بخشی از مقاله
چکیده
در شرایط متحول و تغییرات سریع تکنولوژیک فعالیتهای اجرای سازمانها باید از سرعت بیشتری برخوردار بوده تا امکان تطبیق و پیشروی در مقابل رقیبان فراهم شود. از این رو فعالیتهای پروژه ای که از سرعت عمل بیشتری برخوردارند، اهمیت بسیار زیادی یافته و در نتیجه مدیریت مؤثر این پروژهها بسیار حیاتی و کلیدی شده است. بنابراین ، بررسی چالشهای ساختاری و محیط اجرایی موجود در مدیریت پروژههای سازمان های مختلف به دلایل متعدد از جمله انقلاب تکنولوژی و تأثیرات عظیم این تحولات تکنولوژیک در رقابت پذیری شرکتها و اهمیت روزافزون پروژههای تحقیقاتی و سرمایه گذاری به عنوان پایه تحولات رقابت و مشکلات مرتبط با بازاریابی محصولات در بازارهای رقابتی و لزوم سرعت و دقت در اجرای پروژهها غیرقابل پیش بینی بودن نیازمندی های بازار و لزوم تغییر سریع محصولات و تطابق سریع با بازار از طرف دیگر، به علت حاکم بودن ساختارهای سنتی بر مدیریت سازمانها و عدم آشنایی کافی با مسائل مدیریت پروژه، موضوعی بسیار مهم است که نیازمند تحلیل و بررسی موشکافانه می باشد . برای بررسی و تحلیل این مشکلات بایستی عوامل ساختاری و عوامل محیطی مؤثر در پروژه ها شناسایی شود . در این پژوهش با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه ای ، وابستگی بین فاکتورهای استراتژیک را اندازه گیری می کند و مهمترین استراتژی مؤثر بر مدیریت پروژه ارائه می گردد . روش مذکور در سازمان های پروژه محور شهرستان کرمانشاه مورد آزمون واقع شده و با استفاده از رویکرد اعتبارسنجی ساختاری ، اعتبار روش مورد تأیید قرار می گیرد.
-1 بیان مسئله
در شرایط متحول و تغییرات سریع تکنولوژیک فعالیتهای اجرای سازمانها باید از سرعت بیشتری برخوردار بوده تا امکان تطبیق و پیشروی در مقابل رقیبان فراهم شود. از این رو فعالیتهای پروژه ای که از سرعت عمل بیشتری برخوردارند، اهمیت بسیار زیادی یافته و در نتیجه مدیریت مؤثر این پروژهها بسیار حیاتی و کلیدی شده است. - Dincer etal2004 - بررسی چالشهای ساختاری و محیط اجرایی موجود در مدیریت پروژهها سازمان های مختلف موضوعی بسیار مهم شده است که برخی از دلایل آن به شرح زیر آمده است. انقلاب تکنولوژی و تأثیرات عظیم این تحولات تکنولوژیک در رقابت پذیری شرکتها و اهمیت روزافزون پروژههای تحقیقاتی و سرمایه گذاری به عنوان پایه تحولات رقابت و مشکلات مرتبط با بازاریابی محصولات در بازارهای رقابتی و لزوم سرعت و دقت در اجرای پروژهها غیرقابل پیش بینی بودن نیازمندی های بازار و لزوم تغییر سریع محصولات و تطابق سریع با بازار از طرف دیگر، به علت حاکم بودن ساختارهای سنتی بر مدیریت سازمانها و عدم آشنایی کافی با مسائل مدیریت پروژه، اغلب سازمانها شرایط لازم برای مدیریت مؤثر پروژهها را نداشته و با مشکلات مختلفی مواجه میباشند. این موضوع منجر به ایجاد مجموعه ای از ضعفهای سنتی در مدیریت پروژهها شده است. - Kerzner2004 -
اهداف پژوهش
معمولاً مدیرانصرفاً به جنبههای فنی پروژهها توجه داشتند در حالیکه این پروژه ها اغلب در زمانبندی و سرعت اجرای کار دچار مشکلات اساسی بودند. توجه کمتری به نیازمندیهای متغیر بازار در پروژهها میشد و با توجه به طولانی شدن زمان اغلب کاربری مناسبی نداشتند. در بسیاری از مواقع افراد متخصصی که در پروژه فعالیت میکردند، در انتها به این نتیجه میرسیدند که از آنها استفاده مناسبی به عمل نیامده و زحمات آنها بر باد رفته. معمولاً هر گروه تخصصی موجود در پروژه، گروههای دیگر را در زمینه کیفیت خروجی و یا تأخیرات پروژه مقصر میدانست. ارتباطات و تعاملات میان گروههای تخصصی به درستی انجام نمیگرفت و این موضوع منجر به ایجاد تعارضاتی در پروژه میشد. برای بررسی و تحلیل این مشکلات باید بتوانیم به چند پرسش اساسی پاسخ بگوییم: - نجفی - 1389 چه عوامل ساختاری باید در پروژه مد نظر قرار گیرند تا این تعارضات میان گروهها حل شوند و یکپارچگی پروژه به بهترین وجه حفظ شود و درعین حال شرایط برای ارائه خروجیهای با کیفیت و در زمانبندی مناسب ایجاد شود؟
چه عوامل محیطی بر شرایط پروژه تأثیر گذاشته و سازمان چگونه میتواند آنها را شناسایی کرده و پاسخ مناسب برای آنها ارائه کند؟
الگوریت ارائه شده در این مقاله از فرآیند تحلیل شبکه ای - ANP3 - استفاده می کند که به خوبی قابلیت اندازه گیری وابستگی بین فاکتورهای استراتژیک را دارد .
-2 چالش های موجود در ساختار و محیط اجرایی مدیریت پروژه امروزه فعالیت های عمده و اصلیغالباَ توسط سازمان ها و مؤسسات، در دو قالب عملیات مداوم و پروژه ای اجرا می شوند و این دو قالب دارای مشخصات مشترکی هستند که برخی از مهمترین آنها عبارتند از: - Momoh etal 2003 -
. فعالیت های عمده و اصلی آنها توسط نیروهای متخصص اجرا می شوند.
. انجام فعالیت های عمده با محدودیت استفاده از منابع کاری همراه است.
. فعالیت های عمده و اصلی ابتدا برنامه ریزی می شوند، سپس به اجرا گذاشته شده و تا پایان کار به صورت مداوم کنترل می گردند.
-1-2 بررسی مسائل ساختاری مدیریت پروژه
سؤال اساسی که در این بخش مطرح می شود اینست که: چه ساختاری برای مدیریت پروژه مناسب است؟ برای پاسخگویی به این سؤال باید ساختارهای مختلف مدیریت پروژه مورد بررسی قرارگرفته و مزایا و مشکلات آنها مورد بررسی قرار گیرد. در ادامه به برخی از این ساختارها اشاره شده است. - نجفی - 1389
-1-1-2 ساختارهای سنتی مدیریت پروژه
ساختارهای سنتی مدیریتی که بر مبنای وظیقه شکل گرفته اند، در بسیاری از سازمان های جایگاه بسیار محکمی داشته و به راحتی قابل تغییر نیستند. این ساختارهامعمولاً به علت حاکم بودن نگرش های سنتی بر ساختار آنها قابلیت انعطاف و سرعت عمل لازم برای مدیریت پروژه ها را ندارند. این ساختارها دارای چالش های اساسی مختلفی در زمینه سازماندهی و مدیریت فعالیت ها هستند که در زیر به برخی از آنها اشاره شده است. - Meade etal 2002 -
. هیچ فرد مشخصی مسئولیت اصلی پروژه را برعهده ندارد.
