بخشی از مقاله
چکیده:
زبان هنر ، اصیل ترین ، خالص ترین و رساترین زبانهاست که به کمک آن می توان افراد جامعه را به سوی پیشرفت و تعالی سوق داد . بنابراین به اقتضای وسعت و جنبه های متفاوت هنر باید از آن بحث و گفتگو شود تا ارزش واقعی آن آ شکار گردد . زمانی که پهنای گیتی به روی ان سان گ شوده می شود ، پرورش ت صور خلاق در کودکان و هدایت آنها به قدرت درک و تشخیص رویدادهای اطراف اهمیت ویژه ای می یابد این مقاله به برر سی تاثیر هنر در دوره ی ابتدایی می پردازد و هدف آن ن شان دادن اهمیت و ضرورت درس هنر در مقطع دبستان می باشد و تاثیر درس هنر بر تمامی جنبه های رشد دانش آموزان می باشد .
این مقاله که به صورت کتابخانه ای انجام گردیده است به ذکر مواردی از مهمترین تاثیرات درس هنر در مقطع ابتدایی پرداخته است از جمله این موارد آشنایی با طبیعت، ابزار های هنری، میراث فرهنگی وهنری و توسعه حواس پنج گانه ، توسعه مهارتهای گفتاری و حرکتی ، توسعه قابلیت تفکر و توسعه خلاقیت و... می باشد .
مقدمه
مفهوم تعلیم و تربیت رسمی در هر جامعه از دوران های گذشته تا کنون با نظام های اجتماعی ارتباط داشته، در واقع آموزش و پرورش و سیله ای ضروری برای پی شرفت و تحول جامعه بوده واز میان دوره های تح صیلی، تعلیم و تربیت دوره ابتدایی و به عبارتی آموزش و پرورش دبستانی بیشترین تاثیر را بر انسانها می گذارد
- . زیرا دبستان نخستین جایی است که کودک در برابر یک سازمان رسمی بعد از خانواده قرار می گیرد، در این راستا به معلمین متعهد نیازمندیم معلم متعهدی که بر قدرت، درک، فهم، تجزیه و تحلیل، استدلال و تفکر خلاق دانش آموز تکیه داشته باشد و سعی در شکوفایی استعدادهای نهفته وی داشته باشد و تفکر خلاق و سازنده را تشویق کند و به منظور پرورش تفکرخلاق نقش معلم هنردر این میان پر رنگ تر به نظر می رسد.
چنان که معلم اثر بخش در این درس با توجه و احترام به احساسات و عواطف دانش آموز می تواند احساس های زیبا شناسانه، روحیه ی کنجکاوی و آزادگی و انتقاد پذیری، نو آوری و اندیشیدن را در وی تقویت کند. در شیوه های مرسوم آموزش هنرمعمولاً از روش های نامناسب برای آموزش هنر استفاده می گردد. از جمله این روش ها، تولید و ساخت مکانیکی می باشد. بدین منظور که معلم انجام فعالیت تولیدی مورد نظر و علاقه ی خود یا کتاب را به طور یکسان برای همه ی دانش آموزان تجویز کند این فعالیت ارزش هنری ندارد و تنها خاصیت آن ایجاد مشغولیت برای دانش آموزان است
در. این شیوه ها معمولاً شاگردان از روی یک مدل به طراحی و نقاشی پرداخته و فرصتی برای اندیشیدن و نو آوری و بیان احساسات و عواطف خود ندارند. . متاسفانه در شیوه های معمول از توجه به تفاوت های فردی و نیاز ها و عواطف و روش های فعال اثری دیده نمی شود و اغلب ساعت هنر به نفع درس ریا ضی یا دروس دیگر اشغال می گردد. حال آن که کلاس درس هنر می تواند به فرصتی جهت تقویت انگیزه درونی، محلی برای تفکر، تجربه و رشد استعدادهای هنری فرا گیر تبدیل گردد. آدمی در دوران حیات و در جهت ر شد و کمال ابعاد وجود خود و برقرار سازگاری و تعادل لازم با موقعیت ها ، می باید قادر با شد به حل مسائل پرداخته و بر موانع یا مشکلاتی که بر سر راه رسیدن به هدف مورد نظر موجود است ، غلبه کند .
مهمترین هدف آموزش و پرورش شناخت ا ستعدادهای دانش آموزان ، شکوفا نمودن آنها و ایجاد مهارت کافی در ابعاد مختلف ر شد می با شد . فعالیت های هنری و سیله ارتباط فکر و بیان ا ست بنابراین از طریق آن می توان ارتباط مؤثری با دیگران برقرار کرده و آن را برای تربیت عقلانی ، عاطفی و اجتماعی افراد بکار برد . این امر موجب بروز تمایلات ، افکار ، احسا سات و تجارب فردی می گردد . هنر در فرآیند خلاقیت هنری شخ صیت را پرورش داده و آنچه را به زبان نمیآید ، بیان می کند زیرا وسیله بیان خویشتن است و به عنوان صمیمانه ترین زبان احساسات محسوب می شود .
جایگاه و نقش هنر در برنامه درسی دوره ی ابتدایی
هنر چیست؟ لفظ هنر با ریشه سانسکریت از دو کلمه سو به معنای نیک و هر چیز خوب و نیک که فضایل و کمالاتی برآن مترتب است و نر یا نره به معنای زن و مرد تشکیل شده است. این واژه وارد زبان فارسی شده ودر اوستا به شکل هونر آمده که از صفات اهورامزدا به معنای خوب و نیک است. در فارسی میانه یا پهلوی و پس از آن در دوره اسلامی، به صورت هنر و به معنای انسان کامل و فرزانه و هم به معنای کمال و فضیلت آمده است. در لغتنامه دهخدا هنر به معنای علم، معرفت، دانش، فضل، فضیلت، کمال، کیاست، فراست و زیرکی است.
در دایره المعارف هنر به فعالیتهایی چون نقاشی، طراحی، گرافیک، پیکره سازی، معماری، موسیقی، شعر، تئاتر، سینما و... هنر می گویند .بنابر این هنر دو بعد دارد. یک بعد آن دلالت بر فرزانگی، فرهیختگی و کمال دارد و بعد دیگر آن توانایی بیان احساسات، عواطف، تخیلات و تفکرات در قالب یکی از رشته های هنری است.آمیزه ای از این دو بعد، هنرمندی است که زیبایی های جهان را شناخته و جهان رادر کمال زیبایی می بیند. هنرمند پیوسته در کار آفرینش زیبایی ها ونمایاندن زیبایی ها به مردم است. او خداوند سبحان را جمال مطلق و خالق همه زیباییها میشناسد و جهان را جلوه ای از جمال خالق یکتا میداند .
هنربه عنوان موضوع درسی: هنر یکی از مواد مورد مطالعه دانش آموزان در دوره ابتدایی است که در جدول درسی هفته ای دو ساعت به آن اختصاص داده شده است. از آنجا که هدف غایی نظام تعلیم و تربیت برگرفته از دیدگاه اسلام در مورد فلسفه حیات است که همانا شکوفایی، تقویت و توسعه فطرت الهی جهت دست یابی به مقام خلیفه اللهی و قرب الهی است
