بخشی از مقاله
چکیده
هدف اصلی تحقیق حاضر تاثیر سیاستهاي سرمایهگذاري بر کنترل هزینه و ریسک - مطالعه موردي شرکتهاي خصوصی مستقر در سازمان منطقه آزاد ارس - میباشد. این پژوهش، پژوهشی توصیفی- پیمایشی است که از نظر هدف کاربردي میباشد.
توصیفی به این دلیل که درصدد شناخت هر چه بهتر و بیشتر تاثیر سیاست هاي سرمایه گذاري بر کنترل هزینه و ریسک در سازمان منطقه آزاد ارس می باشد و پیمایشی به این دلیل که درصدد بررسی دیدگاههاي مدیران شرکتهاي فعال مستقر در سازمان منطقه آزاد ارس با استفاده از تجزیه و تحلیل پرسشهائی میباشد که این افراد از طریق پاسخ دادن به پرسشنامه بیان نمودهاند.
جامعه آماري پژوهش شامل کلیه شرکتهاي خصوصی تولیدي سازمان منطقه آزاد ارس به تعداد 188 شرکت می باشد که طبق قوانین این سازمان ثبت شده و فعالیت مینمایند. نمونه آماري تحقیق، بخشی ازجامعه فوق میباشد که بر اساس فرمول کوکران با توجه به اینکه حجم نمونه 188 شرکت می باشد، 127 شرکت به عنوان نمونه انتخاب شده است. به منظور گردآوري دادهها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است که روایی آن توسط اساتید راهنما و متخصصین امر تائید و ضریب پایایی پرسشنامه از طریق آلفاي کرونباخ 0/889 برآورد گردیده است.
جهت تجزیه و تحلیل دادهها از آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزار spss استفاده گردیده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که تمامی سیاستهاي سرمایهگذاري بر کنترل هزینه و ریسک در شرکتهاي خصوصی مستقر در سازمان منطقه آزاد ارس تاثیر دارند.
مقدمه
سرمایهگذاري از متغیرهاي مهم اقتصادي است که همواره مباحث عمدهاي را به خود اختصاص داده است و مکاتب فکري مخالف، تعاریف متفاوتی از سرمایهگذاري ارائه دادهاند. از لحاظ نظري درباره نقش سرمایه، اقتصاددانان معتقدند که سرمایه شرط لازم رشد و توسعه اقتصادي است. سرمایهگذاري بخش خصوصی داراي خصوصیاتی میباشد که در اقتصاد آن کشور به آن اهمیت ویژهاي میبخشد
با توجه به تحولاتی که در جهان امروز رخ داده است، خصوصا در کشورهاي در حال توسعه که با تهدیدات عدیدهاي روبه رو میباشند، این کشورها، جهت حل مشکلات اقتصادي خود نیازمند راهکارهاي مناسب جهت استفاده بهتر از امکانات و ثروتهاي خدادادي خود میباشند.
در این راستا یکی از راهکارهاي مهم، بسط و توسعه سرمایهگذاري است[2 ] همانگونه که میدانیم مناطق آزاد در کشور در راستاي جهانیسازي و توسعه صادرات نقش کلیدي داشته و این مناطق براي رشد اقتصادي کشورهاي درحال توسعه، حیاتی قلمداد می گردد، بالتبع سازمان منطقه آزاد ارس به عنوان صنعتی ترین منطقه آزاد کشور نقش بسزایی را دراین خصوص دارا می باشد که بدین منظور سرمایه گذاري هاي کلان دولتی و خصوصی در این منطقه صورت پذیرفته و درحال انجام می باشد، لذا محقق در پزوهش حاضر درصدد می باشد که تاثیر سیاستهاي سرمایهگذاري را بر کنترل هزینه و ریسک در بین شرکت هاي خصوصی مستقر در سازمان منطقه آزاد ارس مورد بررسی و مطالعه قرار دهد.
