بخشی از مقاله
مقدمه: یکی از مفاهیم مهم روانشناسی مثبت، شادکامی1 است که به چگونگی ارزیابی مردم از زندگی خود اشاره دارد و متغیرهایی چون رضایت زندگی، رضایت از وضع زناشویی، رضایت از کار، نبود افسردگی و اضطراب و وجود عواطف و خلق مثبت را شامل می شود. اگر شخصی رضایت از زندگی و اغلب خوشی را تجربه کند و فقط گاه گاهی به هیجاناتی مثل غمگینی و خشم دچار شود، دارای شادکامی بالا خواهد بود، برعکس اگر از زندگی خود ناراضی باشد و خوشی و علاقهی اندکی را تجربه کند و به هیجانات پیوسته منفی مانند خشم و اضطراب دچار باشد، دارای شادکامی پایینی است - محرری، . - 1393 اجزاء شادکامی عبارتند از: جزء شناختی، یعنی تفکر و پردازش که منجر به خوش بینی فرد میشود، جزء عاطفی و هیجانی که همان خلق مثبت و شاد است و جزء اجتماعی که بیانگر گرایش فرد به روابط اجتماعی با دیگران و به دنبال آن نشاط حاصل از ارتباط مؤثر است. - دینر2 به نقل از فولاد چنگ، . - 1394 به طور کلی شادکامی نقش مهمی در زندگی و عملکرد مردم دارد؛ به علاوه یکی از ابعاد مهم در شکل دهی و پیشبرد ارتباطات اجتماعی است - تهرانی، . - 2014 به طوری که افرادی که مهارتهای اجتماعی ضعیفی دارند به احتمال زیاد از لحاظ اجتماعی منزوی و تنها میشوند که این مسئله منبع اصلی برای ناخشنودی و افسردگی است - آرجیل، مارتین و کروسلند، . - 1989
دانشآموزان شمار بزرگی از جامعه را تشکیل میدهند. گاهی اوقات، مشکلات دانشآموزان وخیم میشود و جنبههای مختلف زندگی او را از جمله شادکامی آنها را تحت تأثیر قرار میدهد. شادکامی یکی از مفاهیم پایهای و جزئی از زندگی افراد به خصوص دانش آموزان است که شاخههای مختلف یادگیری از جمله روان شناسی برای شناخت و تسهیل آن در زندگی افراد تلاش میکند - شایان، . - 2014 با مطالعه و درک هیجانها و احساسات نوجوانان تا حدودی میتوان به رفتار آنان پی برد. چرا که احساسات و هیجانها کم و بیش سببساز رفتارند و از این لحاظ هیجانها را باید منبعی برای انگیزش رفتار دانست به این معنی که آنها فرد را به سوی انجام عمل سوق میدهند و با توجه به نوع و شدت خود ممکن است تأثیری مثبت یا منفی بر رفتار داشته باشند. از جمله دلایل اهمیت هیجانها آن است که میتوانند منبعی برای شادی، لذت و رضایت باشند - رایس، . - 2001 با توجه به مزایای داشتن یک زندگی شاد در جامعه، بهویژه برای دانش آموزان به عنوان اعضای جوان و امیدوار جامعه، برخی از روانشناسان و پژوهشگران برای تأمین برخی روشها جهت افزایش سطح شادکامی تلاش میکنند. در بین این روشها یکی از شیوههای درمانی که جهت دستیابی به سلامت روان و افزایش
شادکامی استفاده میشود، گروهدرمانیِ تحلیل رفتار متقابل 1 - T.A - است.
نتایج برخی مطالعات اثربخشی گروه درمانی بر دستیابی اعضای گروه به اهدافشان و نقش مثبت گروه در انجام وظایف فردی را نشان میدهد. همچنین، مطالعات نشان داده است که این رویکرد سطح خودآگاهی و ارتباط شخصی با دیگران را بهبود بخشیده است - شایان، . - 2014 تحلیل ارتباط متقابل به این معناست که فرد در هر زمان، کدام یک از حالت های من او دارای قدرت است و بهتر میتواند رفتار خود و دیگران را در زمینهی اجتماعی درک کند - جرج و کریستیانی، . - 1383 به اعتقاد سیوکار و پیروت - 2011 - 2 تحلیل رفتار متقابل، یکی از مؤثرترین نظریههای روانشناختی است که با کمک به حل مشکلات موجود در روابط انسانی به روند رو به رشد شادمانی در افراد کمک می- کند. تغییرنحوهی نگریستن به زندگی، با در نظر گرفتن ابعاد وجودی خود و دیگران موجبات دستیابی به زندگی با کیفیت برتر شده و به کشف راه جدیدی از زندگیِ سرشار از شادی و نشاط منجر خواهد شد - بولتس، . - 2008 یکی از مفاهیم مهم نظریه تحلیل تبادلی نوازش استکه طی آن موجبات تحریک فرد فراهم میآید. در نظریه تحلیل تبادلی ، نیاز به نوازش به عنوان نیازی که اساس هر نوع تبادل اجتماعی آدمی می-باشد،شناخته شده است. دریافت نوازش برای آدمی که کارکرد سالمی دارد به عنوان یکی از ضروریات شناخته شده است.بودن با بعضی افراد لذت بخش است. بیان احساس آنان مهر تأییدی است بر دیگران. پیامهایی را که آنان، چه به صورت کلامی و چه به صورت رفتاری ابراز میدارند خوشایند و آرامشبخش است. حرکاتی که از ایشان سر می زند تجلی بخش و آرام کننده و نشاطآور است. این چنین افرادی دیگران را به داشتن احساسات خوب تشویق میکنند. بر طبق نظریه تحلیل رفتار متقابل، هنر تشویق کردن دیگران به این که احساسات سالم، سرزنده، آگاه و مطمئن و احساس مهم بودن داشته باشند، نوازش مثبت نامیده میشود. کسانی نیز هستند که بودن با ایشان شادیآور و لذتبخش