بخشی از مقاله
چکیده
مقدمه و هدف: سلامت معنوی و تاثیر آن بر روی کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سرطان دارای اهمیت زیادی است، چرا که اطلاع یافتن از تشخیص سرطان ،رضایت از زندگی در این افراد را به شدت تحت تاثیر قرار داده وکاهش می دهد، داشتن سلامت معنوی یکی از عوامل موثر در بهبود کیفیت زندگی این بیماران است،لذا این تحقیق به منظور جمع آوری و مروری بر پژوهش ها در این زمینه انجام شده است.روش بررسی: این تحقیق از نوع مروری بوده که بر پایه اطلاعات جمع آوری شده از جستجوی منابع اینترنتی وتحقیقات موجود میسر شده مرتبط با موضوع و مطالعات کتابخانه ای انجام شده است که در نهایت مقاله های مرتبط با هدف ، استخراج و بررسی شد.
بحث و نتیجه گیری: مطالعه حاصل از مرور پژوهش ها در این زمینه نشان داد بیماران با سطح بالای سلامت معنوی از سطح بالای کیفیت زندگی نسبت به سایر بیمارانی که سطح پایین سلامت معنوی داشتند برخوردار بودند بنابراین کارکنان درمانی با شناسایی نیازهای معنوی بیماران مبتلا به سرطان می توانند موقعیت های مناسبی جهت ارتقای سلامت معنوی آنها که افزاینده سطح کیفیت زندگی است فراهم کنند، لذا پیشنهاد می گردد به منظور حفظ سلامت و افزایش کیفیت زندگی و سبک زندگی سالم در بیمار به اهمیت نقش سلامت معنوی در مراقبت های پرستاری از بیماری های تهدید کننده زندگی مانند سرطان توجه بیشتری شود.
کلید واژه ها: سلامت معنوی، بیماری مزمن سرطان، سبک زندگی سالم،کیفیت زندگی
.1مقدمه:
سرطان نوعی بیماری است که در ان سلول ها توانایی تقسیم و رشد عادی خود را از دست می دهند و این موضوع منجر به تسخیر، تخریب و فاسد شدن بافت های سالم می شود. بیماری سرطان، اثرات قابل توجهی بر زندگی افراد مبتلا و خانواده های انها بر جای میگذارد؛ به طوری که تشخیص و درمان های ان باعث ایجاد تغییر در مسیر زندگی شخصی، فعالیت های روزانه، شغل، ارتباطات و نقش های خانوادگی فرد مبتلا می شود و با سطح بالای روان شناختی در این افراد همراه می باشد. - - 1 این بیماری با بیش از 100 نوع تومور بدخیم می تواند در تمامی گروه های قومی، نژادی، سنی، جنسی و گروه های اقتصادی و اجتماعی پدیدار شود،و تمامی انسان ها قابلیت ابتلا به این بیماری را دارند. - - 2 تمام اشکال سرطان علت 9 درصد از مرگ و میرها را در سراسر جهان تشکیل می دهند.
سرطان در کشورهای پیشرفته جهان ،پس از بیماری های قلبی-عروقی، دومین علت مرگ و علت 19 درصد از مرگ و میر مردم و در کشورهای در حال توسعه،چهارمین علت مرگ و علت 6 درصد از مرگ و میرها به شمار می اید.برابر امارها در مجموع سالانه 50 میلیون مرگ در جهان روی می دهد که بیش از 5 ملیون از انها به سرطان منسوب است. - - 3در ایران نیز نتایج مطالعه موسوی و همکارانش نشان داد میزان بروز سرطان در سال 1383 ، 98 درصد هزار نفر جمعیت برای زنان و 110 درصد هزار نفر برای مردان بوده است. - - 4 اطلاع یافتن از ابتلا به سرطان برای هر فردی یک تجربه غافل گیر کننده - - 5 و نگران کننده - - 6 است و در واقع با اگاهی یافتن از داشتن بیماری بدخیم تهدید کننده حیات ،درک افراد از زندگی تغییر می کند و تلاش می شود بیمار با این وضعیت سازگار گردد. - - 7درمان سرطان در بسیاری از موارد تهاجمی شروع می شود،جراحی می تواند موجب تغییراتی در شکل و ظاهر بدن شود.اشعه درمانی و شیمی درمانی نیز ممکن است پس از جراحی انجام شود تا تعدادی از سلول های سرطانی که در نقاط دیگری از بدن پنهان شده اند نابود کند.
