بخشی از مقاله
چکیده
خلاقیت عنصر مهمی در پیشرفت جامعه دارد. از آنجا که پرورش خلاقیت در کودکی انجام می شود عواملی که باعث رشد و یا از بین رفتن خلاقیت می شود را باید مورد بررسی قرار داد. کودکان در سن 2 تا 13 سالگی بیشترین رشد خلاقیت را دارند و از آن سن به بعد پرورش آن به سیر نزولی همراه است. پس در این سن عوامل فردی و همچنین محیطی یا اجتماعی بسیار حائز اهمیت می باشد.
محیط کودکان در این سن اول منزل مسکونی و بعد از آن محیط آموزشی مانند مهد کودک یا مدرسه می باشد. هر فضای آموزشی باید دارای هویت و معنای خاص خود بوده و می بایست حس مالکیت و تعلق خاطر را در کودکان به وجود آورد، ایجاد این حس نسبت به فضای یادگیری باعث ایجاد آرامش و امنیت روانی می گردد. که خود باعث بالا بردن قدرت یادگیری و پرورش خلاقیت می شود.
در اغلب کشورهای توسعه یافته جهان اثبات شده است که تاثیر فضاها و محوطه های باز و عناصر تحریک کننده طبیعی مثل نور، رنگ، آب و گیاهان و طبیعت در شکوفایی استعداد و خلاقیت کودکان تاثیر به سزایی دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر رنگ در محیط آموزشی مهد کودک بر ارتقا خلاقیت کودکان 4 تا 6 سال تدوین گردیده است و نیز نقش رنگ های گرم و مهیج را در پرورش و ایجاد خلاقیت بررسی کرده که به افزایش آن می انجامد.
این مقاله با روش توصیفی تحلیلی، کتابخانه ای و میدانی در فضای آموزشی کودکان و ارتباط آن با خلاقیت به انجام رسیده است. کودکان سنین 4 تا 6 ساله به علت رشد فعالیت های هنری مغز در این سن با دیدن تعدد و ترکیب های رنگی متفاوت خلاقیتشان پرورش یافته و یا ایجاد می شود.
-1 مقدمه
-1-1 بیان مسئله
یکی از مشخصه های اصلی انسان قدرت آفرینندگی و خلاقیت اوست و لازم است نظام های آموزشی بر تربیت و پرورش افرادی تاکید کنند که بر حل خلاق مسایل پیش بینی ناپذیر قادر باشند . خلاقیت در فرهنگ لغت دهخدا به معنای خلق کردن، آفریدن و به وجود آوردن است. خلاقیت از فعل آفریدن و به وجود آوردن اقتباس شده است. خلاق شخصی است که دارای عقاید و ایده های نو می باشد.
خلاق از صفت های اصلی خداوند متعال است و قوه خلاقیت نیرویی است که منجر به تولید چیز های نو، تازه و مناسب با مشکل پیش آمده می شود. در میان روانشناسان این اختلاف وجود دارد که آیا خلاقیت یک خصوصیت ذاتی است یا اکتسابی. عوامل ذاتی ویژگی های شخصی و عوامل محیطی به موقعیت فرد در ارتباط با دیگران یا محیط مرتبط است.
این ارتباط رابطه ی مستقیمی با مشاهده و دید ما نسبت به اطراف دارد. کودکان وقتی در محیط هایی با رنگ های متفاوت قرار بگیرند خلاقیتشان متفاوت است. تقویت تفکر خلاق برای رشد فعلی و آینده جامعه ضروریست. از مهم ترین مکان هایی که می توان در آن افراد خلاق بار آورد، محیط های آموزشی و به ویژه مدارس یا مراکز پرورش خلاقیت هستند. از آنجا که کودکان آینده سازان جوامع می باشند باید نیاز های پرورش یا ایجاد تفکر خلاق را در آن ها شناخت. بعد از شناخت باید زمینه های ورود آن به عرصه ی فعالیت کودکان فراهم شود تا افراد جامعه به بهترین شکل پرورش یابند و در نتیجه جزء جوامع موفق دنیا باشیم.
