بخشی از مقاله
چکیده
در این مقاله به تاثیر زیبایی شناسی در جذب مسافران در فضاهای گردشگری می پردازیم.هدف از این تحقیق این است که ابتدا دریابیم در واقع تعریف درست از زیبایی چیست و مؤلفه های آن در معماری را باز شناسیم و اینکه بدانیم کدام یک از عناصر زیبایی شناسی در معماری تاثیر بیشتری بر روی مسافران دارد و همچنین با تحقیق بر روی فضاهای گردشگری و نیازهای اساسی مسافران و اینکه چه عواملی سبب افزایش رضایتمندی مسافران نسبت به یک فضای گردشگری می شود وهمینطور عوامل جذب مسافران بتوانیم درک صحیحی از این مسائل داشته باشیم،در نهایت هدف از این تحقیق این است که بتوانیم با ادغام این مؤلفه ها یعنی زیبایی شناسی و فضاهای گردشگری باعث ارتقا جذب مسافران شویم.
.1 مقدمه
با توجه به اینکه امروزه صنعت گردشگری به یکی از پر درآمدترین صنایع تبدیل شده،رقابت فشرده ای درمیان بسیاری از کشورهای جهان برای جذب جهان گردان به چشم می خورد. ایران یکی از کشورهای مستعد در زمینه صنعت گردشگری است که مورد توجه گردشگران سایر کشورها می باشد و در زمینه سرمایه گذاری نیز صاحبان سرمایه و سرمایه گذاران بین المللی این صنعت توجه ویژه ای به ایران دارند،به این ترتیب این سوال پیش می آید که چرا رشد این صنعت در کشورمان بسیار کند و نامحسوس است؟ رشدو توسعه گردشگری به عوامل مختلفی در یک کشور وابسته می باشد،یکی از این عوامل نوع طراحی خود هتل می باشد،در حال حاضر هتل هایی که در ایران ساخته می شود تنها نیاز های فیزیکی مسافران را درنظر دارد و نیازهای روحی واینکه انسان به وجود و دیدن فضاهایی منطبق بر زیبایی شناسی طراحی شده باشد را در نظر نمی گیرد. از آنجا که هیچ گونه طبقه بندی از گونه ها و ویژگی های خدمات هتل ها در تحقیق داخلی توسط محقق یافت نشد ،پژوهش حاضر می تواند زمینه را برای شناخت هر چه بیشتر زیبایی شناسی و کاربرد آن درطراحی هتل فراهم آورد.
.2 گردشگری
در طی 60 سال اخیر،گردشگری از رشد پیوسته ای برخوردار بوده است.از سال1950 که مسافرت جنبه ی جهانی به خود گرفت و در سطح بین المللی به صورت یک فعالیت عمومی طرح شد هر سال بر تعداد گردشگرها افزوده شده است. - سازمان گردشگری، - 2006 واژه گردشگری به فعالیتی اطلاق می شود که در زمان سفر گردشگر ها به وقوع می پیوندد.این واژه در بر گیرنده همه چیز از قبیل برنامه ریزی سفر،مسافرت به مکان مورد نظر ،اقامت در آنجا، بازگشت و یادآوری خاطرات سفر،بعد از بازگشت است.همچنین شامل فعالیت هایی است که مسافر به عنوان بخشی از سفر ،انجام می دهد،نظیر خریدهای انجام شده و تعاملاتی که میان میزبان و مهمان به وجود می آید.خلاصه آنکه گردشگری تمامی فعالیت ها و تأثیراتی است که در طول سفر برای بازدید کننده ، به وقوع می پیوندد - میل و موریس،. - 1992
.3 رضایتمندی گردشگران و عوامل مؤثر بر آن
در صنعت گردشگری زمانی از رضایتمندی گردشگران یا به نوعی رضایتمندی مشتری بحث می شود که یک مقصد به رقابت در بازار گردشگری نیاز دارد.در همین راستا مشکل اساسی بر سر تعریف رضایتمندی است.مفهوم رضایت مندی نیز همواره پیچیده و چند جانبه قلمداد شده است: - . - 7سازمان جهانی گردشگری تعریف رضایتمندی گردشگری را به صورت کامل شرح داده است.طبق این تعریف رضایتمندی یک مفهوم ذهنی،روانی و روانشناسانه است که شامل احساس مثبت و لذتهای ناشی از به دست آوردن آن چیزی است که فرد امیدوار است از یک مقصد به دست آورد و یا به نوع دیگر،گردشگر انتظار برآورده شدن آن را دارد و آن را به دست خواهد آورد - . - 8 محققان بیان کرده اند که رضایت نتیجه ارزیابی ذهنی است که آیا گزینه انتخاب شده انتظارات را برآورده کرده است یا از آن فراتر رفته یا نه.بنابراین تأیید و انکار مثبت منتج به رضایت می شود،در حالی که انکار منفی منجر به نارضایتی خواهد شد.دلایل مهمی در رضایت گردشگران از مقصدگردشگری وجود دارد که ضرورت توجه به آن را مبرم میکند.رضایتمندی گردشگران عامل ضروری در بقا و ادامه حیات این صنعت محسوب می شود - . - 9
به طور کلی در زمینه عوامل مؤثر بر رضایتمندی گردشگران از مقاصد گردشگری دو رویکرد قابل تأمل وجود دارد،در رویکرد اول،برنامه ریزان اغلب رضایت کلی از جاذبه های مقصد را مورد توجه قرار داده اند و عموما جاذبه های طبیعی و انسانی را عامل مهمی در جذب و رضایتمندی گردشگران می پندارد به این معنی که جاذبه های گردشگری هرچقدر جذابتر باشند به طورکاملا طبیعی ،رضایتمندی ازمقصد نیزافزایش مییابد - - 10، برخی دیگر از پژوهشگران علاوه بر جاذبه های طبیعی و انسانی مقصد،رضایتمندی گردشگران را در عوامل و بخش های خاصی مانند زیر ساخت های گردشگری نظیر هتل،کافه ها،رستوران هاو... مورد توجه قرار داده اند.این گروه معتقدند که علاوه بر وجود جاذبه های گردشگری ،میبایست خدمات و امکانات درخور توجه و در شان گردشگران وجود داشته باشد تا میزان رضایتمندی گردشگران افزایش یابد. از نظراین پژوشگران،رضایتمندی نتیجه تأثیر خدمات تولیدی و رفاه اجتماعی و مالی قلمداد می گردد که در اختیارگردشگران قرار میگیرد - . - 11بنابراین از مهمترین عوامل مؤثر بر صنعت گردشگری و همچنین رضایتمندی گردشگران؛کیفیت خدمات و ارائه تسهیلات مناسب می باشد.
