بخشی از مقاله
تدوین استراتژی شرکت بسته بندی بیژن گنبد بر اساس مدلSWOT
چکیده :
امروزه شرکت ها در دنیایی متحول و پیشرفته و در بازاری به شدت رقابتی فعالیت می کنند ، مسلم است که با اعمال مدیریت سنتی و درون گرا نمی توانند به وضع مطلوب دست یابند . لذا باید از شیوه هایی بهره بگیرند که جامع نگر و محیط گرا بوده و دیدی بلند مدت داشته باشد بطوریکه با شناسایی مناسب شرایط داخل و خارج شرکت ، تصویر مناسبی از وضع موجود ارائه دهد و نیز با شناسایی و تعیین وضع مطلوب راه درست رسیدن به آن را نشان دهد . این شیوه مدیریت در واقع همان مدیریت استراتژیک است . در این پژوهش تلاش کردیم ابتدا بیانیه ماموریت شرکت بسته بندی بیژن گنبد تهیه شود و پس از آن مجموعه عوامل داخلی و خارجی مؤثر بر موفقیت شرکت شناسایی شده و میزان اهمیت و وزن مهمترین عوامل تعیین و سپس اقدام به تنظیم ماتریس ( ( EFE و ماتریس ( ( IFE نمودیم . به منظور ارزیابی محیط بیرونی شرکت ، ابتدا عوامل خارجی اثر گذار بر موفقیت شرکت ، شناسایی و با تکیه بر آن فرصت ها و نهدیدات پیش روی شرکت تعیین گردید . با آگاهی از تغییرات و روند های محیط خارجی شرکت می توان با برنامه ریزی صحیح از فرصت های بوجود آمده استفاده و تا حد امکان از تهدیدات احتراز نمود . پس از تنظیم ماتریس های فوق مشخص شد که شرکت از نظر بکارگیری استراتژی هایی که بدان وسیله از فرصت ها استفاده نمود و تهدیدات را کاهش داد و همچنین از نظر استفاده از قوت ها و پرهیز از ضعف ها در حد بالایی است . بر اساس نتایج بدست آمده از ماتریس ( ( SPACE و ماتریس ( ( IE شرکت بسته بندی بیژن گنبد می تواند از استراتژی هایی همچون رسوخ در بازار ، توسعه محصول و توسعه بازار استفاده نماید . در ماتریس ( ( QSPM مشخص شد که شرکت بیژن گنبد می تواند ابتدا استراتژی توسعه بازار و سپس استراتژی رسوخ در بازار و یا تمرکز و در نهایت استراتژی توسعه محصول را جهت افزایش سود آوری شرکت استفاده نماید . بنابراین ابزارهایی که درتدوین استراتژی های این پژوهش مورد استفاده قرار گرفتند شامل : ماتریس تجزیه و تحلیل عوامل خارجی ( EFE )¹ ماتریس تجزیه و تحلیل عوامل داخلی) ² (IFE ماتریس داخلی و خارجی (IE )³ ماتریس ارزیابی موقعیت و اقدام استراتژیک (SPACE)4 ماتریس کمی برنامه ریزی استراتژیک ( 5(QSPM که با توجه به این ماتریس ها علاوه بر تجزیه و تحلیل سازمان و محیط ( نقاط قوت و ضعف ، فرصت ها و تهدیدات ) ( 6(SWOT ، استراتژی های مناسب با توجه به یک محیط پویا در سازمان تدوین گردیده است .
