بخشی از مقاله
چکیده
پژوهشی به منظور بررسی اثر سطوح مختلف مخلوط گیاهان دارویی با افزودن آنتی بیوتیک به جیره بر فراسنجه هاي سرم خون جوجههاي گوشتی در دوره پرورشی 1-42 روزگی با تعداد 240 قطعه جوجه گوشتی سویه راس 308 در قالب طرحکاملاً تصادفی با 24 واحد آزمایشی 6 - تیمار با 4 تکرار و 10 قطعه جوجه نر گوشتی در هر تکرار - انجام شد.
تیمارهاي خوراکی به صورت تیمار .1 شاهد بدون افزودنی.2تیمار حاوي0/05درصد لینکومایسین .3تیمار حاوي 0/5 درصد مخلوط گیاهان دارویی .4 تیمار حاوي 1 درصد مخلوط گیاهان دارویی .5 تیمار حاوي 2 درصد مخلوط گیاهان دارویی .6 تیمار حاوي 3 درصد مخلوط گیاهان دارویی می باشد.سطح مختلف گیاهان دارویی با نسبت هاي سیر 50٪،آویشن 37.5٪و نعناع فلفلی 12.5٪ مخلوط و به جوجهها خورانده شد.
نتایج به دست آمده نشان داد که اثر سطوح مختلف گیاهان دارویی و افزودن آنتی بیوتیک بر فراسنجه هاي خون مثل گلوکز، کلسترول ،توتال پروتئین و اسیداوریک معنی دار نشد اما بر روي تریگلیسرید معنی دار شد. بطوري که بالاترین غلظت مربوط به تمار تغذیه شده با 0.05 درصد لینکومایسین و پایین ترین غلظت مربوط به تیمار تغذیه شده با 0.5 درصد مخلوط گیاهان دارویی بود.
مقدمه
آنتی بیوتیک هایی که به عنوان محرك رشد به جیره غذاییحیوانات افزوده می شوند نقش اساسی در افزایش تولید و سلامت آنها ایفا می کنند . با وجود این، به دلیل مقاومت میکروبی در مقابل آنتی بیوتیک ها و پسماند هاي آنها در تولیدات دام و طیور و احتمال انتقال آنها به انسان، چند سالی است که مصرف آنتی بیوتیک ها به عنوان محرك رشد در خوراك دام و طیور در بعضی کشورها ممنوع شده و استفاده از جایگزین هاي آنتی بیوتیک ها مورد توجه قرار گرفته است - . - 5 لذا در کشورهاي اروپایی مصرف آنتی بیوتیک ها در پرورش طیور ممنوع شده و در سایر کشورها نیز مصرف آنها محدود گردیده است
در کنار این محدویت در مصرف آنتی بیوتیک ها، جایگزین هاي مناسبی نیز براي آنها معرفی شده است که از مهمترین این جایگزین ها، می توان به گیاهان دارویی و مشتقات مختلف آنها اشاره کرد. گیاهان دارویی از سالهاي دور براي درمان بیماریها در انسان مورد استفاده قرار گرفته و حتی امروزه نیز علی رغم پیشرفتهاي علمی و صنعتی، منشاء بسیاري از داروها، گیاهان می باشند
داروهاي گیاهی شامل عصاره ها، پودرها و اشکال مختلف دارویی می شوند که به اهداف گوناگونی از جمله مبارزه با انواع باکتري ها،ویروس ها،قارچ ها، تحریک سیستم ایمنی، افزایش بازده غذایی و از بین بردن انگل ها مورد استفاده قرار می گیرن - . - 7 از جمله مزایاي استفاده از گیاهان دارویی میتوان به ساده بودن کاربرد و نداشتن اثرات جانبی سوء در اکثر آنها بر عملکرد حیوانات و نیز باقی نماندن بقایاي مضر در فرآوردهاي تولیدي اشاره نمود.
