بخشی از مقاله
چکیده
هدف از تحقیق حاضر بررسی غلظت پلاسمای موادمعدنی مس، روی، آهن، سلنیوم و منگنز در میشهای افشاری در مراحل مختلف آبستنی بود. 80 رأس میش 4 ساله از نژاد افشاری در فصل جفتگیری به طور تصادفی انتخاب شدند. میشها از مراتع - تغذیه آزاد - تغذیه شده و در جایگاه بسته نگهداری میشدند و برای همزمانی فحلی به مدت 14 روز سیدرگذاری شدند و 400 واحد eCG در زمان برداشت سیدر به صورت عضلانی به میش ها تزریق شد. 24 ساعت بعد از سیدربرداری
تعداد 20 قوچ برای جفتگیری به گله وارد شده و قوچاندازی در دو نوبت صبح و عصر صورت گرفت. در روز 30 آبستنی،تشخیص آبستنی و همچنین تشخیص تعداد جنین با استفاده از دستگاه اولتراسونوگرافی به روش Transabdominal انجام گرفت و 40 راس میش تکقلو انتخاب شدند. طول دوره آبستنی به سه مرحله تقسیمبندی شد، مرحله:1 روز های 30-50 آبستنی، مرحله:2 روزهای 51-100 آبستنی و مرحله :3 روزهای 101-150 آبستنی تقسیم شد که در این مراحل خون از سیاهرگ وداج گرفته شد. اندازهگیری مواد معدنی در نمونهها با استفاده از دستگاه جذب اتمی صورت گرفت. دادهها با رویه GLMآنالیز شد و میانگینها با استفاده از آزمون حداقل اختلاف معنیداری مقایسه شدند. نتایج نشان داد که با پیشرفت آبستنی غلظت عناصر مس، روی، آهن و سلنیوم پلاسما کاهش یافته به طوری که در اواخر آبستنی این روند، معنیدار بوده است . - p<0/05 -
کلمات کلیدی: موادمعدنی- سیدر- -eCG آبستنی- میشهای افشاری
مقدمه مواد معدنی نقش اساسی را در متابولیسم، رشد و بقای بافتهای تولیدمثلی ایفا میکند و ممکن است وضعیت آنها در یک بافت در طی آبستتی متناسب با نیاز آن بافت تغییر کند . - 8 - موادمعدنی اعمال متابولیکی نظیر پاسخ ایمنی، فرایندهای فیزیولوژی مرتبط با رشد، تولیدمثل و سلامتی را برعهده دارند . - 8 - در گوسفندان، مکملهای موادمعدنی باعث بهبود عملکرد تولیدمثلی میشوند.گزارش شده است که جنین برای فراهم کردن موادمعدنی موردنیاز خود کاملاً به مادر وابسته است وکمبود موادمعدنی اثرات منفی روی راندمان تولیدمثلی و رشد ونمو جنین دارد . - 1 - کمبود مس باعث ناباروری، به تاخیر افتادن فحلی و سقط میشود . - 9 - کاهش سطوح روی در میش با کاهش باروری، فحلی غیرنرمال و سقط در ارتباط است . - 9 -
محتوای آهن خون جنین 2 تا 3 برابر غلظت آن در خون مادری است و از آنجایی که مقدار آهن متصل به ترانسفرین در مادر و جنین یکسان است، افزایش سطح پلاسمایی آهن در جنین ناشی از افزایش آهن آزاد پلاسمایی است که به کمک انتقال فعال از جفت گرفته شده است. بنابراین کاهش آهن خون میتواند باعث بروز مشکلاتی نظیر کمخونی در حیوان شود . - 3 - کمبود سلنیوم باعث ضعف، بینظمی فحلی یا فحلی خاموش، مرگ اولیه رویان، تولد نوزاد ضعیف، سقط جنین در مادهها و کاهش توانایی تحرک اسپرم در نرها میشود. مکملسازی سلنیوم باعث بهبود آبستنی در اولین سرویس میشود. حیواناتی که کمبود سلنیوم دارند برای شیوع جفت ماندگی، کیستهای تخمدانی، ورم پستان و عفونت بسیار مستعد هستند که با مکملسازی سلنیوم این ناهنجاری ها برطرف میشود . - 9 - کمبود منگنز منجر به کاهش نرخ آبستنی، ناباروری، فحلی خاموش و یا بینظمی فحلی میشود . - 9 - چندین گزارش وجود دارد که اثرات مراحل آبستنی روی غلظت موادمعدنی در
نشخوارکنندگان را نشان میدهد . - 1 - اما تحقیقات بیشتری لازم است تا چگونگی روند تغییرات موادمعدنی را با پیشرفت آبستنی مورد ارزیابی قرار دهد. هدف از تحقیق حاضر بررسی غلظت پلاسمایی موادمعدنی ضروری کمیاب مس، روی، آهن،سلنیوم و منگنز در مراحل مختلف آبستنی میباشد.
