بخشی از مقاله
چکیده :
وجود حاکمیت شرکتی به نفع همه ذی نفعان مالی شرکت شامل سرمایه گذاران، اعتباردهندگان اعضای هیأت مدیره، مدیریت و کارکنان و همچنین صنایع گوناگون و بخش های مختلف اقتصادی است . حاکمیت شرکتی مطلوب نقش مهمی دربهبود کارآیی و رشد اقتصادی ودرعین حال افزایش اعتماد سرمایه گذاران ایفا می کند. هدف از این مطالعه بررسی رابطه بین وجوه نقد آزاد شرکت3 و مدیریت سود است. با استفاده از نمونه ای مربوط به 80 شرکت موجود در بازار بورس در بازه زمانی سال 1388 تا 1393 نتایج نشان می دهد که شرکت ها با وجوه نقد آزاد شرکت بالا بیشتر در ارتباط با مدیریت سودهایشان از نوع رو به بالا هستند. آن ها نیز نشان دادند که در حضور وجوه نقد آزاد شرکت گرایش مدیران شرکت برای استفاده از اقلام تعهدی حسابداری بستگی به مالکیت شرکت و موثر بودن مکانیسم های حاکمیت دارد. با توجه به این نتایج، در این مطالعه مشکلات مربوط به سرمایه گذاران، تنظیم کنندگان و کارشناسان در ارتباط با مشکلات موجود در زمینه مدیریت سود و جریان وجوه نقد آزاد شرکت مشخص گردید .
کلمات کلیدی:
حاکمیت شرکتی، مدیریت سود، وجوه نقد آزاد، شرکت های ثبت شده در بورس اوراق بهادار تهران
-1 مقدمه
بی شک یکی از بااهمیت ترین تحولات جهان صنعتی در قرن هجدهم، ظهور شرکت های سهامی و تفکیک مالکیت از مدیریت بود. استقرار مناسب سازوکارهای حاکمیت شرکتی، اقدامی اساسی برای استفاده بهینه، ارتقای پاسخگویی، شفافیت، رعایت انصاف و حقوق همه ذینفعان شرکت ها است.
در اثر وقوع رسوایی های مالی شرکت های بزرگ جهان در آغاز قرن بیست ویکم در آمریکا که خواستگاه رسوایی های مذکور بود. قانون ساربنز آکسلی4 که براستقلال حسابرسان ، ایجاد هیأت نظارت حسابداری شرکت های سهامی عام، تغییر در ساختار تدوین استانداردهای حسابداری و تغییر رویکرد استاندارد گذاری از رویکرد استاندارد های مبتنی بر قواعد به رویکرد استانداردهای مبتنی بر اصول تأکید داشت به تصویب رسید.
در پی این تغییرات ، اصول حاکمیت شرکتی با تکیه بر فرهنگ پاسخگویی، راستی و امانت داری در مدیران و ارتقای شفافیت اطلاعاتی دچار تحولات اساسی شد و شکل جدیدی به خود گرفت. عمده توجه در بحث یاد شده بر این اصل معطوف گشت که وجود یک نظام حاکمیت شرکتی نیرومند و مستحکم در شرکت ها ، رفتار فرصت طلبانه و سودجویانه مدیران را محدودتر می کند وعامل مهمی درکاهش تمایل مدیران برای مدیریت سود می باشد. بنابراین کیفیت و ویژگی قابل اعتماد بودن گزارشگری مالی بهبود خواهد یافت.
حاکمیت شرکتی بر توسعه بازارهای مالی اثرگذار است و همچنین تأثیر قابل ملاحظه ای بر شیوه های تخصیص منابع خواهد گذاشت . همچنین از طریق افزایش پویایی سرمایه و جهانی سازی، چارچوب ارزشمندی را ارائه می نماید که می تواند اقتصاد و رقابت صنعتی را در کشورهای عضو سازمان همکاری توسعه اقتصادی افزایش دهد.
-2 پیشینه پژوهش
پژوهش های خارجی
پارک و شین در سال 2004 به بررسی ترکیب هیأت مدیره و مدیریت سود در کانادا پرداختند و اثر ترکیب هیأت مدیره را بر رویه مدیریت سود در کانادا مورد بررسی قرار دادند و نتیجه گرفتند که مدیران میانی مالی، مدیریت سود را به میزان بیشتری کاهش می دهند و نمایندگان سرمایه گذاران نهادی فعال در هیأت مدیره، نیز آن را به میزان بیشتری کاهش می دهند.
آتماجا و همکاران5 در سال 2008 تأثیر اندازه هیأت مدیره و استقلال آن بر مدیریت سود را مورد بررسی قرار دادند.نتایج حاصل از داده های پنل نشان داد که هیأت مدیره مستقل با مدیریت سود رابطه منفی دارد. همچنین، نتایج بیانگروجود اقلام تعهدی اختیاری بیشتردر شرکت های خانوادگی، نسبت به شرکت های غیر خانوادگی بوده است.
کلین6در سال 2015 به بررسی وجود ارتباط میان کمیته حسابرسی ومشخصه های هیأت مدیره با مدیریت سود انجام گرفته توسط 687 شرکت بزرگ وپرمعامله ایالات متحده پرداخت . نتایج این پژوهش نشان داد که رابطه غیرخطی معکوسی میان استقلال کمیته حسابرسی و دستکاری سود وجود دارد.
سید ذوالفقارعلیشاه و همکاران7 در سال 2014 پژوهشی را با عنوان "حاکمیت شرکتی و مدیریت سود در شرکت های لیست شده پاکستانی "
انجام دادند .آنها با استفاده از مدل تعدیل شده جونز اقلام تعهدی اختیاری را محاسبه نمودند وبا آزمون فرضیه ها به روش رگرسیونی به این نتیجه رسیدند که کیفیت حاکمیت شرکتی بطور مثبت با مدیریت سود ارتباط دارد.
پژوهش های داخلی
عظیم اصلانی درسال 1385 در دانشگاه آزاداسلامی واحد علوم وتحقیقات، پژوهشی را با عنوان "حاکمیت شرکتی وروش های تأمین مالی در شرکت های پذیرفته شده دربورس اوراق بهادار تهران " انجام داد.در این پژوهش، چگونگی کنترل ، اداره ونحوه تأمین مالی شرکت های مذکور مورد
