بخشی از مقاله
چکیده
این مطالعه با هدف تبیین خودراهبری در یادگیری برحسب گرایش به وندالیسم در دانش آموزان صورت پذیرفته است. مطالعه از نوع توصیفی- همبستگی بوده و جامعه آماری آن شامل کلیه دانش آموزان پسر مدارس شهرستان نوشهر در استان مازندران می باشد و دادههای این مطالعه از طریق پرسشنامه گرایش به وندالیزم ساخته - خزایی، - 1390 و خودراهبری در یادگیری - نادی، سجادیان، - 1385 مورد اندازه گیری قرار گرفته اند و داده های آن از طریق آزمونهای آماری همبستگی پیرسون، رگرسیون گام به گام مورد تحلیل قرا گرفته اند.
یافته ها حاکی از آن هستند که مولفه های وندالیزم از توان تبیین برای خودراهبری در یادگیری برخور دارند و تغییرات خودراهبری در یادگیری به وسیله پنج مولفه وندالیزم که شامل: عدم رضایت از زندگی، تمایل به خرده فرهنگ، بیگانگی فرهنگی، احساس تبعیض و نامطلوب بودن خانواده است با یک رشد فزاینده تبیین می شود و نقش مولفه وندالیزم در خرده مقباس خود راهبری مانند خود مدیریتی در یادگیری، رغبت برای یادگیری و خودکنترلی در یادگیری براساس گرایش به وندالیسم نیز از توان تبیین برخوردارند.
-1 مقدمه
صنعتی شدن جوامع و گسترش شهرنشینی موجب رشد فردگرایی و ناشناختگی شده و این امر تمایل افراد به دیده شدن و مورد توجه قرار گرفتن را برانگیخته است. حال اگر افراد بتوانند مفید بودن خود را اثبات کنند مشارکت اجتماعی گسترش پیدا خواهد کرد. در غیر این صورت ممکن است ناکام و سرخورده شده و برای تحقق خواسته خود به دو شکل واکنش دهند اول اینکه انزوا را در پیش گیرند و با جامعه بیگانه شوند و یا برای دیده شدن و مورد توجه قرار گرفتن به اعمال انحرافی چون تخریب اموال عمومی بپردازند.
ژانورن - 1963 - ، ویلینسن - 1995 - ، هوبر - - 1991 و گلداستون - - 1998 وندالیسمٌ را مرضی مدرن و نوظهور دانستهاند که به مثابه معضلی اجتماعیٍ تا نیم قرن پیش مطرح نبود. به زعم این صاحب نظران عصیان روز افزون انسان، علیالخصوص نسل جوان، در برابر تحمیلات اجتماعی و نیروهای قاهر و سرکوب گر بیرونی نه تنها مبین احساس اجحاف و درماندگی آنها بلکه گویای خشم و پرخاشگری آنان در اثر احساس اجحاف و درماندگیَ است. از این رو وندالیسم مرضی نوظهور و مدرن در جامعه جدید است که عکسالعملی است خصمانه و واکنشی است کینهتوزانه به برخی از صور فشارها، تحمیلات، ناملایمات، حرمان ها، اجحافات و شکست ها
آثار وندالیسم را روی در و دیوارهای شهرها، ترنها، سینماها، آسانسورها، پارکهای عمومی، کیوسکهای تلفن و به شکلی وسیع در مدارس دیده میشوند. و باتوجه به اهمیت و نقش معلمان در پرورش دانش اموزان ، ارتقا فرآیندهای یاددهی - یادگیری و مدیریت آموزشی مدارس و از سوی دیگر تخلیه بارهای منفی دانش آموزان وندال و جهت دادن و سوق آن به سوی فعالیت های مثبتی همچون پیشرفت تحصیلی یکی از راهبردهایی که به این مسئله می تواند کمک نماید آموزش خودراهبری به این نوع دانش آموزان میباشد
هاوس - 1996 - و گریسونُ - - 1997خودراهبری را به عنوان خودمدیریتی - مدیریت زمینه که شامل محیط اجتماعی، منابع و عملکردها میشود - و خود بازبینی - که به کمک آن فراگیران راهبردهای شناختی خویش را تنظیم، ارزشیابی و بازنگری میکنند - ، تعریف میکنند رفتارهای مرتبط با یادگیری خود راهبر را میتوان در دو دستهء گسترده ارائه کرد: رفتاری و شناختی. فعالیتهای رفتاری یا خود مدیریتی، شامل انگیزش، اراده یا اختیار - خواستن یا تصمیم گرفتن - ، مدیریت زمان و تداوم تلاش میباشد. فعالیتهای شناختی نیز شامل فرایندهای ذهنی انتخاب، بسط یا شرح دادن، سازماندهی، نظارت کردن یا پردازش اطلاعات از جهات دیگر میباشد
فتحی و محمدی - 1390 - مطالعه نظری و تجربی موید این واقعیت است که پسران با توجه به آزادی عمل در فضای اجتماعی جامعه شهری و همچنین نگرش مردسالاری جامعه به پسران، بیشتر از دختران به رفتارهای تخریب گرانه و ویرانگر می پردازند. فرزندان خانواده هایی که از لحاظ اقتصادی- اجتماعی در طبقه پایین قرار دارند و نسبت به طبقات بالاتر از برخی امکانات و تسهیلات شهری محرومند به دلیل محدودیتهای مالی و عدم وجود راههای قانونی برای دسترسی به این گونه امکانات و تسهیلات به رفتارهای وندالیستی از جمله تخریب اموال و اثاثیه شهری دامن می زنند و راسبایٌ - 2011 - مدیریت رفتاری موثر بر نوجوانان و شیوههای کنترل این رفتارها در محیطهای آموزشی را مورد بررسی قرار داده است.
