بخشی از مقاله
چکیده
این آزمایش به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف ژل آلوئه ورا و آنتی بیوتیک بر جمعیت میکروفلور و مرفولوژي ایلئوم در جوجه هاي گوشتی با استفاده از 300 قطعه جوجه یکروزه نر از سویه راس 308 در قالب طرح کاملا تصادفی با 5 تیمار و هر تیمار با 4 تکرار و هر تکرار متشکل از 15 قطعه جوجه گوشتی انجام گرفت .
تیمار هاي آزمایشی شامل تیمار شاهد - جیره پایه - ، 3 تیمار با جیره پایه با سطوح مختلف ژل آلوئه ورا - 1/5 ، 2 و 2/5 درصد بصورت مخلوط با خوراك - و تیمار آخر ، جیره پایه با 15 ppm آنتی بیوتیک ویرجینیا مایسین بود. نتایج حاصل از آزمایش نشان می دهد که با افزایش سطوح ژل آلوئه ورا در خوراك ، کاهش معنی داري در تعداد کلنی باکتري هاي E.coli و افزایش معنی داري در تعداد کلنی باکتري هاي لاکتوباسیل نسبت به گروه شاهد و گروه دریافت کننده آنتی بیوتیک وجود دارد
همچنین نتایج حاصل از آزمایش در ارتباط با مرفولوژي ایلئوم نشان داد که کمترین ضخامت پرز مربوط به تیمار دریافت کننده آنتی بیوتیک می باشد که تفاوت معنی داري با تیمارهاي دریافت کننده 2 و 2/5 درصد ژل آلوئه ورا نداشت
کمترین عمق کریپت مربوط به تیمار دریافت کننده 2 در صد ژل آلوئه ورا بود که تفاوت معنی داري با تیمار دریافت کننده 2/5 درصد ژل آلوئه ورا و آنتی بیوتیک نداشت. همچنین افزایش معنی داري در ارتفاع پرز و نسبت ارتفاع پرز به عمق پرز در تیمار هاي دریافت کننده 2 و 2/5 درصد ژل آلوئه ورا نسبت به سایر تیمارها وجود داشت . تعداد سلولهاي گابلت داراي تفاوت معنی داري در بین تیمار هاي آزمایشی داشت - p<0/05 - که بیشترین تعداد سلولهاي گابلت مربوط به تیمار دریافت کننده 2 درصد ژل آلوئه ورا بود .
مقدمه :
در طول یک دهه گذشته ، با توجه به نقش سلامت دستگاه گوارش در بهبود و عملکرد رشد در جوجه هاي گوشتی ، اهمیت این مساله بیش از پیش افزایش یافته است . در چند دهه اخیر ، استفاده از آنتی بیوتیکها در پیشگیري و یا درمان بیماریهاي باکتریایی و حذف یا کاهش تاثیر عفونتهاي باکتریایی به متعاقب بیماریهاي ویروسی در سطح وسیع ، بعنوان محرك رشد به جیره طیور افزوده می شوند.
با توجه به محدویتهاي مصرف آنتی بیوتیکها ، روشهاي دیگر براي جلوگیري از عفونتهاي باکتریایی رایج در طیور و بهبود عملکرد رشد ضروري بنظر می رسد . همین مسأله منجر به بررسی هایی شده است تا جایگزین هایی براي آنتی بیوتیکها پیدا کنند .
یکی از این جانشینها گیاهان دارویی می باشد . گیاه آلوئه ورا داراي خواصی همچون ضد التهابی ، ضد باکتریایی ، ضد ویروسی ، ضد قارچی و تعدیل سیستم ایمنی می باشد
ژل آلوئه ورا داراي پلی ساکارید هاي متنوعی می باشد که عمده ترین آنها آسمانان - - Acemannan می باشد 2 - و. - 6 نشان داده شده است که آسمانان موجود در ژل آلوئه ورا داراي خاصیت آنتی باکتریایی در مقابل گونه هایی همچون استر پتوکوکوس ، انترو باکتر ها و سایر باکتري ها دارد - - 5 همچنین تحقیقات اخیر بروي آسمانان استخراج شده از ژل آلوئه ورا نشان داده است که آسمانان می تواند باعث بهبود جمعیت میکر فلور روده از جمله تعداد کلنی باکتري هاي لاکتوباسیل در جوجه ها گردد
بهبود جمعیت میکرو فلور روده می تواند تاثیر مستقیمی بر بافت روده و درنتیجه بهبودعملکرد رشد و سلامت پرنده داشته باشد .