1
واژه های کلیدی : استراتژی ، مدیریت استراتژژیک ، بررسی محیطی
(1-1مقدمه
آیا تا به حال از خود پرسیده اید که چرا برخی از شرکت های کوچک و گمنام به یکباره به جایگاههای ممتازی در صحنه رقابت بین الملل رسیده اند و چرا برخی از شرکت های بزرگ و موفق در مدت زمان کوتاهی با از دست دادن سهم بزرگی از بازار خود به موقعیتی معمولی و حتی تاسف بار تنزل یافته اند ؟ به عقیده بسیاری از متخصصان علم مدیریت پاسخ بسیاری از اینگونه سوالات را باید در مفاهیمی به نام (استراتژی) و ( مدیریت استراتژیک ) جستجو کرد. واژه استراتژی از لغت یونانی strategos به معنای هنر ژنرال ها اقتباس شده است . در ارتش، استراتژی کار ژنرال هاست، همچنان که در کسب وکار نیز وظیفه مدیران ارشد است. استراتژی به شکل امروز خود،دستاورد پس از جنگ جهانی دوم و حاصل مسیر تحول برنامه ریزی است . در اوایل دهه 1960 ، وزارت دفاع آمریکا مبا نی برنامه ریزی استراتژیک ر ا پایه گذاری کرد و دو سال پس از آن، یکی از استادان دانشگاه هاروارد، مفهوم استراتژی را به جهان کسب وکار وارد کرد . در دهه 1990 عصر جدید رویکردهای استراتژی با نظریات صاحب نظرانی مانند هنری میتنزبرگ((H.Mintzberg و گری هامل (G. Hamel) آغاز شد. در دنیای امروز که شاهد تغییر و تحولات شگرف در زمینههای مختلف بهویژه فناوری اطلاعات هستیم، محیط با عدم اطمینان بسیاری مواجه شده و رقابت از شدت زیادی برخوردار گردیده است. از این رو، سازمانها به منظور کسب موفقیت در میدان رقابت، باید از نوعی برنامهریزی بهره گیرند که آیندهنگر و محیطگرا باشد، بهطوری که علاوه بر شناسایی عوامل و تحولات محیطی در یک افق زمانی بلندمدت، تأثیر آنها بر سازمان و نحوه تعامل سازمان با آنها را مشخص کند. این نوع برنامهریزی در واقع همان برنامهریزی استراتژیک است که با بررسی محیط خارجی و داخلی سازمان، فرصتها و تهدیدهای محیطی و قوتها و ضعفهای داخلی را شناسایی میکند و با توجه به مأموریت سازمان، اهداف بلندمدت برای سازمان را تنظیم مینماید و برای دستیابی به این اهداف، از بین گزینههای استراتژیک، به انتخاب استراتژیهایی میپردازد که با تکیه بر قوتها و رفع ضعفها، از فرصتهای ایجاد شده به نحو شایسته استفاده کند و از تهدیدها پرهیز نماید تا در صورت اجرای صحیح، موجب موفقیت سازمان در میدان رقابت شوند (آقازاده، .(1383 از آنجایی که امروزه فناوری اطلاعات در سازمانها، هم به عنوان یک فرصت و هم به عنوان تهدید مطرح میشود، شرکتهایی نیز که در زمینه فناوری اطلاعات، بهویژه تولید نرمافزار فعالیت میکنند، میتوانند با بهرهگیری از برنامهریزی استراتژیک، از توانمندهای قابل توجهی برخوردار شوند. از این رو، با توجه به ضرورت برنامهریزی استراتژیک برای پاسخگویی به محیط، در این پژوهش هدف آن است که با روش سوات، استراتژی برای شرکت مورد بررسی تدوین شود. برای دستیابی به این هدف، ابتدا اطلاعات مربوط به فرصتها و تهدیدهای پیشروی شرکت و نیز نقاط قوت و ضعف شرکت از طریق پرسشنامه و مصاحبه با مؤسسین شرکت، جمعآوری و تجزیه و تحلیل شد. طبق نتایج تحقیق، اولین استراتژی پیشنهادی که شرکت باید بیشترین سرمایهگذاری را در آن انجام دهد، عبارت است از: استراتژی نوآوری در محصولات و خدمات. در کنار این استراتژی میتوان استراتژی گسترش بازار (گسترش فعالیت ابتدا در سطح کشور و سپس در سطح جهانی) را نیز در دستور کار خود قرار دارد.
(2-1 بیان مساله پژوهش
ارزش صنعت بسته بندی در ایران در مقایسه با کشورهای دیگر ، از وضعیت چندان مطلوبی برخوردار نیست . صنعت بسته بندی به عنوان توانمندساز بخش های اقتصادی عمل می کند ، ضعف در این صنعت می تواند آسیب های جدی به سایر بخش های اقتصادی وارد سازد. این ضعف در نهایت باعث ضعف شرکت های ایرانی در بازارهای صادراتی و بازارهای داخلی شده و مزیت رقابتی چندانی نخواهند داشت . به دلیل اینکه مواد غذایی در مقابل عوامل جوی و میکروارگانیزم ها فاسد می شود , بسته بندی در صنایع غذایی از اهمیت بالایی نسبت به صنایع دیگر بر خوردار است. هر چند صنعت در مواد غذایی در شکل جدید خود عمر چندان زیادی ندارد اما طی دهه های اخیر ما شاهد رشد این صنعت در کشورمان می باشیم
.از جمله مشکلاتی که در زمینه توسعه بسته بندی مواد غذایی کشور در حال حاضر وجود دارد بسیار متعددند که آنها عبارتند از :
-1اطلاع کم مسئولین ازتاثیر بسته بندی بر سلامت جامعه -2سننتی بودن جامعه داخلی کشور که افراد(بعنوان موتور محرکه هرصنعتی) از کودکی باخریدمحصولات فله ای اشنا میشوند
که البته این مورد با اطلاع رسانی وافزایش دانش جامعه ازمزایای بسته بندی به سرعت در حال کم شدن است.
