بخشی از مقاله
چکیده
تحقیق حاضربر مطالعه ی تاثیر کیفیت افشا و اندازه شرکت بر نوساناتبازدهسهام در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران متمرکز است. بدین منظور تعداد 75 شرکت در طی دوره پنج سالهی 1390 لغایت 1394 مورد مطالعه واقع شده وفرضیات این تحقیق با استفاده از تکنیک دادههای پانل مورد بررسی و آزمون قرارگرفته است.
مقادیر متغیر کیفیت افشا، از امتیازات تخصیصی به هر شرکت از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار تهران که از طریق اعلامیه ی کیفیت افشا و اطلاعرسانی مناسب منتشر میشود استخراج گردیده نتایج پژوهش حاکی از آنست که بین کیفیت افشا بعنوان متغیرمستقل و اندازه شرکت بعنوان متغیر مداخله گر از یکسو و نوسانات بازده سهام در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بعنوان متغیروابسته از سوی دیگر ، رابطه معکوس و معنا داری وجود دارد .
مقدمه
نوسان پذیری بازده سهام یکی از موضوعات بحثبرانگیز مالی است که در سالهای اخیر مورد توجه محققین بازارهای سرمایه نوظهور قرار گرفته است - لانگ، . - 2008 نوسان پذیری بازده سهام را سرمایهگذاران به عنوان معیاری از ریسک و سیاستگذاران بازار سرمایه از آن به عنوان ابزاری جهت سنجش میزان آسیبپذیری بازار سهام استفاده میکنند - ظفر و همکاران، . - 2008شواهد تجربی نشان می دهد که هر گونه افزایش در عملکرد بازده سهام، منجر به ریسک بیشتر موسسه می شود و از این رو ، کیفیت افشای عملکرد مالی میتواند در تلقی فعالان بازار سرمایه از ریسک یک فرصت سرمایه گذاری موثر تلقی گردد.
معیار کیفیت افشا معرف میزان اطلاعاتی است که از سوی شرکتها در متن صورتهای مالی اساسی یا در یادداشتهای پیوست ، برای کمک به تصمیمگیری استفاده کنندگان ارائه میشود. افشای کامل یکی از اصول بنیادین حسابداری استکه براساس آن باید کلیه اطلاعات مربوط به فعالیتهای شرکت به نحو مناسب و به موقع، در اختیار گروههای مختلف ذینفع قرار گیرد.
در واقع هدف اصلی از افشای کامل، کمک به استفادهکنندگان در تصمیمگیریهای مربوط به سرمایهگذاری، تحلیل وضعیت مالی شرکتها، ارزیابی عملکرد مدیریت و پیشبینی جریانات وجوه نقد آتی است. محققین دامنه ی افشاء درگزارشگری مالی بمنظور سنجش میزان افشاء وتأثیر آن بر تصمیمات سرمایهگذاران از انواع مختلفی از عوامل تأثیرگذار بر افشاء اطلاعات مالی بهره برده اند
افشای کافی و گزارشگری مالی اثربخش منجر به تامین بیشتر انتظارات اطلاعاتی سرمایه گذاران و در نتیجه بهبود مبادلات پیرامون سهام شرکت در بازار سرمایه ی داخلی میشود و علاوه بر این امکان ورود شرکت به بازار سرمایه ی خارجی و جذب بیشتر سرمایهگذاران بینالمللی را فراهم نموده و برهمین اساس ، حتی شرکتها به منظور جذب بیشترسرمایهگذاران و افزایش نقدشوندگی سهام، افشای باکیفیتی ارائه میکنند - رودریگرز، . - 2010
مبانی نظری مقاله
رتبه بندی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، بر اساس امتیاز کسب شده از نظر کیفیت افشا و اطلاع رسانی مناسب و معیار به موقع بودن افشا صورت می پذیرد. این امتیاز بر اساس مولفه هایی چون زمان ارسال اطلاعات توسط شرکتو نیز پیش بینی های درآمد هر سهم، صورت های مالی میان دوره ای حسابرسی نشده، صورت وضعیت پرتفوی، اظهار نظرهای حسابرس نسبت به پیش بینی درآمد هر سهم اولیه و شش ماهه و صورتهای مالی میان دوره ای ، صورت های مالی حسابرسی نشده و شده پایان دوره و نیز برنامه زمانبندی پرداخت سود سهامداران و نیز میزان تعهد شرکت بهرعایت دستورالعمل افشای اطلاعات و با لحاظ کردن میزان تاخیر در ارسال اطلاعات، مورد محاسبه قرار می گیرد.
