بخشی از مقاله
چکیده:
در این مقاله سعی شده است ضمن ارائه تعاریفی از تربیت بدنی به بررسی تربیت بدنی از دیدگاه اسلام پرداخته شود.روش مورد استفاده در این مقاله توصیفی و شیوه گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای است.
مقدمه:
در جهان بینی ما ، حیات هدفدار است و حرکت و جنبش جلوه حق و لازمه حیات است . تربیت بدنی نیز در این راستا به عنوان بخش مهمی از تعلیم و تربیت کوشش می کند تا به حرکت و فعالیت واداشتن آدمی بصورت منظم و سازمان یافته در راستای هدف گام بردارد و یا اینکه زمینه ساز و تقویت کننده حرکت هر انسان باشد .
در اسلام تربیت بدنی بعنوان ابزاری است که برای تامین بهداشت و سلامتی تن و پاکی روان تقویت روح و صیقل خوردن تن پرکردن اوقات فراغت بصورت سالم و مفید مصون نگهداشتن جامعه از رذایل و عوارض اخلاقی ایجاد توانایی و تقویت روحیه کار و تلاش در جهت رشد و سازندگی آمادگی و استقامت در صفحه های عبادت و جهاد و دفاع از اسلام و کشور القاء روحیه جوانمردی و تعاون و یاری مظلوم بوده تا بدنهای پرورش یافته در خدمت اهداف مقدس باشد .
ورزش در تعلیم و تربیت اسلامی مقدم نیست وسیله و ابزار است . ابتدا هدف و رسالت انسان را باید مد نظر داشت و سپس چگونگی تربیتی که می بایست صورت پذیرد تا به آن هدف نائل شد . در چنین شرایطی که اهداف انسانی شناخته شد و کیفیت تربیت و تزکیه ای که باید صورت پذیرد مفهوم گردید و بدست آمد از هر وسیله ای و تحت هر نامی که باشد بکار گرفته شود مطلوب است ولی اگر مقصد را نشناسیم ورزش و بازی خود هدف میشود که نه تنها مناسب نیست چه بسا مضر هم است.
تعریف تربیت بدنی :
تربیت بدن یا تربیت جسمانی عبارتست شکوفا سازی و پرورش استعدادهای جسمانی و قوای جسمانی تقویت جسم نه بمعنای تن پروری بلکه به معنای نیرومند ساختن ممدوح و مورد سفارش است .
تریبت بدنی فرآیندی است آموزشی-تربیتی که اجرا ورشد انسان را از طریق فعالیت های جسمانی را بهبود می بخشد. ورزش و اهمیت آن امروزه ورزش جزء لاینفک زندگی بشر بوده و میلیونها نفر در تمامی جهان به تناسب شرایط و ویژگیهای خاص به مقتضای اوقات فراغتی که دارند به ورزش میپردازند و آنرا امر مهم و حیاتی برای رفع خستگی های مبتلا به زندگی و یا تماس و آشنایی با افراد دیگر و بالاخره جزء جدایی ناپذیر زندگی بشر است
ورزش از جهاتی دیگر جهت نیرومند ساختن اعضاء و جوارح نقش داشته و می تواند بعنوان یک نیروی مولد که بدنی مناسب و متعالی داشته باشد هر چند امروزه از ورزش بعنوان یک وسیله در جهت تبلیغات و سیاستهای استعمار گونه استفاده نیز میشود ولی در نهایت ورزش بعنوان بهترین دارو در جهت پیشگیری از بیماریها و دوام عمر آدمی به وسیله ورزش تامین و تضمین میگردد.
توجه اسلام به ورزش
گر چه ورزش و مسابقات ورزشی به معنایی که امروزه توجه جهانیان را به خود جلب کرده و در اشکال مختلف اجراء میشود در آیین مقدس اسلام مورد بحث و گفتگو واقع نشده است . ولی در صورتیکه اعمال ورزشی امروز جنبه عقلانی داشته باشد و ورزشکار آسیبی به خود و دیگران نرساند و باعث جرم و جنایت نشود . همچنین اگر ورزش بعنوان یک تفریح سالم و منزه و بمنظور سلامت بدن و نیرومندی جسم باشد نه تنها از نظر مقررات اصولی اسلام مخالفتی نیست بلکه با توجه به این مطلب که اولیاء گرامی اسلام به سلامت و نیرومندی پیروان خود علاقه دارند میتوان گفت ورزش مفید و سلامت بخش و مطلوب پیشوایان مذهبی است . علی - ع - فرموده اند : سلامت بدن بهترین نعمت است . رسول اکرم - ص - در اهمیت نیرومندی بدن نیز فرمودند : خوشبخت کسی است که آئین اسلام را پذیرفته و به قدر معاش خود درآمد دارد و قوای بدنش نیرومند است .
هدف اسلام از ورزش تقویت نیروی فردی و جسمی افراد اجتماع است که در اثر این نیرو ، در درجه اول قادر به ادامه حیات سعادتمندانه و شاداب باشند و در درجه دوم بتوانند در سایه سلامت جسم به عبادت بپردازند و بدین وسیله به سوی تکامل گام بردارند .
هدف دوم اسلام این است که ملت اسلام در سایه نیروی جسمی که کسب کرده ، بتوانند با داشتن حق و عدالت در موقع لزوم بجنگند و در برابر آنها استقامت داشته باشد و حق چنین حکم می کند که انسان برای دفاع از ناموس انسانیت همیشه خود را آماده نگهدارد.
●راهنمائیهای اسلام در مورد تربیت بدنی
در میان دستوراتی که دین مبین اسلام درین رابطه فرموده اند حدیثی از رسول اکرم - ص - به چشم می خورد که حکایت از دینی است که انسان نسبت به بدنش دارد و این دین در حدیث تجلی دارد که می فرماید :
ان لبدنک علیکحقاً : برای بدن تو ، بر تو ، حقی است .
اسلام در مورد تربیت بدنی راهنمائیهای فراوانی دارد : تیراندازی و سوارکاری و ورزشهای بدنی به طور عموم جزئی از روشهای تربیت بدنی در اسلام است روایاتی از رسول اکرم - ص - در این باب وارد شده و فقهای اسلامی بابی از کتاب خود را به این موضوع اختصاص داده اند که تحت عنوان » سبق و رمایه « معروف است . بهره برداری و تمتع از زندگی نیز یکی از هدفهای تربیت بدنی در اسلام است . زیرا بدن ناتوان نمی تواند بهره خویش را از زندگانی بدست آورد . به طور کلی اسلام بدن و نیروهای آنرا پست و ناچیز نشمرده است و به امور بدنی احترام می گذارد ولی بدن را به حال خود رها نمی کند بلکه آنرا تنظیم و تعدیل می نماید ، زیرا اگر امور بدنی مطلق العنان و افسار گسیخته شود در هیچ حدی متوقف نمی گردد .
تربیت بدنی از دیدگاه اسلام
تربیت بدنی در اسلام آن قسمت از نظام تربیتی و تعلیمات اسلام است که با پرورش قوای جسمانی از طریق فعالیت های ورزشی سبب رشد و نمو طبیعی بدن می شود. همچنین حفظ موازنه و تعادل و هماهنگی با دیگر ابعاد وجودی انسان را موجب می شود و فرد را آماده می سازد تا اهداف و رسالت انسانی و الهی را بپذیرد.