مواد و روش
در این تحقیق، تعداد 240 قطعه جوجه گوشتی راس روي بستر از سن 1 تا 42 روزگی پرورش داده شدند. جوجهها به صورت تصادفی در شش گروهی تیماري با چهار پن در هر تیمار به عنوان تکرار و 10 قطعه جوجه در هر تکرار تقسیم شدند. تیمارهاي آزمایشی شامل موارد زیر بود که در قالب یک طرح کاملا تصادفی از روز یکم تا پایان دوره ارایه میشوند:
-1 شاهد - جیره پایه بدون افزودنی - ،
-2 شاهد مثبت - جیره پایه با 0/05 درصد آنتیبیوتیک لینکومایسین - ،
-3 سطح خیلی کم مخلوط - جیره پایه با نیم درصد مخلوط گیاهان دارویی -
-4 سطح پایین مخلوط - جیره پایه با یک درصد مخلوط گیاهان دارویی - ،
-5 سطح متوسط مخلوط - جیره پایه با دو درصد مخلوط گیاهان دارویی - ،
-6سطح بالا مخلوط - جیره پایه با سه درصد مخلوط گیاهان دارویی - .
مخلوط گیاهان دارویی شامل پودر خشک سیر، آویشن و نعناع فلفلی که با نسب وزنی 50 درصد پودر سیر، 37/5 درصد آویشن و 12/5 درصد نعناع فلفلی مخلوط شدند
در پایان دوره پرورش، یک پرنده از هر تکرار جهت خون گیري کشتار شد. دادهها حاصل در قالب طرح کاملا تصادفی با استفاده از نرمافزار آماري SAS رویه ANOVA تجزیه و تحلیل شد.
نتایج و بحث
نتایج مربوط به اثرات سطوح مختلف مخلوط گیاهان دارویی و افزودن آنتی بیوتیک بر فراسنجههاي خونی جوجههاي گوشتی در جدول - 1 - گزارش شده است. اثر سطوح مختلف مخلوط گیاهان دارویی و افزودن آنتی بیوتیک بر غلظت گلوکز، کلسترول، پروتئین کل و اسید اوریک سرم خون جوجههاي گوشتی معنیدار نبود . - P>0/05 - اما اثر معنیداري بر تريگلیسرید خون جوجهها داشت . - P<0/05 - به طوري که بالاترین میزان غلظت تري گلیسرید مربوط به تیمار تغذیه شده با لینکومایسین بوده و پایین ترین میزان غلظت تري گلیسرید مربوط به تیمار تغذیه شده با مخلوط 0/5 درصد بوده است.
بهشتی و همکاران - - 1389 با بررسی اثرات استفاده از مخلوط گیاهان دارویی نعناع،آویشن و مرزه به میزان 0/1 درصد از هر کدام در جیره به مدت 42 روز، نشان دادند که میزان گلوکز و تري گلیسریدهاي خون در پرندگان مصرف کننده،کاهش معنی دار نشان داد ولی در سایر فراسنجه هاي خون، تفاوت معنی دار نبود. تیموري زاده - - 1387 با انجام آزمایشاتی روي جوجه هاي گوشتی و با استفاده از 0/1 درصد عصاره آویشن در خوراك به مدت 6 هفته، کاهش معنی دار در غلظت اسید اوریک، کلسترول و تري گلیسریدهاي خون گزارش کرد. چهره اي و همکاران - 1389 - گزارش کردند که استفاده از سطوح 0/05، 0/1 و0/15 درصد مخلوط عصاره هاي سیر و آویشن نتوانست تاثیر معنی دار بر سطح پروتین تام سرم خون داشته باشد
جدول .1 اثرات افزودن سطوح مختلف مخلوط گیاهان دارویی با افزودن آنتیبیوتیک بر فراسنجه هاي خون جوجههاي گوشتی - میلی گرم/ دسی لیتر -
نتیجهگیري کلی
بطور کلی نتایج این آزمایش نشان داد که به غیر از تري گلیسرید اختلاف معنی داري بر فراسنجه هاي دیگر سرم خون جوجه هاي تغذیه شده با سطوح مختلف مخلوط گیاهان و افزودن آنتی بیوتیک لینکوماسیسین وجود نداشت.
