بخشی از مقاله
چکیده
آزمایش فاکتوریل درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی شامل کود ورمی کمپوست در سه سطح - 0، 20،10 تن در هکتار - و کود نیتروکسین در سه سطح - 0، 3، 6 لیتر در هکتار - بود. در تیمار ورمی کمپوست وزن کل بوته ها ، تعداد دانه در بلال، قطر بلال، عملکرد دانه، شاخص برداشت و سطح برگ در سطح احتمال 5 درصد معنی دار - - p<0/05 و بر سایر صفات تاثیر معنی داری نداشته است. و در تیمار نیتروکسین بر وزن صد دانه ،قطر بلال ،عملکرد دانه در هکتار ،در سطح احتمال 5 درصد معنی دار - p<0/05 - بوده و بر سایر صفات تاثیر معنی داری نداشته است.
.1 مقدمه
کودهای زیستی منحصرا به کودهای دامی ، بقایای گیاهی، کود سبز و غیره اطلاق نمی گردد بلکه ریزجانداران باکتریایی و قارچی به ویژه باکتری محرک رشد گیاه گویند مواد حاصل از آنها از جمله مهمترین کودهای زیستی محسوب می شوند. این گروه از کودها علاوه بر افزایش فراهمی زیستی عناصر خاک از طریق تثبیت زیستی نیتروژن، محلول کردن فسفر وپتاسیم و مهار عوامل بیماریزا، با تولید هورمون های محرک رشد گیاه باعث افزایش عملکرد گیاهان زراعی می شوند .
کودهای زیستی توانایی تبدیل عناصر غذایی اصلی را از فرم غیر قابل دسترس به فرم قابل دسترس طی فرآیند بیولوژیکی داشته اند و منجر به توسعه ی سیستم ریشه ای و جوانه زنی بهتر بذور می گردند . - 9 - با استفاده از کودهای زیستی می توان باعث اجتناب از فشارهای منفی به محیط زیست شود در برنامه های توسعه ای که نیازهای کودی گیاهان را تامین می کند، موثر واقع شوند در نتیجه کودهای زیستی از نظر اقتصادی مقرون به صرفه و از دیدگاه زیست محیطی، قابل پذیرش هستند.
.2 بررسی منابع
- 1-2 ورمی کمپوست و اثر آن بر ذرت
ورمی کمپوست دارای آنزیم ها، هورمون های رشد و مقادیر زیادی از عناصر غذایی قابل دسترس گیاه است که در افزایش عملکرد محصولات مختلف تأثیر به سزایی دارد . - 1 - دلایل افزایش عملکرد توسط کود ورمی کمپوست را حفظ و نگهداری عناصر غذایی خاک و جلوگیری از آبشویی نیتروژن، افزایش فعالیت بیولوژیک و بهبود ساختمان خاک بیان کردند.
همچنین وجود جمعیت های میکروبی در خاک سبب ایجاد چرخه مواد غذایی و قابل دسترس ساختن و افزایش جذب آن ها می شود. در یک بررسی که توسط آرانکون و همکاران - 2004 - بر روی گیاه توت فرنگی و با استفاده از مقادیر 5 و 10 تن ورمی کمپوست در هکتار در دو مکان مختلف و تحت شرایط مزرعه ای صورت گرفت . در یک مکان گیاهان توت فرنگی در تیمار 10 تن ورمی کمپوست در مقایسه با تیمار 5 تن ورمی کمپوست در هکتار دارای عملکرد بیشتری بودند و در مکان دیگر تأثیر هر دو تیمار ورمی کمپوست - 5 و 10 تن - در هکتار یکسان بود. کاربرد توأم ورمی کمپوست و کود دامی سبب افزایش عملکرد بیولوژیک گردید
در گیاه خربزه درختی انجام گرفت، مشاهدات حاکی از آن بود که ویژگی هایی از قبیل ارتفاع گیاه و عملکرد بیولوژیک در تیمار حاوی ورمی کمپوست، دارای برتری چشم گیری نسبت به تیمار شاهد بود. براساس نتایج یک پژوهش گلخانه ای دیگر روی گیاه گوجه فرنگی، تیمار صد درصد وزنی ورمی کمپوست، وزن وتعداد گوجه فرنگی وزن اندام هوایی و ریشه را به ترتیب در حدود سه، چهار، پنج و نه برابر نسبت به تیمار بدون ورمی کمپوست، افزایش داد