به دلیل طبیعت مزمن سرطان،بیمار مجبور است درمان طولانی مدت با داروهای سمی را بپذیرد.معالجه،هفته ها ماه ها به طول می انجامد و عوارض جانبی ان می تواند به صورت تهوع،ریزش مو،دردهای عضلانی،سوختگی های پوستی،تغییرات وزن و مشکلات روحی و روانی بروز نماید.بستری شدن های متعدد به منظور درمان می تواند مانع از ادامه یک زندگی طبیعی شود.قبل و بعد از شیمی درمانی،احساس ترس و اضطراب در بیمار بوجود می اید که این امر می تواند به دلایل مختلفی از قبیل عوارض ناشی از شیمی درمانی،سوراخ کردن ورید جهت تزریق،احساس انزوا و گوشه گیری و از دست دادن حس استقلال در زندگی باشد.به علاوه،عوارض جانبی اشکار ناشی از شیمی درمانی ،توانایی لذت بردن از جنبه های مختلف زندگی را از بیمار سلب می کند.احساس تعارض زمانی پدید می اید که بیماری عود کرده و دوز بیشتری از داروی شیمی درمانی جهت درمان مورد نیاز باشد. - - 8 بستری شدن در بیمارستان ممکن است احساس تنهایی را به فرد القا کند و در یک کلام میتوان گفت که بحران معنوی - - spiritual crisisدر فرد پدیدار می شود.
- - 9سلامت معنوی،یکی از ابعاد مهم سلامت در انسان محسوب می شود.به طور کلی سلامت معنوی،ارتباط هماهنگ و یکپارچه را بین نیروهای داخلی فراهم می کند و با ویژگی های ثبات در زندگی ،صلح،تناسب و هماهنگی،احساس ارتباط نزدیک با خویشتن،خدا،جامعه و محیط مشخص می شود.سلامت معنوی ،یکپارچگی و تمامیت فرد را تعیین می کند. - - 10 سلامت معنوی ،نیروی یگانه ای است که ابعاد جسمی ،روانی و اجتماعی را هماهنگ می کند و جهت سازگاری با بیماری لازم است. - - 11 وقتی سلامت معنوی به طور جدی به خطر بیفتد،فرد ممکن است دچار اختلالات روحی مثل احساس تنهایی،افسردگی و از دست دادن معنا در زندگی شود. - - 12 تجربه زندگی با سرطان نشان می دهد که سلامت معنوی،بعد مهم و برجسته یک زندگی سالم می باشد.سلامت معنوی در این بیماران باعث زندگی هدف دار و معنادار می شود.زندگی این افراد از یک زندگی مادی به یک زندگی ذهنی مبدل می شود.اگر بیمار چراهای زندگی خود را بداند می تواند با هرگونه »چه و چگونه«که در ذهنش ایجاد می شود زندگی کند.
- - 13 بیمارانی که سلامت معنوی در انها تقویت می شود و به طور موثر می توانند با بیماری خود سازگار شده و حتی مراحل اخر بیماری خود را به خوبی بگذرانند. - - 14 بسیاری از بیماران سلامت معنوی را به عنوان عامل ایجاد کننده معنی و هدف در زندگی و ارتقا دهنده کیفیت زندگی می شناسند. - - 15 از طرفی در طی بیست سال اخیر،معنویت در ارتباط با فرایند بررسی کیفیت زندگی مورد تاکید قرار گرفته است.مطالعات بسیاری بر ارتباط معنویت با سلامت جسمی،روانی و ارتقای سازگاری با بیماری دلالت دارد. - - 16سرطان بیماری مزمنی است که به شدت بر روند و کیفیت زندگی،عملکرد روانی-اجتماعی و پیشرفت اقتصادی افراد تاثیر می گذارد.کیفیت زندگی به تامین روانی و شادکامی افراد و بهره مندی انان از زندگی سالم کمک می کند.
کیفیت زندگی مفهومی است که در سه دهه گذشته تلاش های بسیاری از برای تعریف و اندازه گیری عینی ان انجام شده است. - - 17 سازمان بهداشت جهانی،کیفیت زندگی را برداشت و درک افراد از موقعیت اخود درباره اهداف و نظام های ارزشی پذیرفته انان ،با توجه به شرایط عینی زندگی تعریف می کند - 18 - . بیمارانی که سبک و کیفیت زندگی خوبی دارند امید به بهبود و ادامه زندگی در انان بالاتر از دیگران است. - - 19 با توجه به اهمیت سلامت معنوی در بیماران مبتلا به سرطان و نیز همبستگی میان سلامت معنوی و کیفیت زندگی این بیماران،این مظالعه با هدف مروری بر پزوهش های همبستگی میان این دو موضوع انجام گرفت.
