بخشی از مقاله
خلاصه
مشارکت کشاورزان در قالب تشکل هاي غیردولتی نقش مهمی در موفقیت برنامه هاي توسعه کشاورزي و روستائی ایفا می نماید. بر همین اساس، سازمان هاي بین المللی و نظام هاي کشاورزي کشورها از رهیافت سازمان کشاورزان و ارائه خدمات حمایتی، تسهیلاتی، فنی و ترویجی به تشکل ها از اواسط قرن بیستم حمایت نموده اند. بی شک موفقیت این رهیافت در گرو تطابق ساختار و عملکرد تشکل ها با نیاز، توان و خواست کشاورزان است.
هدف تحقیق شناسائی ویژگی هاي مورد توافق کشاورزان و مقایسه ویژگی هاي تشکل هاي موجود با آن بود. در این تحقیق توصیفی – تحلیلی با نظر سنجی از 250 کشاورز در 50 تعاونی روستائی و کشاورزي 10 استان منتخب، ازطریق مقایسه میانگین نظرات وتوافق سنجی، 36ویژگی سازمان هاي کشاورزان مورد توافق شناسائی شدند.
مقایسه ویژگی هاي مورد توافق با اساسنامه ، شرح وظایف و عملکرد تشکل هاي موجود نشان داد اکثر تشکل هاي موجود به صورت دستوري و از بالا، بدون توجه به خواست و احساس نیاز کشاورزان، بدون اطلاع کشاورزان از اهداف و نقش و مسئولیت در تشکل، ایجاد شده اند ولذا ازاثرات قابل توجهی در جلب مشارکت مردم براي موفقیت برنامه هاي توسعه کشاورزي برخوردار نمی باشد.
مقدمه
امروزه بحث واگذاري امور مردم به خودشان در قالب ”رهیافتهاي مشارکت “و کاهش تصدي گري دولت تحت عنوان ”خصوصی سازي “، دو تحول مهم در نظام مدیریت دولتی است و سازمانهاي بین المللی نیز با کمکهاي فنی و مالی خود کشورهاي علاقمند به بکارگیري این دو تکنولوژي اجتماعی را مساعدت مینمایند .
بخش کشاورزي کشورمان با توجه به جمعیت بالاي روستائیان و وسعت اراضی وپراکنده بودن آنها از یک طرف و کمبود نیروهاي متخصص دولتی و امکانات و تجهیزات مورد نیاز براي ارائه خدمات فنی و آموزشی به کشاورزان ، از طرف دیگر از بستر مناسبی براي بکارگیري ایندو رهیافت برخوردار است.در این راستا براي نیل به توسعه همه جانبه در کنار فعالیت نظامهاي ترویج دولتی با توجه به ویژگیهاي مدل توسعه خوداتکا و درونزا - زمانی پور ، - 1376 و براي دخالت دادن مردم بطور فعال در امور مربوط به خودشان و احساس مسئولیت در برابر برنامه هاي توسعه اجرا شده توسط دولت ، به یک ساختار سازمان یافته مردمی نیاز است تا به عنوان بازوي کمکی دولت در امر سازندگی و توسعه عمل کند.
یکی از راهکارهاي اساسی براي وقوع این نوع از مشارکت سازمان یافته ،استفاده از رهیافتهاي مشارکتی و حضور کشاورزان در تشکلهاي غیردولتی است تا ضمن بر عهده گرفتن فعالیتهاي توسعه مربوط به جامعه خود و مشارکت به معناي واقعی در تمام مراحل برنامه ریزي، اجرا، نظارت و ارزشیابی طرحهاي توسعه کشاورزي و روستایی بتوانند در قالب تشکلهاي غیردولتی از امکان ارائه خدمات بهتر توسط نظام ترویج دولتی و خصوصی بهره مند شوند
کشاورزان با برخورداري از شخصیت حقوقی می توانند در مقابل سیاستهاي اتخاذ شده توسط سیاست گذاران ، در مواردي که حقوق آنان نادیده گرفته شده یا انتظار و پیشنهادي دارند، به نحو احسن اظهار نظر کرده و انتظار داشته باشند که دولت به این نظرات توجه نموده و حقوق آنان را رعایت نمایند.
