بخشی از مقاله
چکیده
مکان گردشگری بند میزان در استان خوزستان و در شهر شوشتر جز مکانهایی هستند که با توجه به جاذبه های منحصر به فردی که دارند سالانه هزاران گردشگر مشتاق را به سوی خود جذب می کنند با توجه به نقش و اهمیت تسهیلات گردشگری در مکانهای گردشگری در جذب گردشگر و با توجه به حجم بالای گردشگرانی که سالانه از این مکانها دیدن می کنند این پژوهش به بررسی وضعیت تسهیلات گردشگری در دو مکان نمونه آبشارها و بند میزان در شهر شوشتر پرداخته است، پس از بیان مسئله که پیرامون بررسی چگونگی وضعیت تسهیلات گردشگری جاذبه های شهر شوشتر بود .
برای گردآوری اطلاعات مربوط به متغیرهای مورد مطالعه و نیز سطح اهمیت آنها به ترتیب از روش میدانی و تکنیک پرسشنامه گردشگر استفاده گردید روش تجزیه و تحلیل اطلاعات به صورت کمی و از نوع تحلیل کمی توصیفی و تحلیل کمی رابطه ای - تبیینی - ، و تکنیکهای کمی مورد استفاده شامل روشهای تحلیل آمار توصیفی - تعداد فراوانی، درصد، میانگین و... - ، و روشهای تحلیل آمار استنباطی - آزمون t، تحلیل واریانس یکطرفه، روشهای همبستگی پیرسون و... - بوده است.
تفاوت میزان رضایت گردشگران آبشارها و بندمیزان بر حسب ویژگیهای اجتماعی- اقتصادی - سن، جنس، مذهب و پایگاه شغلی - مورد بررسی قرار گرفت است به طوری که نتایج در مجموع نشان داد که میزان رضایت گردشگران در بند میزان تنها در متغیر مذهب دارای تفاوت معنادار می باشد.
مقدمه
سیر و سیاحت در سرزمینهای مختلف، همواره جزئی از نیازهای زندگی انسان و یکی از روشهای پر رونق گذران سالم اوقات فراغت به شمار می رود. در قرن حاضر امکانات بسیار گسترده صنعت حمل و نقل، محدودیت ارتباطات انسانی بین جوامع مختلف را از بین برده و به همین دلیل صنعت گردشگری به عنوان مقوله اساسی و مهم در زندگی بشر مطرح شده است
بنا به گزارش سازمان جهانی جهانگردی در سال 2004 تعداد گردشگران از مرز 800 میلیون نفر گذشته و درآمد ناشی از آن به حدود 800 میلیارد دلار رسیده است و پیش بینی می شود این رقم تا سال 2010 به بیش از یک تریلیارد دلار برسد. این صنعت با ایجاد اشتغال برای بیش از 200 میلیون نفر حدود 12 درصد از کل اشتغال جهانی را به خود اختصاص داده است. براساس پیش بینی شورای جهانگردی تا سال 2020صنعت گردشگری حدود 100 میلیون شغل جدید ایجاد خواهد نمود
علاوه براین گردشگری به عنوان یک صنعت تنها بخش اقتصادی کشورها را متأثر نمی سازد بلکه گردشگری در توسعه تبادل فرهنگی، تقویت همزیستی مسالمت آمیز ونزدیکی ملل و اقوام مختلف نیز به هم بسیار مؤثر است
براساس آمارهای جهانی پیش بینی می شود که در دهه 2020 صنعت توریسم، صنعت شماره یک جهان محسوب شود و تا سال 2020 جمعیتی بالغ بر 1/6 میلیارد نفر گردشگر به سفر بروند و مبلغی بالغ بر 2 تریلیون دلار گردش مالی به همراه داشته باشد .درآمد کشور ما به صورت میانگین در قیاس با کشورهای منطقه مانند ترکیه حدود ده برابر و در قیاس با کشورهای اروپایی پنج برابر عقب تر است
با توجه به نقش و اهمیت زیرساخت ها و تسهیلات گردشگری در این پژوهش ابتدا اطلاعات لازم در مورد وضعیت تسهیلات گردشگری شهرستان شوشتر در مکان نمونه - بند میزان - به دست آمد و در نهایت به بررسی و تحلیل وضعیت این تسهیلات در مکانهای مذکور از دید گردشگران پرداخته شد و راهکارهایی برای بهبود و ارتقای تسهیلات گردشگری ارائه گردید.
