بخشی از مقاله
چکیده
انسان از بدو پیدایش تاکنون در طبیعت به کندوکاو مشغول است، در طبیعتی که همواره برای او ناشناخته و پر رمز و راز بوده است. زمانی او بتدریج از دل طبیعت واژه های تک+نو+لوژی را بیرون کشید وآنها را برای ترکیب در ذهن خود پرواند و حاصل آنرا طی قرنها به زبانهای مختلف باز گو کرد، او روزی با یک کشف جدید حیرت دنیا را برانگیخت و روزی با یک بر خورد ناگهانی در افکار، اختراعی را آماده ثبت نمود و به این ترتیب تکنولوژی پا گرفت و تکامل نه فقط از مغز انسان بلکه در پیش چشمان او از طبیعتی که خداوند در اختیارش گذاشته است میتراود. هدف نهایی پژوهش آن است که شاخصه هایی را جهت کاربرد فناوری های نوین در راستای ارتقای کیفیات فضای معماری معاصر با حفظ مبانی هویتی معماری اسلامی تعریف کرد.
واژگان کلیدی:فناوری نوین،هنر و معماری،معماری اسلامی،هویت
مقدمه
خداوند هنگامی که آدم را در زمین اسکان داد به او همه لوازم زندگی دنیوی را داد و نیز آموزشهایی برای چگونه زیستن به او آموخت.و این آموزش توسط پیامبران مختلف ادامه پیدا کرد. حالا در عصر کنونی سنت گرایان متعصب معتقدند علوم جدید وتکنولوژی مدرن و دستاوردهای مدرنیته برای زندگی به اصطلاح بهترکاملاً، خودبنیادانه و خارج از چارچوب بوده و اصولاً انسانها وظیفه نداشتند که عمر و توان خویش را صرف کشف یااختراع و برپایی چنین دستاوردهایی نماییند و می بایستی گرایش به سنتها و راههای گذشته داشته باشند. تا حدودی می توان گفت که این دیدگاه دیدگاه و نظریه سنت گرایان متعصب می باشد. هر چند با کمی تامل می توان سنت گرایی آنان را با پیشرفت همان سنت در طول زمان به چالش کشید.زیرا ممکن است که همان چیزی که امروز مدرن است فردا سنت شود.
در عصر جدید با رشد روزانه داده های جدید در زمینه های گوناگون روبرو هستیم .جریان صنعتی شدن ،و به دنبال آن شبکه ای شدن تمام جامعه را دچار تحول کرده است در مقیاس محدودتر ،تنها با تفسیر پیشرفت های فنی ،لحظه به لحظه در عصر جدید ،ذهن با چالش های فراوانی روبرواست.ورود تکنولوژی در یک زمینه چالش وکثرت گرایی هارا در زمینه های مختلف مطرح می کند که مهم ترین آن ها بحران فرهنگی و بحران هویت و معناست. - کاستلز 1380،ص - 23
امروز هر جا سخن از تکنولوژی به میان می آید، انواع ماشینها، کامپیوترها، ساختمانهای بزرگ، وسایل ارتباط جمعی و دیگر ابزار و آلات موجود در صنایع و نقش موثر آنها در اقتصاد و فرهنگ جامعه، در ذهن انسان تصویر می شود، طبیعی است که این وسایل همان دستاوردهای تکنولوژی است که پاسخگوی نیازهای اساسی برای انسان معاصر میباشند،امّا چنانچه به مسیر تکنولوژی بنگریم کم وبیش به منشاء برخی پدیده ها پی می بریم، به اینکه هر پدیده صنعتی و یا ساختمانی ازکدام الگوی زنده طبیعت الهام گرفته است، شاید در آن صورت تکنولوژی جلوتر از زمان گام بردارد، بنابر این لازم است ارتباطی با اصول منطقی و علمی بین سیستمهای ماشینی و سیستم های زنده پدیدار شود.پس می توان گفت تکنولوژی زنده است و همیشه و در همه حال پویاست. معماری خود زاییده تکنولوژی می باشد به این معنی که با علم وتکنولوژی گره خورده ودر ارتباط مستقیم با آن می باشد، تکنولوژی ما در معماری است،معماری همیشه با تکنولوژی روز همراه بوده است وبه نظر می رسد که شاید در بعضی موارد این جامعه است که از تکنولوژی روز عقب می افتد،بنابراین نمی توان گفت که تکنولوژی چیزی جدا ازمعماریست،و در طول تاریخ ظهور معماری که خود نوعی از تکنولوژی می باشد قابل مشاهده است هیچگاه نمی توانیم بکار گیری ، فن آوری و تکنولوژی روز جامعه آن زمان را در آثار معماری گذشته و یا حال نا دیده بگیریم.
در واژه Architechture به معنی معماری که اکنون در زبانهای اروپایی یا بیشتر آنها رایج است،تِخ یاتِک - tech - اصل یونانی دارد و در واژه technology نیز موجود است و این خود مؤید این معنی است. در زبان فارسی نیز معادل کلمه تکنولوژی کلمه فن آوری وعلم به صنایع و حرفه ها آورده شده است.بنابراین در شرایط کنونی و باتوجه به نقش انکارناپذیر علم و فناوری روز در تمام زمینه ها،از بین مواضع موجود در برابر این چالش ها،راه صحیح برای ایران نه تسلیم است و نه اعتراض ،بلکه بازیابی و در صحنه بودن است.با توجه به محتوای فرهنگ ایران ،حفظ فرهنگ و هویت ملی از ضرورات به شمار می آید. - گل محمدی،1381،ص. - 33در این خصوص،هنر معماری،به دلیلارتباط نزدیک با زندگی عینی انسان ها،در مواجهه با پدیده جهانی شدن نقش مهمی را در تعمیق و تضعیف فرهنگ بر عهده دارد.
در این مقاله پژوهش به صورت کیفی بوده و همچنین پرسشنامه هایی در راستای اهداف تحقیق و با استفاده از همون نمونه ه تهییه و با نظر سنجشی بعضی افراد ،فرضیات پژوهش ،به صورت کمی آنالیز شده اسست.جامعه اماری ازمون کمی از میان دانشجویان معماری و اساتید برتر و مهندسین انتخاب شده است تا دستاورد این تحقیق بتواند به صورت کاربردی در جامعه ما مورد استفاده قرار گیرد.
چارچوب نظری
این پژوهش در پی آن است که آیا می توان از فناوری های روز جهت خلق معماری مطلوب استفاده کرد؟
در تمام ابهامات و پرسش هایی که برای افراد وجود دارد این است که چگونه می توان در دنیای امروز از فرم ها و آثار معماری مطلوبی بهره بگریم؟ در معماری گذشته ایران،معمار سنتی توانسته بود با توجه به دانش های ان دوره و عدم وجود فرمول بندی و محاسبات دقیق ریاضی به فرم مطلوب معماری برسد و سنت های ناخودآگاه را به بهترین شکل ممکن شکل دهد تا رابطه بین هنر و معماری به سازگاری برسد.هماهنگی،ایستایی و پایداری در عین زیبایی از شگفتی های معماری سنتی ایران است .بنابراین انچه که واضح است لزوم استفاده از دانش و فن روز با درنظر گرفت ارزش های معماری بومی منطقه در معماری معاصر است.