در حال حاضر، اطلاعات زیادي در مورد اثر ژل آلوئه ورا بر روي جمعیت باکتري هاي روده اي و مرفولوژي روده در جوجه ها در دست نیست. لذا این تحقیق به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف ژل آلوئه ورا بر جمعیت میکرو فلور و مرفولوژي ایلئوم در جوجه هاي گوشتی در مقایسه با آنتی بیوتیک انجام گرفت .
مواد و روشها :
براي انجام این تحقیق تعداد 300 قطعه جوجه گوشتی از سویه تجاري راس بر اساس طرح آزمایشی کاملا تصادفی به 5 تیمار و هر تیمار به 4 تکرار که متشکل از 15 قطعه جوجه بود تقسیم شدند . جوجه هاي یک تیمار به عنوان تیمار شاهد در نظر گفته شد و با جیره غذایی پایه بدون هیچ افزودنی تغذیه شدند . به جیره پایه3 تیمار دیگر به ترتیب 1/5 ، 2 و 2/5 درصد ژل آلوئه ورا اضافه شد و به جیره پایه تیمار آخر 15 ppm آنتی بیوتیک ویرجینیا مایسین اضافه شد . در سن 42روزگی دو پرنده نر از هر تکرار به طور تصادفی انتخاب و کشتار شدند و نمونه گیري از 10 سانتی متر اول ایلئوم جهت بررسی بافت روده انجام شد.
نمونه ها در محلول 10%فرمالین تثبیت گردیدند ، برشهاي تهیه شده سپس با استفاده از هماتوکسیلین و ائوزین رنگ آمیزي شد و توسط یک میکروسکوپ نوري مورد مشاهده و عکس برداري قرار گرفت .عکسهاي گرفته شده با استفاده از نرم افزار تجزیه و تحلیل تصویر مورد اندازه گیري قرار گرفت . جهت بررسی جمعیت میکرو فلور 1 گرم مواد دفعی از محل ایلئوم برداشته شد.
براي تعیین - Colony forming CFU units - از روش شمارش قطره اي درمحلول استرونPBSاستفاده شد. شمارش کلنی باکتري هاي لاکتوباسیل با MRSآگار، و شمارش کلنی باکتري هاي E.coli با Mac Conkey آگار انجام شد. داده هاي حاصل از آزمایش با استفاده از روش ANOVA آنالیز گردید و مقایسه میانگین ها به کمک آزمون چند دامنه اي دانکن در سطح آماري 5 در صد انجام شد .
نتایج و بحث :
اثر تیمارهاي آزمایشی بر جمعیت میکروفلور ایلئوم در جدول 1 نشان داده شده است . با افزایش سطوح ژل آلوئه ورا در خوراك کاهش خطی در تعداد کلنی باکتري هاي E.coli در تیمار هاي دریافت کننده ژل آلوئه ورا مشاهده گردید بطوریکه تیمارهاي دریافت کننده 2 و 2/5 درصد ژل آلوئه ورا کاهش معنی داري نسبت به تیمار شاهد و تیمار دریافت کننده آنتی بیوتیک داشتند. همچنین با افزایش سطوح ژل آلوئه ورا در خوراك نیز تعداد کلنی باکتري هاي لاکتوباسیل در تیمارهاي دریافت کننده ژل آلوئه ورا افزایش یافت بطوریکه تیمارهاي دریافت کننده ژل آلوئه ورا تفاوت معنی داري با تیمار شاهد و تیمار دریافت کننده آنتی بیوتیک داشتند
افزایش شمار باکتري هاي لاکتوباسیل در تیمارهاي دریافت کننده ژل آلوئه ورا دلیلی بر اثر ضد باکتریایی این ماده می باشد که باعث تحریک رشد فلور مفید روده شده و حضور باکتري هاي گرم منفی را کاهش می دهد. پلی ساکاریدهاي ژل آلوئه ورا - بخصوص آسمانان - اثرهایی شبیه پریبیوتیکها داشته که باعث افزایش کلنی باکتري هاي لاکتوباسیل و کاهش حضور باکتر هاي گرم منفی میشود بطوریکه در تحقیقات انجام شده نشان داده شده است که استفاده از آسمانان و مکمل کردن آن در جیره جوجه هاي گوشتی تعداد کلنی باکتري هاي E.coli روده را کاهش داده است
اثر تیمارهاي آزمایشی بر مرفولوژي بافت ایلئوم در جدول 2 نشان داده شده است. کمترین ضخامت پرز مربوط به تیمار دریافت کننده آنتی بیوتیک بود که تفاوت معنی داري با تیمارهاي دریافت کننده 2 و 2/5 درصد ژل آلوئه ورا نداشت ، در حالیکه کاهش معنی داري نسبت به تیمار شاهد و تیمار دریافت کننده 1/5 درصد ژل آلوئه ورا داشت .