-2-1× پیشینه تحقیق
تمدن بشر مرهون اندیشه خلاق آدمی بوده است و دوام آن نیز بدون بهره گیری از خلاقیت غیر ممکن خواهد بود، که عالی ترین عملکرد ذهن انسان محسوب می شود. در وضعیت کنونی، خلاقیت نه یک ضرورت، بلکه شرطی برای بقاست. - مقتدری، - 1389در بررسی پیشینه تحقیق به آزمون های خلاقیتی که قبلا گرفته شده می رسیم. این آزمون برای کودکان 2 تا 13 ساله کاربرد دارد.
در سن 2 الی 3 سال، آواز خواندن، نقاشی، ساختمان و نواختن موسیقی، 4 الی 5 سال، نقاشی، بازی با کلمات و رویا پردازی، 6 الی 7 سال، آشپزی، مجسمه سازی، نمایش نامه و رابطه اجتماعی بیشتر نمود رفتار خلاق آن ها است. نمونه های رفتار خلاق قصه گویی و بازی سن 8 الی 9 سال و بازی با اعداد و زبان در سن 10 الی 11 سال و در نهایت جمع آوری اطلاعات، نگارش و بررسی دستگاه های مکانیکی و الکتریکی مختص سن 12 الی 13 سال می باشد. - آمابلی، - 1381 با بررسی این آزمون به این نتیجه می رسیم که در سن 4 تا 6 سالگی بهترین زمان برای پرورش خلاقیت به وسیله ی رنگ ها است. اثر فضایی رنگ ها عوامل مختلفی دارد. رنگ ها سه دسته اند :
-1 اصلی که شامل سه رنگ قرمز، آبی و زرد می شوند. کودکان توجه بیشتری به این رنگ های اولیه ی اشباع شده دارند.
-2 فرعی که از ترکیب سه رنگ اصلی به دست می آیند مثل سبز، نارنجی و بنفش که کودکان پس از گذشت زمان، با مشاهده آن ها را یاد می گیرند.
-3 رنگ های میانه که از ترکیب رنگ های اصلی به عنوان رنگ فرعی به دست می آید که شش عدد هستند، زرد مایل به سبز و ... ، آبی مایل به سبز و ...
بررسی تبیین مدل پیشنهادی میان برخی صفات موثر در خلاقیت کودکان 3 تا 6 ساله ایرانی و برخی ویژگی های سامانه معماری که با به کارگیری ایده های حاصل از مدل تحقیق، می توان فضاهای مهدکودک را به گونه ای طراحی کرد که انگیزش کودکان ارتقا یافته، قدرت تخیل و کنجکاوی آنان افزایش یابد و در نهایت به پرورش خلاقیت کودک منجر گردد.
-3-1 ضرورت انجام تحقیق
درون هر کودک انگیزه ای برای خلق کردن نهفته است یا ممکن است برخی کودکانن به علت مسائل خانوادگی قادر نبودند که خلاق شوند. آنچه سبب شد در این مقاله به تاثیر رنگ ها بپردازیم، بررسی اثرات رنگ ها بر خلاقیت فکری و ذهنی کودکان و رشد تفکر آن ها است ؛ زیرا می توانیم رنگ ها را به خدمت رشد تفکر کودکان بگیریم. رنگ ها در هویت انسان ها، مخصوصا کودکان تاثیر بسیار زیادی داشته، باعث ایجاد تجربه هایی هیجانی مانند غم، اندوه، شادی، خنده، سکون، هیجان، تحریک پذیری و آرامش می شود. با توجه به اینکه کودکان در سن 4 الی 6 سالگی بیشترین خلاقیت فکری و ذهنی را دارند و در آینده می توانند برای جامعه خود تاثیر گذار باشند. از آنجایی که کودکان نیمی از وقت خود را در محیط آموزشی مثل مهد کودک می گذرانند به ضرورت این مسئله که این محیط از چه رنگ هایی استفاده می کند یا بهتر است که استفاده کند
