدهد که عملکرد یک سازه چندبعدی است که باید با چندین معیار اندازهگیری شود. عملکرد سازمانی را میتوان بهمثابه چتری تعریف کرد که همه مفاهیم مرتبط به موفقیت و فعالیت های کل سازمان را در برمیگیرد. در این پژوهش عملکرد سازمانی عبارت است از معیارهای بیرونی اثربخشی یک سازمان که دو حوزه کلی عملکرد بازار، عملکرد مالی و را دربرمی گیرد.
-1-1-2عملکرد بازار
عملکرد بازار معیاری از این است که چگونه محصولات توسعهیافته در بازار نسبت به چیزی که انتظار میرود عمل می کنند - سارین و مهاجان، . - 2001 عملکرد بازار اشاره به توانایی شرکت ها برای کسب رضایت، توسعه و حفظ مشتریان بهوسیله ارائه خدمات و محصولاتی که موردنیاز هستند دارد. رضایتمندی مشتریان، تکرار خرید را افزایش و شکایت از محصول را کاهش می دهد، آنها را تشویق میکند که از دیگر محصولات شرکت خرید کنند و پیشنهادهای مثبتی از بازاریابی دهانبهدهان را به وجود آورند و باعث بهبود کلی عملکرد میگردند. همچنین دستیابی به وفاداری مصرفکننده، رکت را در حفظ یک پایگاه ثابت از مصرفکنندگان توانمند میکند و باعث گسترش بازارهای آنها میشود - لیونیدوا، . - 2013 در صورت ثابت ماندن دیگر شرایط، بهبود عملکرد بازار با تغییرات در شاخصهایی همچون افزایش حجم فروش، بهبود رضایت مشتری و وفاداری رفتاری، حساسیت کمتر نسبت به قیمت و رشد در سهام بازار شرکت همراه خواهد بود.
سهم بازار نشان دهنده سهم فروش محصولات یک بنگاه از کل فروش محصولات یک صنعت است که بنگاه موجود در آن صنعت اقدام به فعالیت میکند. امروزه در سرتاسر جهان شرکتها در عرصه رقابت برای به دست آوردن سهم بازار بیشتری تلاش می کنند تا بتوانند سهم فروش محصولات خود را نسبت به رقبا افزایش دهند . اگر هدف مطلوب شرکتها کسب سهم بازار بیشتر باشد انتظار میرود که در آینده افزایش سودآوری و فرصتهای رشد از آن شرکتهایی خواهد بود که سهم بیشتری از بازار را به خود اختصاص دادهاند، آنگاه تغییر در سهم بازار نشاندهنده عملکرد اتی و فرصتهای رشد است - پور عباد الهان کویچ و همکاران، . - 1389 نیکلاس نشان داده است که شرکتها با افزایش سهم خود در بازار بهاحتمالزیاد به کارایی بالاتر و درنتیجه به افزایش عملکرد و سود بالاتر میرسند - نیوکوسمیدی، . - 2001 عملکرد برتر در عرصه رقابت مستلزم ترکیب اثربخش همه عناصر داخلی سازمان است. این ترکیب ما را قادر میسازد که با تغییر سریع ترجیحات مشتریان و عوامل پویایی بازار هماهنگ شویم - بیکر، . - 1999 پژوهشهای گوناگون نشان میدهند شرکتهایی که قادر به تشخیص سهم بازار و رشد فروش هستند و وضعیت بازارشان را بدون کاهش سود اوری بهبود میبخشند، میتوانند به عملکرد بالاتری دست یابند - وورهیس، . - 2009
-2-1-2 عملکرد مالی
بخشی از شاخصهای عملکرد سازمانی، شاخصهای مالی است که جهت اندازهگیری عملکرد مالی مورداستفاده قرار میگیرد. با توجه به تعریف اثربخشی سازمانی و عملکرد سازمانی و با توجه به اهداف عملیاتی که در عملکرد مالی موردتوجه قرار می گیرد، عملکرد مالی درجه یا میزانی است که شرکت به هدفهای مالی سهام داران در راستای افزایش ثروت آنان نائل میآید. اهداف عملیاتی که مدیر شرکت در راستای دستیابی به هدف اصلی یعنی افزایش ثروت سهامداران دنبال میکند دربرگیرنده شاخص ها و معیارهایی است که بر مبنای آن میتوان عملکرد مالی یک شرکت تجاری را اندازهگیری کرد - خداداد حسینی و همکاران، . - 1385
