بخشی از مقاله
چکیده
رابطه دقیق بین توسعه زیرساخت و رشد اقتصادی همچنان یکی از موضوعات مورد بحث روزمی باشد، طبق آمار های اعلام شده توسط بانک جهانی نسبت سرمایه گذاری در پروژه های زیرساختی به تولید ناخالص داخلی رشد روز افزونی را در کشور های در حال توسعه نشان می دهد.در آسیا سهم سرمایه گذاری زیرساختی در تولید ناخالص داخلی از 4 به بیش از 7 افزایش نشان می دهد؛ توانایی دولت برای سرمایه گذاری در پروژ ههای زیرساختی به شدت محدودشده است، به علت عدم توانایی در افزایش سرمایه لازم در سرمایه گذاری در پروژه های عظیم زیرساختی و عدم کارآمدی در مدیریت توسعه و بهره برداری از این گونه پروژه ها را می توان بر شمرد.
از روش های مهم در گذر از این معضل روشهای BOT,EPC می باشدکه درکشور های در حال توسعه به طور گسترده ای مورد استفاده قرار گرفته است.اجرای پروژه های به روش های مذکور دارای پیچدگی و پرافت های خاص خود می باشد. که ریسک های خاص خودرا نیز دارد.لذا هدف از این تحقیق شناسایی ریسک هاو عوامل و راه حل های آنها جهت استفاده از این روش ها است.
مقدمه
رابطه دقیق بین توسعه زیرساخت و رشد اقتصادی همچنان یکی از موضوعات مورد بحث روزمی باشد، طبق آمار های اعلام شده توسط بانک جهانی نسبت سرمایه گذاری در پروژه های زیرساختی به تولید ناخالص داخلی رشد روز افزونی را در کشور های در حال توسعه نشان می دهد.
در آسیا سهم سرمایه گذاری زیرساختی در تولید ناخالص داخلی از 4 به بیش از 7 افزایش نشان می دهد؛ توانایی دولت برای سرمایه گذاری در پروژ ههای زیرساختی به شدت محدودشده است، به علت عدم توانایی در افزایش سرمایه لازم در سرمایه گذاری در پروژه های عظیم زیرساختی و عدم کارآمدی در مدیریت توسعه و بهره برداری از این گونه پروژه ها را می توان بر شمرد. از روش های مهم در گذر از این معضل روشهای BOT,EPC می باشدکه درکشور های در حال توسعه به طور گسترده ای مورد استفاده قرار گرفته است.
اجرای پروژه های به روش های مذکور دارای پیچدگی و پرافت های خاص خود می باشد. که ریسک های خاص خودرا نیز دارد.
لذا هدف از این تحقیق شناسایی ریسک هاو عوامل و راه حل های آنها جهت استفاده از این روش ها است.
انواع ریسک های این نوع قراردادها
در این نوع پروژه ها تامین منابع با استفاده از منابع وام بانکی و منابع داخلی سرمایه گزاران حاصل می شود.لذا سرمایه گذاران و سازندگان این نوع قرارداد ها با ریسکهای اقتصادی:مالی:سیاسی و قانونی، اجتماعی، محیطی، قراردادی
پاسخ به ریسک های اقتصادی
در تمام پروژه های ، شرکت های حامی ،بررسی بازاری واقع گرایانه و دقیقی با تحلیل حساسیت انجام داده تا ماندگاری و دوام پروژه را تحت وضعیت های ناسازگار بسنجند و این تحلیل نشان دهنده دوام پروژه در شرایط ناسازگار می باشد،این بررسی بازاری به طور مجددتوسط مشاورهای خارجی ارزیابی می شود، همچنین شرکت پروژه، یک قرارداد تامین مواد و مصالح منعقد می کند تا ذخیره مصالح و تأمین مواد خام خود را برای پروژه تأمین نماید و درتمام قراردادهابا دولت میزبان یا PPA تمام پروژ ههای بررسی شده شرکت پروژه یک قرارداد خرید محصول شرکت دولتی برای پرداخت اصل و فرع هزینه های تعمیرات منعقد می کند
پاسخ به ریسک مالی - تجاری -
به لطف روش های خرید و فروش تأمینی که در دهه 80 توسعه پیدا کرد، ریسک های مالی به مقدار زیادی کاهش پیدا کرد؛ برای مدیریت کردن نوسانات نرخ بهره، تمام پروژه های مورد بررسی یا نرخ بهره ثابتی در حدود سالیانه 10 درصد تعیین کرده یا با استفاده از معامله پایاپای نرخ ثابت را به نرخ شناور تبدیل کردند، در نتیجه نرخ بهره، نرخ پیشنهادی بانک لندن LIBOR می شود، به علاوه پخش درصد مشخصی در سال را شامل می شود همچنین برای حفظ کردن ریسک اعتباری وام دهنده، وام دهنده تقاضای تشکیل حساب سندامانی را می کند تا همه درآمد های پروژه را دریافت کند که منجر به پرداخت سود تمام قر ضهای بلندمدت می شود، در آمد هایی که در حساب سند امانی نگهداری می شود به ترتیب اولویت زیر پرداخت خواهند شد
-هزینه های O&M -مالیات، -پرداخت وام ، -سود سهام، - وام وابسته، -هزینه های بالا سری کلی شرکت پروژه که را ه حل های زیر را می توان به عنوان حصول به این منظور ارائه داد:
-تحصیل ضمانت های دولتی صادره از ارگان های مالی- اقتصادی دولت برای مهار ریسک ناشی از عدم توانایی تحویل گیرنده محصول در ایفای تعهدات قراردادی.
-مهار ریسک ناشی از قوانین مربوط به عوارض دولتی نظیر مالیات ها، حقوق و عوارض گمرکی از طریق مطالعه امکان سنجی و پیش بینی آن در قیمت و تثبیت نر خهای موجودبوسیله شرط تثبیت قوانین در قرارداد.
-ریسک اعتبار مشتری محصول برای پرداخت بهای محصول با صدور ضمانتنامه پرداخت ازسوی وزارت امور اقتصادی و دارایی -مهار ریسک بازار و تقاضا نیز در قرارداد تولید محصول در قالب بند خرید محصول به صورت"تحویل بگیر
-یا پرداخت کن "از سوی مشتری پوشش داده می شود براساس این بند چه کارفرما محصول شرکت را دریافت کند و چه به علت عدم نیاز به محصول، تولید انجام نشود، حدود 90 از بهای محصول در قالب نرخ آمادگی قابل پرداخت است در صورتی که پروژه های - - IPPجدید ملزم به شرکت در بازار محصول باشند، شرکت پروژه متحمل ریسک بازار خواهد بود که این موضوع به سختی می تواند مورد قبول وام دهندگان بالقوهپروژه های آتی باشد -ریسک نوسان نرخ ارز با پیش بینی پرداخت به دو شکل ریالی قریباً - ت به اندازه مخارج ریالی و هزینه های متغیر بهره برداری و نگهداری و ارزیتقریباً به اندازه مخارج سرمایه گذاری و تعهدات وام پروژه - تا حد زیادی پوشش داده شده است.