مرور ادبیات
توسعه صنعت توریسم از بعد از دهه 1960 صورت گرفته است که در واقع نتیجه پیشرفتهای مهم تکنولوژیکی بوده است این صنعت با گذراندن بیش از 40 سال رشد و توسعه سریع، دوران طفولیت را پشت سر گذاشته وارد مرحله بلوغ می شود. به طوری که در آستانه ورود به هزاره سوم میلادی، صنعت جهانگردی به عنوان یکی از 3 صنعت درآمد زا و مهم جهان در کنار صنایع نفت و خودروسازی مورد توجه دولتها قرار گرفت و پیش بینی گردید که در سالهای آغازین قرن بیست و یکم، از این لحاظ به مقام نخست برسد.
در واقع دنیای امروز، توریسم بزرگ ترین منبع تجارت بین المللی شناخته می شود و از نظر اقتصادی بسیار مهم و پرارزش است و یکی از منابع مهم کسب درآمد و اشتغال به شمار می آید این صنعت امروزه به قدری در توسعه اجتماعی و اقتصادی کشورها اهمیت دارد که اقتصادانان آن را صادرات نامرئی نام نهاده اند.چراکه بخش توریسم امروزه به طور مستقیم و غیر مستقیم بیش از 200 ملیون شغل ایجاد کرده است
بر اساس آمار موجود نیز حجم پولی که از طریق جهانگردان دنیا طی یک سال جابجا می شود حدود 2/5 برابر درآمد سالانه کشورهای عضو اپک از محل فروش نفت میباشد. همچنین کارشناسان معتقدند که توسعه صنعت توریسم از بعد از دهه 1960 صورت گرفته است که در واقع نتیجه پیشرفتهای مهم تکنولوژیکی بوده است این صنعت با گذراندن بیش از 40 سال رشد و توسعه سریع، دوران طفولیت را پشت سر گذاشته وارد مرحله بلوغ می شود.به طوری که در آستانه ورود به هزاره سوم میلادی، صنعت جهانگردی به عنوان یکی از 3 صنعت درآمد زا و مهم جهان در کنار صنایع نفت و خودروسازی مورد توجه دولتها قرار گرفت و پیش بینی گردید که در سالهای آغازین قرن بیست و یکم، از این لحاظ به مقام نخست برسد.
بنابراین برای توسعه گردشگری، خدمات، امکانات و تسهیلات توریستی مناسب از ضروریات لازم میباشد که تاثیر عمدهای بر روند توریسم بر جای میگذارد و سبب تسهیل ورود گردشگردان شده و بدون شک رضایتمندی آنان را به دنبال دارد. بطوریکه رضایت گردشگران از یک مقصد گردشگری همواره انگیزه بازدید مجدد از آن مکان را فراهم می آورد لذا توجه به این امر از اهمیت ویژهای برخوردار است و میتوان گفت رضایت آنان منجر به نوعی بازاریابی بدون هزینه برای مقاصد گردشگری می شود. در این رابطه، سرزمین ایران با بهرهگیری از سوابق تاریخی و فرهنگی و ویژگیهای طبیعی و معیشتی خود توان توریستی قابل توجهی را دارا است.
