بخشی از مقاله
چکیده
هدف این پژوهش بررسی و تحلیل اثربخشی آموزش الکترونیکی بر یادگیري خودراهبري در بین دانشجویان بود. جامعه آماري پژوهش شامل کلیه دانشجویان کارشناسی رشته علوم تربیتی دانشگاه پیام نور واحد ري در ترم اول سال تحصیلی 97-96 بودند. روش نمونه گیري از نوع تصادفی ساده بود. تعداد افراد نمونه نیز چهل نفر در نظر گرفته شد که بیست نفر در گروه آزمایش و بیست نفر در گروه کنترل قرار گرفتند.این پژوهش از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل می باشد .در این پژوهش جهت جمع آوري داده ها از پرسشنامه استاندارد آمادگی براي خود راهبري در یادگیري گاگلیلمینو - 1977 - استفاده شده است .جهت تجزیه و تحلیل داده هاي به دست آمده ازنرم افزار SPSS 22 استفاده شده است.
نتایج این پژوهش حاکی از آن بود که بین گروه آزمایش و کنترل از نظر مؤلفه هاي یادگیري خود راهبرکه در پرسشنامه به آن ها پرداخته شده است - در خرده مؤلفه هاي خودپنداره به عنوان یک فراگیر اثربخش، عشق به یادگیري، خلاقیت، جهت گیري مثبت به آینده وخود راهبري به طور کلی - تفاوت معنی داري نشان داده شده است و گروه آزمایش ، در برابر گروه کنترل، از لحاظ عملکرد، کنترل بهتري از نظر خرده مؤلفه هاي یادگیري خود راهبري به دست آورده اند . اما بین گروه آزمایش و کنترل از نظر چند مؤلفه یادگیري خودراهبر - ابتکار و استقلال در یادگیري، مسؤولیت پذیري براي یادگیري شخصی، قابلیت استفاده از مهارت هاي اساسی مطالعه و حل مسأله - تفاوت معنی داري مشاهده نگردید.از نتایج این پژوهش می توان براي ارتقا سطح یادگیري خود راهبري فراگیران در مورد درس هاي دانشگاهی و یا یادگیري مادام العمر آن ها بهره برد.
کلمات کلیدي: آموزش الکترونیکی، یادگیري خودراهبري، فناوري، فراگیر.
مقدمه
تربیت دانش آموختگان توانمند براي تصمیم گیري هاي منطقی و ایفاي نقش هاي رهبري جامعه، از رسالت ها و ماموریت هاي جدي آموزش عالی به حساب می آید .از طرفی ما در عصر دانش زندگی می کنیم و عملکرد مؤثر در چنین جامعه اي مستلزم سرمایه اجتماعی و مهارت هاي قرن بیست و یکم می باشد، از جمله این مهارت ها، آمادگی براي یادگیري خودراهبر1 می باشد .ایجاد و پرورش مهارت هاي یادگیري خودراهبر به یکی از مهمترین اهداف مؤسسات آموزش عالی مبدل شده است، همچنین با گسترش رشته هاي تحصیلی و دانشگاه ها، لازمه مؤفقیت و رضایت در این عرصه، خودراهبر بودن است که این مسئله سبب مبدل شدن یادگیري خودراهبر به یکی از جذاب ترین موضوعات در حیطه یادگیري وآموزش بزرگسالان شده است - توکمن2014،. - 2
دانش و دانش اندوزي در جامعه معاصر، نقش مهمی ایفا می کند؛ به گونه اي که می توان گفت ما در عصر دانش زندگی می کنیم .امروزه با گسترش رشته هاي تحصیلی و دانشگاهی، لازمه مؤفقیت و رضایت در این عرصه، خودراهبر بودن است - بهروزي و همکاران، . - 1392 یادگیرندگان خودراهبر، یادگیرندگانی راهبردي هستند، اهداف یادگیري روشن خود را، ازلابلاي نیازهاي یادگیري شناخته شده خود انتخاب می کنند و روش ها و منابع مناسب براي دستیابی به این اهداف را انتخاب می کنند. سعید، علی نژاد و گودرزي - 1394 - آموزش راهبردهاي شناختی و فراشناختی را در ارتقا آمادگی یادگیري خودراهبري دانشجویان تأثیرگذارگزارش کرده اند.
این رویکرد به یادگیري به طور فزاینده اي در سراسر دوره هاي آموزش حرفه اي در حال افزایش است. یکی از روش هاي بهبود یادگیري خودراهبري افراد، آموزش تفکر انتقادي، حل مساله و فراشناخت است - نادي و همکاران، . - 1390 ریشه هاي یادگیري خودراهبري در حوزه تعلیم وتربیت به دیدگاه هاي تجربه گرایانه جان دیویی برمی گردد. جان دیویی هشدار می دهد که فرادهنده باید راهنماي فراگیران باشد؛ اما هرگز نباید در فرایند یادگیري دخالت کند یا آن را کنترل کند - ویلیامز3 ، - 2004اگر ، چه این رویکرد از نظر فلسفی به اگزیستانسیالیست ها و از لحاظ روان شناختی به انسان گرایان نسبت داده شده است - بیهلر واسنومن4، . - 1990
مشخصات یادگیرنده با سطح بالاي خودراهبري چنین تعریف شده است که: یک یادگیرنده با سطح بالاي خودراهبري ابتکارعمل دارد، مستقل است و بر یادگیري پافشاري می کند. یادگیرنده خودراهبر کسی است که مسئولیت یادگیري اش را می پذیرد و مشکلات را به عنوان چالش ها در نظر می گیرد نه موانع. او قادر به خود انظباطی است و درجه بالایی از کنجکاوي دارد . فردي است که تمایل قوي به یادگیري یا تغییر دارد و اعتماد به نفس بالایی دارد . فردي است که قادر به کاربرد مهارت هاي اساسی مطالعه، سازماندهی زمان و ایجاد سرعت مناسب براي یادگیري است و براي کامل کردن تکلیف یک طرح را تدوین می کند .اوکسی است که از یادگیري لذت می برد و تمایل به هدف گذاري دارد - موسی5، . - 2012 از دیدگاه فیشر و کینگ - 2010 - 6 براي یادگیري خود راهبر، سه متغیر اصلی در نظر گرفته شده است که خود مدیریتی، خود کنترلی و میل براي یادگیري است. موراد و همکاران - 2010 - 7، در پژوهشی به شواهد مثبتی بر آن چه تأثیر آموزش هاي الکترونیکی براي آموزش خودراهبر بود، دست یافتند. بریجدز و همکاران - 2010 - 8، اهمیت ساختار فرآیند یادگیري خودراهبري را برجسته می کنند و با توجه