.4 زیبایی شناسی در معماری
لغت زیبا شناختی - استتیک - در اصل یونانی است و به معنی ادراک است.علم زیباشناختی به معنی وسیع کلمه به ×بررسی و روشهای احساس محیط و موقعیت فرد در داخل آن می پردازد. - یورگ کورت گروتر،. - 94 :1987 از قرن هجدهم مفهوم زیبایی بیشتر جنبه روانشناسانه به خود گرفت،زیبایی در ارتباط با ادراک دیده شدو بیننده جزئی از این مجموعه به حساب می آید.الکساندر گوتلیب باومگارنتر ازمفهوم زیبا شناختی به عنوان مفهومی به موازات علم الاخلاق و منطق استفاده نمود.نقشی را که عقل در علم الاخلاق داشت سلیقه در زیباشناختی به دست آورد.سلیقه،احساس وادراک بار دیگر در علم زیبایی شناسی راه یافتند.به این ترتیب زیباشناختی در قرن بیستم به صورت فلسفه و دانش تمامی نمودهای زیبایی شد - . - 6
.5 زیبایی چیست؟
عوامل روانی- اجتماعی بر ادراک ما اثرات مهمی به جا می گذارند.بدین ترتیب این عوامل از این مسیر در احساس ما از زیبایی نیز مؤثرند. نظریه اطلاعات،سعی دارد به صورت غیر مغرضانه ای و به زبان ریاضی زیبایی را تشریح کند.بنابراین نظریه،اطلاعات سمانتیک یک پیام ذهن انسان را مشغول کرده،در مقابل اطلاعات زیباشناختی عواطف انسان را مخاطب قرار می دهد.به عبارتی دیگر این اطلاعات چند و چون زیبایی را مشخص می کند.بر این اساس یک پیام زمانی زیبایی را القاء می کند،که پرت اطلاعاتی کافی داشته باشد.باید مقدار پرت اطلاعات آنقدر باشد که میزان بداعت آن یعنی محتوای زیباشناختی آن حداکثر دریافت ذهنی یعنی شانزده بیت در ثانیه کمی بیشتر باشد.ازین طریق،گیرنده مجبور به تشکیل طرح واره است و به این ترتیب ذهن اجبارأ خود را معطوف به ادراک بالاتری می کند. میزان بداعت ، بایستی در هر سطح ادراکی کمی بیش از ظرفیت حداکثر دریافت ذهن باشد.ارضای حس زیباشناختی لااقل تا حدی زمانی به دست می آید که ذهن در مجموعه ای از تحریکات ظاهرأ غیر منظم و مغشوش، موفق به کشف یک نظم نسبی گردد . - 2 -
هرچه گیرنده،براساس خصوصیات قومی و ساختار فرهنگی خود قادر به تشکیل طرح واره های بیشتری شود،ادراک وی نیز به لایه های بالاتر ادراکی ارتقاء می یابد. این مکانیسم نشان می دهد که چرا در یک تابلوی نقاشی همیشه چیزهای جدیدی کشف میکنیم،یا چرا نظر ما در مورد یک هنری تغییر میکند و نیز چرا ارزیابی زیبایی شناختی دو نفر از یک اثر باهم اختلاف دارد.تجربه،دانش و عوامل روانی اجتماعی، همگی در ارزیابی زیبایی شناختی مؤثرند.وقتی بیننده با سبک یا مدی که مورد مطالعه قرار می دهد مأنوس باشد تشکیل طرح واره برای او آسانتر است.
احساس زیبایی و نوآوری در ارتباط با یکدیگرند و از طرف دیگر نوآوری در ارتباط مستقیم یا غیرقابل پیشبینی بودن است.نتیجه این ارتباط این است که بعد از اولین برداشت از یک اثر تازگی آن کمتر میشود و در نتیجه اثر زیباشناختی نیز نقصان می یابد.از طرف دیگر یک تجربه تکراری همیشه می تواند وسیله ای برای آموزش باشد که این آموزش خود باعث تفاهم بیشتر و این تفاهم بیشتر وسیله ای برای درک زیباشناختی عمیقتر میشود. - یورگ کورت گروتر، - 97: 1987
.6 زیبایی شناسی در فضای گردشگری
