بخشی از مقاله
چکیده
مقدمه: تمرینات ارتعاش کل بدن سازوکار جدیدی است که سبب افزایش قدرت عضلانی و افزایش متابولیسم افراد می گردد. هدف از مطالعه حاضر تعیین اثر تمرین ویبریشن کل بدن، یک دوره مداخله یک ماه بر فشار خون، ضربان قلب و عوامل خطر قلبی عروقی در دختران دارای اضافه وزن می باشد.
روش پژوهش:
40 نفراز دختران دارای اضافه وزن غیرفعال به صورت داوطلبانه وارد پژوهش شدند و به طور تصادفی سازی ساده در دو گروه 20 نفره تجربی - تمرین ویبریشن کل بدن - و کنترل قرار گرفتند. تمرین ویبریشن کل بدن در 30 جلسه و هر روز انجام شد. در هر جلسه تمرین آزمودنی ها پس از 3الی 5 دقیقه دو آرام وانجام چند حرکت کششی بر روی دستگاه ویبریشن قرار می گرفتند و چندین حرکت در هر جلسه با فرکانس هاو مدت زمان های متفاوت انجام می دادند. و بعد از انجام تمرین ویبریشن داده های حاصل جمع آوری شد و با استفاده از نرم افزار spssنسخه 16 و به وسیله آزمون t-test در سطح معناداری آلفای 5 درصد انجام شد.
یافته ها: نتایج مطالعه حاضر نشان داد، انجام یک دوره تمرین ویبریشن کل بدن تاثیر معنی داری بر کاهش میزان قند خون ناشتا - p=0/037 - ، کلسترول تام - - p=0/006 و لیپوپروتئین کم چگال - p=0/000 - ، میزان ضربان قلب - 0/02 - ، - 0/01 - VO2max و لیپوپروتئین پر چگال - - 0/047،نسبت دور کمر به باسن - - 0.000 - - W/H دختران غیر فعال دارای اضافه وزن دارد اما تاثیر معنی داری بر مقدار تری گلیسرید - - p=0/852 ، و فشار خون - p=0/18 - آن ها ندارد.
بحث و نتیجه گیری:براساس نتایج این مطالعه می توان این گونه استنتاج کرد که 30جلسه تمرینات ویبریشن کل بدن می تواند به عنوان یک راهکار درمانی در افراد چاق مبتلا به اختلالات قلبی عروقی مطرح باشد.
مقدمه:
شیوع اضافه وزن و چاقی در کشورهای صنعتی و کشورهای در حال توسعه به طور چشمگیری در حال افزایش است و سبب بروز مشکلاتی در سلامتی مردم شده است. اخیرا سازمان بهداشت جهانی چاقی را به عنوان یک بیماری معرفی کرده استران - برانکاوهمکاران،2007 - نشان داده شده است که افراد چاق بزرگسال مستعد دیابت و بیماری قلبی عروقی هستند - ونگال وهمکاران،. - 2006 عدم تحرک بدنی نیز ازجمله معضلاتی است که امروزه فاکتور خطری در بیماری های قلبی عروقی به شمار می رود. زمانی که بدن نتواند چربی در دسترس بدن را به انرژی تبدیل کند و ان را مصرف نماید، ان را در قسمت های مختلفی چون شکم،سینه و باسن تجمع می یابد - ون گال وهمکاران ، - 2006فعالیت بدنی در شدت و یا بهبود شرایط بیماری مزمن سودمند است. با این حال، با وجود مزایای اثبات شده از فعالیت بدنی، بیش از 50 درصد از آمریکایی ها به اندازه کافی فعالیت بدنی ندارند و 24 آنها نیز در اوقات فراغت خود فعالیتی ندارند .به تازگی، ارتعاش کل بدن به عنوان یک جایگزین بالقوه، و یا کمکی برای ورزش شمرده می شود - نسیگوس وهمکاران،. - 2008 گزارش شده است که ارتعاش کل بدن انرژی سوخت و ساز بدن را از طریق افزایش جذب اکسیژن به مقدار قابل مقایسه با پیاده روی متوسط افزایش می دهد - مادالوزو وهمکاران،. - 2008 در چندین مطالعه گزارش شده است که انواع مختلف فعالیت های هوازی راهکار مناسبی در درمان بیماران دچار دیابت و اختلال در سیستم قلب و عروق است. ولی از آنجا که این نوع تمرینات برای تمام افراد به خصوص افراد چاق که تحرک بدنی کمی دارند سخت می باشد - پریسابی وهمکاران،. - 2008 بنابراین برای درمان چنین بیمارانی روش های جدیدی به وجود آمده که درافزایش قدرت هوازی،عضلانی و افزایش متابولیسم آنان مفید بوده اند.
دستگاه ارتعاش کل بدن به عنوان ارسال کننده تحریکات مکانیکی به صورت نوسانی به کل بدن یکی از دستاوردهای جامعه مدرن است که جهت جبران بی تحرکی استفاده می شود.دستگاه های مختلف لرتعاش بدن به این صورت عمل می کنند که فرکانس به معنی میزان تکرار نوسانات که دستگا ویبریشن باقابلیت تنظیم به بدن وارد می کند و با هرتز اندازه گیری می شود - رابین،. - 2003 با وجود اینکه چاقی با پیامدهای منفی بهداشتی همراه است. کاهش وزن نیز بدون خطر نمی باشد. کاهش وزن با ازدست دادن حجم عضله و استخوان همراه است و مستعد خطر ساکوپنیا و پوکی استخوان هستند - یووهمکاران،. - 2009 بنابراین یافتن راهی برای کاهش وزن مطلوب بدون عوارض ناخواسته از اهداف ورزش محسوب می گردد.