بیان مسئله اهمیت سرمایهگذاري براي رشد و توسعه اقتصادي و اجتماعی به اندازهاي است که از آن به عنوان یکی از اهرمهاي قوي براي رسیدن به توسعه یاد می شود. اما باید به یاد داشت که به همان میزان که توجه به این امر میتواند با افتادن در یک دور مثبت، باعث رشد و شکوفایی اقتصاد شود، عدم توجه به آن نیز می تواند موجب افت اقتصادي و فرو غلتیدن به یک سیر نزولی و دور منفی شود.
بنابراین، باید گفت که رشد اقتصادي و افزایش رفاه عمومی در بلندمدت بدون توجه به سرمایه گذاري و عوامل مهم موجود در محیط سرمایهگذاري، که بر آن تاثیر می گذارد امکان پذیر نیست[3 ] اصولا سرمایهگذاري به دو بخش سرمایهگذاري دولتی و خصوصی تقسیم میشود. غالبا اقتصاددانان سرمایهگذاري دولتی را بیشتر در بخشهاي زیربنایی اقتصاد توصیه میکنند، زیرا از دید بخش خصوصی سرمایهگذاري در این بخشها داراي سود اقتصادي نیست و درعین حال شرایط براي سرمایهگذاري خصوصی بیشتر مهیا میشود.
سرمایهگذاري بخش دولتی داراي خصوصیاتی است که در اقتصاد هر کشور به آن اهمیت ویژهاي میبخشند. یکی از خصوصیات مهم این بخش، وجود کارآیی است. از این رو وجود این خصیصه اقتصاددانان را وا میدارد که تا حد امکان حیطه نفوذ بخش خصوصی را در بخشهاي مختلف اقتصادي توسعه دهند.
عامل عمدهاي که هدایتگر سرمایهگذاري بخش خصوصی است، وجود سود اقتصادي در فعالیتهاي مربوطه میباشد. در واقع ورود و توسعه سرمایهگذاري بخش خصوصی در بخشهاي مختلف اقتصادي به طور عمده، به وجود یا عدم وجود سود اقتصادي بستگی دارد[4 ]که سود اقتصادي رابطه مستقیمی با هزینه و ریسک دارا می باشد و با کنترل این دو عامل میتوان سود را افزایش داد. سیاستهاي سرمایهگذاري مورد استفاده در تمامی سازمانها شامل سه نوع سیاست هاي کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت می باشد که هر کدام بازه زمانی خاصی را در برگرفته و در آینده سازمان نقش اساسی ایفا میکنند.
هزینه یا مخارج تحقق یافته عبارت از مصارفی است که هر واحد در جریان فعالیتهاي خود به منظور ایجاد درآمد متحمل می شود. می توان اینگونه بیان نمود که هزینه مجموع پرداختهایی است که یک واحد تولیدي براي سرمایه، زمین، کار و نیز مدیریت بهعمل می آورد[ 5] از کلمه ریسک بر حسب موارد استفاده اش در زمینه هاي مختلف تعبیرات متفاوتی به عمل آمده است و مولفین تعاریف متعددي از آن را بدست داده اند، اما نکته قابل توجه درخصوص ریسک حالت عدم اطمینانی است که درنتیجه آن بدست می آید.
زندگی امروز در حالی ادامه می یابد که شرایط عدم اطمینان بر کلیه امور سایه انداخته و فرآیند تصمیم گیري را متحول کرده است. در یک تعریف کلی می توان چنین بیان داشت که »نوسان پذیري بازده سرمایه گذاري را ریسک سرمایه گذاري می نامند[6 ]« به عبارت دیگر، هر قدر بازده یک قلم سرمایه گذاري بیشتر تغییر کند، سرمایه گذاري مزبور ریسک بیشتري دارد
همانگونه که می دانیم مناطق آزاد در کشور در راستاي جهانی سازي و جذب سرمایه گذاران نقش کلیدي داشته و این مناطق براي رشد اقتصادي کشورهاي درحال توسعه، حیاتی قلمداد می گردد، لذا با توجه به مطالب بیان شده و لزوم توجه به کنترل هزینه و ریسک در تمامی سازمان ها میتوان اینگونه بیان نمود که همواره باید مدیران ارشد سازمان ها درصدد شناسائی تاثیر سیاستهاي سرمایهگذاري اعمالیرخود بر هزینه و ریسک باشند، تا اینکه بتوانند با کنترل این عوامل بر سودآوري سازمان خود افزوده و موجبات رشد و توسعه سازمانی را فراهم آورند، که بدین منظور محقق در پژوهش حاضر درصدد می باشد که تاثیر سیاست هاي سرمایه گذاري بر کنترل هزینه و ریسک را در شرکتهاي خصوصی مستقر در سازمان منطقه آزاد ارس مورد بررسی قرار دهد.