کمترین عمق کریپت در تیمار دریافت کننده 2 درصد ژل آلوئه ورا بود که تفاوت معنی داري با تیمار دریافت کننده 2/5 درصد ژل آلوئه ورا و تیمار آنتی بیوتیک نداشت . افزایش عمق کریپت در تیمارهاي دریافت کننده ژل آلوئه ورا می تواند مربوط به اثر تحریکی بر فعالیت ترشحی آنزیمهاي روده اي باشد . ارتفاع پرز در تیمارهاي دریافت کننده 2 و 2/5 درصد ژل آلوئه ورا تفاوت معنی داري با سایر تیمار ها داشت بطوریکه بیشترین ارتفاع پرز در تیمار دریافت کننده 2/5 درصد ژل آلوئه ورا مشاهده گردید.
همچنین تفاوت معنی داري در ارتفاع پرز بین تیمارهاي دریافت کننده 1/5 درصد ژل آلوئه ورا و آنتی بیوتیک وجود نداشت .
احتمال دارد که افزایش ارتفاع پرز در تیمارهاي دریافت کننده 2 و 2/5 درصد ژل آلوئه ورا مربوط به افزایش تعداد باکتري هاي لاکتوباسیل باشد ، به این دلیل که اسیدهاي چرب زنجیر کوتاه بعنوان محصول نهایی تخمیر بوسیله لاکتوباسیل ها میتواند PHروده را کاهش داده و محیط را براي سالمونلا و کلی باسیل ها نامناسب کنند و این باعث می گردد که صدمه به بافت روده کمتر گردد و میزان نوسازي روده کاهش یابد - . - 3 با توجه به اینکه آنتی بیوتیک ویرجینیامایسین باکتري هاي گرم مثبت را از بین می برد ، احتمال دارد
کاهش ارتفاع پرز در تیمار دریافت کننده آنتی بیوتیک نسبت به تیمارهاي دریافت کننده 2 و 2/5 درصد ژل آلوئه ورا به دلیل کاهش اسیدهاي چرب فرار باشد . نسبت ارتفاع پرز به عمق کرپت در تیمارهاي دریافت کننده 2 و 2/5 درصد ژل آلوئه ورا تفاوت معنی داري با سایر تیمار ها داشت بطوریکه تیمار دریافت کننده 2 درصد ژل آلوئه ورا بیشترین نسبت ارتفاع پرز به عمق کریپت را داشت که این نشان دهنده کاهش در نوسازي سلولهاي روده می باشد
افزایش معنی داري در تعداد سلولهاي گابلت ، در تیمار دریافت کننده 2 درصد ژل آلوئه ورا نسبت به سایر تیمارها بجز تیمار دریافت کننده 1/5 درصد ژل آلوئه ورا وجود داشت .سلولهاي گابلت ترکیبات گلیکوپروتئینی را که به عنوان مخاط شناخته میشوند را ترشح میکنند که لایه مخاطی روده را در برابر آسیب باکتریها و سموم محیطی محافظت می کند - . - 4همچنین مخاط به عنوان یک مکان جهت چسبیدن باکتریها به سطح روده محسوب می شوند و در نتیجه بین باکتریهاي مفید و بیماریزا براي چسبیدن به این محل رقابت وجود دارد
