بخشی از مقاله
چکیده هدف اصلی این پژوهش، بررسی تأثیر استفاده از آموزش چند رسانه ای بر انگیزه و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پسر پایه ی ششم
دوره ی ابتدایی بود. پژوهش حاضر شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه ی آماری کلیه ی دانش آموزان پسر پایه ی ششم مقطع ابتدایی شهرستان رشتخوار در سال تحصیلی 1393 - 94 بود که تعداد 50 نفر دانش آموز پسر به شیوه ی هدفمند انتخاب شدند. یک گروه - 25 نفر - به عنوان گروه آزمایش و گروه دیگر - 25 نفر - به عنوان گروه گواه در نظر گرفته شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه ی انگیزه ی پیشرفت هرمنس - 1970 - و آزمون های پیشرفت تحصیلی درس علوم تجربی بود.
در روش تجزیه و تحلیل داده ها، برای مشخص کردن معناداری تفاوت بین دو گروه از تحلیل کواریانس استفاده شد و این نتایج به دست آمد :
الف - استفاده از آموزش چند رسانه ای بر انگیزه ی پیشرفت دانش آموزان پسر پایه ششم تاثیر دارد .
ب - استفاده از آموزش چند رسانه ای بر پیشرفت تحصیلی درس علوم تجربی دانش آموزان پسر پایه ششم تاثیر دارد.
کلید واژه ها : چند رسانه ای ، انگیزش ، پیشرفت تحصیلی
مقدمه
طی سال های اخیر توجه بسیار به بهره گیری از تکنولوژی های نوین در کلاس درس شده است . تغییرات سریع تکنولوژی در فرایند یاددهی- یادگیری موجب تحولات وسیع شده و هدف آن بهبود کیفیت آموزشی در مدارس بوده است . تکنولوژی های جدید با فراهم آوردن فرصت هایی مناسب در جهت استعدادها و علایق شخصی دانش آموزان به بهبود نظام آموزشی مدارس کمک شایانی می کنند - بایلر و ریتچی1 ،. - 2002
در دو دهه گذشته در کشورهای توسعهیافته به این استدلال که آیا به ادغام رایانه به سیستم آموزشی میبایست ترتیب اثر داد و نحوه استفاده از آن برای به دست آوردن نتایج مؤثرتر بهصورت های مختلف پرداختهشده است - هویر2، . - 2005
انگیزش عامل فعالسازی معمولاًعلت اختصاصی یک رفتارمشخص استمثلاً. وقتی میپرسیم که چرا این فرد این رفتار خاص را انجام میدهد باید دنبال انگیزه آن بود. انگیزش تنها عامل کلی و مولد رفتار بهحساب نمیآید، بلکه در یادگیری نیز نقش مهمی دارد. در حقیقت انگیزش، یک پیشنیاز برای یادگیری در دانشآموزان بهحساب میآید وتأثیرآن بر آموزش و یادگیری بدیهی است. - سیف، - 1386
لوین - 1985 - 3 انگیزش پیشرفت را عالیترین شاهراه یادگیری دانسته است. بدین معنی که هرچه انگیزه فرد برای دانستن، آموختن و تحصیل بیشتر باشد، فعالیت و رنج و زحمت بیشتری برای رسیدن به هدف نهایی متحمل خواهد شد. همچنین برای یادگیری، مهارتهای لازم و راهکارهای مناسب را مییابد. بدیهی است که موفقیت در یادگیری نیز، سبب احساس توانمندی بیشتر و افزایش علاقه به موضوع یادگیری میشود - به نقل از ظهیری ناو رجبی،. - 1388
موفقیت را میتوان به شیوههای گوناگون تعریف کرد. برخی موفقیتها را صرفاً کسب نمرههای خوب در آزمون و بعضی دیگر آن را موضوعی گسترده و مربوط بهکل وجود فرد میدانند - کیامنش،. - 1377 اگر موفقیت تحصیلی را معادل با پیشرفت تحصیلی مدنظر باشد به معنی موفقیت دانشآموزان در گذراندن دروس یکپایه تحصیلی مشخص و یا موفقیت در امر یادگیری مطالب درسی هست و مخالف آن افت تحصیلی است که از معضلات و مشکلات نظام هست - اتکینسون4 و همکاران، ترجمه براهنی و همکاران، . - 1385
امروزه آموزش و پروش باید به رشد وتکامل موفقیت آمیز دانش آموزان از ابعاد مختلف توجه داشته باشد. و برای موفقیت در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان به عوامل مؤثر در آن توجه خاصی داشته باشد. لذا معلمان باید با فن آوری اطلاعات و ارتباطات که به سرعت در حال تغییر می باشد هماهنگ شوند و در تدریس خود از ابزارهای مختلفی استفاده کنند.
