بخشی از مقاله
خلاصه
این پژوهش به منظور بررسی تاثیر ثبات رفتاری بر اعتماد و اشتراک اطلاعات انجام شده است، بنابراین از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی از نوع همبستگی است. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامهای استاندارد با ضریب پایایی - 0/91 - استفاده گردید. جامعه آماری این پژوهش کارکنان بانک های شهر یاسوج با تعداد 1670 نفر میباشد که تعداد 312 نفر نمونه انتخاب شده با روش نمونهگیری خوشهای و تصادفی ساده انتخاب گردیدند. به منظور تجزیه و تحلیل دادهها و آزمون فرضیات فوق از روش مدلسازی معادلات ساختاری - SEM - و نرمافزار AMOS استفاده گردید که نتایج حاکی از تاثیر مثبت قطعیت رفتاری بر دسترس پذیری اطلاعات، اعتماد و کیفیت اطلاعات است. همچنین اثر دسترس پذیری اطلاعات و کیفیت اطلاعات بر اعتماد و اشتراک اطلاعات مثبت و معنادار است یافته اصلی پژوهش حاکی از تأثیر مثبت اعتماد بر اشتراک اطلاعات بین کارکنان است.
کلمات کلیدی: قطعیت رفتاری، اعتماد، اشتراک اطلاعات.
.1 مقدمه
در سازمانهای کنونی، ادغام موفقیت آمیز روابط کارکنان با مدیریت اطلاعات توجه زیادی را، از سوی پژوهشگران به خود جلب کرده است. اشتراک اطلاعات، اعتماد میان و در بین کارکنان به بخشی حیاتی در ارتباطات و عملکرد سازمان ها بدل شده است - جنگ چانک و همکاران1، . - 2011 - فناوری اطلاعات به کارکنان سازمان ها اجازه می دهد تا اطلاعات را به شکلی مطمئن و موثر به اشتراک بگذارند. فناوری اطلاعات و برنامههای تحت شبکه زیر ساختی را برای به اشتراک گذاری اطلاعات در مورد سطوح و الگوهای تقاضا، وضعیت موجودی و دیگر مواردی که میتواند بر کاهش هزینه ها تأثیر بگذارد، به وجود میآورد - لی و لین2، . - 2006 فناوری به تنهایی کافی نیست؛ کارکنان می بایست اطلاعات حیاتی و اغلب اختصاصی را به منظور توسعه اعتماد به اشتراک بگذارند - جنگ چانک و همکاران، . - 2011 - از آنجایی که کارائی، اثربخشی و بهبود عملکرد از مهمترین اهداف یک سازمان محسوب میشود و هر سازمانی سعی در تقویت این ستادهها از طریق گوناگون دارد. قبل از هر سرمایهگذاری در هر زمینهای باید از مؤثر بودن آن تا حد ممکن اطمینان حاصل پیدا کرد.
بنابراین برای تقویت عملکرد و نیل به اهداف باید عوامل مرتبط و تقویت کننده را شناسائی نمود. پس از شناسائی و بررسی باید در جهت تقویت آنها گام برداشت - کانشیرو3، . - 2008 - همانطور که ذکر شد عملکرد موفق کارکنان وابسته به سطح بالایی از اعتماد در میان آنان می باشد. در حالی که عده ای دریافته اند که وجود اعتماد منجر به اشتراک هر چه بیشتر اطلاعات، و نیز کیفیت بهتر آنها، میشود، سایرین پیشنهاد نموده اند که اشتراک اطلاعات منجر به افزایش سطح اعتماد میگردد. در واقع، ارتباطات آزاد نیازمند اعتماد است، بنابراین انتظار میرود که سازمان ها اعتماد را نیز توسعه دهند - آغاز، . - 73 :1391 - اعتماد یک موضوع بین رشتهای است و از رشتههای مانند روانشناسی و جامعه شناسی نشأت میگیرد. مطالعه اعتماد در علوم سیاسی، مطالعات سیاسی، حقوق، روان شناسی صنعتی، رفتار سازمانی و اقتصاد دارای اهمیت وافر است. به عقیده تایلر4 اعتماد از آن جهت مهم است که یک تمایل قوی به درک این که چگونه مشارکت اثر بخش را درون سازمانها ایجاد کنیم وجود دارد.
اعتماد یک عنصر کلیدی است؛ زیرا مشارکت را ممکن می سازد و مشارکت در میان کارکنان سازمانها همیشه حائز اهمیت بوده است - تایلر، . - 556: 2003 - آزبرن بیان میکند، پیچیدگی و نداشتن اطمینان ذاتی در ماهیت کسب و کار امروزی و حجم همکاریهای متقابل، اثربخشی روابط کاری را پیچیده کرده است. تحت شرایط پیچیدگی و عدم قطعیت، تنها هنگامی حفظ همکاریهای اثربخش امکان پذیر خواهد بود که ارتباطات روشن باشند و این اتفاق زمانی صورت میپذیرید که اعتماد و اطمینان متقابل به وجود آید - مور5،. - 1988 - یکی از عوامل نگران کننده در همکاری های استراتژیک، نگرانی درمورد رفتار همکار است. بسیاری از نگرانی ها ناشی از عدم قطعیت رفتاری می باشند. عدم قطعیت رفتاری از مشکلات مرتبط با نظارت بر عملکرد سازمان ناشی می شود. زمانی که وابستگی زیادی بین سازمان ها وجود داشته باشد،ثلاًم زمانی که سازمان در حال توسعه یک فناوری جدید با یکدیگر باشند، عدم قطعیت رفتاری از سوی یک شریک، نظیر یک تغییر معرفی شده توسط یکی از شرکا، احتمالاً به شکل برنامه ریزی نشده ای بر سایر شرکا تأثیر گذاشته و اشتباهات صورت پذیرفته از سوی یک شریک به شکل شدیدتری بر سایر شرکا تأثیر میگذارد. پیش بینی پذیری رفتار یک شریک می تواند به کاهش عدم قطعیت کمک نماید، که باعث کاهش هزینه های معاملات در روابط می شود.
هنگامی اعتماد شکل می گیرد که یک سازمان باور داشته باشد که شریکش صادق و خیرخواه است. منطقی است که تصور کنیم که سطح بالای عدم قطعیت رفتاری می تواند تأثیری منفی بر سطح اعتماد بگذارد، همانند از دست دادن تأثیرات مثبت به اشتراک گذاری اطلاعات، کیفیت اطلاعات و در دسترس بودن اطلاعات، زیرا وجود عدم قطعیت رفتاری منجر به سخت شدن پیش بینی این امر می شود که یک شریک به شکلی صادقانه و خیرخواهانه رفتار می کند یا خیر. بنابراین وجود قطعیت رفتاری بین کارکنان و سازمان ها بسیار حائز اهمیت است - نو و سو6، . - 2005 - این پژوهش به منظور فراهم کردن زمینه ای برای درک این مطلب است که چگونه در دسترس بودن اطلاعات، همانند اشتراک اطلاعات بین سازمانی، و کیفیت اطلاعات به اشتراک گذاشته شده بر سطح اعتماد در روابط کارکنان و سازمان ها اثر میگذارد. هدف این پژوهش، بررسی نقش در دسترس بودن، اشتراک و کیفیت اطلاعات در توسعه اعتماد است. علاوه بر این، این پژوهش قصد دارد که تعیین نماید که آیا قطعیت رفتاری نقشی در میان سطوح در دسترس بودن، اشتراک و کیفیت اطلاعات در روابط کارکنان و سطح اعتماد میان آنان دارد یا خیر؟
بانک ها در این پژوهش به عنوان جامعه آماری انتخاب شده اند. بنابراین اعتماد بین بانک ها به حسن روابط آنها در مسائلی از جمله در دسترس قرار دادن اطلاعات، اشتراک اطلاعات و کیفیت و صحت اطلاعاتی که با یکدیگر به اشتراک میگذارند است که این خود زمینه اعتماد به همدیگر را فراهم آورده و از عدم قطعیت های رفتاری جلوگیری میکند. موجب ایجاد حس همکاری، اعتماد بین آنها می شود. که این اعتماد باعث تقسیم اطلاعات در بین بانک ها و سهیم شدن همه آنها در اطلاعات میشود که این خود به عنوان یک عامل تسهیل کننده تعاملات اقتصادی از طریق هموار کردن روابط است. بنابراین هدف کلی این پژوهش ارائه مدلی از تاثیر قطعیت رفتاری بر اعتماد و اشتراک اطلاعات بین کارکنان بانک های شهر یاسوج است.