2
-3بسته بندی به عنوان صنعتی که بین رشته ای میباشد (شیمی-طراحی-جامعه شناسی و...) نیاز به متخصصانی که از این علوم سررشته کافی داشته وفقط دررشته بسته بندی کار کنند داردکه این مهم هنوز جای کار زیادی دارد.
-4پایین بودن سطح کیفیت ظروف بسته بندی و بسته های تولیدی:
الف)در زمینه کارتن ها: پایین بودن درجه استحکام, ضعف پوششی ارتباطی و کیفیت نامناسب چاپ و رنگ های مورد استفاده در طراحی.
ب) در زمینه قوطی های فلزی:قدیمی بودن تکنولوژی,استفادهاز ورق های با کیفیت پایین و بعضاً نا مناسب, افت استاندارد پوشش های داخل قوطی (لاک ها) و به ویژه کیفیت پایین دوخت در قوطی ها را می توان نام برد.
ج)در زمینه شیشه: سنگینی وزن, تیرگی رنگ, ناصاف بودن و کج بودن رینگ, موجدار بودن بدنه و پایین تنوع از جنبه طرح شیب.
د) در زمینه پلاستیکی: پایین بودن سطح کیفیت, ظروف تولیدی, عدم توان داخلی در تولید لفاف های چند لایه را می توان نام برد.
-5تولید کم مواد اولیه مورد نیاز در زمینه بسته بندی در داخل و نیاز به واردات پاره ایی از اقلام به ویژه لفاف های چند لایه که ارز بری بالایی دارند.
-6 پایین بودن سطح کیفیت ماشین آلات بسته بندی ساخت داخلی.
-7 گرانی تجهیزات و سیستم های پیشرفته بسته بندی و سرمایه گزاری بالا در خصوص خریداری تجهیزات از خارج به ویژه سیستم های اسپتیک .
-8 ضعف سیستم آموزشی در خصوص تربیت کارشناسان متبحر در زمینه بسته بندی و عدم وجود مراکز و پژوهشکده های تحقیقاتی در زمینه بسته بندی در کشور و این در حالی است که در کشورهای نظیر آمریکا هزینه های صرف شده برای بسته بندی بیش از 100دلار برای هر نفر در سال است و حدوداً 1/4 نیروی کار این کشور در زمینه تولید مواد اولیه بسته بندی فعالیت دارند و صنایع بسته بندی یکی از مهم ترین بخش های مصرف کننده مواد خام است.
-9عدم وجود حمایت مالی دولت از این بخش -10مهمترین مشکل صنعت بسته بندی حمایت ضعیف مسئولین از این صنعت است. (سایت بسته بندی)
علاوه بر اینها : تحریم ها ، افزایش تورم ، افزایش قیمت مواد اولیه ، مشکلات مربوط به کمبود وجه نقد در دست مردم و
.... باعث شده است که شرکت های بسته بندی بویژه شرکت بسته بندی بیژن گنبد با کاهش فروش مواجه شود ، دراین پروژه با تدوین استراتژی مناسب برای شرکت بسته بندی بیژن گنبد ، سعی بر آن است که مشکل ایجاد شده حل شود . مساله اصلی در پژوهش حاضر این است، با توجه به شرایط کنونی ، استراتژی مناسب در شرکت بسته بندی بیژن گنبد جهت افزایش فروش و در نهایت سود , چیست؟ از مدل فرد.آر.دیوید جهت مدل نظری مناسب برای تدوین سند راهبردی و برنامه ریزی استراتژیک استفاده گردید.
(3-1 اهداف تحقیق ( هدف کلی ، هدف اختصاصی )
هدف غایی باید کاملاً روشن و قابل فهم باشد ، برای رسیدن به مقصد نهایی ، باید هدف های مراتب پایین تر بطور عینی و ملموس بیان شده باشند بطوریکه سازمان بتواند عملکرد خود را با توجه به امکان دستیابی به آنها ارزیابی کند .(دانشگر و شاهینی (1388
(1-3-1 هدف کلی تحقیق :
هدف کلی این تحقیق ، تدوین استراتژی شرکت بسته بندی بیژن گنبد می باشد .
