بخشی از مقاله
چکیده
امروزه به واسطه جهانی شدن سرنوشت تمامی افراد، سازمانها و حکومتها بیش از پیش به یکدیگر گره خورده و تأثیرات این فرایند بر تمامی حوزههای فعالیت بشری، غیر قابل انکار گردیده است. لذا، بیتردید یکی از مهمترین رسالت و دلایل شکلگیری مدارس در طول تاریخ بشری و توسعه آن به شکل کنونی، آماده سازی شهروندان متعهد، فعال و خلاق بوده است که در این راستا در بهسازی و ارتقای فرهنگ جامعه تلاش موثری داشته باشند.
هدف این مقاله با توجه به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای، بررسی تاثیر جهانی شدن بر آموزش و پرورش و نقش تعلیم و تربیت دانش آموزان میباشد. نتایج تحقیقات بهدست آمده در مورد نحوه تاثیرگذاری جهانی شدن بر آموزش و پرورش ایران و عمدهترین چالشهای احتمالی که نظام آموزش و پرورش ما در آینده با آن روبهرو است، نشان میدهد، نیاز جدی به باز اندیشی و تجدید نظر در برخی اهداف نظام آموزشی و برنامهها و کارکردهای آموزشی دانش آموزان و مربیان و در کل نظام آموزش و پرورش کشور در راستای جهانی شدن احساس میشود و با اتخاد راهبردهای آموزشی مطلوب و موثر که در این مقاله به برخی از آنها اشاره میشود، میتوان بر چالشهای پیشرو فایق آمد.
-1 مقدمه
جهانی شدن، به عنوان یک فرایند گریز ناپذیر در سده بیست و یکم، در رویههای چهارگانه خود - فنی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی - آموزش و پرورش را دستخوش دگرگونی میکند. شناسایی ویژگیها و آثار این فرایند بر آموزش و پرورش و به سخنی؛ جهانی شدن آموزش و پرورش، یکی از وظایف اصلی هر سامانه آموزشی و از جمله؛ سامانه آموزش و پرورش ایران است.
کشتی نجات دهنده اهمیت عملکرد آموزش و پرورش تا بدانجاست که روسو آن را میداند. همچنین آن را ابزاری برای انسان نمودن انسان و کانت آن را بشر اجتماعی عاملی معنابخش به زندگی همه افراد جامعه میدانند. به طور کلی، هدف از تشکیل نظام آموزشی در سراسر دنیا را میتوان در دو هدف کلی پرورش شخصیت انسان و رفع نیازهای اجتماعی، خلاصه نمود
برای درست کردن آموزش و پرورش جامعه فراصنعتی؛ در گام نخست باید بتوان تصویری پیاپی از آینده درست کرد؛ مانند مانند پیش انگاریهایی در مورد مشاغل و حرفه و پیشههایی که ممکن است تا پنجاه سال آینده مورد نیاز باشد، پیش انگاشتهایی درباره خانواده ها و پیوندهای انسانی که برقرار می شود، مسائل اخلاقی که در آینده پدید خواهد آمد، فناوریهایی که گرداگرد ما را فرا خواهد گرفت و ساختار و تشکیلاتی که در تار و پود آن گرفتار خواهیم شد، تنها با چنین پیش انگاشتهایی، گفتگو در مورد آنها و با به نظم کشیدن و پیوسته نو کردن آنهاست که میتوانیم اساس آموخته های ادراکی و عاطفی را دریابیم که مردمان آینده برای تاب آوردندر برابر حرکت پر شتاب دگرگونی به انها نیاز دارند
دانش ما روز به روز کهنه تر و برکنارتر میشود به همین دلیل مدارس فردا نه تنها، باید به دانش آموزان آگاهی بدهند، بلکه باید شیوه بکارگیری و بهره گیری از آنها رانیز یاد بدهند. آموزش و پرورش باید بیاموزد که دانستهها را چگونه طبقهبندی کند، درستی آنها را بیاموزد، هرگاه لازم شد چگونه گفتمان خود را درگون کند، چگونه از امر دیداری به امر پنداری و از پنداری به دیداری بازگشت نماید، چگونه مسائل را از سوی تازه ای بنگرد و چگونه به خود بیاموزد در آینده بی سواد کسی نیست که نمیتواند بخواند، بلکه، کسی است که یاد نگرفته چگونه یاد بگیرد - همان، . - 430
-2 اهمیت و ضرورت تحقیق
آموزش و پرورش جریانی منظم و مستمر است که هدف آن کمک به رشد جسمانی، شناختی، روانی، اخلاقی، اجتماعی یا به طور کلی رشد شخصیت پرورش یابندگان در جهت کسب هنجارها مورد پذیرش جامعه است و این
مقوله فرآیندی است که از طریق آموزش ایجاد میگردد. اگر تا دیروز آموزش تنها از معلمان و مربیان سود میبرد و کتاب به عنوان اصلیترین منبع اطلاعاتی در امر آموزش محسوب میگشت، امروزه آموزش با روشها و ابزارها و محیطهای جدید ارتباطی روبرو شده است.
پیشرفتهای اخیر در صنعت رایانه و اطلاعرسانی، ورود و ظهور شبکههای اطلاعرسانی محلی، ملی، منطقهای و بین المللی و به ویژه اینترنت، چند رسانهایها، فن آوریهای ارتباطی، ابزارها و روشهای جدید را پیشروی طراحان، برنامهریزان و مدیران و مجریان برنامههای آموزشی قرار داده است. نفوذ فن آوریهای جدید اطلاعاتی به مراکز آموزشی - از مدارس تا دانشگاهها - و حتی منازل، روابط ساده معلمی و شاگردی را به طورکلی دگرگون ساخته است. به این ترتیب، الگوهای سنتی یادگیری متحول شده اند و کاربران با حجم گسترده ای از اطلاعات و دانش مواجه هستند.
-3 پیشینه تحقیق
ریکواسکی - 2002 - 1 در مقالهای با عنوان جهانی شدن و آموزش و پرورش، به بررسی ماهیت جهانی شدن و پیامدهای آن بر روی آموزش و پرورش پرداخته است. نویسنده مدعی است که جهانی شدن برای نظام سرمایه داری ضرورت دارد. جهانی شدن سرمایه، هسته تمام جریانات اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی را تشکیل می دهد بدین لحاظ جهانی شدن و آموزش و پرورش به طرقی به هم وابسته هستند. سازمان تجارت جهانی WTO شرایط جهانی شدن را در تمام ابعاد زندگی اجتماعی فراهم میکند بر مبنای این نظام، آموزش و پرورش نیز متأثر از این روند می باشد. نگارنده معتقد است که اگر ما خواستار بقای مدارس و دانشگاهها در حوزه عمومی تحت نظارت سیستم دموکراتیک هستیم، ناچاریم فاکتورهای آموزشی در WTO و Gatt را مورد توجه قرار دهیم.
رینی - 2001 - 2، در مقالهای با عنوان تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات ICT، جهانی شدن و آموزش و پرورش، به بررسی جهانی شدن را رشد سریع فرامرزی حوزههای اقتصادی، اجتماعی و تبادلات تکنولوژیکی دانسته است که در نتیجه وابستگی متقابل این حوزه در سطح جهانی را بدنبال خواهد داشت. نگارنده بر این باور است که نظام آموزشی نیز هسته فرآیند جهانی شدن را تشکیل می دهد.