بخشی از مقاله
چکیده
در فضای کسب و کار کنونی که پیچیدگی، پویایی و غیرقابل پیشبینی بودن از ویژگیهای اضلی آن است مدیران عملیاتی با چالشهای عمدهای روبرو هستند. یکی از الگوهای نوین مدیریت عملیات برای فعالیت در اقتصاد شبکهای مدیریت زنجیره تامین است که با توجه به الزامان اقتصاد نوین بطور جدی مورد توجه مدیران کسب و کار است. هدف فرایند مدیریت برای ارزش آفرینی در کسب و کار است به گونهای که موجبات رضایتمندی ذینفعان مهم را فراهم سازد. این پژوهش سعی دارد با ارائه چارچوب و مدلی مناسب در قالب پارادیم مناسب به نقش مدیریت زنجیره تامین بر ارزش شرکت بپردازد.
مقدمه
با توجه به توسعه صنعتی دنیا، تنوع محصولات افزایش یافته و محثولات دارای پیچیدگی های خاصی شدهاند. با توجه به وجود قطعات فراوان در بعضی از محصولات نیاز به سازماندهی تولید و ساخت قطعات احساس میشود، اما سازماندهی تامین مواد اولیه، ماشین آلات و منابع انسانی مشکلاتی زیادی دارد تهیه و تولید کلیه قطعات در داخل شرکت و مشکلات زیادی به بار میآورد
سازمان های کنونی نیازمند هماهنگی دقیق برای تدارک مواد اولیه و تحویل به موقع به مشتری هستند تا بتوانند هزینه ها را کاهش دهند، دریافت و تحویل به موقع داشته باشند و در نهایت رضایت مشتری را کسب کنند. با توجه به موارد مطرح شده، مدیریت زنجیره تأمین میتواند به عنوان راهکارهای موثر و مفید در این زمینه مطرح شود - فرلی2، - 1997 در تفکر مبتنی بر ارزش، خلق ارزش محقق میشود بنابراین شناخت زنجیره ارزش ضروری است. ایده زنجیره ارزش مبتنی به رویکرد فرایندی به سازمان است که در آن شرکتهای تولید - یا خدماتی - بمانند یک فرایند شامل ورودی، پردازش و خروجی نگریسته میشوند
ورودی ، پردازش و خروجی شامل مصرف منابعی نظیر پول، نیروی کار، مواد، تجهیزات، ساختمان، زمین، مدیریت و از این قبیل می باشند. بسیاری از شرکتها در خلال تبدیل ورودیهای فوق به خروجیها، درگیر تعداد زیادی از فعالیتها پردازش میشوند. بنابراین دقت در انجام درست و مناسب هر یک از فعالیتها در طول این فرایند میتواند ارزش آفرین باشد. - همان منبع - مایکل پورتر زنجیره ارزش را تبیین نمود و آن را در سال 1998 به شکل زیر ارائه نمود:
پورتر فعالیتها را به دو دسته فعالیتهای ابتدائی و پشتیبانی تقسیم نمود. فعالیتهای ابتدائی مستقیما با خلق ارزش برای مشتری مرتبط است که با محصولات فیزیکی سروکار دارند و در پنج دسته تدارکات ورودی، عملیات، تدارکات خروجی، بازاریابی و فروش و خدمات تقسیمبندی می شوند. هر یک از فعالیتهای ابتدائی با فعالیتهای پشتیبانی که به بهبود اثربخشی و کارایی محصولات و خدمات میپردازند مرتبط میباشند.
ایجاد ارزش برای سازمان شامل عوامل حاشیه سود میباشد این بدن معناست که یک شرکت به میزانی که بتواند بین فعالیتهای خود ارتباط برقرار نماید، خواهد توانست به حاشیه سود دست یابد
به عبارت دیگر شرکت زمانی می تواند به عرضه یک محصول یا خدمت بپردازد که مشتری مایل به پرداخت مبلغی بیشتر از جمع کل هزینه های تمامی فعالیتهای انجام شده در زنجیره ارزش برای خرید آن محصول باشد.
با پذیرش این تعریف از زنجیره تامین، میتوان گفت که مدیریت زنجیره ت امین تلفیقی است از هنر و علم است که در جهت بهبود دسترسی به مواد اولیه، ساخت محصولات و یا خدمات و انتقال آن به مشتری بکار میرود. مدیریت زنجیره تامین بر یکپارچه سازی فعالیتهای زنجیره تامین و نیز جریانهای اطلاعاتی مرتبط با آنها از طریق بهبود در روابط زنجیره در جهت دستیابی به ایجاد ارزش در سازمان میباشد. لذا ما در این پژوهش ما بدنبال بررسی تاثیر زنجیره تامین استراتژیک بر ارزش شرکت در صنعت ایران خودرو در استان ایلام هستیم.
پیشینه پژوهش
شفیعی و تارمست - 1393 - در پژوهشی تحت عنوان تاثیر فرایندهای مدیریت زنجیره تامین بر مزیت رقابتی و عملکرد سازمانی - مطالعه موردی شرکت ساپکو - ، نتایج پژوهش نشان داد که مدیریت زنجیره تامین به طور مستقیم مزیت رقابتی و نیز عملکرد سازمانی رابطه معنیداری دارد. اما با مداخله مزیت رقابتی، شدت رابطه میان مدیریت زنجیره تامین و عملکرد سازمانی تقویت میشود. در نهایت آزمون برازندگی مدل بیانگر برازندگی مدل و مناسب بودن آن برای مجموعه زنجیره تامین شرکت ساپکو است.
