بخشی از مقاله
چکیده
این تحقیق باهدف رابطه بین فعالیت بدنی با تصویر بدنی و گرایش به طلاق در زنان شهر تهران تدوین شده است. روش این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ گردآوری دادهها، توصیفی - همبستگی میباشد که به شکل میدانی صورت گرفته است. جامعه آماری تحقیق منتخبی از زنان شهر تهران - گروه سنی 60-18 سال - میباشد که با استفاده از حجم جامعه نامحدود و مطابق با جدول مورگان تعداد 384 نفر به صورت تصادفی ساده به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. از پرسشنامههای تصویر بدنی سوئوتو و گارسیا - BIRS - ، فعالیت بدنی بک و پرسشنامه استاندارد گرایش به طلاق بانوان برای سنجش متغیرهای تحقیق استفاده گردید.
روایی پرسشنامهها توسط اساتید تأیید و پایایی آنها نیز از طریق آلفای کرونباخ بالای 0/70 گزارش شد. برای تجزیه و تحلیل دادهها از آمار توصیفی و آمار استنباطی - آزمون شاپیرو، آزمون اسپیرمن و آزمون رگرسیون چندگانه - استفاده گردید. بر اساس نتایج رابطه مثبت و معنی داری بین فعالیت بدنی با تصویر بدنی p=0/001 - ، - r= 0/127 و رابطه معکوس و معنی داری بین فعالیت بدنی و گرایش به طلاق p=-0/017 - ، - r= 0/748 در زنان شهر تهران وجود دارد. همچنین ضریب تعیین R2 نشان داد که 5/8 درصد واریانس گرایش به طلاق در زنان شهر تهران مربوط به فعالیت بدنی با تصویر بدنی است و 94/2 درصد به عواملی، خارج از مدل مذکور مربوط میشود. چنانچه زنان با وجود محدودیتهای اجتماعی و خانوادگی بتوانند فعالیت بدنی خود را افزایش دهند، از تصویر بدنی بهتری برخوردار میشوند و با تزریق روحیه سرزندگی و نشاط و جلوگیری از رخوت و بیحوصلگی به خود و خانواده، در کاهش گرایش به طلاق موثر خواهد بود.
واژگان کلیدی: فعالیت بدنی، تصویر بدنی، گرایش به طلاق، زنان
مقدمه
در دهه های اخیر، چگونگی گذران اوقات فراغت و داشتن فعالیت بدنی، عاملی مهم در تامین سلامت جسمی و روانی وگسترش روابط اجتماعی به شمار می رود. فعالیت جسمانی علاوه بر تاثیر مستقیمی که بر افزایش روحیه نشاط در جامعه دارد در کاهش آسیب های اجتماعی نیز موثر است - اصغری،. - 1391 فعالیتهای بدنی به خودی خود هدف است و هدفش کسب تجربه حرکتی است که از نیازهای اساسی بشر است ولی علاوه بر آن، ذهن و جسم را یکپارچه می کند و در واقع هدف عمومی از فعالیت جسمانی افزایش کیفیت زندگی است - گودرزی،. - 1389 عدم فعالیت بدنی به طور فزایندهای به عنوان یک پیش ساز مهم بیماری مزمن به رسمیت شناختهشده و هزینههای زیادی را برای افراد و جامعه در پی دارد. - فارل و همکاران1،. - 2013 دراین راستا زنان امروزه به نحوه و چگونگی سپری شدن اوقات خود بیش از گذشته توجه می کنند.
