بخشی از مقاله
چکیده :
کاربرد مفاهیم پایداری و اهداف توسعه پایدار در جهت کاهش اتلاف انرژی و آلودگی محیط زیست در معماری، مبحثی به نام معماری پایدار را به وجود آورده است. در این نوع معماری، ساختمان نه تنها با شرایط اقلیمی منطقه خود را تطبیق میدهد، بلکه ارتباط متقابلی با آن برقرار میکند. معماری پایدار که در واقع زیرمجموعه طراحی پایدار است را شاید بتوان یکی از جریانهای مهم معاصر به حساب آورد که عکسالعملی منطقی در برابر مسایل و مشکلات عصر صنعت به شمار میرود. با توجه به افزایش و نیاز جمعیت به فضای سبز و حفظ انرژی و با توجه به از بین رفتن منابع تجدید ناپذیر به دست انسان و افزایش گازهای گلخانه ای راه حل هایی در جهت اصلاح و کاهش این مشکلات میتوان پیشنهاد داد . اغلب این پیشنهادات با اختلاف کمی در زمینه تشویق طراحان به حفاظت از محیط زیست و انرژی بیان شده است که در قالب یک رتبه بندی استاندارد به نام LEED معرفی شده است ، که در آن ساختمان ها امکان استفاده بهینه از منابع پر ارزش طبیعی در کنار مصالح و تکنولوژی نوین ساختمانی فراهم می کند .شناخت و مطالعه این تدابیر، معمار را به درک بیشتر از محیطی که باید طراحی آن را انجام دهد، میرساند در این تحقیق علاوه بر معرفی و روش های رتبه بندی ساختمان ، مزایای استفاده از استاندارد LEED بیان گردیده است.
کلمات کلیدی:استاندارد LEED ، حفظ انرژی ، محیط زیست ، طراحی پایدار
1 مقدمه
در جهان کنونی توسعه به عنوان یکی از بزرگترین عوامل تغییر محیط زیست و به تبع آن ساخت و ساز که جزو صنایع بزرگ در استحکام نیروی انسانی - صدها هزار کارگر ساختمانی و فنون مربوطه - باعث از بین رفتن زمینهای کشاورزی ، فرسایش خاک و آلوده کننده محیط زیست و به مخاطره انداختن سلامتی و بهداشت مردم است و بربحران انرژی دامن می زند . بحرانی که در اواسط دهه 1965 با افزایش میزان آلودگی محیط زیست هشداری به جهانیان محسوب شد و سبب تشکیل گروههای طرفدار محیط زیست که از حامیان محیط زیست در جهان بودند گردید و مفهوم گسترده ای تحت عنوان پایداری را پی گیری نمود.
اصطلاح پایداری Sustainable برای نخستین بار در سال 1986 توسط کمیته جهانی گسترش محیط زیست تحت عنوان - رویایی با نیازهای عصر حاضر بدون به مخاطره انداختن منابع نسل آینده برای مقابله با نیازهایشان - مطرح شد وهر روز بر ابعاد ودامنه آن افزوده می شود تا استراتژیهای مناسبی پیش روی جهانیان قرار گیرد .در این میان معماران نیز همسو با سایر دست اندرکاران در پی یافتن راهکارهای جدیدی برای تامین زندگی مطلوب انسان بوده اند . بدیهی است که زندگی ، کار، تفریح ، استراحت وغیر ...همه و همه فعالیتهایی می باشند که در فضاهای طراحی شده توسط معماران صورت پذیرفته و از آنجا که نقاط ضعف و قوت یک ساختمان برزیست بوم جهان تاثیر مستقیم خواهد داشت.
وظیفه ای بس حساس در این خصوص برعهده معماران می باشد . کاربرد مفاهیم پایداری و توسعه پایدار در معماری مبحثی به نام معماری پایدار میتوان آغاز نمود که از مهمترین سر فصل ها ی آن با عنوان معماری اکو - تک ، معماری و انرژی، معماری سبز ایجاد می گردد . هدف کلی این تحقیق گامی به سوی استاندارد سازی زیست محیطی براساس بومهای مختلف می باشد.در این تحقیق با استفاده از روش توصیفی وتطبیقی با نمونه های خارج از ایران میباشد ومبانی نظری تحقیق در زمینه انرژی های برگشت پذیر در معماری معاصر وکاهش مصرف انرژی میباشد.
-2 اصول استاندارد : LEED
در کنفرانسی که در سازمان ملل متحد پیرامون محیط زیست و توسعه در ژوئن 1992 برگزار شد منشوری حاصل گشت به نام بیانیه ریو در 27 اصل که منعکس کننده نقطه نظراتی است که اساسا ساختار پایدار یک واکنش است، در فرم و ساخت ، به مفهوم توسعه پایدار و پیچیدگی های صوری ابتدایی آن که در آن نظرات نمایندگان کلیه کشورها مطرح است.در امتداد بیانیه فوق کشورهایی نظیر امریکا کاناداو چند کشور دیگر گواهینامه هایی تهیه کردند تا به ساختمان های باارزش و پایدار و نیز به معماران و مهندسان و کارفرمایان، همراه با جایزه ای اهدا شود تا مردم و متخصصان به این امر تشویق شوند.یکی ازمهم ترین استاندارد ها lEED است.