با توجه به اهمیت کیفیت افشا و مسؤولیت مدیران شرکتها در قبال اطلاعرسانی، سازمان بورس و اوراق بهادار تهران تصمیم گرفت امتیاز و رتبه کلیه شرکتهای پذیرفتهشده در بورس را از نظر کیفیت افشا و اطلاعرسانی مناسب منعکس کند تا شرکتها نسبت به جایگاه خود واقف شده و در جهت ارتقای آن بکوشند
کیفیت گزارشگری مالی و ارتقا افشا را میتوان به عنوان ابزار آگاهی بخشی تلقی کرد که برتغییرات قیمت و متعاقباً نوسان بازده سهام نقش اثر میگذارند . افشای مطلوب اطلاعات حسابداری منجر به کاهش تقارن اطلاعاتی و کاهش هزینه سرمایه میشود و از این طریق نقشی اساسی را در کارایی بازار سرمایه ایفاء مینماید. اگر سطح و دامنه ی افشای اطلاعات در گزارشگری مالی سالانه افزایش یابد، سهامداران خواهند توانست اطلاعات موجود مربوط به ورود و خروج جریانهای نقدی عملیاتی که برای پیشبینی سودهای آتی مفید میباشند را بهتر و با قابلیت اتکای بیشتری ارزیابی نموده و از این طریق بتوانند به پیشبینیهای موثرتری در خصوص بازده سهام دست یابند که این امر باعث کاهش نوسان پذیری بازده سهام میشود. از این رو انتظار میرود با افزایش کیفیت افشا نوسان پذیری بازده سهام کاهش یابد.
پژوهشهایی که در سالهای اخیر در حوزه شفافیت و کیفیت افشا انجام پذیرفته است حاکی از وجود رابطه ی مستقیم بین افشای اطلاعات حسابداری و آثار اقتصادی آن است لیکن در خصوص ارتباط آن با نوسان پذیری بازده سهام تحقیق خاصی انجام نگرفته است. در این مقاله با توجه به رویکرد انتخابی ، اندازه شرکت بعنوان متغیر مداخله گر تلقی شده و برای برای آزمون فرضیات با استفاده از دادههای پانل از لگاریتم طبیعی فروش استفاده شده است. بنابراین با توجه به اهمیت موضوع و فقدان پژوهش جامعی که به اثرات اقتصادی کیفیت افشا از جمله تأثیر آن بر نوسانات بازده سهام بپردازد، تحقیق حاضر درصدد بررسی ارتباط میانکیفیت افشای اطلاعات حسابداریو اندازه شرکت بر نوساناتبازدهسهام شرکتهای پذیرفتهشده در بازار بورس اوراق بهادار تهران است.
شرح واژهها و اصطلاحات بکاررفته در تحقیق:
اندازه شرکت
اندازه شرکت یکی از معیارهایی است که انتظار میرود در تعیین توان استقراض و پرداخت سود سهام شرکت نقش مؤثری داشته باشد. شرکتی که از نظر حجم فروش و میزان دارایی ها، شرکت بزرگی محسوب شود، از نظر اعتبار دهندگان نیز شرکتی است که توانایی وثیقه گذاری بالایی در قبال اخذ بدهی دارد و از نظر توانایی باز پرداخت اصل و بهره بدهی نیز با توجه به فروش بالا و سود آوری مورد انتظار با چالش مواجه نخواهد بود. مارش - - 1982 به این نتیجه رسیده است که شرکت های بزرگ غالبا" بدهی بلندمدت را انتخاب میکنند. در حالی که شرکتهای کوچک از بدهیهای کوتاهمدت استفاده میکنند.