کاربرد ورمی کمپوست باعث افزایش قابل توجه عملکرد محصول به ترتیب در گیاه نخود تحت شرایط مزرعه ای و گیاه لوبیا سبز در شرایط گلخانه ای گردید - . - 3 در یک بررسی که توسط آرانکون و همکاران - 2004 - بر روی گیاه توت فرنگی و با استفاده از مقادیر 5و10تن ورمی کمپوست در هکتار در دو مکان مختلف و تحت شرایط مزرعه ای صورت گرفت، مشخص گردید که کاربرد مقادیر مختلف ورمی کمپوست بطور معنی داری سطح برگ ،بیوماس اندام هوایی ، تعداد گل ها و تعداد سلقه های زیرزمینی رونده میوه توت فرنگی را در مقایسه با تیمار شاهد - بدون کاربرد ورمی کمپوست - افزلیش دادند.
آنها این برتری را به افزایش جمعیت میکروبی خاک و تولید مواد محرک رشد نظیر هورمون های گیاهی توسط آنها که ناشی از فعالیت کرم های خاکی در ورمی کمپوست بود،نسبت دادند.در یک مطالعه 2ساله که تحت شرایط مزرعه ای بر روی گیاه فلفل و با استفاده از مقادیر 10و20تن ورمی کمپوست - حاصل از کود دامی و ضایعات کاغذ و غذا - در اندام های هوایی سطح برگ و وزن خشک گیاهان فلفل تیمار شده با ورمی کمپوست در مقایسه با تیمار شاهد - بدون کاربرد ورمی کمپوست - بطور معنی داری بیشتر گردید
وقتی که فضولات کرم خاکی به عنوان کود استفاده می شود طول گیاه ، سطح برگ ها ، تعدا شاخه ها ، ضخامت ساقه و عملکرد در گیاهانی نظیر سالویا و گل مینا و در گلدان افزایش میابد . تاثیرات انواع بقایای آلی نظیر ذباله ، کمپوست ، مواد فاسد ، مواد غربال شده، فضولات ماکیان ، خاک اره ، گاز های تولیدی از تخمیر کود - biogas slurry - ، کود های حیوانی و فضولات فاضلابی به تنهایی و به همراه کرم های خاکی بر روی عملکرد کل ماده خشک محصولات کل گندم و ذرت پرداختند .
نتایج نشان داد که عملکرد کل ماده خشک محصولات گندم و ذرت به طور معنی داری با بهره گیری از ضایعات گوناگون آلی به میزان 1 درصد وقتی که با کرم های خاکی همراه شود نسبت به گروه های شاهدی که ضایعات آلی گوناگون را به تنهایی دریافت می کنند - به استثنای خاک اره - بیشتر می شود . افزایش در سنتز پروتئین در ترب را هنگامی که با فضولات کرم خاکی همراه شود گزارش کرد
تاثیر استفاده از ورمی کمپوست در مقایسه با گروه شاهد مورد مطالعه قرار داد . با استفاده از کود ورمی کمپوست محتوای N ،P وk در ذرت و جذبشان در مراحل خوشه دهی و برداشت محصول به طور قابل ملاحظه ای افزایش یافت . هنگامی که بذرهای دانه سویا رقم cv.Co-1 با کود ورمی کمپوست به میزان 50 گرم در هر کیلو گرم بذر ترکیب شد ، عملکرد غلاف غلات 16 درصد افزایش یافت
- 1-2 تاثر نیتروکسین بر ذرت
کود بیولوژیک نیتروکسین حاوی مجموعه ای از موثرترین سوش های باکتریهای تثبیت کننده از جنس / Azospirillum Azotobacter و حل کننده فسفات از جنس Pseudomonas می باشد. براساس نتایج تحقیقات و کاربرد کود بیولوژیک نیتروکسین در محصولات مختلف کشاورزی در سطوح وسیع - بویژه غلات - افزایش عملکرد در واحد سطح، تا %40 گزارش شده استهنگام. پاشیدن نیتروکسین روی بذرها، آنها را کاملاً بهم بزنید تا بذرها به طور یکنواخت آغشته - تلقیح - شوند.
