بخشی از مقاله
چکیده
کلمه استعداد جاذبه سحرآمیز خاصی دارد. همه انسان ها در مواجه با این کلمه احترام خاص و عمیقی در درون خود حس می کنند. بحث در مورد این نعمت و توانمندی خدادادی – استعداد- که همه به شکل ویژه ای از آن سهم برده اند از دیرباز فکر همه انسان ها را به خود مشغول کرده است. کشف و پرورش استعداد در هر دوره ای از تاریخ هدف بشر بوده است. از آنجا که پرورش استعداد باید از کودکی انجام گیرد تا کودکان در آینده افراد خلاقی باشند باید عواملی که در پرورش استعداد کودکان موثر است را بررسی و در جهت تحقق آن گام برداشت. مسلم است که فضا در کیفیت آموزش و پرورش و بروز استعداد نقش مهمی را ایفا می کند، اما ساخت و ساز های مختص به این امر بسیار کم رنگ است. کودکان نیازمند محیط هایی هستند که آنان را به چالش وا دارد و در جهت کشف و پرورش استعداد و خلاقیت آنها موثر باشد. هدف از انجام تحقیق حاضر این است که با توجه به علایق کودکان و قابلیتی که محیط در تأثیر گذاری بر کودکان دارد به نکاتی دست یافت که در جهت پرورش استعداد کودکان باشد. همچنین به این سوال پاسخ داده شود که چگونه می توان با استفاده از محیط زمینه پرورش استعداد کودکان را فراهم کرد. تحقیق حاضر یک تحقیق کیفی است که اطلاعات با استفاده از روش کتابخانه ای و میدانی جمع آوری شده است. نتایج حاکی از آن است که تمایلات کودکان و چگونگی طراحی محیطی می تواند زمینه پرورش استعداد کودکان را فراهم کند.
واژههای کلیدی: استعداد، محیط، خلاقیت، کودک، استعدادیابی
-1 مقدمه:
انسان با تواناییهای ذاتی بالقوهای به دنیا میآید که در طول زندگی و گذر عمر، درصدی از این تواناییها بالفعل و تواناییهای اکتسابی نیز به آن افزوده میشود. منظور از این توانایی ها استعداد می باشد، به عبارتی استعداد، ذوق و توانمندی خاصی است که در افراد نهفته است و موجب می شود که شخص با استفاده از این نعمت در زمینه های علمی، عملی، صنعتی یا هنری به موفقیت های بالاتر از حد متوسط سایر افراد نایل شود یا به تعبیری دیگر استعداد را میزان نسبی پیشرفت یک فرد در یک فعالیت برآورد می کنند - فن گرافت ، زمکه، . - 1386 طی دو دهه گذشته کشف استعدادها بازار بسیار گرمی داشته است و افراد زیادی در سراسر دنیا روی موضوعاتی چون تشخیص استعداد، رشد و توسعه استعداد و بهره برداری از آن کار کرده اند، ولی مسئله کشف استعداد همچنان به صورت یک مشکل خودنمایی می کند. آنچه مسلم است هرچه آدمی در سنین کمتر و کودکی به توانایی ها و قابلیت های ذاتی خود پی ببرد، فرصت بیشتری برای پرورش و بهره برداری از آن خواهند داشت - سجادزاده،. - 1395 کودکان هر جامعه ای پایه های اساسی آن جامعه هستند و قابلیت تأثیر گذاری بر شکل گیری محیطشان را با بیان تمایلات و نیازهای خود، دارند. رشد کودکان در سال های اول زندگی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. متأسفانه واقعیت مهمی که جامعه امروز با آن روبه رو است و تهدیدی جدی برای آینده به شمار می آید اهمیت ندادن به کودکان و جهان کوچک آنها می باشد. وجود محیط سالم، شاد، امن، امکانات مناسب و آموزش صحیح و توجه به استعدادهای کودکان، زمینه مناسبی را جهت رشد و بالندگی کودکان ایجاد خواهد کرد. ذهن کنجکاو، پویا و خلاق کودکان معمولاً خالق دنیاهای گوناگون در عالم خیال می باشد.
کشف این دنیاهای خیالی و رساندن آن به عرصه ظهور به کودکان اجازه شکوفا نمودن هرچه بیشتر و بهتر استعدادهایشان را می دهد. بنابراین با بردن کودکان به محیط های گوناگون و افزایش سطح ارتباطشان با دیگران، دایره انتخاب و شناخت کودک وسیع تر می شود و گامی مثبت در جهت پرورش و شناسایی استعداد کودکان ایجاد خواهد شد - علیخانی و جمشیدی،. - 1390 در بین کودکان استعداد و توانایی های گوناگونی وجود دارد. استعداد شامل 10 زیر مجموعه می باشد که این ده زیر مجموعه به دو دسته تقسیم می شوند که دسته اول شامل 7 بخش مهم و اصلی استعداد و دسته دوم شامل سه عامل خصوصیت های فردی می باشد. این سه عامل خصوصیات فردی شامل تعامل، سازگاری و انگیزه تلاش و 7 بخش اصلی استعداد شامل تجسم فضایی، تفکر منطقی، مهارت های گفتاری، مهارت های ورزشی، مهارت های حرکتی، درک موسیقی و خلاقیت می باشد - فن گرافت، زمکه، . - 1386 از آنجایی که این طیف گسترده از قابلیت ها و استعدادهای انسان در دوران کودکی پایه گذاری می شود و تأثیر محیط بر این امر بسیار حائز اهمیت است لذا در این پژوهش محقق برآن است به تأثیر محیط در شناسایی و پرورش استعداد کودکان بپردازد و از این محیط در جهت فراهم نمودن بستر و عاملی موثر برای تحقق قابلیت های بالقوه کودکان و پرورش استعداد آنها استفاده کند.
1-1پیشینه تحقیق