نوجوانان مبتلا به گرایشهای ضد اجتماعی از لحاظ عملکردهای آموزشی، نگرشهای تحصیلی، افت قابل ملاحظهای نشان داده اند. - آسیبهای عمدی در محیط مدرسه به اموال و اشیاء مفرح از سوی جانسونٍ - 2005 - مورد بررسی قرار گرفته است. این آسیبها در دو دهه اخیر افزایش یافته و با محیط عمومی مدرسه، امکانات آموزشی، شیوههای مدیریت آموزشی در ارتباط قرار دارد.
باب َ و ارلیُ - 2006 - که پدیده خرابکاری آموزشی در محیطهای آموزشگاهی به عنوان یک مسئله قابل تأمل اشاره کردهاند این نوع خرابکاری به عنوان یک بازخورد اجتماعی نسبت به فساد، تبعیض و احساس اجحاف تلقی شده است بین امکانات رفاهی، تربیتی و آموزشی با خرابکاری، بیانضباطی و تخریب اموال عمومی مراکز آموزشی رابطه منفی معنیدار وجود دارد.
اعتقاد بر این است که در یادگیری خودراهبر ، دانش آموزان و معلمان مسؤولیت فعالیتهای کلاسی را با یکدیگر تقسیم میکنند و لذا در یک کلاس خودراهبر نه معلم همه نظارت در کلاس را به عهده دارد و نه همه تصمیمات درباره فرایند یادگیری به دانش آموزان تفویض میشود، بلکه وظیفه اصلی معلم بررسی ضعفها و یافتن راهبردهای متناسب با سبک یادگیری دانش آموزان است
بدینترتیب جستجویی پیرامون خودراهبری از مجموعه ابعاد و مؤلفههای نظام تعلیم و تربیت مادالعمر با توّجه به نظریات صاحبنظران این حوزه و مشخص کردن ویژگیهای آن و تاثیر آن در فرآیندهای یاددهی-یادگیری و مدیریت و رهبری آموزشی در کلاس های درس توسط معلمان و در پی یافتن این تصویر این پژوهش شکل گرفته است
-1-1هدف اصلی
-بررسی میزان رابطه خودراهبری در یادگیری و گرایش به وندالیسم در دانش آموزان متوسطه شهرستان نوشهر
-1-1-1 اهداف فرعی
- تبیین خود مدیریتی در یادگیری براساس گرایش به وندالیسم در دانش آموزان متوسطه شهرستان نوشهر
- تبیین رغبت برای یادگیری براساس گرایش به وندالیسم در دانش آموزان متوسطه شهرستان نوشهر
- تبیین خودکنترلی در یادگیری براساس گرایش به وندالیسم در دانش آموزان متوسطه شهرستان نوشهر
-2-1 سوال اصلی پژوهش
- آیا بین خودراهبری در یادگیری و گرایش به وندالیسم در دانش آموزان متوسطه شهرستان نوشهر رابطه وجود دارد؟
-3-1سوال های فرعی پژوهش
- آیا خود مدیریتی در یادگیری براساس گرایش به وندالیسم در دانش آموزان متوسطه شهرستان نوشهر رابطه تبیین میشود؟
- آیا رغبت برای یادگیری براساس گرایش به وندالیسم در دانش آموزان متوسطه شهرستان نوشهر تبیین می شود؟
- آیا خودکنترلی در یادگیری براساس گرایش به وندالیسم در دانش آموزان متوسطه شهرستان نوشهر تبیین می شود؟
-4-1تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرها
-1-4-1خودراهبری
خودراهبری در یادگیری به برنامهریزی و مدیریت یادگیری توسط خود فرد - افراد - برمیگردد. هفت ویژگی افراد خودراهبر شامل: پذیرش خود، برنامهریز بودن، انگیزش درونی، ارزشیابی درونیشده، پذیرا بودن تجربه، انعطافپذیری و خودمختاری است
-2-4-1 وندال