روش کار:
پژوهش حاضر از نوع مداخله ای بود که به صورت میدانی و آزمایشگاهی انجام شد. جامعه آماری این پژوهش را دختران دارای اضافه وزن 15 تا 17 سال شهرستان رستم که شاخص توده ی بدنی آن ها بین 25 تا kg/m2 29/9 می باشد ، تشکیل می دادند. آزمودنی ها پس ازآگاهی کامل در مورداهداف پژوهش، نحوه ی اجرای آزمون وتکمیل رضایت نامه کتبی وارد تحقیق شدند. بدین منظور تعداد 40 نفر از دختران چاق دارای اضافه وزن واجد شرایط به روش در دسترس و داوطلبانه انتخاب شدند و سپس به شکل تصادفی در دو گروه20 نفری تجربی و کنترل تقسیم شدند . این افراد جز فعالیت های عادی وروزمره زندگی به فعالیت های ورزشی منظم نمی پرداختند و هیچ گونه سابقه بیماری قلبی عروقی نداشتند. آزمودنی های گروه تجربی در یک دوره تمرین ارتعاش کل بدن شرکت کردند.
این تمرین شامل 30 جلسه و هر روز انجام می گردید. در هر جلسه تمرین آزمودنی ها پس از 3 الی 5 دقیقه دو آرام وانجام چند حرکت کششی بر روی دستگاه ویبریشن قرار می گرفتند و چندین حرکت در هر جلسه با فرکانس هاو مدت زمان های متفاوت انجام می گردید. فاصله بین هر دور قرار گرفتن روی دستگاه ویبریشن با استراحت فعال همراه بود. برای آشنا کردن آزمودنی ها با نحوه انجام تمرینات، سه جلسه توجیهی قبل از شروع دوره تمرین برگزار شد .این پروتکل شامل 5 وضعیت بدنی ایستا و یک وضعیت پویا بود .این تمرینات شامل ایستادن روی دستگاه با فرکانس25 -35 هرتز و دامنه - 1/7 میلی متر بود . شرکت کنندگان تمرینات را در هفت وضعیت بدنی حالت ایستا کار با وزنه یک کیلوگرمی، کار با استپ، حرکات با چوب ایروبیک، حرکت پروانه، کار با 2 وزنه 1/5 کیلوگرمی ، حرکات با توپ،انبساط و انقباض شکم انجام دادند . مدت تمرین و استراحت نیز مطابق اصل اضافه بار تنظیم شده بود . در هر جلسه قبل از شروع تمرین اصلی،10 دقیقه به گرم کردن - دویدن آرام و حرکات کششی - و پس از اتمام تمرین نیز 10 دقیقه به سرد کردن - حرکات کششی - اختصاص داده شد .همچنین آزمودنی ها در حین اجرای تمرین بر روی دستگاه ویبریشن از کفش ژیمناستیک استفاده کردند . در مدت زمان پروتکل تمرینی از گروه کنترل خواسته شد که فعالیت بدنی روزانه خود را حفظ کنند . جهت کنترل شدت تمرینات از ضربان سنج پلار ساخت فنلانداستفاده شد .اولین مرحله خونگیری قبل از شروع تمرین در شرایط آزمایشگاهی و به دنبال 12 ساعت ناشتایی انجام شد. پس از 4 هفته تمرین ارتعاش کل بدن، آزمودنی های هر دو گروه در پس آزمون شرکت کردند و دومین مرحله خون گیری نیز 24 ساعت پس از پایان دوره تمرینی 12 هفتگی به منظور حذف اثر آخرین جلسه تمرینی به میزان 5 سیسی از ورید بازویی دست راست در حالت نشسته گرفته شد. بلافاصله بعد از نمونه گیری خونی، نمونه ها به آزمایشگاه منتقل شد. پس از تست طبیعی بودن توزیع متغیرها جهت تعیین تفاوت- های درونگروهی از آزمون تی همبسته و به منظور تعیین تفاوتهای بین گروهی از آزمون تی مستقل استفاده شد .نرم افزار آماری مورد استفاده SPSS نسخه 18 و سطح معناداری 0 05 بود.
نتایج:
مشخصات عمومی آزمودنی ها در جدول 1 ارائه شده است. همان طور که مشاهده می شود آزمودنی های هر دو گروه از نظر سن، وزن بدن، قد و سلامت عمومی قبل از مداخله تمرینی تفاوت معنی داری ندارند . نتایج مربوط به آزمون t مستقل نشان داد که در میانگین قند خون، ضربان قلب و پروفایل چربی، بین دو گروه تجربی و شاهد تفاوت معناداری وجود دارد .کاهش چربی بدنی به شکل معناداری در گروه تجربی بیشتر از گروه شاهد بود که اثر تمرین ارتعاش بر بهبود فنوتیپ بدنی آزمودنی هارا نشان میداد. همچنین، نتایج مربوط به آزمون تی مستقل نشان داد که در میانگین شاخص آمادگی قلبی تنفسی بین دو گروه تجربی و شاهد تفاوت معناداری وجود دارد .افزایش میزان Vo2max به شکل معناداری در گروه تجربی بیشتر از گروه شاهد بود که اثر تمرین ارتعاش بر بهبود عناصر مرکزی و محیطی مربوط به شاخص آمادگی قلبی تنفسی دختران دارای اضافه وزن غیرفعال را نشان میداد .همچنین، بر اساس نتایج حاصل از آزمون تی مستقل، گروه تجربی تغییر معناداری در نسبت دور کمر به باسن داشتند - جدول . - 2
