بخشی از مقاله
چکیده
این پژوهش با هدف اصلی تبیین عوامل آسیبزاي تربیت دینی در بین دانش آموزان دبیرستان هاي زاهدان در سال 1392 انجام گرفت. جامعه آماري این پژوهش را کلیه دانش آموزان دبیرستانی زاهدان تشکیل میدهند. حجم نمونه آماري این پژوهش از طریق جدول تعیین حجم نمونه که موسوم به جدول مورگان میباشد، به تعداد 375 نفر به ترتیب 250 نفر دانش آموز پسر و 125 نفر دانش آموز دختر، طبق شیوه نمونهگیري طبقهاي تصادفی انتخاب گردید.
در این پژوهش از روش تحقیق میدانی - پیمایشی - و از شیوههاي تجزیه و تحلیل توصیفی از جمله آمارهها و از شیوههاي تجزیه و تحلیل استنباطی از جمله آزمونهاي اسمیرنف کولموگروف، آزمون کایزر مایر الکین و آزمون کرویت بارتلت، آزمون تحلیل عاملی، تکنیک چرخش واریماکس وآزمون تی مستقل و... استفاده شده است.
ابزار اندازهگیري مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته »آسیبشناسی تربیت دینی« با ضریب پایایی 0/87و با روایی تائید شده از طریق نظر متخصصان میباشد در این پژوهش مشخص گردید 6 عامل بهعنوان عوامل اصلی آسیبزا در تربیت دینی دانش آموزان موثرند که به ترتیب اهمیت عبارتند از:
-1 شبهات دینی -2 عدم درك نیازها و مشکلات نسل جوان -3 ناکار آمدي کانونهاي تربیت دینی -4 سهل انگاري و قصور والدین -5 فضاي ریزوماتیک -6 ریاکاري که مجموعا 64 درصد از کل واریانس را تبیین می نمایند.
مقدمه
دین پدیدهاي هماهنگ و همساز با فطرت انسانی و یکی از علایق کهن بشري است که همیشه به عنوان یک نیاز ضروري اساسی در میان انسانها خودنمایی کرده است. یافتههاي دانشمندان بهترین گواه این مدعاست که تاریخ زندگی بشر با دین آمیخته است
اگر افراد جامعه »زندگی« خود را بر مدار »دین« و »خدا باوري« معنا کنند، سلامت و سعادت جامعه در همه ابعاد سیاسی، اجتماعی، اقتصادي و فرهنگی تضمین میشود. جامعهاي که دینی میاندیشد و دینی رفتار میکند، جامعهاي است که میتواند خوشبختی و پیشرفت واقعی را در خود متجلی سازد.
همین جهت با گذشت بیش از سه دهه از آغاز انقلاب اسلامی و بهکارگیري ابزارهاي رسمی و غیر رسمی نظام جمهوري اسلامی ایران بر اساس محوریت دین و فرهنگ اسلامی پایهگذاري شده است، به فرهنگی براي حفظ و تعمیق باورها و اعتقادات دینی در مردم و به ویژه جوانان ، این سوال اساسی مطرح است که باورها و اعتقادات دینی در جوانان که غالبا پس از انقلاب متولد شدهاند و همه عمر خود را در این نظام و تحت تعلیم و تربیت اسلامی گذراندهاند، چگونه است؟
متاسفانه واقعیتها نشان میدهند که در جامعه ما دعدغه تظاهر به دین وجود دارد و تعداد متظاهران به دین، به مراتب بیشتر از معتقدان به آن است. به دنبال این دیدگاه است که تربیت دینی، صرفا در فربه سازي کالبدها و ظواهر و شعائر دینی خلاصه میشود و همین پرداختن به قالب و کالبد، بدون توجه به جوهره و سیرت باطن دین، سبب شده است که در نسل کنونی انقلاب ، شاهد ناهنجاريهاي فزایندهاي از نظر هویت ملی و مذهبی و اسلامی جوانان باشیم
مفهوم تربیت دینی عبارت است از مجموعه اعمال عمدي و هدفدار، به منظور آموزش گزارههاي معتبر یک دین به افراد دیگر به نحوي که آن افراد در عمل و نظر به آن آموزهها متعهد و پايبند گردند. تربیت دینی به معناي به فعلیت رساندن کمالات معنوي بالقوه در متربی است. به بیان دیگر، تربیت دینی عبارت است از ایجاد تغییر تدریجی در متربی براي سیر از بودن به شدن یا انتقال از وضعیت بالقوه به بالفعل بر اساس اهداف و ارزشهاي دینی در هر یک از ابعاد یا ساحتهاي بدنی، شناختی، عاطفی و رفتاري
با توجه به تعریفی که از دین و تربیت ارائه شد، تربیت دینی عبارت است از مجموعه اعمال عمدي و هدفدار، به منظور آموزش گزارههاي معتبر یک دین به افراد دیگر به نحوي که آن افراد در عمل و نظر به آن آموزهها متعهد و پايبند گردند
بنابراین، تربیت دینی منحصر به مسجد، کلیسا یا مدرسه علمیه نمیشود، بلکه در هر جاي ممکن است تلاش هدفدار به منظور آموزش معارف دینی صورت گیرد، خواه مسجد باشد یا خیابان یا منزل یا هر جاي دیگر.