بخشی از مقاله
چکیده
قرن 21 قرن دانایی و انقلاب اطلاعات است. یعنی تبدیل جامعه صنعتی به جامعه اطلاعاتی و امروزه ثروتمندترین کشورها و جوامع انسانی، آنهایی هستند که بیشترین دانش و آگاهی و اطلاعات را در اختیار دارند و یقیناً راهبری آموزش و پرورش آینده به عهده فناوری اطلاعات خواهد بود - نوروزی وهمکاران،. - 1387 ارتباطات با ورود فناوری اطلاعات و ارتباطات در حوزه های آموزش و برنامه درسی، مدیریت کلاس به کلی متحول شد و با رویکردی پژوهش محور و دانش آموز محور انجام می پذیرد مسئولیت معلم دیگر انباشتن و انتقال اطلاعات نیست، بلکه مسئولیتهای گوناگونی بر عهده می گیرد و باید فردی چند مهارتی باشد.
الگوی بسته، محدود و متمرکز منابع آموزش و یادگیری سنتی هم به الگویی باز، غیر متمرکز، نامحدود و بری از محدودیت های زمان و مکان تبدیل می شود و نتایج بسیار راهبردی برای نظام آموزش و یادگیری را به ارمغان می آورد. مطالب درسی بر گرفته از فناوری، ماهیتی چند بعدی و حرکتی داشته و طراحان آن رویکردی فرایند محور دارند نه محتوا محور. در نگرش سنتی به این موضوع، رویکرد معلم محوری اصل و اساس آموزش انسانی است. ولی درنگرش نوین اساس تعلیم و تربیت بر پایه دانش آموز محوری بنا نهاده شده است - محمدی،. - 1381 هدف از نوشتن این مقاله بررسی تاثیر رسانه های الکترونیک بر عملکرد تحصیلی است.
واژگان کلیدی: رسانه های الکترونیک، انگیزه، پیشرفت تحصیلی، فناوری اطلاعات
مقدمه
پیشرفت تحصیلی دانش آموزان یکی از شاخص های مهم در ارزیابی آموزش و پرورش است و تمام کوشش های این نظام در واقع جامه ی عمل پوشاندن به این امر تلقی می شود. به عبارتی دیگر جامعه و به ویژه نظام آموزش و پرورش به رشد و تکامل موفقیت آمیز دانش آموز و جایگاه او در جامعه علاقمند و نسبت به آن نگران است و انتظار دارد کودکان و دانش آموزان در جوانب گوناگون اعم از ابعاد شناختی، عاطفی و شخصیتی و کسب مهارتها و توانایی ها، آن چنان که باید پیشرفت وتعالی یابند. برای رسیدن به پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان لازم است به عوامل موثر در آن توجه خاصی داشته باشیم. در این راستا یکی از عوامل مهم در پیشرفت تحصیلی و به طور کلی در توسعه نظام های آموزشی، بهره گیری ازتکنولوژی های نوین آموزشی است - ماشینی،. - 1375
با رشد و گسترش دانش بشری، ضرورت استفاده ازتکنولوژی آموزشی هم ازلحاظ بعد رسانه ای و مواد و وسایل آموزشی و هم از نظر مدیریت و نظارت، مسلم و لازم به نظر می رسد. جهت رشد خلاقیت و رشد همه جانبه ی دانش آموزان، استفاده از مواد و رسانه های آموزشی، بکارگیری روش های مناسب آموزش، تأکید بر فعالیت های هدفمند شاگردان ضروری بوده و لازم است که فعالیت های یادگیری آنها بیشتر مبتنی بر بهره گیری کامل از حواس تنظیم گردد. فراگیران هنگام استفاده ازسیستم های چندرسانه ای با رسانه های مختلفی همچون متن، گرافیک، صدا و تصاویر ویدئویی رابطه برقرار می کنند و در تعامل متقابل با آنها قرار می گیرند. کاربرد درست این رسانه ها از تاثیر سوء برخی موانع ارتباطی نظیر حواس پرتی و رویایی شدن مخاطب پیشگیری می کند. و سبب ایجاد انگیزه ی بیشتر در یادگیرندگان شده وامکان دستیابی آنان به اهداف آموزشی را افزایش می دهند.