(2-3-1 هدفهای اختصاصی :
(1شناسایی نقاط قوت ، ضعف ، فرصت ها و تهدیدات شرکت بسته بندی بیژن گنبد . (2تهیه ماتریس نقاط قوت ، ضعف ، فرصت ها و تهدیدات شرکت بسته بندی بیژن گنبد .
(4-1 فرضیات تحقیق :
(1استفاده از استراتژی های توسعه (رسوخ در بازار و ...) ، باعث افزایش فروش و در نهایت سودآوری شرکت بسته بندی بیژن گنبد خواهد بود .
(2استفاده از استراتژی های محافظه کارانه مناسب ترین استراتژی برای شرکت بسته بندی بیژن گنبد است . (3 استراتژی کاهش مناسب ترین استراتژی برای شرکت بسته بندی بیژن گنبد است .
(5-1 پیشینه تحقیق
در این بخش منابع و نظرات محققان در ارتباط با موضوع را مورد بررسی قرار می دهیم از، آنجایی که قبلاً در مورد تدوین استراتژی شرکت بسته بندی بیژن گنبد تحقیقاتی انجام نشده است لذا تحقیقات شرکت های دیگری مانند شرکت تولی
پرس ، داروسازی اکسیر و گوگل و ... را مورد بررسی قرار می دهیم .
(1-5-1 شرکت تولی پرس (سازگار نژاد (1390
شرکت تولی پرس ( سهامی خاص) با ظرفیت سالانه 75000 تن انواع پودر لباس شویی به ثبت رسید و با تولید محصولاتی از جمله: پودر لباس شویی دریا و تک، پودر ماشین لباس شویی شوما، مایع ظرفشویی جام و آبشار، مایع نرم کننده لباس هاله و سفید کننده زدا شروع به فعالیت نمود. اهداف اصلی و دیگاه ده ساله مدیران شرکت : انعطاف پذیری و افزایش توان کسب و کار ، کسب نقش ویژه در عرضه موادشوینده نانویی تحلیل استراتژی شرکت تولی پرس
قوت ها : مدیریت کیفیت قوی ، مدیریت زنجیره ارزش ، خلق نام های تجاری موفق ، توزیع صحیح و به موقع ، واحد تحقیق و توسعه قوی
ضعف ها : عدم رقابت با محصولات خارجی از نظر کیفیت ، عدم رقابت با محصولات خارجی از نظر قیمت ، هزینه بر بودن استفاده از تکنولوژی اروپا
فرصتها : بالا بردن شاخص های بهداشت در جامعه و مشعوف نمودن مشتریان ، حضور در عرصه بین المللی صنایع شوینده ، کمک به رشد اقتصادی جامعه ، کاهش وابستگی ، توسعه صادرات ، کمک به رشد اقتصادی جامعه
تهدیدات : تبلیغات وسیع رقبا ، وجود کالاهای جایگزین ، وجود رقبای متعدد ایرانی و خارجی استراتژی :so
مدیریت کیفیت قوی ، بالا بردن شاخص های بهداشت در جامعه و مشعوف نمودن مشتریان ، واحد تحقیق و توسعه
قوی با توسعه صادرات ، توزیع صحیح و به موقع با کاهش
استراتژی : wo
هزینه بر بودن استفاده از تکنولوژی اروپا با کاهش وابستگی پاسخ داده شود ، عدم رقابت با محصولات خارجی از کیفیت با حضور در عرصه بین المللی صنایع شوینده پاسخ داده شود .
استراتژی : st
تبلیغات وسیع اروپا با خلق نام های تجاری موفق پاسخ داده شود ، وجود کالاهای جایگزین با واحد تحقیق و توسعه قوی پاسخ داده شود .