افشاری و همکاران - 1388 - در پژوهشی تحت عنوان تدوین استراتژی زنجیره تامین صنعت فولاد ایران با استفاده از تحلیل پویایی سیستمها، در این تحقیق سعی شده است تولید فولاد خام و محصولات نهایی سود حاصل از فروش و صادرات و تقاضای فولاد مدل شده و در چارچوب تفکر سیستمی و ابزارهای سیستم دینامیک و در نرم افزار Vensim اجرا شود. در این راستا ابتدا متغیرهای اصلی شناسایی و روابط آنها در قالب حلقه های علی تدوین گردیده، سپس با طراحی مدل اصلی و در قالب نمودار انباشت جریان تکمیل ودر نرم افزای شبیهسازی شده است. میتوان به این مدل متغیرهایی اضافه نمود، و هر نوع استراتژی و راه حل را در مدل آزمود پس از اجرای مدل و آزمودن آن تعدای متغیر به عنوان متغیر اثرگذار معرفی شدند، تعدادی از این متغیرها حساس مدل در دست تصمیمگیران و تعدادی دیگر در کنترل مدیران فولاد نمیباشد که پیشنهاد شد برای آن متغیرها نیز در صنعت فولاد مدلسازی جداگانهای انجام شود.
فرضیات پژوهش
بین همکاری استراتژیک تامین کنندگان و ارزش شرکت - ایران خودرو - تاثیر معناداری وجود دارد.
بین ارتباط با مشتری و ارزش شرکت - ایران خودرو - تاثیر معناداری وجود دارد.
بین سطح اشتراک گذاری اطلاعات و ارزش شرکت - ایران خودرو - تاثیر معناداری وجود دارد.
بین کیفیت اشتراک گذاری اطلاعات و ارزش شرکت - ایران خودرو - تاثیر معناداری وجود دارد.
بین تاخیر انداختن یا تاخیرات و ارزش شرکت - ایران خودرو - تاثیر معناداری وجود دارد.
اطلاعات به تاخیر انداختن یا تاخیرات
همکاری استراتژیک تامین کنندگان: از طریق مشارکت و همکاری گروهی، تامین کنندگانی که هر کدام به تنهایی توان رقابت ندارند، میتوانند مزیتهای رقابتی و توانمندیهای اساسی خود را ترکیب کرده و با همکاری در قالب زنجیره تامین به تولید و ارائه خدمات بهتر جهت دوام و بقا در بازار بپردازند. به علاوه در این حالت سازمانها از تجارب یکدیگر استفاده نموده و کارایی و قدرت مانور آنها در برابر تهدیدات محیطی افزایش مییابد. از این رو بطور کلی میتوان گفت مشارک شرکتها و سازمانها در زنجیره های تامین به دو دلیل عمده صورت می گیرد - 1 نیاز استفاده از مزیتهای رقابتی دیگر شرکا، - 2نیاز به کارائی از طریق تسهیم منابع با دیگر شرکا
مدیریت ارتباط با مشتری: مدیریت ارتباط با مشتری به همه فرایندها و فناوریهایی گفته میشود که در شرکتها و سازمانها برای شناسایی، ترغیب، گسترش، حفظ و ارائه خدمات بهتر به مشتریان به کار میرود. اصول مدیریت ارتباط با مشتری، چگونگی ایجاد موفق یک سیستم و اجرای آن را برای ارتباط با مشتریان، از شروع و اجرای اولیه یک چنین سیستمی تا نگهداری آن در زمانهای مختلف بیان میکند
سطح اشتراک گذاری اطلاعات: راهی که با کمک آن شرکتها میتوانند با هم پیوند یابند و در نتیجه بهرهمندی از مزایای یکپارچگی را ممکن میسازد، به اشتراک گذاری اطلاعات نامیده میشود. مهمترین اطلاعاتی که برای دستیابی به یکپارچگی در زنجیره تامین لازم است تا به اشتراک گذاشته شود را میتوان شامل دادهها و پیشبینیهای تقاضا، برنامههای زمانبندی تولید، دادههای محصولات جدید و تغییرات مواد و همچنین سطح موجودی اعضای زنجیره دانست به اشتراک گذاری اطلاعات وقتی تحقق مییابد که موانع جریان روان اطلاعات در طول زنجیره تامین برداشته شده یا حداقل شوند. مهمترین این موانع دیدگاه سنتی روابط تقابلی به جای روابط تعاملی در زنجیرههای تامین است
کیفیت اشتراک گذاری اطلاعات: کیفیت، کیفیت اشتراک گذاری اطلاعات حدی را بررسی میکند که تا آن حد اطلاعات مبادله شده بین سازمانها، نیازهای سازمانها را برطرف میسازد. تعدادی از محققان چند ویژگی مهم کیفیت اشتراک گذاری اطلاعات را شناسایی کردهاند
به تاخیر انداختن: به تاخیر انداختن یک اصطلاحی در مدیریت زنجیره تامین است که به نوعی استراتژی کسب و کار اشاره دارد که طی آن اقداماتی در جهت به تعویق انداختن سرمایهگذاری در تولید محصول یا ارائه خدمات صورت می گیرد تا سودآوری احتمالی حداکثر و میزان ریسک و مخاطره حداقل میشود
