بخشی از مقاله
چکیده :
پژوهش حاضر به بررسی تاثیر اعتبار هیأت مدیره بر ارائه مجدد صورت های مالی پرداخته است . برای این منظور نمونه ای متشکل از 1210 شرکت- سال طی دوره زمانی 1382 تا 1392 مورد بررسی قرار گرفت. برای آزمون فرضیه ها از رگرسیون لجستیک استفاده شد. ابتدا برای اندازگیری اعتبار هیأت مدیره از روش تحلیلی عاملی مولفه های اصلی و روش پرسش نامه AHP به همراه آنتروپی شانون پرداخته شده است و در مرحله بعد با استفاده از روش پیش رو ، معناداری و جهت رابطه بین متغیرها مدل بهینه ارئه شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که بین اعتبار هیأت مدیره شرکت ها و ارائه مجدد صورت های مالی رابطه منفی و معنادار وجود دارد.
-1 مقدمه
یکی از بارزترین عناصر ساختار حاکمیت شرکتی ، هیأت مدیره است . اساس کار هیأت مدیره تبین خط مش ها و سازوکارهای بنیادین شرکت و همچنین نظارت و کنترل چگونگی اجرای این خط مش ها به وسیله مدیران عامل می باشد .طبق تئوری نمایندگی که بر اساس آن یک یا چند نفر مالک ، شخص دیگری را به عنوان نماینده یا عامل از جانب خود منصوب و اختیار تصمیم گیری را به وی تفویض می کنند - جنسن و مک لینگ ،. - 1976 شکل گیری رابطه نمایندگی ، همراه با تضاد منافع ناشی از جدایی مدیریت از مالکیت است که موجب عدم تقارن اطلاعاتی بین مدیران و سهامداران می گردد
شاخص های بسیاری بر اعتبار هیأت مدیره موثرند که از آن جمله می توان به مدت تصدی ، عملکرد ، استقلال هیأت مدیره ، اندازه شرکت ، روابط اجتماعی و مسئولیت اجتماعی و غیره... اشاره نمود.
تحقیقات پیشین - ویگلت و گرامر ;1988 ویلسون و همکاران - 1985 با استفاده از تئوری بازی نشان دادندکه چگونه شهرت یک بازیکن بر اعمال او تاثیر می گذارد . محققان نقش اعتبار هیأت مدیره در کاهش مشکلات نمایندگی را بررسی کرده اند. آنها بیان داشتند ، که مسئله اعتبار موجب حرکت به سمت منافع بیشتر ، از دیدگاه مدیران در قرارداد هایشان می گردد.
از دیدگاه ذینفعان مسئله کیفیت گزارشگری حائض اهمیت است . زیرا این گزارشات و اطلاعات موجود و ارائه شده توسط شرکت ها است که موجبات تصمیم گیری صحیح را فراهم می نماید .ارائه مجدد صورت های مالی که بر اساس استاندار شماره 6 گزارشگری ، مربوط به تعدیلات سنواتی با اهمیت سنوات گذشته و ناشی از تغییر رویه حسابداری یا اصلاح اشتباهات می باشد یکی از بارزترین عوامل مخدوش کننده کیفیت گزارشگری می باشد
در میان پیامد های منفی متعدد ناشی از ارائه نادرست اطلاعات و افزایش تقارن اطلاعاتی بین مدیران و سهامداران بالقوه و بالفعل که توسط تحلیلگران مورد استفاده قرار می گیرد ، ارائه نادرست درآمدها و سود و اصلاح آن در سنوات بعد از گزارش یعنی پس از اتخاذ تصمیمات ، آثار مالی و اقصادی بسیاری بر افراد و جامعه خواهد داشت. تعدیلات منجر به کاهش درآمد و سود می تواند نمایانگر سوء مدیریت و یا مدیریت سود باشد. تحقیقات پیشین مبین آن است که مدیران در سال اول تصدی تمایل به بیش نمایی عملکرد خود با استفاده از مدیریت سود برای کسب شهرت و اعتبار در میان سهامداران ، دارند
با توجه به تئوری بازی1 ، در یک بازی تکراری که بازیکن از سابقه و گذشته - شهرت - بازیکن مقابل آگاه است با اتخاذ سازوکار مناسب برای واکنش ، از آن جهت کسب امتیاز یا حداکثر نمودن مطلوبیت خود استفاده می نماید. این مطلب بیانگر اهمیت شهرت است . بارانت2 و همکاران 2006 شهرت را مجموعه ای از قضاوت ها بر مبنای ارزیابی اثرات مالی ، اجتماعی و زیست محیطی شرکت در طی زمان تعریف کرده اند. ارزیابی شهرت هیأت مدیره شامل : شایستگی ، توانایی ، درستی ، صداقت و... همه ویژگی های هستند که بصورت کمی ، به سادگی قابل اندازگیری و بیان نمی باشند.
شهرت هیأت مدیره اصلی ترین نیروی محرک برای اجرای تصمیمات و پیگیری فرآیند نیل به اهداف است ، خصوصیتی که هیأت مدیره بدون آن قادر به اداره امور شرکت نخواهند بود. فینکل ستین - 1992 - 3 بیان داشت ، دانش بالا ، تجربه یا دسترسی به اطلاعات محرمانه درون شرکت و اطلاعات مربوط به محیط خارج منتج به قدرت و شهرت هیأت مدیره می گردد. ممکن است شهرت هیأت مدیره از عواملی همچون سابقه تحصیلی ، وابستگی به نهادها و انجمن ها ، روابط حاکمیتی و شبکه ارتباطات فردی حاصل شود .
براساس استاندارد شماره 6حسابداری ، تعدیلات سنواتی ، به عنوان تعدیلات بااهمیت مربوط به سنوات قبل معرفی شده است که با توجه به بند 37این استاندارد از " تغییر در رویه های حسابداری " یا " اصلاح اشتباهات " ناشی می گردد. همچنین بند 40و41 ، اذعان می دارد که ممکن است صورتهای مالی چند دوره قبل شامل اشتباهات با اهمیتی باشد که تصویر مطلوب رامخدوش و در نتیجه فابلیت اتکاء صورت های مالی مذبور را کاهش دهد ، اصلاح چنین اشتباهاتی نباید از طریق منظور کردن آن در سود و زیان سال جاری صورت بپذیرد ، بلکه باید با ارائه مجدد ارقام صورتهای مالی سال - های - قبل به چنین منظوری دست یافت.
با توجه به موارد مطرحشده در بالا، برآورد ما این است که عوامل موثر بر تجدید ارائه شرکتها در 5 گروه قابل بررسی باشند که به اختصار به بررسی هریک از آنها خواهیم پرداخت.
الف - سابقه عملکرد شرکت ب - تامین مالی ج - رشد شرکت د - ساختار مالکان ه - کیفیت اطلاعات برخی تحقیقات پیشین حاکی از آن بوده است که شرکت های متهم به تقلب در صورتهای مالی ، بازده منفی تری را نسبت به
شرکتهای که به دلایلی همچون تغییر در رویه ها و اصلاح برخی اشتباهات در گزارشات سنوات پیشین اقدام به ارائه مجدد صورتهای مالی خود می نمایند ، تجربه می نمایند. ارائه مجدد می تواند بر اعتماد سرمایه گذاران و اعتبار دهندگان لطمه وارد نموده و موجب کاهش بیشتر قیمت سهام شرکت ها گردد، این واکنش می تواند برای شرکت های با شهرت بالاتر از شدت کمتری برخوردار باشد ، زیرا سرمایه گذاران بر این باورند که شرکتهای بزرگتر با شهرت بالاتر قدرت بیشتری جهت مواجعه با عواقب ناشی ازارائه مجدد صورتهای مالی دارند.
-2پیشینه تحقیق -1-2 بررسی خلاصه برخی از تحقیقات انجامشده درباره تجدید ارائه صورتهای مالی
رضایی و محمودی در تحقیق خود با عنوان " بررسی ویژگی های شرکت و تجدید ارائه صورت های مالی " در سال 1392 دریافتند که بین ارائه مجدد صور تهای مالی با اندازه شرکت رابطه منفی معنادار و بین ارائه مجدد صورت های مالی با زیان شرکت در سال قبل از تجدید ارائه ، تامین مالی از طریق انتشار سهام و نسبت B/P رابطه مثبت وجود دارد.
سجادی و قربانی در تحقیق خود با عنوان " رابطه بین ویژگی های خاص شرکت ها و تعدیلات سنواتی آنها" در سال 1390 نشان دادند که بین اندازه شرکت وبازده سهام با مبلغ تعدیلات سنواتی رایطه مثبت و معنادار وجود دارد اما بین مبلغ تعدیلات سنواتی و عمر شرکت رابطه معنادار نیست .
برزگری خانقاه، در تحقیقی با عنوان "تغییرات حسابداری و اصلاح اشتباهات دورههای قبل در شرکتهای موفق در مقابل شرکتهای ناموفق" در سال 1375، پس از آزمون جامعه آماری به این نتیجه دست مییابند که شرکتهای ناموفق، از تغییرات حسابداری به عنوان ابزاری برای بیشتر نشان دادن سود دوره جاری استفاده میکنند.