وندال ٌ در لغت به معنای فرد یا آدم تخریبگر است و وندالیسم به معنای تخریب استو مفهوم وندالیسم،در متون جامعه شناسی انحرافات و آسیبشناسی اجتماعی وندالیسم به مفهوم داشتن نوعی روحیه بیمارگونه که مبین تمایل به تخریب آگاهانه، ارادی و خودخواسته اموال، تأسیسات و متعلقات عمومی است، به کار میرود
تعاریف عملیاتی نمره ای که فرد در پرسشنامه خزائی - 1390 - که دارای 30 گویه است. که پنج مؤلفه: انتقامجویی، احساس احجاف، احساس تبعیض و تمایل به خرده فرهنگ و فقدان احساس خوشبختی را میسنجد. برای سنجش روایی از آالفای کرونباخ و واریانس استفاده می شود کسب مینماید
-3-4-1خودراهبری در یادگیری
نمره ای که فرد در پرسشنامه نادی و سجادیان - 1385 - و دارای 41 گویه بر طیف لیکرت و سه مولفه خودمدیریتی- رغبت برای یادگیری و خودکنترلی را میسنجد بدست می اورد.
در این پژوهش، از روش تحقیق زمینه یابی استفاده می شود جامعه آماری مورد پژوهش، دانش آموزان پسر مدارس متوسطه شهرستان نوشهر است که تعداد آنها در سال تحصیلی 92-1393 بالغ بر 800 نفر است و براساس جدول مورگان تعداد 210 نفر دانش آموزان براساس نمونهگیری به روش تصادفی خوشهای انتخاب گردیده و پرسشنامهها بین آنها توزیع شد.و روشهای گردآوری اطلاعات.
ابزارهای اندازهگیری این پژوهش شامل موارد زیر است:
-2پرسشنامه گرایش به وندالیسم که این پرسشنامه توسط خزائی - 1390 - تدوین شده که دارای 30 گویه است. که پنج مؤلفه: انتقامجویی، احساس احجاف، احساس تبعیض و تمایل به خرده فرهنگ و فقدان احساس خوشبختی را میسنجد. برای سنجش روایی از آالفای کرونباخ و واریانس استفاده می شود.و آزمون خودراهبری در یادگیری نادی و سجادیان - 1385 - این آزمون را هنجارگزینی کردهاند و دارای 41 گویه بر طیف لیکرت از کاملاً» موافقم« تا کاملاً» مخالفم5 - « درجهای - میباشد و سه مولفه خودمدیریتی- رغبت برای یادگیری و خودکنترلی را میسنجد.
با آنکه پرسشنامهای موردنظر سابقاً در مطالعات دیگری به اجرا درآمدهاند ولی برای برآورد پایایی و روایی نسبت به محاسبه روایی اقدام شد و آزمون KMO و بارتلت و آزمون تحلیل عوامل به مورد اجرا درآمدبه منظور بررسی آماری و تجزیه و تحلیل اطلاعات گردآوری شده، از روشهای آمار توصیفی، اعلام فراوانی و نمودار درصد فراوانی و نیز از روشهای آمار استنباطی از آزمونهای آماری مناسب، آزمون کولموگروف- اسمیرونف، همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره و روش گام به گام استفاده شده است .
تجزیه تحلیل و بحث و نتیجه گیری برای بررسی این سوال پژوهشی که آیا مولفههای وندالیزم از توان تبیین برای خودراهبری در یادگیری برخور دارند؟
مولفه های سیزده گانه وندالیزم - احساس ستیز با والدین، انتقام جویی، تمایل به خرده فرهنگ، صنعت و جامعه، افسردگی، بیگانگی سیاسی، بیگانگی فرهنگی، پرخاشگری، احساس اجحاف، نامطلوب بودن خانواده، عدم رضایت از زندگی، نامطلوب بودن شرایط آموزشی و احساس تبعیض - به عنوان متغیرهای پیش بین و خودراهبری در یادگیری به عنوان متغیر ملاک وارد معادله رگرسیون به روش گام به گام شده اند که نتایج آن در جدول زیر ارایه شده است.