مواد و روشها
80 رأس میش 4 ساله از نژاد افشاری با وزن 61/18 1/90 کیلوگرم در فصل جفت گیری به طور تصادفی از گله گوسفندان دانشکده علوم دامی زنجان انتخاب شدند. میشها از مراتع - تغذیه آزاد - تغذیه شده و در جایگاه بسته نگه داری میشدند و برای همزمانی فحلی به مدت 14 روز سیدرگذاری - CIDR, Eazi Breed, New Zealand - شده و 400 واحد - Bioniche NewZealand, Bioniche Pregnecol Enjection Serum Gonadotropin - eCG در زمان برداشت سیدر به صورت عضلانی به میشها تزریق شد. 24 ساعت بعد از سیدربرداری تعداد 20 قوچ برای جفتگیری به گله وارد شده و قوچاندازی در دو نوبت صبح و عصر صورت گرفت. در روز 30 آبستنی، تشخیص آبستنی و همچنین
تشخیص تعداد جنین با استفاده از دستگاه اولتراسونوگرافی - 7.5 MHZ, Piemedical, Falco100; Holland - به روش Transabdominal انجام گرفت و 40 راس میش تک قلو انتخاب شدند. طول دوره آبستنی به سه مرحله تقسیم شده: مرحله:1 روزهای 50-30 آبستنی، مرحله:2 روزهای 100-51 آبستنی و مرحله :3 روزهای 150 - 101 آبستنی،که در این مراحل خون از سیاهرگ وداج به گرفته شد و در مدت 15 دقیقه با سرعت 3000 دور در دقیقه سانتریفیوژ و پلاسمای آن جدا شد. اندازه گیری نمونهها با استفاده از دستگاه جذب اتمی - Varian - model Spectra AA20 - صورت گرفت. دادهها با رویه - SAS Institute, Cary, NC, Version 9.1 - GLM آنالیز شد و میانگینها با استفاده از آزمون حداقل اختلاف معنیداری - Least Significant Difference - مقایسه شدند.
نتایج و بحث در مطالعه حاضر غلظت پلاسمایی مواد معدنی در طی آبستنی در دامنه طبیعی قرار داشت - . - 8 با پیشرفت آبستنی غلظت عناصر روی، آهن و سلنیوم پلاسما کاهش یافته به طوری که در اواخر آبستنی این روند، معنیدار بود . - p<0/05 -
جدول: غلظت پلاسمایی مواد معدنی مختلف در مراحل مختلف آبستنی
گزارش شده که غلظت مس در طی آبستنی در میشهای دورست هورن افزایش ولی در زمان زایش کاهش مییابد . - 2 -
همچنین غلظت مس با پیشرفت آبستنی هم در میشهای تک قلو و هم در میشهای دوقلو افزایش مییابد ولی در زمان زایش کمترین مقدار را دارا میباشد . - 4 - این نتایج ممکن است افزایش نیازجنین به مس را نشان دهد که این کار از طریق سیستم مادری جهت رشد و نمو رویان و جنین انجام می گیرد . - 5 - غلظت روی هم درکبد جنین و هم در کبد گوسفند با پیشرفت آبستنی افزایش مییابد و در طی آبستنی غلظت روی کبد جنین نسبت به غلظت روی مادر افزایش مییابد. کاهش روی و ذخیره آن در کبد جنین با پیشرفت آبستنی را میتوان به افزایش نیاز روی جهت رشد و نمو جنین در طی آبستنی نسبت داد - 1 - همچنین علت کاهش روی در میش ها در نزدیکی زایش به استرس بر می گردد که باعث افزایش باز جذب روی در کبد و سنتز متالوتیونین میشود که باعث کاهش روی پلاسما می شود . - 6 - کمبود اولیه آهن در نشخوارکنندگان به ندرت اتفاق میافتد - . - 3کاهش غلظت آهن در اواخر آبستنی در میش ها میتواند به افزایش نیاز جنین به این عنصر نسبت داده شود زیرا غلظت آهن کبد جنین با پیشرفت آبستنی افزایش مییابد به طوری که در ماه پنجم سطوح آن افزایش چشمگیری دارد . - 4 -
غلظت آهن در اواخر آبستنی در کبد جنین میش کاهش مییابد که ناشی از کاهش انتقال آن از جفت میباشد . - 3 - در مطالعه حاضر غلظت آهن میش ها در اواخر آبستنی کاهش معنیداری داشت - p<0/05 - که این یافته پیشنهاد میکند احتمالاً میشها از آهن کافی برخوردار بودند و این عنصر از طریق پلاسما به خوبی به جنین انتقال یافت . - 1 - در مقایسه با چند تا از عناصر معدنی دیگر، جنین منگنز را در کبد در طی آبستنی انباشته نمیکند . - 5 - به نظر میرسد محل اصلی ذخیره منگنز در استخوان به دلیل تشکیل استخوان جنین در طی استخوانسازی باشد زیرا این عنصر نقش اساسی را در تشکیل کندروئیتین سولفات به عنوان جزء ترکیبی موکوپلی ساکاریدها در ماتریکس استخوان دارد . - 5 - در مطالعه ما غلظت پلاسمایی منگنز در طی آبستنی کاهش داشته اما معنیدار نبود . - p>0/05 - پیش از این نیز گزارش شده است که غلظت منگنز با پیشرفت آبستنی در میش تغییری نمیکند . - 1 - گزارش شده که غلظت سلنیوم در مایع آلانتوییک، کبد و کلیه جنین به طور معنیداری در اواخر آبستنی در میش افزایش مییابد و به طور همزمان غلظت سلنیوم در مایع آمنیوتیک و پلاسمای مادر به طور معنیداری کاهش مییابد در توافق با یافته فوق، غلظت سلنیوم پلاسما در اواخر آبستنی کاهش داشته است - 7 - - p<0/05 - و کاهش غلظت پلاسمایی سلنیوم در اواخر آبستنی و زمان زایش را میتوان به دلیل افزایش نیاز جنین جهت رشد طبیعی و تولد نوزادهای طبیعی نسبت داد . - 1 - نتایج به دست آمده از تحقیق حاضر نشان میدهد که غلظت پلاسمایی مواد معدنی مس، روی، سلنیوم و منگنز در اواخر آبستنی به دلیل افزایش نیاز جنین برای رشد نرمال در این دوره، کاهش مییابد.