قاسمی - 1389 - در تحقیق خود با عنوان " اثر چندرسانهای محقق ساخته بر یادگیری درس فیزیک سال اول دبیرستان شهرستان ملایر در سال تحصیلی "1389-90 نشان داد که استفاده از چندرسانهای آموزشی بر یادگیری دانشآموزان در درس فیزیک اول دبیرستان تأثیر مثبت داشته است.
در تحقیقی که توسط شیخزاده و مهرمحمدی - 1384 - با "عنوان ساخت نرمافزار آموزشی ریاضی ابتداییبراساس رویکرد سازنده گرایی و سنجش میزان اثربخشی آن " انجام گرفت. نتایج نشاندهندهی تأثیر آموزشهای رایانهای بر ارتقای پیشرفت تحصیلی دانشآموزان نسبت به شیوه سنتی بوده است.
فاطمی - 1382 - به مطالعه تأثیر آموزش به کمک رایانه و آموزش به روش سخنرانی در درس ریاضی در دانشآموزان دختر شهر تهران پرداخت که نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که آموزش به کمک رایانه در خلاقیت دانشآموزان مؤثر است.
پژوهشهای انجامشده توسط آکوبویرو جوشوا - 2004 - 5در نیجریه نشان داده است که پیشرفت تحصیلی دانشآموزان دوره متوسطه در علوم را میتوان براساس خودپنداری و نگرش دانشآموزان به فعالیتهای تحصیلی پیشبینی کرد و در این پیشبینی، نگرش سهم بیشتری را ایفا میکند لویس و مایلز2001 - 6؛ به نقل از رنجبر، - 1388 پژوهشی تحت عنوان تأثیر استفاده از فنآوری اطلاعات در یادگیری دانشآموزان انجام دادند و نتایج آن نشان داد که استفاده از چندرسانهای تعاملی باعث میشود که دانشآموزان بسیار فعال بوده و نسبت به یادگیری خود مسئول باشند.
مواد و روش ها با توجه به این که هدف تحقیق حاضر توسعه ی دانش کاربردی در یک زمینه ی خاص - تأثیر استفاده از آموزش چند رسانه ای بر انگیزش و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان - است، می توان گفت این تحقیق از نظر هدف یک تحقیق کاربردی است.
از نظر روش گردآوری داده ها ، با توجه به این که برای بررسی تأثیر متغیر مستقل بر متغیر وابسته، از مقایسه ی داده ها با دخالت پژوهشگر و پس از رخداد متغیر مستقل استفاده گردیده است، این تحقیق یک تحقیق شبه آزمایشی و از نوع پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل می باشد.
جامعه ی این پژوهش شامل کلیه ی دانش آموزان کلاس ششم کل دبستان های دولتی شهرستان رشتخوار می باشد که در سال تحصیلی 1393 - 94 به تحصیل اشتغال دارند.
بر اساس آمار گرفته شده از اداره ی آموزش و پرورش شهرستان رشتخوار، کل دانش آموزان پایه ی ششم این شهرستان 1106 نفر می باشد که از این تعداد 552 نفر دختر و 554 نفر پسر می باشند.
از بین جامعه ی تحقیق، دو گروه - کلاس - 25 نفره از دانش آموزان پسر به عنوان نمونه ی آماری به شیوه ی نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. یک گروه به عنوان گروه آزمایش و گروه دیگر به عنوان گروه گواه در نظر گرفته شد. انتخاب افراد درون گروه تصادفی نیست. گروه آزمایش به مدت 45 روز با استفاده از نرم افزار چند رسانه ای و گروه گواه به صورت عادی آموزش می دیدند.
در این پژوهش جهت جمع آوری داده ها و اطلاعات مورد نیاز برای دست یابی به اهداف پژوهش، از آزمون های پیشرفت تحصیلی و همچنین از پرسش نامه انگیزه ی پیشرفت هرمنس - 1970 - استفاده شده است:
