بخشی از مقاله
چکیده
توسعه بر پایه حمل و نقل عمومی - T.O.D - - T.O.D: Transit oriented development - عبارت از شکل گیری وتوسعه ی شهری با هدف افزایش همزیستی میان بافت فشرده و متراکم در پیوند با نظام حمل و نقل عمومی است.×گونه ای توسعه ی معاصر و هوشمند انه ی شهری مبتنی بر یک راهبرد خلاقانه با برنامه ریزی مشارکتی در شهر ها، نواحی و
محله های شهری که هدف اصلی آن آفرینش الگوی کاربری زمین به نحوی است که حمل و نقل عمومی را حمایت کند؟
همواره با روند سریع صنعتی شدن در جهان اکثر کشورها علی الخصوص کشور های در حال توسعه در حال تجربه رشد
سریع شهرنشینی هستند.×یک سیستم حمل و نقل پایدار نیازمند فعالیت هایی بیش از کنترل آلودگی هوا ، ترافیک یا کاهش سوخت است؟یکی از ستون های اصلی آنچه توسعه پایدار نامیده می شود ایجاد سامانه ترابری است که سیستم BRT زیر مجموعه این سامانه محسوب می شود×؟ یزد امروزه شهری است سر در گم در مباحث کلان ترافیک و حمل و نقل که به تازگی گام های علمی و بنیادین برای رفع این مشکلات از سوی مسئولین آغاز شده است؟ در این مقاله سعی شده است تاثیر BRT را به عنوان سیستمی مشتری مدار که ترکیبی از ایستگاه ها و وسایل نقلیه ی برنامه ریزی شده و سیستم های هوشمند حمل و نقل است با بهره گیری از مطالعات آماری و میدانی مورد بررسی قرار دهیم؟نتایج حاصل از این مقاله نشاندهنده ان است که آیا سیستم BRT عملکرد مناسب بر روی توسعه پایدار شهری و رضایت مندیه مردم را در سطح وسیع بوجود آورده است یا خیر؟ همچنین راه کارهایی مناسب برای به تحقق رسیدن اهداف اجرای سیستم BRT را بیان میکند؟
کلید واژه: توسعه پایدار شهری، BRT، حمل و نقل عمومی، رضایت مندی مردم
-1 مقدمه
توسعه پایدار شهری به مفهوم حرکت بر محور انسان×؛ محیط است و توسعه امکانات اقتصادی با توجه به ملاحظات محیطی و عدالت اجتماعی را مورد توجه قرار می دهد. توسعه پایدار پس از مشکلات ایجاد شده از توسعه اقتصادی پس از جنگ جهانی مطرح گردید.× با توسعه روزانه شهری شدن زندگی بشر مفاهیم مربوط به توسعه پایدار به این حیطه واردگردید و توسعه پایدار شهری محصول نگاه های جدید به عدالت اجتماعی، فضایی و محیطی نسبت به شهر است×؟شهرها در سال×ًًٍٍ جمعیتی معادل××%75کل جهان را در عینی در خود جای خواهند داد که تقریبا ×%2از فضای شهری را در اختیار دارند .
بنابراین این تراکم عجیب و بی سابقه جمعیت نیاز به یک برنامه ریزی اساسی در تمام زمینه ها علی الخصوص در بخش مدیریت حمل و نقل دارد.×همواره یکی از مهمترین نقاط ضعف سیستم حمل و نقل مسافر بااتوبوس های شهری، کندی تحرک و پایین بودن بهروری این سیستم است و عواملی چون عدم دسترسی آسان، ازدحام بیش از اندازه مسافرین در ایستگاه ها و اتوبوس ها، عدم اطلاع رسانی صحیح در خصوص مسیر یابی، نامنظم بودن زمان حرکت اتوبوس ها، عدم ارائه برنامه زمان بندی دقیق برای توقف اتوبوس ها، طولانی بودن زمان انتظار در ایستگاه ها،طولانی بودن زمان سفر به دلیل سرعت کم اتوبوس ها، وضعیت نامطلوب اتوبوس ها و×؟؟؟ باعث عدم استقبال شهروندان ازناوگان حمل و نقل عمومی و خطوط فعال اتوبوسرانی در سطح شهر شده است.