.2 مواد و روش ها
مطالعه حاضر از نوع مروری بوده و جهت دست یابی به مطالعات مربوط به سلامت معنوی و کیفیت زندگی در بیماران سرطانی با کلید واژه های کیفیت زندگی ،بیماری مزمن سرطان و سلامت معنوی در سایت های ایران مدکس ،پاپ مد و SID و همچنین از مطالعات کتابخانه ای و ... جستجو به عمل امد که در نهایت مقاله های مرتبط با هدف مطالعه استخراج و بررسی شد.
.3 بحث
شواهدی وجود دارد که بسیاری از بیماران مبتلا به بیماری های صعب العلاج از باورهای دینی برای مقابله با ین بیماری استفاده میکنند. - - 27بر طبق پژوهش محققین دانشگاه هاروارد،معنویت نه فقط ریشه در عقیده فرد داشته،بلکه ریشه در تجربه اونیز دارد.اگرشخصی فقط اعتقاد داشته باشدولی تجربه نکرده باشد،بسیاری از فواید جسمی و روانی معنویت را از دست می دهد.ممکن است بسیاری از افراد تجارب معنوی داشته باشند،ولی ان را نشناسند.از طریق تجارب معنوی است که شخص میتواند معنویت را به دیگران اهدا کند. - Livneh - 29 و همکارانش نشان دادند که معنویت نقش مهمی در سازگاری با شرایط استرس زای ناشی از بماری های مزمن دارد. - Nelson - 30 وهمکارانش در تحقیق خود بر روی بیماران مبتلا به سرطان نشان دادند که سلامت معنوی بیماران در سطح متوسطی قرار داشته وبین سطح سلامت معنوی با افزایش کیفیت زندگی بیماران ارتباط اماری معنا داری وجود دارد.
- - 31 همچنین نتایج مطالعه حببیی - 1390 - نشان داد بیشتر بیماران مبتلا به سرطان از سطح سلامت معنوی متوسطی برخوردار بوده اند. - - 32 احتمالا مبتلایان به بیماری های مزمن تغییرات اجتماعی و روانی تنش زایی همچون کشمکش های وجودی مرتبط با معنی و هدف را متحمل می شدند. - - 33 و رنج و درد ناشی از بیماری غالبا معنی زندگی و هدف از زیستن در انها را مورد چالش قرار می دهد. - Fehring - 34 و همکاران در مطالعه خود به این نتیجه رسیدند که انهایی که مذهب درونی قویتری داشتند ، سریعتر از افسردگی رها شده اند. - - 35 بنابراین میتوان نتیجه گرفت که مذهب درونی دیدگاه وسیعی را برای درک و قبول رنج کشیدن و زندگی بعد از مرگ فراهم می کند.در مطالعات دیگر داشتن هدف در زندگی نقش معنی دار در ارتقای امید بیماران مزمن داشته است.
- Wachholtz - 36 و Pargament در پژوهشی ، تاثیر مراقبه معنوی و مراقبه غیر دینی و آرامسازی بر درد ،سلامت روان و سلامت معنوی را مقایسه نمودند.افراد سه گروه ، تکنیک ها را به مدت 20 دقیقه در روز و برای 2 هفته انجام دادند. در گروه مراقبه معنوی ،افراد از یکی از جملات تلقینی که خدا صلح و آرامش است - God is Peace - ، خدا خوب است - God is Good - ، خدا مسرت و خوشی است - - god is joy ، و خدا عشق است - God is Love - استفاده می کردند.در گروه مراقبه غیر دینی ،افراد ار یکی از عبارات تلقینی من خرسندم - I am - content ،من خوشحالم - - I am happy ، من مسرورم - I am joyfull - ، من خوبم - I am good - ، استفاده کردند.گروه آرام سازی نیز از تکنیک های معمول آرام سازی که تمرکز بر بدن و تنفس دارند ،استفاده کردند . نتایج نشان داد کاهش افسردگی،افزایش تحمل درد ،بهبود خلق و سلامت معنوی در گروه مراقبه معنوی بیشتر از دو گروه دیگر بوده است. - - 37