اهمیت و ضرورت تحقیق با توجه به تحولاتی که در جهان امروز رخ داده است، خصوصا در کشورهاي در حال توسعه که با تهدیدات عدیدهاي روبه رو می باشند، این کشورها، جهت حل مشکلات اقتصادي خود نیازمند راهکارهاي مناسب جهت استفاده بهتر از امکانات و ثروتهاي خدادادي خود می باشند. در این راستا یکی از راهکارهاي مهم، بسط و توسعه سرمایهگذاري است
معمولاً در اقتصاد و بخصوص در سرمایهگذاري فرض بر این است که سرمایه گذاران منطقی عمل می کنند. سرمایه گذاران منطقی، اطمینان را به عدم اطمینان ترجیح می دهند و طبیعی است که در این حالت می توان گفت سرمایهگذاران نسبت به ریسک علاقهاي ندارند، به عبارت دقیقتر سرمایهگذاران ریسک گریز هستند. یک سرمایهگذار ریسکگریز، کسی است که در ازاي قبول ریسک، انتظار دریافت بازده مناسبی دارد. باید توجه داشت که در این حالت پذیرفتن ریسک یک کار غیرمنطقی نیست، اگر چه میزان ریسک خیلی زیاد باشد، چون در این حالت انتظار بازده بالایی نیز وجود دارد. در واقع، سرمایهگذاران به طور منطقی نمیتوانند انتظار داشته باشند که بدون قبول ریسک بالا، بازده بالایی کسب کنند
با توجه به سیاستهاي کلی کشور و لزوم رشد و توسعه مناطق آزاد و فراهم نمودن زمینههاي سرمایهگذاري داخلی و خارجی در این مناطق و اهمیتی که در برنامههاي توسعه به مناطق آزاد قایل شده است و همچنین تاثیراتی که انواع سیاستهاي سرمایهگذاري بر میزان کنترل هزینه و ریسک سازمان ها دارا میباشد و سرمایهگذاري به عنوان زمینه ساز توسعه در جوامع یاد میشود؛ لذا ضرورت پژوهش در این زمینه کاملا مشخص است.
فرضیه هاي تحقیق
فرضیه اول:سیاستهاي کوتاهمدت بر کنترل هزینه در بین شرکتهاي خصوصی سازمان منطقه آزاد ارس تاثیر دارند.
فرضیه دوم:سیاستهاي میانمدت بر کنترل هزینه در بین شرکتهاي خصوصی سازمان منطقه آزاد ارس تاثیري دارند.
فرضیه سوم:سیاستهاي بلندمدت بر کنترل هزینه در بین شرکتهاي خصوصی سازمان منطقه آزاد ارس تاثیر دارند.
فرضیه چهارم:سیاستهاي کوتاهمدت بر کنترل ریسک در بین شرکتهاي خصوصی سازمان منطقه آزاد ارس تاثیر دارند.
فرضیه پنجم:سیاستهاي میانمدت بر کنترل ریسک در بین شرکتهاي خصوصی سازمان منطقه آزاد ارس تاثیر دارند.
فرضیه ششم:سیاستهاي بلندمدت بر کنترل ریسک در بین شرکتهاي خصوصی سازمان منطقه آزاد ارس تاثیر دارند.
روش تحقیق این پژوهش، پژوهشی توصیفی- پیمایشی است که از نظر هدف کاربردي میباشد. توصیفی به این دلیل که درصدد شناخت هر چه بهتر و بیشتر تاثیر سیاست هاي سرمایه گذاري بر کنترل هزینه و ریسک در سازمان منطقه آزاد ارس میباشد و پیمایشی به این دلیل که درصدد بررسی دیدگاههاي مدیران شرکتهاي فعال مستقر در سازمان منطقه آزاد