استراتژی :wt
بالا بردن کیفیت محصولات و توانایی رقابت با محصولات رقبا ، کشف راهکارهایی به منظور کاهش قیمت محصولات
(2-5-1 شرکت داروسازی اکسیر ( قمصری ( 1392
شرکت داروسازی اکسیر در سال 1373 با راه اندازی کارخانه در شهرستان بروجرد واقع در استان لرستان به بهره برداری رسید. این شرکت یکی از بزرگترین تولید کننده های دارو در ایران می باشد که در سال 1378 به لیست شرکت های بازار بورس ملحق گردید . همچنین اخیراً این شرکت بخش سلامت و بهداشت خود را تاسیس کرده است ، که در این بخش تجهیزات پزشکی با نام تجاری ماکسیمد ( (MAXIMED و مکمل های غذایی با نام تجاری میکس نچرال ( MIX
4
(NATURAL به بازار عرضه می گردد . در شرکت داروسازی اکسیر از یک ارزشیابی کامل به عنوان رکن اصلی کنترل کیفیت استفاده می شود . این شرکت رشد و پیشرفت سریع خود را مدیون خلاقیت ، نوآوری و تلاشهای مدیرانو کارکنان خود می داند . محصولات این شرکت به کشورهای مختلفی از جمله روسیه ، فیلیپین ، اوکراین ، بلاروس و عربستان صادر می شود .
چشم انداز شرکت اکسیر : اکسیر شرکتی پویا در علوم زیستی با تعهد اجتماعی ، در تراز جهانی ماموریت شرکت اکسیر: ارتقای سلامت انسانها با ارائه راه حل های نوآورانه ی دارویی ، درمانی و بهداشتی ارزشهای شرکت اکسیر :
نگاه جهانی به کسب و کار ، توسعه پایدار از طریق نوآوری،بهبود مستمر و تعالی سازمانی ، پای بندی به استانداردها و قوانین ملی و بین المللی ، ارتباط موثر و پایدار با سازمان های مرتبط ، مصرف بهینه منابع و احترام به محیط زیست ، توانمند سازی کارکنان برای توسع مداوم مهارت ها ، نوآوری و کار تیمی
بررسی و تحلیل ماتریس SWOT شرکت داروسازی اکسیر و استراتژی های مناسب پیشنهادی در این زمینه عبارتند از : استراتژی : SO
تولید داروهای تحت لیسانس ، تقویت عرضه محصولات با رویکرد سلامت ، افزایش صادرات به ویژه به بازار های آسیا استراتژی : ST
تولید داروها با تکنولوژی نوین ، ارائه تسهیلات رقابتی به مشتریان ، توسعه فعالیت های تحقیقات بازار ، کاهش قیمت تمام شده
استراتژی : WO
تغییر سبد تولید محصولات در جهت سودآوری بیشتر محصولات با ارزش افزوده بالا استراتژی : WT
اجرای به هنگام پروژه های توسعه ای ، استقرار کامل ERP در میان مدت ، ارتقاء سطح مشارکت و کارگروهی کارکنان ، تولید محصولات با نقد شوندگی بالا
(3-5-1 شرکت گوگل ( رحیم زاده (1386
گوگل شرکت سهامی عامی است که در زمینه جستجوی اینترنتی، رایانش ابری و تبلیغات ، سرمایهگذاری میکند. این شرکت توسط لری پیج و سرگئی برین تأسیس شد که هر دوی آنها در دانشگاه استنفورد به عنوان دانشجوی دکترا حضور داشتند و با نام »مردان گوگل« شناخته میشدند .گوگل در ابتدا به عنوان یک شرکت خصوصی در 4 سپتامبر 1998 ثبت شد و فروش اولیه سهام آن در 19 اوت 2004 انجام شد.هدف گوگل از آغاز »سازماندهی کردن اطﻻعات دنیا و دسترسپذیر کردن آنها برای عموم« بود و شعار غیر رسمی شرکت (که توسط مهندس گوگل امیت پاتل ابداع شدو توسط پل بوچهیت از آن حمایت شد) »شرور نباشید« بود.گوگل بر گرفته شده از واژه گوگول که به معنی »یک عدد یک و صد صفر جلوی آن« است که نوعی شعار و در واقع مقصود موضوع است .بدین معنی که گوگل قصد دارد تا سرویسها، اهداف و اطلاعرسانی و اطلاعات خود را تا آن مقدار در وب در جهان گسترش دهد.بررسی و تحلیل ماتریس SWOT شرکت گوگل و استراتژی های مناسب پیشنهادی در این زمینه عبارتند از :
استراتژی SO
نفوذ در چین با 162 میلیون کاربر ، گرفتن سهم اصلی بازار موبایل ، تسلط بر بازار آگهی ( رادیو ، تلویزیون ، روزنامه ) ، افزایش سهم بازار از طریق مشترکین JAVA ، نفوذ به محیط دانشگاهها ، تسلط بر رسانه
استراتژی ST
تکنولوژی جدید ، حریم شخصی کاربران و دعوی حقوقی مرتبط ، رقبایی همچون - ASL.COM – YHOO MICROSOFT
استراتژی WO
مدل های جدید آگهی ، به کارگیری تکنولوژی جدید ، داشتن نیروی انسانی متخصص و وفادار به شرکت ، نوآوری ، مالکیت خصوصی سودآور ، تصویر قوی از برند شرکت
5
استراتژی WT
وابسته به دیگران جهت جذب درآمد ، هزینه های بالا،تخصص های بسیار بالا ( بیشتر از 50 دکتر ) ، داشتن نشانه های عارضه Big Brother که با هدف عصبی شدن کاربر می شود .