آثار تاریخی بازمانده از دورههای مختلف استقرار انسان در فلات ایران به موازات چشماندازهای طبیعی متنوع ساحلی، کوهستانی، بیابانی و کویری، در آمیزش و ترکیبی هماهنگ با بناهای تاریخی میراثهای فرهنگی و مذهبی مجموعهای از انگیزههای گوناگون را برای دیدار از ایران فراهم میسازند. ایران از لحاظ گردشگری و جاذبههای طبیعتگردی و اکوتوریسم جایگاه 5 کشور اول دنیا و از لحاظ بناهای تاریخی و فرهنگی و گردشگری جایگاه 10 کشور اول دنیا را دارد. اما از لحاظ جذب توریسم جایگاه بسیار مناسبی را به خود اختصاص نداده است تا آنجا که سهم درآمد توریستی کشور حدود یک هزارم درآمد جهانی از این صنعت است
با عنایت به این موضوع میتوان گفت موانع زیادی در جهت جلب توریست وجود دارد اما شاید یکی از مهمترین آنها وضعیت کمی و کیفی خدمات و تسهیلات گردشگری است که تقویت و ایجاد این خدمات در حد مطلوب ممیتواند بکی از راهکارهای توسعه هر چه بیشتر این صنعت در ایران باشد.
آنچه در مناطق و استانهای مختلف کشور باید به آن توجه شود. در این بین، شهر شوشتر شهری که در روشنایی تاریخ از شهرت جهانی برخوردار است موضوع مورد مطالعه ماست تاریخ این سرزمین را باید از لابه لای کتابهای کهن، سفالهای شکسته و بناهای ویران گشته فراهم آورد برای احیا این شهر باید از جان مایه گذاشت و هر پاره ای از موجودیت به یغما رفته را با هر وسیله ممکن بدست آورده بررسی و شناسائی نمود شهر شوشتر با توجه به جاذبههای غنی طبیعی، تاریخی و بیادماندنی، مذهبی فرهنگی و نیز موقعیت خوب جغرافیائی نه تنها از بعد داخلی بلکه از نظر گردشگران خارجی نیز بعلت برخورداری از بافت اکولوژیکی و ساخت و ساز معماری مطرح است.هدف از این تحقیق مطالعه و بررسی جاذبه های گردشگری موجود در مکانهای مذکور از دید شهروندان میباشد. تلاش داریم با کسب آگاهی از میزان رضایتمندی مردم شوشتر و نیز اولویت بندی کمبودهای موجود از دید آنها به ارائه راهکارهایی برای بهبود و ارتقای آنها بپردازیم.
روش تحقیق
با توجه به تحقیق و ماهیت آن روش تحقیق عمدتا کمی- پیمایشی و از نوع رابطهای میباشد. تحقیق رابطهای هم شامل روش علی- مقایسهای و هم روش همبستگی میشود که در این پایاننامه از هر دو نوع استفاده شده است. این رساله از روش تحقیق کمی- توصیفی نیز بعنوان مبنای کار و زمینهساز انجام و درک بهتر تحقیق رابطهای بهره گرفته است. نوع تحقیق از نظر هدف نیز کاربردی- توسعه ای بوده و برای سازماندهی دادهها و انجام تحلیل ها و تولید خروجی های نمودار، جدول، نقشه و ... نیز از نرمافزارهای Excel، Spss کمک گرفته شده است.
جهت مشخص نمودن روش و ابزار گرد آوری اطلاعات لازم است که دادههای مورد نیاز تحقیق مشخص شوند. بدین منظور لازم است در ابتدا از طریق تعریف عملیاتی مفاهیم اصلی فرضیههای تحقیق دادههای مورد نیاز مشخص شوند و سپس روش مناسب گردآوری آنها مشخص گردد. مهمترین مفهوم تحقیق نیاز به تعریف عملیاتی مفهوم میزان رضایت است. این مفهوم بر اساس شاخصهایی چون امکانات اقامتی، بهداشتی درمانی، دسترسی و پارکینگ، ایمنی و امنیت، امکانات خرید، اطلاع رسانی و ...شکل گرفته است.
