بخشی از مقاله
چکیده
امروزه فعالیتهای تحقیق و توسعه، بستر اولیه و اساسی برای انتقال از اقتصاد منابع محور به سمت اقتصاد دانشمحور در کشورهای جهان به شمار میآید و زمینه شکلگیری فعالیتهای دانشمحور و تحقیق محور را فراهم میکند. شکاف علمیکشورهای توسعهیافته و در حال توسعه نیز براساس سهم تحقیق و توسعه در فعالیتهای مختلف اقتصادی، اجتماعی و سیاسی آنها سنجیده میشود.
نگرش علمیبه مسایل مختلف اقتصادی، سیاسی و اجتماعی منشأ تحقیق و توسعه است و راهگشای بسیاری ازمشکلات در این زمینهها خواهد بود. ازین رو در این پژوهش به بررسی رابطه بین هزینه های تحقیق و توسعه و بازده سهام می پردازد. به جهت آزمون فرضیه ها از دو مدل فاما و مک بث - 1973 - و فاما و فرنچ - 1993 - استفاده شده است. نمونه آماری متشکل از 100 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و بازه زمانی پژوهش بین سال های 1390 تا 1395 است. مدل آماری به کار گرفته شده، مدل رگرسیون چند متغیره بوده است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها نشان می دهد که بین هزینه های تحقیق و توسعه با بازده سهام رابطه ای مثبت و معنی دار وجود دارد. علاوه بر آن بین هزینه های تحقیق و توسعه و صرف ریسک نیز در پرتفوی پوشش ریسک، رابطه ای معنی دار وجود دارد.
مقدمه
اصطلاح تحقیق و توسعه یا R&D2 به گفته سازمان همکاری اقتصادی و توسعه 3به »کار خلاقانهای گفته میشود که به طور سیستماتیک انجام میشود تا به دانش موجود بیفزاید و این دانش را برای ابداع کاربردهای تازه بهکارببرد.«
مطالعه رویه حسابداری در مورد هزینه های تحقیق و توسعه اهمیت دارد ، چون مباحث بسیار زیادی در مورد نقاط قوت و ضعف تبدیل کردن هزینه تحقیق و توسعه به سرمایه انجام گرفته است . به علاوه انتظار می رود هزینه های تحقیق و توسعه ، تأ ثیر قابل ملاحظهای بر قیمت و بازده سهام شرکتها داشته باشد . بنابراین چنانچه انتخاب رویه حسابداری - به سرمایه تبدیل کردن - برقیمت سهام اثر داشته باشد، ممکن است این اثرات از نظر آماری قابل اثبات باشند. نمونه ای که برای انجام این تحقیق انتخاب شده ، شامل شرکتهای انگلیسی که دربازه زمانی بین سال 1990 و 2000 در زمینه تحقیق و توسعه فعال بوده اند، می شود.
رابطه بین روش حسابداری - روش هزینه کردن یا روش سرمایه کردن - در مورد هزینههای تحقیق و توسعه و داشتن محتوای اطلاعاتی قیمت سهم - آیا قیمت سهم هر شرکت که از روش سرمایه ای استفاده میکند، محتوای اطلاعاتی دارد یا خیر ؟ - سرمایه کردن هزینه های تحقیق و توسعه ، اطلاعاتی در مورد درصد هزینه های سرمایه شده و اطلاعاتی در مورد دوره استهلاک - مدت زمانی که طول میکشد، دارایی هزینه ای که تبدیل به سرمایه شده ، مستهلک گردد - فراهم آورده و بنابراین مدیریت را قادر می سازد در مورد پروژه های در حال اجرا و سود آوری آنها به سرمایه گذاران پیام هایی بدهد .
این پیام ها در روش هزینه کردن منعکس نمیشود و بنابراین محتوای اطلاعاتی سرمایه کردن بیشتر است. قلمرو مکانی تحقیق، شرکتهای سهامی عام پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. قلمرو تحقیق زمانی از سال 1390تا پایان سال 1395 را دربرمیگیرد. این تحقیق به بررسی و آزمون ارتباط بین تحقیق و توسعه و بازده سهام در شرکتهای پذیرفته در بورس اوراق بهادار تهران میپردازد.
باتوجه به اهمیتی که سرمایه گذاران برای بازده سهام خود قائل هستند و پدیده سقوط قیمت سهام منجر به کاهش شدید بازده می شود،ما بر آن شدیم تا به بررسی این موضوع در بورس اوراق بهادار تهران بپردازیم. موضوع از آن جهت مهم است که نشان میدهد ،هزینه های حسابداری تحقیق و توسعه بر بازده سهام تاثیر گذار باشد.
هدف از این پژوهش پی بردن به این رابطه می باشد که هزینه تحقیق و توسعه بر بازده سهام و صرف ریسک سهام رابطه مستقیمی دارد .
تحقیق و توسعه 1
افزایش رقابت و انگیزه بقاء بسیاری از سازمانها را برآن داشته که فعالیتهای خود را بر تولیدات اساسی و توانمندیهای محوری متمرکز کنند که این امر مستلزم سرمایهگذاری در تحقیقات و ایجاد نوآوریهای تکنولوژیک میباشد. انجام تحقیقات در سازمانها با هدف حمایت از نوآوری صورت میگیرد و فعالیتهای تحقیق و توسعه باید فرصتهای کسبوکار جدیدی خلق کرده و یا کسبوکار فعلی سازمان را متحول نماید. همچنین شدت یافتن رقابت موجب افزایش حمایت کشورها و سازمانها از فعالیتهای تحقیق و توسعه شده است. پیچیدگیهای تحقیقات مبتنی بر دانش، تکنولوژی و نوآوری و نیز پویایی کسبوکار و بازار، سازمانها را مجبور کرده تا در حجم، مقیاس، موقعیت مکانی و جهتگیری فعالیتهایشان تجدیدنظر کنند.
تحقیق و توسعه مفهومی کاملا جدید است که تنها از سده بیستم به طور جدی مورد توجه و بحث قرار گرفته است تا بیش از این تنها تعداد معدودی از موسسات خصوصی خدماتی از تحقیق و توسعه برای صنایع استفاده می کردند. تا قبل از جنگ جهانی دوم، فعالیت های تحقیق و توسعه ای عمدتا در صنایع نظامی آمریکا، ژاپن و اروپا متمرکز بود. در آن سال ها مسائل در دو سطح سازمانی و ملی از طریق ارائه راهکار و سرمایه گذاری بر روی آن حل می شد. موسسات تحقیقاتی معمولا کوچک بودند و مدیریت آنها نیز پیچیده نبود.
صرف ریسک
صرف ریسک2، در علوم مالی به بهره اضافی و بهایی که بابت ریسک از سوی سرمایهگذاران، با در نظر گرفتن میزان ریسک اوراق بهادار و درجه ریسک پذیری سرمایهگذار پرداخت میشود، صرف ریسک میگویند. به بیان ساده میزانی است که سرمایهگذار بابت ریسک به نرخ سود سرمایهای مورد انتظار خود میافزاید. تفاوت بازده دارایی از بازده بدون ریسک را، صرف ریسک مینامند.
ریسک مالی گونه ای ریسک است، که در اثر افزایش بدهی در شرکت، به سهامداران تحمیل میشود.ریسک اضافی ناشی از استفاده و بهکارگیری بدهی در شرکت، که تحت عنوان اهرم مالی مورد بحث و بررسی قرار می گیرد.
