بخشی از مقاله
چکیده
پیشرفت هاي صورت گرفته در طول یک قرن اخیر و ظهور بیش از پیش زندگی ماشینی جداي از ارائه رفاه و آسایش نسبی،در بردارنده حجم زیادي از پدیده هاي مخل سلامت روان و استرس زا که پیش زمینه آسیب هاي فردي و اجتماعی است میباشد و آدمی را براي تحمل این هجمه ها بیشتر از گذشته نیازمند اتصال به یک منبع فناناپذیر معنوي کرده است. این تحقیق با هدف تعیین رابطه بین نماز و میزان آسیب هاي اجتماعی و سلامت روان انجام شده است.در این مقاله سعی بر آن است که با استفاده از روش کتابخانه اي وجمع آوري سخنان متخصصان و بزرگان به تبیین تاثیر بالاي نماز بر کاهش آسیب هاي اجتماعی و افزایش سلامت روان پرداخته شود.
نوشته حاضر متشکل از سه بخش است،بخش اول:تاثیر نماز بر سطح کیفی سلامت روان فردي.بخش دوم: تاثیر نماز در تحکیم پایه هاي خانواده.بخش سوم:تاثیر نماز بر جامعه و ارائه راهکارهیی براي اجرایی کردن این فریضه الهی. با توجه به مباحث مطرح شده از منابع به کار رفته در این سه بخش به این نتیجه میرسیم که براي نهادینه کردن فریضه نماز لازم است که همه ارگان ها به آن توجه ویژه داشته باشند و لازم است فرایندي متشکل از خانواده،سیستم آموزشی و دیگر ارگان هاي جامعه برنامه اي کاربردي در جهت تحقق این مهم به اجرا درآورند.امید است با انجام بررسی هاي بیشتر به اهمیت نماز در آرامش روان و کاهش آسیب ها توجه لازم صورت گیرد.
مقدمه
قرن 21 از سوي برخی محققان و اندیشمندان عصر دانایی و جامعه اطلاعاتی و ازسوي برخی دیگر عصر بازگشت به معنویت نام گرفته است - مصطفی معین، - 1380 در این جهان جدید علاوه بر وجود فرصتها و محیط هاي تازه تهدیدها و آسیب هایی از نظر فکري ارزشی و اجتماعی نیز بروز میکند که انسان را در معرض بحرانها و تنهایی هاي نوینی قرار می دهد.این بحران ها عطش انسان را به ارتباط با یک مبداء متعالی بیشتر میکند - نصیر زاده، - 1392با عنایت به صدمات و خسارات جبران ناپذیري که هر یک از رفتارهاي پرخطر به دنبال دارند و از آنجایی که اقدامات تغییر رفتار در سطح فردي و اجتماعی طولانی مدت و پرهزینه است به نظر میرسد پیشگیري بهترین رویکرد براي کاهش رفتارهاي تهدیدکننده سلامت در سطح جامعه باشد - سلیمانی نیا و همکارن، - 1384سازمان بهداشت جهانی سال 2001 را سال سلامت روان نامید و خاطرنشان ساخت که در این سال تمام ملل جهان وظیفه دارند که سطح بهداشت روان خود،خانواده و اجتماع شان را ارتقا دهند. - مهدي قدرتی میرکوهی وهمکاران، - 1389 در حقیقت مقصود از دعوت پیامبران الهی و پذیرش آن توسط مردم دستیابی به تکامل روانی است.
هرکس در این مسیر حرکت کند از معیار ایدئال سلامت فکر و روان برخوردار خواهد شد - حسینی سید ابوالقاسم، - 1378 واتسون و همکاران با نمونه اي متشکل از 351 آزمودنی به این نتیجه رسیدند که افراد داراي جهت گیري مذهبی از نظر شناختی منطقی تر هستند،سازش یافتگی بیشتري از خود نشان می دهند و از سلامت روانی بیشتري برخوردارند - واتسون و همکاران، - 1994 پایبندي به نماز به عنوان سنبل پایبندي عملی به دین اسلام مطرح گردیده و با استناد به آیات و روایات نقش نماز در دوري از آسیب هاي فردي و اجتماعی بسیار حائز اهمیت است،به گونه اي که به این نتیجه رسیده اند که 94 درصد افراد متخلف پاي بند به نماز نبوده اند که رقم بسیار بالایی است - ایلخانی و همکاران، - 1377 قرآن میفرماید:انسان کم ظرفیت و ناآرام است و همین که با تلخی و شر - آسیب ها - برخورد کند،جیغ و فریاد میکند:}ان الانسان خلق هلوعا اذا مسه الشر جزوعا و اذا مسه الخیر منوعا{ - معارج، - 22سپس می فرماید:}الا المصلین{یعنی تنها اهل نمازند که به خاطر اتصال به قدرت خدا،توکل بر او، صبر و تحمل براي رضاي او به ریسمان محکمی چنگ میزنند و جلوي اضطراب خود را میگیرند.
همه اضطراب ها و ناهنجاري ها و کمبودها با نماز تقویت و درمان می یابد - قرائتی محسن، - 1357اگر میبینیم در لسان آموزه هاي وحیانی و روایی،نماز را ستون دین و محور آیین می دانند بدین جهت است که نماز اگر آنگونه که باید و شاید در عرصه جامعه اقامه شود،این کارآیی و کفایت را دارد که همه ارکان اجتماع را سازمان می دهد و مناسبات اجتماعی و فرهنگی و اقتصادي آن جامعه را سامان می بخشد.