(4-5-1 شرکت HP (ایران زاده (1376
سال 1939 شرکت HP با سرمایه 538 دلار تاسیس شد . در سال 1959 با افتتاح دفتر شرکت در ژنو سوئیس ، مسیر جهانی شدن برای شرکت باز و چهار سال بعد ، همکاری مشترک با ژاپنی ها آغاز شد .اولین ماشین حساب علمی رومیزی دنیا HP35 در سال 1968 ابداع و به بازار ارائه شد . شش سال بعد نوع جیبی و برنامه خور آن HP65 با قیمت 795 دلار و سه سال بعد نوع مچی دیجیتالی آن عرضه شد .
قوت ها : (1 اعتبار سازمان (2 فرهنگ سازمانی قوی (3 تحقیق و توسعه (4 خدمات پشتیانی سریع (5 بخش بازیافت و استفاده مجدد ضعف ها : (1 کنترل کم (2 تبلیغات کم (3 عدم دسترسی به برخی از مشتریان برای خدمات پشتیبانی
فرصت ها : (1 افزایش قیمت انرژی (2 جهانی شدن (3 تمایل شرکتها به محصولات کم مصرف4 )گرایش دولنها به سمت IT تهدیدات : (1 دامپینگ (2 رکود اقتصادی (3 عدم رعایت قوانین کپی رایت (4 وجود محصولات تقلبی به نام (5 HP تغییر سلائق مشتریان و ارباب رجوع
استراتژی : SO
با توجه به افزایش قیمت انرژی و نیاز به محصولات کم مصرف و توان نوآوری بالای شرکت ، HP می تواند بخش تحقیق توسعه خود را بیشتر در این قسمت متمرکز کند .
استراتژی : ST
با توجه به تنوع محصولات شرکت و رکود اقتصادی ، HP می تواند بیشتر بر تولید محصولات سودآور سرمایه گذاری
کند .
استراتژی : WO
با توجه به افزایش قیمت انرژی و نیاز به محصولات کم مصرف و توان نوآوری بالای شرکت ، HP می تواند بخش تحقیق توسعه خود را بیشتر در این قسمت متمرکز کند .
استراتژی : WT
با توجه به تغییر سریع سلائق مشریان ، شرکت باید هزینه های تبلیغات خود را برای آگاهی آنها از محصولات جدید افزایش دهد .
(2 جامعه ی آماری
(1-2 جامعه آماری ما در این تحقیق همه مدیران شرکت و همه کارشناسان مدیریت بوده(41 نفر) که دارای یکی از شرایط زیر ( شاخص های خبره گی ) باشند :
الف ) دارا بودن مدرک کارشناسی در رشته مدیریت یا حداقل گذراندن دوره های مدیریت ، باشد .
È ) آشنا بودن در حد متوسط با طرح استراتژی توسعه صنعتی و چشم انداز بیست ساله
Ì ) داشتن تجربه عملی یا تحقیق در زمینه مورد نظر .
(2-2 ابزارهای اندازه گیری و نحوه ساخت و اجرا ( روش های گردآوری داده ها )
متداولترین ابزارهایی که در تدوین استراتژی ها بکار می بریم را می توان اینگونه بیان کرد : الف) ماتریس تجزیه و تحلیل عوامل خارجی ( (EFE
ب) ماتریس تجزیه و تحلیل عوامل داخلی (IFE) ج) ماتریس بررسی رقابت ( ( CPM
د) ماتریس داخلی و خارجی ( ( IE
ذ) ماتریس موقعیت و اقدام استراتژیک ( SPACE )که با توجه به این ماتریس ها می توان علاوه بر تجزیه و تحلیل سازمان و محیط »نقاط قوت و ضعف ، فرصت ها و تهدیدها ( « ( SWOT ، استراتژی های مناسب را با توجه به یک محیط