بخشی از مقاله
چکیده
هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی تاثیر غنی سازي شغلی بر بهره وري کارکنان می باشد. جامعه آماري این پژوهش را کلیه کارکنانی که در اداره کل امور اقتصادي و دارایی استان همدان در سال 1393 به فعالیت مشغول هستند تشکیل می دهند که بر اساس اطلاعات اخذ شده در حال حاضر 96 نفر می باشند. جهت برآورد حجم نمونه نیز از فرمول کوکران استفاده گردیده است که بر اساس این فرمول حجم نمونه برابر 76 نفر در نظر گرفته شده است.
جهت نمونه گیري نیز از روش تصادفی ساده استفاده شد. ابزار این پژوهش، پرسشنامه هاي بهره وري نیروي انسانی هرسی و گلد اسمیت - 1994 - و غنی سازي شغلی هاکمن و اولدهام - 1975 - است. با توجه به نتایج حاصل از آزمون پیرسون، یافته هاي این تحقیق نشان داد که غنی سازي شغلی و همچنین هر پنج بعد آن با بهره وري رابطه مثبت و معناداري با هم دارند.
مقدمه
بر اساس مدل هاکمن و اولدهام - 1975 - پنج ویژگی اصلی شغل شامل تنوع مهارت ، هویت وظیفه ، معناداري و اهمیت تکلیف ، خودمختاري و بازخور شغلی در مشاغل باعث شکل گیري و ایجاد سه حالت روانشناختی حساس ناشی از کار در افراد شامل تجربه معناداري در کار ، تجربه مسئولیت پذیري براي نتایج کاري و کسب دانش از نتایج کار می شوند. این سه حالت روانشناختی بطور طبیعی در یک فرآیند زنجیره اي باعث ارتقاء سطح انگیزش درون زاي کاري ، عملکرد در تکالیف و رضایت شغلی می شوند. بر اساس گزارش هاي موجود پژوهشی ، ویژگی هاي شغلی برشمرده شده در مدل ویژگی هاي شغلی هاکمن و اولدهام - 1980 - جنبه انگیزش دارند، علاوه بر اینکه می توان از طریق محاسبه امتیاز بالقوه انگیزشی - MPS - 1 از طریق ویژگی هاي شغلی یاد شده به سطح غنی سازي شغل دست یافت
تنوع مهارت بعنوان اولین ویژگی اشاره اي است به تعداد مهارت هاي مورد نیاز براي انجام تکالیف و وظایف شغلی و هویت تکلیف نیز بر اینکه آیا شغل فرد مستلزم تکمیل بخش قابل توجه و کلی کار است تمرکز دارد.
اهمیت یا معناداري تکلیف بدنبال آن اشاره اي است به تاثیر شغل فرد بر زندگی دیگر افراد در سازمان یا در جامعه ، استقلال هم اشاره اي است به سطح آزادي ، اختیار و استقلال فرد در نحوه و زمان انجام کارها و وظایف شغلی و سرانجام بازخور نیز اشاره اي است به اینکه تا چه اندازه فعالیت هاي شغلی اطلاعات مستقیم و غیرمستقیم درباره عملکرد شغلی فرد فراهم می سازد - راجل برگ ، . - 2007 فرتحلیل انجام شده توسط فرید و فریس - 1987 - حاکی از اعتبار قابل قبول مدل ویزگی هاي شغلی هاکمن و اولدهام - 1975 - است.
بر اساس گزارش راجل برگ - 2007 - نیز نتایج بیش از 200 مطالعه علاوه بر اینکه حاوي از اعتبار این مدل است حاکی از آن نیز هست که ویژگی هاي شغلی و غنی سازي شغل با پیامدهاي رفتاري و بویژه عملکرد در تکالیف و وظایف شغلی داراي رابطه مثبت است.
امروزه بهره وري ارزشمند ترین جایگاه را در نزد مدیران دارد و همه در جستجوي بهره وري افزون ترند و دستاوردهاي جدید علم مدیریت، نیل به بهره وري بالا درسازمان ها را مرهون توسعه ي منابع انسانی میداند.
از طرفی از آنجا که منابع انسانی اساس ثروت واقعی یک سازمان را تشکیل می دهد و بین سرمایه انسانی و بهره وري رابطه اي مستقیم وجود دارد لذا می توان نیروي انسانی را مهمترین عامل در افزایش بهره وري در سازمان به شمار آورد
بنابراین لازمه دستیابی به هدفهاي سازمان و ارتقاء بهره وري مدیریت موثر این منبع باارزش است. اما از آنجایی که بهره وري مقوله اي انتزاعی نبوده و لزوما باید جنبه کاربردي داشته باشد، مدیریت سازمان نقش بسزایی در فراهم آوردن زمینه مناسب جهت نهادینه کردن و ارتقا آن خواهد داشت و از این منظر، فرهنگ سازمانی حاکم بر سازمان نیز داراي اهمیت ویژه اي است.
ادبیات نظري و پیشینه تحقیق
مشاغل، شالوده و اساس طراحی سازمان و نماد ساختارهاي سازمانی بوده و ابعاد شغل ، نقش مهمی را در تئوري سازمان بازي می کنند زیرا نه تنها به شناسایی تفاوت ها و تشابهات بین مشاغل کمک نموده، بلکه از طریق طراحی و بازطراحی مشاغل، به انگیزش درونی کمک می کنند
