بخشی از مقاله
چکیده
با توجه به تحولات وسیع تکنولوژی و دنیای متغیر اطلاعاتی یکی از مهمترین مباحث در جامعه فراگیر فناوری و توسعه اطلاعاتی، مسئله دولت الکترونیک است . روند شتابان تحولات به گونه ای است که در آینده نه چندان دور سازمانهایی خواهیم داشت که با تصورات ما بکلی متفاوت خواهد بود استفاده از فناوری اطلاعات در بخش های مختلف دولت به منظور افزایش بهره وری و بالابردن سطح خدمت رسانی به شهروندان را دولت الکترونیک می گویند که در نتیجه این فرایند رضایت عمومی حاصل خواهد شد .در این پژوهش با روش مروری و کتابخانه ای به طرح مبانی دولت الکترونیک و اهمیت و ایجاد آن در عصر ارتباطات و فناوری اطلاعات ، موانع، مزایا، و نظریات دولت الکترونیک پرداخته شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که: ایده دولت الکترونیک برای افزایش اثربخشی و ارائه خدمات دولتی به مشتریان مطرح شده است .
مقدمه
دولت الکترونیک شیوه ای برای دولت ها به منظور استفاده از فناوری جدید می باشد که به افراد تهسیلات لازم جهت دسترسی مناسب به اطلاعات و خدمات دولتی ، اصلاح کیفیت خدمات و ارائه فرصتهای گسترده تر برای مشارک در فرایند ها و نمادهای مردم سالاری را اعطا می کند دولت الکترونیک ترکیبی از فناوری اطلاعات و شبکه تار عنکبوتی جهان گستر و به منظور ارائه خدمات به طور مستقیم به عامه مردم است.
دولت الکترونیکی استفاده از فناوری اینترنت به طور عام و تجارت الکترونیکی به طور خاص برای ارائه اطلاعات و خدمات عمومی به شهروندان ، شرکای تجاری و تامین کننده مراکز دولتی و کسانی است که در بخش دولتی فعالیت دارند هم چنین شیوه های کارآمد برای انجام تعاملات کاری با شهروندان و شرکت ها و درون خود مراکز دولتی است . دولت الکترونیکی ، مزایای بالقوه زیادی به همراه دارد .
دولت الکترونیک کارایی ثمر بخشی عملکردهای دولت از جمله ارائه خدمات عمومی را بهبود می بخشد . این شیوه به دولت امکان می دهد با ارائه اطلاعات بیشتر به شهروندان و شرکت ها ، ارتباطات خود را با آنها شفاف تر نمایند . دولت الکترونیک همچنین فرصت های بیشتری برای ارائه پس خورد به مراکز دولتی و مشارکت در اقدامات مردم سالارانه در اختیار شهروندان قرار دهد . در نتیجه دولت الکترونیک می تواند ایجاد تغییرات بنیادی در ارتباط بین شهروندان و دولت ها را تسهیل کند .
دولت الکترونیک ، دولت دیجیتال بدون دیدار و بدون ساختمان و سازمان مجازی است که خدمات دولتی را به صورت بی واسطه به مشتریان ارائه داده و موجب مشارکت آنها در فعالیت های سیاسی می گردد بطور کلی مشتریان دولت الکترونیک را می توان به سه دسته تقسیم کرد -1. شهروندان -2 بنگاه های اقتصادی -3 موسسات دولتی - جعفر نزاد قمی عباس نژاد, ,1387 ص. . - 137 مطرح شدن اطلاعات و اهمیت آن یکی از تحولات عمده و مهم در سازمآنها و جوامع است و انقلاب اطلاعاتی به شکلی خواهد بود که بسیاری از خطوط را در هم خواهد ریخت و سازمآنهایی با توجه به اطلاعات شکل خواهد گرفت اکثر سازمآنهای امروزی با تغییرات اجتماعی ، اقتصادی ، سیاسی و فناوری عجین شده اند بطوریکه ثبات و قطعیت به پایان رسیده است و اکنون با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات و با کاربرد سیستم های اطلاعاتی میتواند در کم ترین زمان ممکن ، تاثیر مهمی بر معماری سازمانها بجا بگذارد.
مفهوم دولت الکترونیکی
طی دوره ی گذشته کارنامه ی دولت ها به ویژه کشورهای توسعه یافته سرشار از پروژه های کاربری فناوری اطلاعات و ارتباطات برای دگرگونی در کارکرد آنها در زمینه افزایش یهروری و انجام کارها و وظایف اداری و درونی خود در زمینه ی بهبود خدمت رسانی به شهروندان و ارباب رجوع بوده است لذا با توجه به پتانسیل شبکه اینترنت در سراسر جهان و با فراگیر شدن تدریجی کاربرد آن در میان مردم ، ارائه خدمات مبتنی بر فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی متداول شد و مفهوم نوین دولت الکترونیک ظهور پیدا کرد .
· دولت الکترونیک، استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات به منظور فراهم آوردن اطلاعات و خدمات دولتی است . - Jaeger, 2003 -
· دولت الکترونیک استفاده سهل و آسان از فناوری اطلاعات به منظور توزیع خدمات دولتی به صورت مستقیم به مشتری به صورت 24 ساعته و 7 روز هفته می باشد
· کمسیون اروپا دولت الکترونیک را این گونه تعریف می کند : استفاده از اطلاعات و فناوری ارتباطات در دولت های عمومی همراه با تغییرات سازمانی و مهارتهای جدید به منظور بهبود خدمات عمومی و فرایند های دموکراتیک و تقویت حمایت از سیاست های عمومی
· دولت الکترونیک استفاده دولت و سایر سازمانهای دولتی از فناوری اطلاعات ، به منظور ایجاد تحول در رابطه با شهروندان، مراکز تجاری و سایر مواردی است که با دولت در حال تعامل هستند و به افراد، تسهیلات لازم جهت دسترسی مناسب به اطلاعات و خدمات دولتی ، اصلاح کیفیت آنها و ارائه فرصت های گسترده برای مشارکت در فرایندها و نهادهای عمومی مردم سالار را می دهد.
رسانه منتخب دولت الکترونیک ودلایل ایجاد آن
رسانه منتخب برای دولت الکترونیک فعلا اینترنت می باشد که از طریق رایانه های شخصی متصل به آن قابل بهره برداری است و اخیرا نسلهای اول تلفن همراه که قابلیت اتصال به اینترنت بصورت بی سیم را دارند به صورت انبوه به بازار عرضه شده است عوامل متعددی زمینه ایجاد دولت الکترونیک را فراهم می سازند که همگی ناشی از رشد فناوری و پیچیده تر شدن زندگی بشر می باشد . دولتها برای پاسخ به این پیچیدگی ناگریزندکه اقدام به ایجاد دولت الکترونیک نمایند .
مهمترین این عوامل عبارتند از :
- 1 رشد فناوری به ویژه فناوری اطلاعات .
- 2 سرمایه گذاری بنگاه های اقتصادی در بخش فناوری اطلاعات و تطبیق آن با نیازها و شرایط خودش .