بخشی از مقاله
چکیده:
بحث تجربه دینی از مباحث بسیار جدی در کلام مسیحی بوده و در اندیشه برخی از اندیشمندان مسیحی وحی به آن تفسیر شده است.در جهان اسلام نیز گاه در زبان برخی از متفکران اسلامی وحی رسالی به تجربه دینی فرو کاسته شده است.
بررسی اجمالی از تجربه دینی و ویژگیهای آن و مقایسه کردن وحی رسالی به تجربه دینی و پی بردن به تفاوت ها ومشکلات تفسیر وحی به نوعی تجربه و بدور بودن ساحت وحی رسالی از این تفسیر از اهم مباحث این مقاله است.
اضافه بر مشکلاتی که تفسیر وحی به نوعی تجربه، در پی دارد، وحی رسالی دارای ویژگیهایی است که تفسیر آن را به تجربه دینی، ممتنع می سازد. وحی چنانچه از کلام الهی برداشت می شود، نوعی شعور و ادراک عالمانه برای پیغمبران است که در قالب کلماتی بر آنها نازل می شود.
این پروسه که از طریق افعال گفتاری صورت می پذیرد به دور از هرگونه دخالت بشری می باشد. و پیامبران تنها در این جریان گیرندگان امینی هستند که آن کلمات را دریافت کرده و در اختیار بشر قرار می دهند.
مقدمه:
وحی درادیان ابراهیمی مفهومی بنیادی دارد. این پدیده در دین مقدس اسلام سنگ زیر بنای جمیع معارف اسلامی محسوب می شود. پدیده وحی -به معنای خاص خود- پروسه وجریانی است که طی آن حقایقی از طرف خداوند به گونه ای خاص بر افراد معدودی ازبشرنازل می شود.در مباحث کلام جدید، رویکرد جدیدی درمورد حقیقت وحی صورت گرفته ومبحث سرشت وحی جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده است .
دردوره جدید، دوجریان متفاوت نسبت به پدیده وحی شکل گرفت . که براساس یکی وجود وحی نفی وبراساس جریان دیگر وجود آن پذیرفته شده دست. براساس دیدکاه تجربه دینی ، وحی نوعی مواجهه با خداست. در این دیدگاه ، وحی با تجربه پیامبریا حالات درونی او یکی دانسته شده است.براساس این دیدگاه اساس وحی به معنی نزول حقایقی از طرف خداوند نفی می شود.البته در قر ن بیستم دیدگاه دیگری در باب حقیقت وحی مطرح که به دیدگاه افعال گفتاری معروف است. این دیدگاه حقیقت وحی را پذیرفته وبگونه ای به تفسیر حقیقت آن وموشکافی آن می پردازد.
درادیان وحیانی، هرچند وحی جایگاه اساسی دارد ولی از وحی معنای یکسانی ارائه نشده است.معمولا مسیحیان دو گونه وحی را ازهم تفکیک می کنند. وحی به معنای تجلی خدا به صورت خاص درعیسی مسیح - ع - ووحی به معنای حقایقی که به صورت گزاره هایی ازسوی خدا القاء شده ااست.
مسیحیت بیش ازآن که برمعنای دوم تکیه کرده باشدبرپایه وحی به معنای اول استوار شده است. اما دروحی اسلامی،خداوند بجای آنکه درشخص متجلی شده باشد، درکلامش تجلی کرده است.دردین اسلام وحی ازاهمیت خاصی برخورداراست، چرا که قران مجموعه وحی آسمانی است که برپیامبراکرم - ص - نازل شده وسند اصلی وزنده اسلام است. لایاتیه الباطل من بین یدیه لامن خلفه تنزیل من حکیم من حکیم حمید - سوره فصلت،آیه - 42
-1 مفهوم تجربه دینی:
تجربه دینی، حال دینی و رویداد دینی ، واژه های گوناگونی هستند که تقریبا به یک معنا به کار گرفته شده اند. این مفهوم که متعلق به غرب مدرن است ،به تعاریف مختلفی تفسیر شده است
گاه معنای آن، چنان گسترده گرفته شده است که هرگونه احساس، حال، مشاهده و دریافت شخصی که انسان را به گونه ای با جهان ماورای طبیعت مرتبط می سازد و فاعل تجربه در توصیف پدیدار شناختی آن باید از واژه های دینی استفاده کند، را شامل می شود. گاهی دایره مفهومی آن، چنان محدودگشته است که فقط سنت دینی خاصی را در بر می گیرد.