پیشینه پژوهش
جنگ چونگ و همکاران - 2011 - تحقیقی باعنوان عوامل مقدم بر اعتماد و تعهد در روابط زنجیره تامین انجام دادند. نتایج تحقیق نشان داد که کیفیت اطلاعات و در دسترس بودن اطلاعات نقشی مثبت در شکل گیری اعتماد و در نتیجه تعهد، ایفا میکنند، در حالی که اشتراک اطلاعات بر تعهد در شرکای زنجیره تأمین تأثیر میگذارد. همچنین رابطهای مستقیم میان سطح کیفیت اطلاعات و سطح به اشتراکگذاری اطلاعات برقرار است. ولی رابطه ای مستقیم میان سطح اطلاعات به اشتراک گذاشته شده و سطح اعتماد وجود ندارد. همچنین رابطه معکوس میان سطح عدم قطعیت رفتاری و سطح اعتماد تایید نشد و عدم قطعیت رفتاری تأثیری منفی بر اثرات مثبت اشتراک اطلاعات، کیفیت اطلاعات و در دسترس بودن اطلاعات بر اعتماد نمیگذارد. مارتین و پاترسون - 2006 - 7 تحقیقی باعنوان به اشتراک گذاری داده ها در شبکه های زنجیره ای انجام دادند. نتیجه گرفتند که به اشتراک گذاری اطلاعات به مرور زمان موجب افزایش اعتماد می شود.
روابط موثر بین طرفین عاملی مهم در به اشتراک گذاری اطلاعات است که موجب درک متقابل طرفین شده و کیفیت همکاری را افزایش می دهد. فاوست و همکاران - 2009 - 8 پوهشی در رابطه با اشتراک اطلاعات درزنجیره تأمین انجام دادند. آن ها دریافته اند که وجود اعتماد منجر به اشتراک هر چه بیشتر اطلاعات، و نیز کیفیت بهتر آنها، می شود،.در واقع، پیشنهاد می کنند که در حالی که ارتباطات آزاد نیازمند اعتماد است، انتظار می رود که اعتماد را نیز توسعه دهد. نیاگا و همکاران - 2010 - 9 تحقیقی باعنوان عوامل مقدم بر اعتماد و تعهد در روابط زنجیره تامین انجام دادند. نتایج تحقیق نشان داد که کیفیت اطلاعات و در دسترس بودن اطلاعات نقشی مثبت در شکل گیری اعتماد و در نتیجه تعهد، ایفا می کنند، در حالی که اشتراک اطلاعات بر تعهد در شرکای زنجیره تأمین تأثیر می گذارد. نو و سو - 2005 - درتحقیقی که دررابطه با روابط بین اعتماد وتعهد درزنجیره تأمین انجام دادند به این نتایج رسیدند که عدم قطعیت رفتاری و اعتماد دارای رابطه ای معکوس هستند.
مدل مفهومی پژوهش
همانطور که در پیشینه پژوهش ذکر شده است پژوهشهای خارجی متعددی در رابطه با ارتباط اعتماد، اشتراک اطلاعات، عدم قطعیتهای رفتاری شرکای تجاری در زنجیره های تأمین انجام شده است ولی تاکنون در کشور ایران چنین پژوهشهای در بین بانک ها انجام نشده است و شاید این پژوهش یکی از اولین کارها در این زمینه باشد که بتواند کمکی در راستای اعتماد سازی روابط بانک ها در کشور شود. به طور مفهومی، این پژوهش ارتباط میان اطلاعات موجود، اطلاعات به اشتراک گذاشته شده و کیفیت اطلاعات در بین کارکنان را با سطح اعتماد بررسی می کند. علاوه بر این، این پژوهش فرض می کند که هر چه سطح قطعیت رفتاری بالاتر باشد، سطح اعتماد در بین کارکنان بیشتر خواهد بود. بنابراین مدل مفهومی این پژوهش به شرح ذیل ارائه میگردد.
فرضیههای پژوهش
ارتباط معناداری بین قطعیت رفتاری و دسترس پذیری اطلاعات وجود دارد. ارتباط معناداری بین قطعیت رفتاری و اعتماد وجود دارد. اشتراک اطلاعات ارتباط معناداری بین قطعیت رفتاری و کیفیت اطلاعات وجود دارد.
ارتباط معناداری بین دسترس پذیری اطلاعات و اعتماد وجود دارد. ارتباط معناداری بین کیفیت اطلاعات و اعتماد وجود دارد.ارتباط معناداری بین دسترس پذیری اطلاعات و اشتراک اطلاعات وجود دارد. ارتباط معناداری بین کیفیت اطلاعات و اشتراک اطلاعات وجود دارد. ارتباط معناداری بین اعتماد و اشتراک اطلاعات وجود دارد.
روش شناسی پژوهش
این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی از نوع همبستگی است جامعه آماری در این پژوهش کارکنان بانک های شهر یاسوج با تعداد 1670 نفر میباشد. برای انتخاب حجم نمونه از فرمول عمومی کوکران استفاده گردید که برای حداکثرسازی تعداد نمونه، احتمال وجود رابطه و عدم وجود رابطه 0,5 در نظر گرفته شد و 312 حجم نمونه به دست آمده با روش نمونهگیری خوشهای و تصادفی ساده انتخاب گردیدند.