از مرطوب شدن کامل بذرها اطمینان حاصل کنید. توصیه می شود عملیات آغشته سازی - تلقیح - بذرها به نیتروکسین در سایه و دور از تابش مستقیم نور خورشید انجام شود. مناسب ترین و موثرترین روش برای مصرف کود بیولوژیک نیتروکسین، آغشته کردن - تلقیح - بذرها با آن می باشد.
نیتروکسین را می توان به همراه قارچکش های شیمیایی برای ضد عفونی کردن بذرهای ذرت به طور همزمان مصرف کرد. وزن هزار دانه و تعداد شاخه فرعی در نتیجه استفاده از نیتروکسین افزایش نشان دادند. وجود ریزجانداران ناشی از کاربرد کود نیتروکسین در زراعت گیاه کنجد نیتروژن را افزایش داده و از طریق تاثیر مثبتی که بر رشد گیاه داشته منجر به افزایش تعداد کپسول در کنجد شده است.
با مطالعه بر عملکرد کمی و کیفی کنجد، نتیجه گیری نمود که کاربرد کود بیولوژیک نیتروکسین افزایش 8/5 درصدی عملکرد دانه را باعث شد.شریفی و حق نیا - 1386 - اعلام کردند که کود بیولوژیک نیتروکسین بر عملکرد و ارتفاع ، طول سنبله گندم و سایر شاخصهای رشد تاثیر معنی داری دارد - . - 4 کاربرد کود بیولوژیک نیتروکسین به دلیل تاثیر مثبتی که در جذب مواد غذایی و فراهمی نیتروژن بر گیاه را دارند ، سبب افزایش عملکرد کمی و کیفی در گیاه زوفا شد
.3 روش تحقیق
این آزمایش در شهرستان نورآباد ممسنی در عرض شمالی 29 درجه و 33 ثانیه تا 29 درجه ،2 ثانیه گسترده است و طول شرقی این شهرستان بین 52 درجه،7 ثانیه تا 50 درجه ،58 ثانیه می باشد با طول جغرافیایی 51 درجه ،30 ثانیه شرقی و عرض 30 درجه،5 ثانیه قرار گرفته است از ارتفاع این شهر از سطح دریای آزاد 900 متر است. این تحقیق به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار و با 2 فاکتور کود ورمی کمپوست و نیتروکسین اجرا گردید.
هر کرت آزمایش به طول 4 متر ،عرض 3 متر ئ به فاصله ردیف 75 سانتی متر به صورت نواری تشکیل شد. کاشت بذور به فاصله 18 سانتی متر و به عمق 5 سانتی متر با دست انجام گرفت، فاصله بین کرت ها /5 متر و فاصله بین بلوک ها 2 متر در نظر گرفته شد. محاسبات آماری با استفاده از نرم افزار SASانجام شد .جهت مقایسه میانگین ها از آزمون دانکن در سطح احتمال خطای5 درصد استفاده شد.برای رسم نمودارها از نرم افزار EXCELاستفاده شد.
.4 نتایج و بحث
-1-4 ارتفاع بوته
نمودار روند تغییرات ارتفاع بوته در سطوح مختلف ورمی کمپوست - نمودار - 1نیز بیانگر وجود اختلاف معنی دار بین سطوح مختلف ورمی کمپوست می باشد. نمودار روند تغییرات ارتفاع بوته در سطوح مختلف نیتروکسین - نمودار - 2نیز بیانگر وجود اختلاف معنی دار بین سطوح مختلف نیتروکسین می باشد. اثرات متقابل سطوح مختلف ورمی کمپوست و نیتروکسین نیز اثر معنی دار بین تیمارها نداشت.