اوقاتی که نه تنها می تواند پایه واساس ارتقای توانمندی های آنان و همچنین به وجود آمدن تفکر خلاق در زمینه های مختلف باشد بلکه می تواند زنان را به عنوان یک انسان توسعه یافته در رشد و تعالی جامعه مطرح سازد - رضاییان،. - 1393 فعالیتهای بدنی و ورزش در بهبود شاخص های سلامت روان از جمله افسردگی و اضطراب در زنان موثر است - کوهن2،. - 2014 اشخاصی که به طور منظم به ورزش می پردازند فشارهای عصبی و روانی کمتری را تحمل می کنند و از اعتماد به نفس بیشتری برخوردارند، این افراد همچنین به زندگی خوش بین ترند و کمتر دچار افسردگی می شوند - انورالخلولی،. - 1381 حضور فعال زنان در جوامع موجب رشد و شکوفایی و پیشرفت اجتماع خواهد شد و عدم حضور آنها موجب رکود و سستی جامعه گردیده ویا پیشرفت چشمگیری نخواهد داشت. لذا جهت ایفای نقش حساس بانوان در جامعه لازم است در پرتو ورزش، بانوان به کسب روحیه ای شاداب و بدنی سالم تشویق شوند. سلامت هر یک از اعضای خانواده به ویژه زن مستقیما بر تصویر کلی سلامت خانواده تاثیر می گذارد - بهنام،. - 1389
در تحقیقی که کانگ - 2010 - 3 انجام داد به بررسی ارتباط ابعاد فعالیت بدنی و کیفیت سلامتی انجام داد بین فاکتورهای موقعیت فعالیت بدنی و لذت بخشی انجام فعالیت بدنی اوقات فراغتی با کفیت زندگی افراد ارتباط معنی داری وجود داشت و یا ریس - 2015 - 4 در تحقیقی با عنوان زنان ورزشکار و پاسخگویی به احساسات، به این نتیجه رسیدند که مزایای روانی مشارکت زنان در ورزش بهبود سلامت روانی،توسعه عاطفی و بهبود اعتماد به نفس می باشد. فورد و همکاران - 2016 - 5 نیز به اهمیت فعالیت بدنی و تاثیرات مثبت آن اشاره داشتند. از سوی دیگر یکی از فواید تمرینات ورزشی و فعالیت بدنی بر جوانان به خصوص زنان و دختران، تاثیر آن بر تصویر بدنی است که در تحقیقات ایرانی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. تصویر بدنی به عنوان یک مفهوم ذهنی، از ظاهر فیزیکی فرد تعریف شده است که می تواند مثبت یا منفی باشد - بروزینسکی و ایبن6،. - 2010 از نظر ساندس - 2009 - 7 تصویر بدنی براساس یک ساختار چند وجهی مفهوم سازی می شود. در واقع تصویر بدنی، مفهوم پیچیده ای است که در بردارنده عوامل بیولوژیکی، روانشناختی، درونی و عوامل اجتماعی خارجی است - به نقل از علیپور،. - 2009
تصویر بدنی، در صورت منفی یا مثبت بودن میتواند بر جنبههای گوناگون زندگی فرد و همچنین بر رفتار وی در مکانهای گوناگون تاثیرگذار باشد. گاه نگرانی از تصویر بدنی و ظاهر تا جایی افزایش مییابد که باعث ایجاد مشغلههای ذهنی گشته و افراد وقت و هزینه زیادی را صرف ظاهر خود میکنند - گیلین8، . - 2012 چنانچه مالت و همکاران - 2013 - 9 در تحقیقاتشان نشان دادند که مشارکت ورزشی تاثیر مثبتی بر تصویر بدنی و شایستگی جسمانی دارد. در واقع، تصویر بدنی یکی از مسایل مهم در سلامت روانی زنان است و به دلیل آن که با جنبه های جسمی شناختی و عاطفی زنان در ارتباط است می تواند پیش گویی کننده رفتارهای سالم و یا ناسالم آنان باشد - اسماعیلی و لطیف نژاد،. - 1389 تحقیقات در آلمان نشان داد که بین 50 الی 88 درصد از دختران نوجوان احساس منفی در مورد شکل بدن و یا اندازه آنها دارند، همچنین زنان در مقایسه مردان بیشتر به شکل ظاهری و بدن خود فکر می کنند. پژوهش ها درباره تصویر بدنی نوجوانان به طور خاص مرتبط با نارضایتی از تصویر بدن می باشد - هوبشر10،. - 2010 مطالعه تیلکا - 2011 - 11
نشان داد که تصویر بدنی قابلیت آن را دارد که سرعت مشارکت در ورزش راتحت تاثیر قرار دهد، چرا که می تواند هم به عنوان یک محرک انگیزاننده وهم یک مانع به ورزش باشد و هم بازدارنده ی آن - بروزینسکی و ایبن12،. - 2010 بریچن1 و همکاران - 2015 - در تحقیقی با عنوان تصویر بدنی و افسردگی، به این نتیجه رسید که نارضایتی از تصویر بدنی بر روی افسردگی و اختلالات رفتاری افراد خصوصا زنان تاثیر گذار است. فریزن و هولم کویست - 2010 - 13 در پژوهش خود نشان دادند که افرادی که از ظاهر خود رضایت کافی دارند، بدن خود را به صورت کارآمدتر درک می کنند و نقایص بدنی خود را می پذیرند.
به نظرمیرسد هم ورزش و هم نگرش ما نسبت به خودمان در روابط، علی الخصوص روابط خانوادگیمان تاثیر گذار می باشد. خانواده کوچکترین واحد اجتماعی است که ثبات جامعه وابسته به ثبات و استحکام آن است وارتباطات سالم و مناسب در جامعه بر اساس مناسبات معتدل و متوازن در خانواده به وجود می آید و هیچ یک از آسیب های اجتماعی نیست که فارغ از تاثیر خانواده پدید آمده باشد - هلاکویی،. - 1389 طلاق پدیده ای آزار دهنده است که نه تنها در کشور ما بلکه در کل دنیا به معضلی بزرگ و بدون راه حل قطعی بدل شده است آنچه موجب می شود خانم