1BRT یکی از پدیده های نوین قابل توجه در میان اشکال حمل و نقل عمومی است و دیدگاه های نسبی را تغییر داده است این سیستم دارای ظرفیت جابجایی و سرعت بالا، اثرات مثبت زیست محیطی، بهره برداری انعطاف پذیر و امکان مشارکت بخش خصوصی با هزینه پایین است؟ توسعه خطوط ویژه اتوبوس و ساماندهی ناوگان اتوبوس رانی یکی از راهکار های اصلی کوتاه مدت، کم هزینه و موثر در بهبود وضعیت ترافیک یزد می باشد. سیستم اتوبوس رانی سریع - BRT - یکی از راهکار های ساماندهی ناوگان اتوبوس رانی است. نخستین سامانه اتوبوس های تندرو - BRT - در تهران بنیان نهاده شد و اولین خط آن که حد فاصل چهارراه تهران پارس در شرق تهران تا میدان آزادی در غرب تهران که در مرداد سال×ٌََّ به بهره برداری رسید، می باشد.×مسیر سامانه تندرو تهران در خط اول دارای×ٍّ ایستگاه است. طول مسیر نیز×ًًٌَْ متر بوده و غرب تهران را به شمال شرق آن متصل می کند؟
-2 معرفی سیستم اتوبوس رانی تندرو
BRT به عنوان سیستمی مشتری مدار ترکیبی از ایستگاه ها وسایل نقلیه ی برنامه ریزی شده و سیستم های هوشمند حمل و نقل است. ×سیستم BRT بسیاری از جوانب سیستم مترو های زیرزمینی را بدون هزینه های بالای آن ها در یک جا جمع می کند به همین دلیل آن را به عنوان متروی روی زمین نیز می شناسند . - Tioywright ,2003,1 - یعنی بطور کلی در شکل گیری سیستم BRT مجموعه ای از عوامل دخیل بوده اند که در شکل زیر نشان داده شده اندْ
گزارش TCRP 902 که طی آن مطالعات جامعه ای بر روی سیستم BRT در کشور های مختلف صورت گرفته استBRT را بدین شکل تعریف و تشریح می کند BRT» مدل سریع السیر و انعطاف پذیر حمل و نقل عمومی است که عناصری چون ایستگاه ها ، وسایل نقلیه، خدمات، خطوط ویژه و سامانه هوشمند حمل و نقل - ITS - 3 را در قالب سیستم واحدی، با خصوصیات مثبت فراوان که هویت جدیدی را نیز شکل می دهد، می ریزد و آن ها را در می آمیزد. بطور
خلاصه BRT سیستم منسجمی از تسهیلات، خدمات و مطلوبیت هایی است که مجموعا سرعت و پایداری هویت حمل و نقل اتوبوسی را بهبود بخشیده است.
BRT در بسیاری جوانب یک 4LRT یا قطار سبک شهری با چرخ های لاستیکی است اما انعطاف پذیریه اجرایی بالاتر و هزینه های سرمایه ای و اجرایی کمتر“TCRP,2003,1” «هزینه عملیاتی BRT بسیار کمتر از LRT است به طوری که این هزینه در پترزبورگ برای هر نفر مسافر 0/52 BRT دلار و برای هر نفر مسافر LRT به طور میانگین 1/31 دلار بوده است. - Biehler,1989,90 - در کل افزایش زیاد سرعت اتوبوس ها ،افزایش تعداد مسافران سیستم اتوبوسی و ارتقای کیفیت زیست محیطی - کاهش آلودگی صوتی و هوایی - درشهر های بزرگ اصلی ترین تاثیرات پیاده سازی سیستم BRT در شهر ها بوده اند. - Federal transit administration : FTA ,2005,5-14 - - Levinson et al,2003,23 -