علاوه بر آن، شرایطی نسبتا نزدیک به تجربه ی دست اول برای فراگیران را فراهم می سازند و به ایشان کمک می کنند تا به سطوح بالاتر یادگیری دست یابند - امیرتیموری،. - 1383 دلاکل فسونی - 2005، به نقل از پورجمشیدی، - 1386 نیز تأثیر کاربرد کامپیوتر و اینترنت را در یادگیری درس زبان انگلیسی مورد بررسی قرار داد. او در این پژوهش از یک روش نیمه تجربی، دانش آموزان درس زبان انگلیسی را در یک ترم تحصیلی با کمک اینترنت آموزش داد. درپایان با مشاهده نمرات امتحانی این درس به این نتیجه رسید که این ابزار باعث افزایش یادگیری دانش آموزان می شود، همکاری و مشارکت را در بین دانش آموزان بالا می برد و مهارت های زبانی آنان را به ویژه در خصوص تلفظ صحیح کلمات افزایش می دهد. مقاله حاضر در پی آنست که با بررسی تاثیر رسانه های الکترونیک بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان به سوالهای زیر پاسخ دهد:
آیا رسانه های الکترونیک بر انگیزه دانش آموزان تاثیر دارد؟
آیا رسانه های الکترونیک بر پیشرفت دانش آموزان تاثیر دارد؟
رسانه آموزشی
»رسانه آموزشی ابزاری است برای ارائه آموزش به فراگیر و طبیعتا جزئی از فرآیند آموزش و تکنولوژی آموزشی محسوب می شود نه تمام آن - «فردانش،. - 1382
رسانه های الکترونیک
رسانه هایی که تبادل یا انتشار محتوا در آنها، تنها به کمک ابزارهای مجهز به پردازشگر دیجیتال میسر باشد. شامل رسانه های برخط مبتنی بر شبکه - نظیر شبکه جهانی اینترنت - ، سرویس های مخابراتی از قبیل MMS و SMS و سایر اشکال شبکه های تبادل داده مانند بلوتوث و همچنین رسانه های مبتنی بر حامل های فیزیکی دیجیتال از قبیل بسته های نرم افزاری رسانه ای، بازیهای رایانه ای و مانند آنها .رسانه های الکترونیک شامل نرم افزارهای رسانه های، بازیهای رایانه ای، نرم افزارها و خدمات رسانه مبتنی بر تلفن همراه و رایانه / پویانمایی و غیره می باشد.
انواع رسانه ها
1-رسانههای مکتوب نشریاتی هستند که بر روی کاغذ چاپ میشوند.
2-رسانههای الکترونیک رادیو و تلویزیون، کامپیوتر، ماهواره، یا نسخه PDF روزنامه روی وب.
3-رسانه های دیجیتال : نسخه صفر و یک رسانه الکترونیک و تکست
4-رسانه سایبر : نسخه مستقل و داینامیک و تعاملی
تنها تفاوتی که رسانههای الکترونیکی و چاپی دارند جنس ارائه آنهاست. یعنی اگر محتوای نشریهای عناًی از رادیو پخش شود؛ نشریه یا رسانه الکترونیک است. گامهای ارائه نشریه الکترونیک با آنالوگ شروع شد و محتوا از غالب خط به الکترونیک تغییر می کند - ضیایی پرور،. - 1388
انواع رسانه های الکترونیک
رسانههای مبتنی بر شبکه - نظیر شبکه جهانی اینترنت - ، سرویسهای مخابراتی از قبیل پیامک - SMS - و سایر اشکال شبکههای تبادل داده مانند بلوتوث و همچنین رسانههای مبتنی بر حاملهای فیزیکی دیجیتال از قبیل بستههای نرم افزاری رسانهای، بازیهای رایانهای و مانند آنها. به تعبیر دیگر؛ محتوای این رسانهها از صفر ویک تشکیل میشود. یعنی متن بصورت صفر و یک روی اینترنت قرار میگیرد و با فرمت مختلفی منتشر می شود.
فراگیری رسانه های الکترونیک
یکی از اشکالاتی که به رسانه های الکترونیک گرفته می شود، میزان فراگیری این دسته از رسانه ها است. بر همین اساس گفته می شود که رسانه های الکترونیک قادر نیستند همه اقشار جامعه را تحت پوشش خود قرار دهند . بلکه آنها حداکثر می توانند قشر متوسط به بالای جامعه را مخاطبان خود فرض کنند، چرا که طبقه فقیر جامعه که قدرت خرید رایانه و توان پرداخت هزینه های اشتراک اینترنترا ندارند اصولاً امکان دستیابی به این دسته از رسانه ها را ندارند تا تحت تأثیر و نفوذ آنها قرار گیرند. البته این اشکال واردی است چرا که تا زمانی که ضریب نفوذ اینترنت و رایانه در جوامع در حال توسعه به حد کافی افزایش نیافته نمی توان اطمینان داشت که همه گروه های اجتماعی تحت پوشش این رسانه ها قرار گیرند. با این وجود از این نکته نمی توان غافل شد که رسانه های الکترونیک محدودیت های رسانه های چاپی در محدودیت تیراژ، محدویدت حجم صفحات چاپی و محدودیت دسترسی در یک روز خاص به نسخه منتشر شده را ندارند - عالمی،. - 1379
رایانه
درآغاز، از رایانه به عنوان ابزاری برای کمک به تدریس معلم استفاده می شد. رایانه وسیله ای برای افزایش یادگیری بود ولی بعدها در یک سیر تکاملی از رایانه ها به عنوان ابزارکمکی در ارائه ی اطلاعات به مخاطبان استفاده شد و سرانجام از