اصل 1 انسان، در کانون اهداف توسعه پایدار مستحق برخورداری از یک زندگی سالم و خلاق در هماهنگی با طبیعت
اصل 2 عدم صدمه به محیط زیست در سایر کشورها یا مناطق خارج از قلمرو ملی
اصل 3 توسعه متساوی نیازهای نسل کنونی و نسلهای آینده وحفظ محیط زیست
اصل 4 حفاظت از محیط زیست جزو لاینفکی از فرآیند توسعه
اصل 5 کلیه دولتها و مردم با وظیفه اساسی ریشهکن کردن فقر به عنوان شرط اساسی توسعه پایدار
اصل 6 اولویت خاص نیازها و شرایط ویژه کشورهای در حال توسعه، توسعه پاسخگوی منافع و نیازهای اکثریت کشورهای جهان
اصل7 حفظ و نگهداری و بازیافت سلامت و انسجام اکوسیستمهای کره زمین و با روحیهای آکنده از مشارکت بینالمللی
اصل 8 کاهش الگوهای تولید و مصرف غیرپایدار
اصل 9 ارتقاء دانش علمی از طریق تبادلات علمی و تکنولوژیکی
اصل 10 اشاعه عام اطلاعات مربوط به محیط زیست
اصل 11 وضع قوانین مؤثر زیست محیطی
اصل 12 مقابله با تخریب محیط زیست
اصل 13 وضع قوانین ملی لازم را در ارتباط با مسئولیت وجبران خسارت قربانیان آلودگی و سایر صدمات وارده بر محیط زیست
اصل 14جلوگیری از، و تقلیل انتقال و جابجائی مواد واقداماتی که باعث تخریب شدید محیط زیست
اصل 15عدم به تعویق انداختن اقداماتی که از نظر هزینه کارآمد بوده و لازمه جلوگیری از تخریب محیط زیست اند
اصل 16 بین المللی کردن هزینه و بهرهگیری از ابزاراقتصادی در ارتباط با محیط زیست
اصل 17 ارزیابی فهالیت ها و تأثیرات زیست محیطی آنان توسط مقامات ملی
اصل 18 مطلع کردن دولت های دیگر از وقوع هر گونه سوانح طبیعی و سایر حوادث غیرمترقبه با اثرات زیان باربرمحیط زیست
اصل 19 مشورت با کشور ها در رابطه با فعالیتهایی که ممکن است اثر سوء بر محیط زیست فرامرزی گذارند
اصل 20 مشارکت زنان و نقش حیاتی در زمینه مدیریت ومحیط زیست ابزار بود . آنچه که امروز به نام گواهینامه لید شناخته می شود
همان ابزارسنجش ساختمان های پایدار است. در سال 1998اولین ویرایش گواهینامه لید برای ارزیابی ساختمانهای سبز مورداستفاده قرار گرفت .طی سالیان گذشته بارها این گواهینامه ویرایش شده و امروز ما از نسخه سوم این گواهینامه استفاده میکنیم.هرچند که از گواهینامه لید به عنوان استاندارد ملی ایالات متحده برای ارزیابی ساختمان های سبز نام برده می شود اماجامعه جهانی نیز آنرا به عنوان معیاری برای سنجش در طراحی ساخت و بهره برداری از ساختمانهایی که مدعی عملکرد سبز درقبال محیط اطراف هستند پذیرفته است. اعتبار این گواهینامه تاحدی است که در کنار تمام مهارت هایی که برای طراحی انتظارمی رود توانایی طراحی در قالب این گواهینامه نیز حائز اهمیتبوده و به عنوان یکی از شرایط استخدام به ویژه در آمریکا مطرح شده است. این گواهینامه در سال 2000 از طرف انجمن ساختمان های سبز امریکا گسترش یافته است. گواهینامهLEED برای هر نوع ساختمانی و با هر ابعادی صادر می شود.
اصل 21 مشارکت جهانی در نیل به هدف توسعه پایدار وتضمین آیندهای بهتر
اصل 22 حمایت از افراد بومی و جوامع آنهاو سایر جوامع محلی به سبب نقشی حیاتی آنان توسعه محیط زیست
اصل 23 محافظت از محیط زیست و منابع طبیعی مردمیکه تحت اختناق، استبداد و اشغال بسر می برند
اصل 24 احترام به محیط زیست در زمان تضادهای مسلحانه به قوانین بینالمللی مربوط به حفاظت از محیط زیست
اصل 25 صلح، توسعه و حفاظت از محیط زیست وابسته به یکدیگر و غیرقابل تفکیک
اصل 26 حل اختلافات دولت ها در زمینه زیست محیطی باید از طرق مسالمتآمیز
اصل 27 تدوین قوانین بینالمللی با حسن نیت در زمینه توسعه پایدار
در سال 1993 انجمن ساختمان سبز ایالات متحده تحت نظرکمیته محیط زیست "انستیتو معماری آمریکا" تشکیل شد.اینانجمن برای مدیریت و سنجش ساختمان های پایدار نیازمند یکگواهینامه LEED یک ارزیابی سه مرحله ای را برای مهمترین ویژگی هایی که یک ساخنمان را سبز می سازد پیشنهاد میدهد و البته در مورد اینکه ساختمان همانگونه که طراحی شده بود به بهره برداری رسیده است یا خیر؟
- USGBC - شورای ساختمان سازی سبز ایالات متحده درمارچ 2006 آنچنان گواهینامه leed را توسعه می بخشد که صاحبان ساختمان در قالب یک چهارچوب منسجم قادر به شناسایی و اجرای طرح های عملی و قابل اندازه گیری در
راستای ساختمان سبز می باشند.LEED ساختمان پایدار را ترویج و روش هایی را از طریق مجموعه ای از سیستم های درجه بندی شده توسعه می دهد که توانایی شناسایی پروژه هایی که استراتژی هایی برای عملکرد بهتر محیط زیست و سلامت پیاده می کنند ، را دارد. این شناسایی فرآیندی را می طلبد که عبارت است از یک سازمان شفاف و متعادل ، گروه های فنی مشاوره که تضمین کننده انجام علمی و دقت زیاد است، فرصتی برای اظهار نظر و بررسی ذینفعان و تجدید نظر عادلانه و علنی.
