بخشی از مقاله
چکیده
از دیرباز سرپرستان و مدیران با روشهای گوناگون در پی افزایش فروش و تولید بوده اند. بهره گیری از سرمایه، فناوری و نیروی انسانی در جهت کسب سود بیشتر، نشان موفقیت سازمان ها بوده است اما در عصر حاضر نیروی انسانی، خود را جزو عوامل تولید نمی داند. در خانه یا محیط کار به دنبال منزلت انسانی، رشد و تعالی است.این تحقیق به تشریح معنویت از سه دیدگاه روانشناسی، فلسفی و عرفانی پرداخته است و نقش معنویت در محیط کار و اثر آن بر توانمندسازی کارکنان و اعتماد سازمانی را مورد بررسی قرار داده است که پس از جمع آوری اطلاعات، فرضیه های این تحقیق تایید شد و مشخص شد معنویت بر توانمندسازی کارکنان اثرگذار است و اعتماد سازمانی نیز در توانمندسازی کارکنان نقش میانجی را دارد.
واژگان کلیدی: معنویت ،توانمند سازی ،تعالی انسانی،اعتماد سازمانی .
مقدمه
امروزه فضای کسب و کار باتوجه به دستاوردهای انقلاب صنعتی و عصر اطلاعات با چالشهای رقابتی بسیار حساسی روبرو شده است که از جهتهای گوناگونی کارکنان و سازمانها را تحت فشار میگذارد. اولین عامل انتظارات مشتریان در افزایش کیفیت و کاهش قیمت و سرعت خدماترسانی. دوم تلاش رقبا برای گرفتن سهم بیشتری از بازار سوم لزوم سودآوری، رشد و توسعه. چهارم حفظ، نگهداشت، رشد و ارتقاء کارکنان به جهت افزایش رضامندی آنها. سازمانها را برآن داشته که به مزیتهای رقابتی خاص و تقلید نشدنی روی بیاورند، که بیشتر شامل بدست آوردن منابع تولید کمیاب و منابع انسانی یکتا میشود. اگر از مدیران بپرسیم از کارکنان چه انتظاری دارید همه آنها میگویند. ما افرادی لازم داریم که مشکلگشا و مبتکر باشند و طوری رفتار کنند که انگار صاحب بنگاه هستند. یعنی ما دنبال آدمهای توانا هستیم و اگر از کارکنان پرسیده شود که چه انتظاری دارید خواهند گفت، ما صداقت میخواهیم. به ما اطلاعات کافی بدهید تا بر مشکلات غلبه کنیم ما به دنبال آموختن مهارتهای جدید هستیم تا از آنها استفاده کنیم و اگر روزی در جای دیگر خدمت کنیم بتوانیم آن مهارتها را با خود ببریم - بلانچارت، . - 1381
روش تحقیق
این پژوهش برحسب هدف کاربردی و برحسب نحوهی گردآوری دادهها توصیفی - همبستگی است که به صورت پیمایشی انجام شده و برای گرد اوری اطلاعات از مطالعه کتابخانهای بر تدوین مبانی نظری که از ابزاری چون کتاب، مقاله، پایاننامه وجستجوی اینترنتی و مصاحبه نیز استفاده شده است.
معنویت و شخصیت
در عصر حاضر که توجه به مسائل انسانی و منابع انسانی بیشتر شده است توجه به رفتارهای فرا وظیفهای موضوع بحث و تحقیق عدهای از اندیشمندان شده است.روانشناس مشهور، "یونگ" گفته است که: میخواهید انسان خوبی باشید یا انسانی کامل؟
رفتارهای انسان کامل از پیچیدگی ومعنای خاصی برخوردار است. رفتارهایی که ازمنافع فردی، پاداش گرفتن و رفاه فردی گذشته و به سطح بالاتر از آنها رسیده است.رفتارهایی چون همدردی با دیگران، احترام به همه، اولویت دادن به شادی دیگران نسبت به خود، گذشت و مهربانی بدون انتظار پاداش؛ که بعنوان رفتارهای معنوی شناخته می شوند و حاصل روح انسانی است.عملکرد محبت آمیز انسان بهمراه خرد ورزی و اندیشدن به خود، دیگران، جهان هستی و احساس پیوستگی و عشق به آنها مرتبه ای بالاتر از زندگی معمولی انسان هاست و بروز انسانیتی کامل و شامل است. در صورتی که کارکنان در محیط کار از اندیشه و رفتار معنوی برخوردار باشند با کمترین کنترل و اختیارات زیاد و آزادی عمل، کیفیت کالا و خدمات را تا عالیترین درجه بالا میبرند. احساس همبستگی با همه و اعتماد به یکدیگر باعث همافزایی در فرآیند کار میشود. رقابت برای سود آوری، افزایش سهم بازار و بقاء سازمان ها را بر آن داشته است که به دنبال مزیت های رقابتی پایدار باشند.تولید کالا و خدمات با کیفیت و کاهش هزینه های تولید بستگی به شایستگی و انگیزه ی کارکنان دارد. بدون داشتن کارکنانی با انگیزه و توانمند، بدست آوردن مزیت رقابتی بسیار دشوار و یا غیر ممکن است. از سوی دیگر کارکنان علاقه مند هستند در محیط کار به شخصیت آنها احترام گذاشته شود، کار آنها معنا داشته باشد و فضایی برای شکوفایی استعداد های آنها فراهم گردد.
مدیران تلاش می کنند از طریق افزایش انگیزه و رشد شخصیت کارکنان، آنها را به خود شکوفایی برساند و توانمندی آنها را از طریق ایجاد حس پیوستگی و اعتماد و علاقه به دیگران و غنی سازی شغل و معنا بخشی به کار افزایش دهند.سرعت تبادل اطلاعات، شتاب در تولید و مصرف، تبلیغات و دوری انسان از طبیعت و آرامش احساس تنهایی و افسردگی در انسانها ایجاد کرده است. آنها نیاز دارند که قابلیت های خود را بروز دهند احساس مفید بودن داشته باشند و احساس همبستگی و تعالی. یکی از عملی ترین شیوه ها ترغیب کارکنان به این امر که با تمام وجود خود را وقف کار کنند، از این طریق خود تمام عیار خویش را در کار بیابند که پیامد آن کارکنانی خلاق و نو آور در پاسخگویی به محیط های متلاطم خواهد بود. بروز خود تمام در کار با ورود معنویت در سازمان میسر خواهد بود. - Kennedy & Michael, 2002 -
مراحل ابعاد شخصیت در رسیدن به تعالی
ابعاد شخصیت انسان بالغ از رشد و توسعه "خود" طی هفت مرحله "خویشتن" حاصل می شود که دارای شش ویژگی زیر است:
1. ارتباط صمیمانه با دیگران: محبت به دیگران بدون نیاز به آنها، دلسوزی و نوع دوستی، شکیبایی و صبر بدون محکوم کردن دیگران.
